Dvadasharam Naychakram Part 1 Tika

Author(s): Mallavadi Kshamashraman, Sighsuri, Jambuvijay
Publisher: Atmanand Jain Sabha

Page 614

प्रत्यक्षपरिच्छेदः] भोटपरिशिष्टे प्रमाणसमुच्चयः।
१२१ सेर् स्क्य' बनम्स्' क्यिस्' नि. (यि यङ्' Psv..) न' ब ल' सोग्स् पडि ऽजुग्' प' म्डोन्' सुम् दुऽदोद्' दो ॥ न' ब दङ् पग्स् प द मिग्' दङ् ल्चे दङ् न नम्स् यिद् क्यिस्' ब्यिन्' ग्यिस्' ब्लब्स्' नस्' युल्ल' ऽजुग् प स्ते । स्य' दङ् रग्' ब्य' दङ्ग सुगस् दङ् रो दङ् द्रि' द' ल्तर्' प' नेम्स् ल गो रिम्स्' शिन्' दु' ऽजिन्' पनिम्डोन्' सुम् ग्यि' छद्म शेस्' सो [पृ० २१B] ॥ - कोपिलानां * श्रोत्रादिवृत्तिः प्रत्यक्षम् [ वार्षगणतन्त्रे ] । श्रोत्रत्वक्चक्षुर्जिह्वाघ्राणानां मनसाधिष्ठिता । वृत्तिः शब्दस्पर्शरूपरसगन्धेषु यथाक्रमं ग्रहणे वर्तमाना प्रत्यक्षं प्रमाणम्* [वार्षगणतन्त्रे तद्भाष्ये वा ] इति । x x x x x x x x x x x x x x x
[अथ द्वितीयस्य स्वार्थानुमानपरिच्छेदस्य कतिपयोंऽशः] मर्जेस् द्पग्' नम्" जिस्' रङ् दोन्' नि ॥ छुल् गसुम्' तंगस् लस्' दोन्' म्थोङ् बजे ॥ ऽब्रस्' बु' स्कर्' शिन्' ऽदि जिस्' क्यि ॥ दोन्' (युल्P 3 VT.) दङ् र ब्शिन्' म्छुङस् म यिन् ॥१॥5 10
जैस्' सु' द्पग्' नेम्' जिस्' ते । रङ्' गि' दोन्' दङ्ग्श न्' ग्यि' दोन्' तो ॥ दे' ल्तर्' (ल' PSVP ) रङ्' दोन्' नि। छुल्ग सुम्' तंग्स्लस्' दोन्' म्थोङ् बजे ॥ऽछद् पडि (पर Psv') ऽग्युर पडि म्छन्' जिद् गसुम्' पडि' गिस्लस्' जैस्' सु' पग् परब्य बडि (पग्' पडि Pavi) दोन्' म्थोङ्ब ' निः [ग' यिन्' प' Psvi] दे नि' र गि' दोन्' ग्यि' जैस' सु. पग्' पो ॥ ऽदि यङ् ऽब्रस्' बु' स्डर' शिन् ते ॥ जि' ल्तर्' *मडोन्' सुम्' लस् ततॊगस् प'नेम्प ग्जिस्' खो' न' ल' र्तेन्' नस्' ऽब्रस्' बुब्शद्प ' * दे' ब्शिन दु. ऽदिर' यङ् यिन् नो ॥ गल्ते ' ऽदि 15 ग्जिस्' ग' यङ् र्तोग्' पडि' म्छन्' जिद्' चन् यिन् न' ऽदि ञिस्' (दग्' Psvi) ल' ब्ये' ब्रग्' (ख्यद् पर' Psvi) चि. शिग्' योद्' चे न । युल् (दोन्' Pvt. ) दङ् नि । डो' बोम्छु मिन् दे झिस् क्यि मूडोन्' सुम्' दङ् स् सु पग् प ग्जिस्' विययुल् नि' /' दद्" प. स्ते । देशि नम्' प' दङ्' ब्ये' ब्रम्' गि' स्गो नस्' सो ॥ र गि में बो यङ् थ दद्प ' यिन्' नो॥ [पृ० २७A]
[ Psv ], अन्येन्द्रिये यादि । यदि परेण पठितस्य मनसोऽप्रतिषेधादिन्द्रियत्वं 'घ्राणादीनि इन्द्रियाणि' [न्यायसूत्र. १११।१२] इति यदुक्तं तद वृथा [ Psy'"-न्यायवार्तिक. ११।४। "तदिदमुक्तं दिए सुखादि प्रमेयं वा मनो वास्तीन्द्रियान्तरम् । न च तत् सम्भवति घ्राणादिसूत्रेण विभागपरेण निषेधादिति भावः । ........."तन्त्रान्तरेति । तत्र्यते व्युत्पाद्यतेऽनेन तत्त्वमिति तन्त्रं शास्त्रम्। तदनेन 'मनसश्च' इयादि भाष्यं व्याख्यातम् । तहूषितं दिनागेन-अनिषेधादुपात्तं चेदन्येन्द्रियरुतं वृथा।"-न्यायवार्तिकतात्पर्यटीका.१।१।४, पृ० १४६- १४७ ।
१“द्रि नम्स् ल गो रिम् जि ल्त' ब शिन्' दु' ऽजिन्' पल' ऽजुग्' पनि' म्डोन्' सुम्' ग्यि छद् मो' शेस्' सेर ब ।” - Psv° । २ "कापिलानामपि" - P3vi । “कापिलानामित्यादि । तत्रोक्तम् - 'किमनुमानमेकमेव प्रमाणम् ? नेत्युच्यते । श्रोत्रादिवृत्तिरपि प्रत्यक्षं 'प्रमाणम्' इति शेषः । श्रोत्रत्वक्चक्षुर्जिह्वाघ्राणानां मनसाधिष्ठित' वृत्तिः शब्दस्पर्शरूपरसगन्धेषु यथाक्रमं ग्रहणे वर्तमाना प्रत्यक्षं प्रमाणम् ।' मनसेति मनोवृत्तिः प्रकृतिविकारयोरमेदोपचारात् तथोच्यते । अधिष्ठितेति तेन सह एकस्मिन् विषये वर्तमानेत्यर्थः । अत्र अधिष्ठितार्थः सहितार्थः । यथा राजपुरुषेणाधिष्ठिता वृत्तिः तेन सहितेति गम्यते।"-विशाला० पृ. ६१४ । ३ * * नयचक्रवृ० पृ. १०७ पं०२४ - २५ । ४ दृश्यतां टिपृ. ३२ पं० २-९ । वस्तुतस्तु वार्षगणतन्त्रस्यैव षष्टितन्त्रम् इति संज्ञा इत्यपि केचिदाहुः। दृश्यतां टिपृ. ४० पं० १-१०। ५विशाला० पृ० १९८१ । नयचक्रवृत्तौ 'प्रमाणं प्रत्यक्षम्' इति पाठः। ६ * * “म्डोन्' सुम् लस्' तॊग्प ' ञिस्' जिद् लस्' ऽब्रस्' बुर् बोंद्'५” - Psv' | ७“थ दद्'प' यिन्' ल । देशि नम्' पतिख्यद् पर् चन्' ग्यि(ग्यिस् १) रङ्' ब्शिन को बोयङ् थ दद्'प' यिन् नो॥" - Psv |
ल' रब् न दे ल्त' न नि । बङ् पो ग्शन' ग्यि' स्य' दोन्' मेद् ॥ गल् ते ग्शन ग्यिस्' स्म्रस्' पडि यिद्ल' बकम्'प' मेद्' पडि पियर' बङ पो यिन् न' देस' स्नल सोगस.प' ब पोर' बोद्-दो ॥ शेस्' बस्तन्' पदोन्' मेद्' पर्' ऽग्युर् ते । बूकम्प मेद् ५ जिद्' लस्' दे' ग्रुब्' पति' फ्यिर्' रो॥"-PSv* पृ० १०१ B । तुलना Psvi पृ० १८ BI
नय.टि. १६