Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
५३०
जीवामिगमक्ष द्रुमगणा: घृक्षाः अपि 'पणेग बहुविविवीससा परिणयाए' अनेक बहुविविधविसापरिणतेन तत्र अनेको व्यक्ति भेदात् बहुमभूतं यथा स्यात् तथा विविधो माति भेदतो नानाप्रकारेण ते, न केनापि लोकपालादिना संपादिता। किन्तु विसमापरिणतेन विसखा-स्वभावेनैव ताशपरिणाममाप्तेन । 'ततस्तितघण पसिराए चउनिहाए आतोग्ज-विहीए उकवेया' तसविततघनशुपिरेण चतुर्विधेन आवोधविधिनोपपेनाः, तत्र ततं वीणादिक, विततं-पटहादिवस्, घनकास्यसालादिकम्, शुपिरं-वंशादिकम् एतद्रूपेण सामान्यतऋतुर्विधेन-चतुःमकारेण अतः बजाने की विद्या में एवं वादिनों के निर्माण करने की विद्या में चतुर गन्धर्यों की तरह निपुग ये त्रुटिनांग जानि के फल्पक्ष भी हैं वे कल्पवृक्ष 'अणेग बहु विविहबीलला परिणोयाए तत वितत घण सुसिराए च उब्धिहाए आतोज्जनिटीए उबवेषा' अपने अनेक वादित्र प्रदानरूप कार्य में स्वाभाविक रूप से परिणाम बाले होने हैं अर्थात् हमका यही तत वितत, घन, सुपर रूप अनेक प्रकार के दादित्रों को देनेरूप कार्य है इस प्रकार के कार्य करने रूप परिणाम वाले होते हैं इन्हें किसी ने बनाया नहीं है न पूर्वोक्त वादिनी की सप प्रशारता इन्हीं तत, वितत घन, और सुपर रूप चार वादिनों में ही समा जाती है तत में वीणा. दिकों का समावेश हो जाता है वितत में पटह ढोल आदिको का समावेश हो जाता है, घन में कांस्पतालादिकों का समावेश हो जाता है और सुषिर में वास्तुरी आदिका समावेश हो जाता है इसी चार प्रकार की वाद्यविधि के सम्पन्न करने में ये कल्पवृक्ष तत्पर रहते हैं એવા ગંધની જેમ નિપુણ આ ત્રુટિતાંગ જાતીને કલપ વૃક્ષો પણ છે. से मथा ४६५वृक्षो 'अणेगबहुविविह वीसमा परिणायाए तत वितघणसुस्रािए चउबिहाए आतोन्जविहीए उववेया' पाताना वा महान ३५ सने मां સવાભાવિક રીતે પરિણામવાળા હોય છે. અર્થાત્ તેનું તત, વિતત, ઘન, સુષિર, રૂપ અનેક પ્રકારના વાછત્ર આપવા એજ કાર્ય છે. આવા પ્રકારનું કાર્ય કરવા રૂપ પરિણામ વાળા હોય છે. તેને કેઈએ બનાવેલ નથી. એ પૂર્વોક્ત વાજીંત્રની બધીજ પ્રકારતા આજ તત, વિતત, ઘન અને સુષિર રૂપ ચાર વાત્રોમાંજ સમાઈ જાય છે. તતમાં વીણ વિગેરેનો સમાવેશ થઈ જાય છે વિતતમાં પટ-ઢોલ વિગેરેનો સમાવેશ થઈ જાય છે “ઘ' માં કાંસ્ય તાલાદિકને સમાવેશ થઈ જાય છે. અને સુષિરમાં વાંસળી વિગેરેનો સમાવેશ થઈ જાય છે. આ ચાર પ્રકારની વાદ્યવિધિને મેળવવામાં આ કલપ વૃક્ષો દત્ત शित्त २९ छे. तथा 'फलेहि पुण्णा' णोथी पातमा सरे हाय छे.