Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book text
Previous | Next

Page 821
________________ प्रमेयद्योतिका टीका उ.३.५१ द्वीपसमुनिरूपणम् गच्छन्तः२ तथाहि-जम्बूद्वीप एकयोजनलक्षः लव गसमुद्रो द्वे योजनलक्षे धातकी. खण्डश्च त्रीणि योजनलक्षाणि, इत्यादि, 'ओमासमाणवीचिया' यवमासमाना वीचयः वल्लोला येषां ते अवभासमानबीचयः, इञ्च विशेपणं समुद्राणां स्वाभा. विकमेव, द्वीपानामपि इदं विशेषणं यथाकश्चित् संभवति, द्वीपेष्वपि इदनदनदी तडागादिषु कल्लोलसंमवादिति । तथा-ते द्वीपसमुद्राः कीदृशाः सन्तीति तान् वर्णयति-'बहु' इत्यादि, 'बहुउप्पलपउम-कुमुदनलिणसुभगसोगंधियपोडरीय महापोंडरीय सयपत्तसहस्सपत्तपफुलकेसरोवचिया' बहूत्पलपद्मकुमुदनलिननुभगसौगन्धिक पुण्डरीक महापुण्डरीक शतपत्र सहस्रपत्र प्रफुल्केपरोपचिताः, तत्रोत्पलं माणारे ओभासमाणबीचोया' हल सूत्रपाठ द्वारा समझाई गई है। अर्थात् जम्बूद्वीपका जितना विस्तार है उसकी अपेक्षा लवणसमुद्रका दूना विस्तार है। लदासमुद्र के विस्तार की अपेक्षा धालकी खण्डका दूना विस्तार है । इत्यादि 'ओभालमाणवीचिया' दृश्यमान कल्लोलो. तरंगो वाले यह विशेषण समुद्रों का तो है ही परन्तु द्वीपों का भी विशेषण हो सकता है क्योंकि उनमें भी हूद, नदी तडाग आदि है। और उनमें झल्लोलों का होना स्वाभाविक है इसी कारण ये द्वीप और समुद्र अखभालमान वीची-तार गो बाले कहे गये है अब उन द्वीप समुद्रों का वर्णन करते है- 'बहुउप्पलपउन्मकुमुदलिणस्तुभगसोगधियपोंडरीयमहापोंडरीयलयपत्तलमा पत्तपप्फुल्लसरोवचिया' प्रफु. ल्लित, एवं केशर ले युक्त ऐले अनेको उतरलो से कमलों से, पत्रों से सूर्यविकाशी हमलों से चन्द्रविक्षाशी कुदों से कुछ२ लालपर्णवाले समाणवीचिया' मा सूत्र द्वारा समनापामा मा छे. अर्थात भू. દ્વિીપને જેટલા વિસ્તાર છે તેની અપેક્ષાએ લવણ સમુદ્રને બમણે વિસ્તાર છે લવણ સમુદ્રના વિસ્તારની અપેક્ષાએ ધાતકી ખંડનો બમણે વિસ્તાર છે. छत्याहि 'ओभासमाणवीचिया' अवामी मावता तर गावाजा मा विषय સમુદ્રોનું તે છે જ પરંતુ દ્વીપનું પણ આ વિશેષણ થઈ શકે છે. કેમકે તેમાં પશુ હદ, નદી, તડાગ, (તળાવ) વિગેરે છે જ તથા તેમાં તર ગેનું હોવું સ્વાભાવિક છે. એજ કારણથી આ દ્વીપ અને સમુદ્ર અવભાસમાન વિચિ તરંગવાળા કહેવામાં આવેલ છે. हवे से द्वीप समुद्रातुं वन ४२० मा छे. 'बहुउप्पल पउमकुमुद णलिण सुभग मोगाधिय पोंडरीय महापाडरीय सयतपत्तसहस्सपचपप्फुल्लकेसरो वचिया' मीसा भने सरथी युत सेवा भने त्योथी माथी, पत्राथा સૂર્ય વિકાશી કમળાથી, રાવિકાશી કુમુદોથી કંઈક કંઈક લાલ વર્ણવાળા

Loading...

Page Navigation
1 ... 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929