Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
जीवामिगमes
२५६
BALANCER
आकान्ताः, तत्राक्रान्तमपि किञ्चिव कस्मैचिद्रोचते गया शुकस्य वाहअप्रिया अशुभाः अन एवामनोज्ञः अमनोमाः मनमापि पारं ग्रहीतुमयेोग्याः, यद्यपि समानार्थकाः माय एते शब्दा रतथापि बहुदेशज विनेय योगय पर्धक्येन हैं। जो इष्ट नहीं होते हैं वे पुल अनिष्ठ है वे अनिष्ट भी सब को अनिष्ट ही हो सो योनी नहीं की विचि त्रता से अनिष्ट वस्तु भी इष्ट होनी हुई देखी जाती ः वे पहल ऐसे नहीं है इस बात की स्पष्ट करने के लिये 'अन्त' यह पद दिया गया है वे हल जो नारफ जीनों के श्वास रूप से परि जमते हैं वे ऐसे अनिष्ट नहीं है कि किन्हीं नारक जीवों को इष्ट अभिलषित भी हो क्योंकि वे सर्पधा अन्त होते हैं इसलिये वे अनिष्ट ही होते हैं । यदि फिर भी उस पर को कहा जाय कि जो कोई पदार्थ अन्त भी होता है यह भी २, जीवों को रचना हुआ देखने में आता है जैसे शहर को अकात विष्टा रुचती है मो ऐसी कल्पना कोई यहां करलें इन पासष्ट करने के लिये 'अमिय' यह पद दिया है इस प्रकार के ये अशुभ यावन् असनोम पुद्गल नारक जीवों के श्वासोच्छ्रयास रूप से परिणमते हैं। यद्यपि ये सब शब्द समान अर्थ वाले हैं - तब भी इन जो यह स्वतंत्र रूप से प्रयोग करने में आया है उसका कारण भिन्न २, देशों के दिनों को समझा
તેવા પુદ્ગલેા અનિષ્ટ કહેવાય છે અને તે અનિષ્ટ પણ બધાનેજ અનિષ્ટ હોય તેમ બનતું નથી કેમકે રૂચિની વિચિત્રતાથી અનિષ્ટ વસ્તુ પણ કેટલાકને દૃષ્ટ હાય તેમ દેખવામાં આવે છે. જેથી તે પુદ્ગલેા એવા હાતા નથી એ વાત સ્પષ્ટ કરવા માટે માન્ત' આ પદને પ્રયાગ કરવામાં આવેલ છે તે પુદ્ગલે કે જે નાક જીવેાના શ્વાસેછવાસ પણાથી પરિણમે છે. તે એવા અનિષ્ટ હાતા નથી કે કેાઈ કાઇ નારક જીવેાને ઇષ્ટ અભિલષિત પશુ હાય, કેમકે તે સર્વથા અકાંત હોય છે. તેથી તે પુદ્ગલેા અનિષ્ટજ હોય છે. તે પણ કો આનાપર એમ કહેવામાં આવે કે જે કેાઇ પટ્ટા એકાન્તપણુ રાય છે, તે પશુ કાઈ કે.ઇ જીવાને રૂચતા હાય તેમ જોવામાં આવે છે. જેમકે શૂકરને અકાન્ત એવી વિષ્ટા રૂચિકર હાય છે. તા કેાઈ અહિયાં એવી કલ્પના ન કરીલે એટલા માટે ‘ક્ષત્રિય' એ પદના પ્રયાગ કરવામાં આવેલ છે આવા પ્રકારના આ અશુભ, યાવત્ અમનેડમ એવા પુગલે નારકજીવેાના શ્વાસે ચ્છવાસ પણાથી પરિણમે છે, જો કે આ બધા શબ્દો સમાન અથ વાળા છે, તા પણ તેના સ્વતંત્ર પણાથી અદ્ગિયાં જે પ્રયાગ કરવામાં આવ્યેા છે, તેનું કારણ જૂદા જૂદા દેશના
