Dvadasharam Naychakram Part 1 Tika

Author(s): Mallavadi Kshamashraman, Sighsuri, Jambuvijay
Publisher: Atmanand Jain Sabha

Page 574

० २७३ पं० १.]
टिप्पणानि । पृ० २६१ पं० ३. सन्निध्या"। "ज्ञः पुरुषः सन्निधिसत्तामात्रेण चुम्बक इव लोहस्य प्रवृत्तिकारणम् । अतः प्रधानस्य जडस्य प्रवृत्तिहेतुरयमस्तीति ।"-सांख्यकारिकामाठरवृत्ति. पृ. ९ ।
पृ० २६१ पं० १९. भागः। (भावः ? विभागः ?)। पृ. ३२४ पं० २१ इत्यत्र त्वन्यथा वर्णनम् । पृ० २६२ पं० १. आपत्ति तथावृत्ति । एतत्स्थाने 'अस्तिभवनं सन्निहिततथावृत्ति आपत्तिभवनम्' इत्यपि स्यात् ।
पृ० २६३ पं० ७. नैकैकस्मा... | "कारणमस्त्यव्यक्तं प्रवर्तते त्रिगुणतः समुदयाच्च । परिणामतः सलिलवत् प्रति- 5 प्रतिगुणाश्रयविशेषात् ॥१६॥" -सांख्यकारिका.।।
पृ० २६४ पं० २,१०. संघातात्मकत्वात् । दृश्यतां पृ० २७७ पं० २१ ।
पृ० २६५५०३. प्रसादलाघवाभि । 'प्रसादलाघवप्रसवाभि' इति पठनीयमत्र । दृश्यतां टिपृ० १४ पं०२८। पृ. २६६ पं० २. यद् यन्मयै । दृश्यतां पृ० २९१ पं० २० ।
10 पृ० २६६ ५० ६. अजामेकां...। दृश्यतां पृ० १९१५० १७॥ पृ० २६६ पं० २३. वैनाशिका"। वैनाशिका क्षणभङ्गवादिनो बौद्धा ज्ञेयाः।
पृ० २६७ पं० ३. उभा सखायौ सयुजा सपर्णी न्योऽभिचाकशीति । ऋग्वेदे [१।१६४।२० ] मुण्डकोपनिषदि [ ३।१।१ ] श्वेताश्वतरोपनिषदि [ ४।६ ] च दृश्यते इयं कारिका, किन्तु तत्र सर्वत्र 'द्वै। सुपर्णा सयुजा सखाया' इति पाठः । मुण्डकोपनिषदि श्वेताश्वतरोपनिषदि च 'न्यो अभिचाकशीति' इति पाठ उपलभ्यते ।
पृ० २६७ पं० ६. प्रधानीति । भा०प्रतिस्थः 'प्रधानेति' इति पाठ एवात्र शुद्धः । पृ० २६८ पं० ११. गुणसन्द्रावो । दृश्यतां टिपृ० १६ पं० ३५ । पृ० २७० पं० २१. एवं वक्ष्यमा । अत्र 'एव वक्ष्यमा..' इति य०प्रतिपाठः शोभनः । पृ० २७१ पं० १३. क्रियागुण । दृश्यतां पृ० ४८९ टि० ६ । पृ० २७१ पं० १४. द्रव्याणि 'येषां चाधिकृत । दृश्यतां पृ० ४३७ पं० ११-१३, पृ० ४५२ पं० ४। 20 - पृ० २७२ पं० १. एवं तु तत्रैवोक्तत्वात् [पृ. २७३ पं० ३] । सर्वमिदं मूलं पृ. २८३ पं० १५-२३ इत्यत्र वक्ष्यमाणेन ग्रन्थेन संवदति ।।
पृ० २७२ पं० ३,१७,२०. असदकरणा"। दृश्यतां पृ० ३५ पं० १७, टिपृ० २६ पं०१-१५। पृ० २७२ ५० ६. करोति । अत्र 'करोति परिणामित्वात्' इत्यपि स्यात् , दृश्यतां पृ० २८३ पं० २१ । पृ० २७३ पं० १. पूर्ववदुः । अत्र ‘एवं तर्हि पूर्ववदु...' इत्यपि स्यात् , दृश्यतां पृ० २८३ पं० २१। 25
१ "इदानीं तेजोऽबन्नलक्षणां प्रकृति छान्दोग्योपनिषत्प्रसिद्धामजारूपकल्पनया दर्शयति-अजामेकामिति । अजां प्रकृति लोहितशुककृष्णां तेजोऽबन्न लक्षणां बह्वीः प्रजाः सृजमानामुत्पादयन्तीं ध्यानयोगानुगतदृष्टां देवात्मशक्ति वा सरूपाःसमानाकाराः। अजो ह्येको विज्ञानात्मा अनादिकामकर्मविनाशितः स्वयमात्मानं मन्यमानो जुषमाणः सेवमानोऽनुशेते भजते । अन्य आचार्योपदेशप्रकाशावसादिताविद्यान्धकारो जहाति त्यजति ।” इति शंकराचार्यरचिते श्वेताश्वतरोपनिषद्भाष्ये। २ "द्वा द्वौ सुपर्णा सुपर्णी शोभनपतनौ सुपर्णों पक्षिसामान्याद्वा सुपौँ सयुजा सयुजौ सहैव सर्वदा युक्तौ सखाया सखायौ समानाख्यानौ समानाभिव्यक्तिकारणावेवंभूतौ सन्तौ समानमविशेषमुपलब्ध्यधिष्ठानतया एकं वृक्ष वृक्षमिवोच्छेदनसामान्याच्छरीरं वृक्ष परिषखजाते परिष्वक्तवन्तौ, सुपर्णाविवैकं वृक्षं फलोपभोगार्थम् । अयं हि वृक्ष ऊर्ध्वमूलोऽवाक्शाखोऽश्वत्थोऽव्यक्तमूलप्रभवः क्षेत्रसंज्ञकः सर्वप्राणिकर्मफलाश्रयः, तं परिष्वक्तौ सुपर्णाविवाविद्याकामकर्मवासनाश्रयलिङ्गोपाध्यात्मेश्वरौ । तयोः परिष्वक्तयोरन्य' एकः क्षेत्रज्ञो लिङ्गोपाधिक्षमाश्रितः पिप्पलं कर्मनिष्पन्नं सुखदुःखलक्षणं फलं स्वाद अनेकविचित्रवेदनास्वादरूपं स्वाद अत्ति भक्षयति उपभुङ्क्तेऽविवेकतः । अनश्नन्नन्यः इतर ईश्वरो नित्यशुद्धबुद्धमुक्तस्वभावः सर्वज्ञः सत्त्वोपा घिरीश्वरो नानाति, प्रेरयिता हसावुभयोर्भोज्यभोक्त्रोनित्यसाक्षित्वसत्तामात्रेण । स त्वनश्ननन्नन्योऽभिचाकशीति पश्यत्येव केवलम् । दर्शनमात्रं हि तस्य प्रेरयितत्वं राजवत् ।" इति शंकराचार्यकृते श्वेताश्वतरोपनिषद्भाष्ये ।
नय.टि.११