Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयधोतिका टीका प्र.३ १.३ खू.४५ देवस्वरूपवर्णनम्
७११ भवनवासिनो दशविधा देवा भवन्तीति। कियत्पर्यप्त प्रज्ञापना प्रथमपदोक्तदेव भेदो वक्तव्यस्तत्राह-'जाव' इत्यादि, 'जाव अणुत्तरोवधाइया पचविता पन्नत्ता यावत्यावत्पदेन- भवनपति- वानव्यन्तर -ज्यौतिष्ककल्पोपपन्नकल्पानातवेयकदेवाः संग्राद्याः, ततः अनुत्तरोपपातिकदेवप्रश्नश्चग्राह्य', उत्तरमाह-अनुत्तरोपपातिकाः पञ्चविधा:-पञ्चपकारकाः प्रज्ञप्ताः, 'तं जहा' तद्यथा-'विजयजयंत जाई सनसिद्धगा' विजयवैजयन्त यावत् सर्वार्थसिद्धकाः विजयवैजयन्त जयन्तापगजितमर्वार्थसिद्धदेवाः 'से तं अनुत्तरोववाहया' ते एसे अनुत्तरोषपात्तिकाः, इति पर्यन्तं प्रज्ञापनायाः प्रयमपदोक्त प्रकरणं वाच्यम् । अथ प्रज्ञापनायाः द्वितीय स्थानपदोक्तभवनवासिनी देवानां भवनम तिवादनार्थमाह-'कहिणं मं!' इत्यादि. के प्रथम पदोक्त देवों के भेद कहां तक कहना चाहिये उन पर कहते है. 'जाव इत्यादि' जाव अणुत्तरोववाहया पंच विना पण्णता यावत , यहां यावत् पद से यहां भवनपति-बानव्यन्तर-ज्योतिक कल्पोपपत्र,कल्पातीत ग्रैवेयक देवों का तथा अनुत्तरोषपातिक देवों के विषयक प्रश्न ग्रहण करना चाहिये । उत्तर में भगवान कहते है। हे गौतम अनु. तरोपपातिकदेव पांच प्रकार के कहे गये है 'तं जाहा' जैसे 'विजयवेजयंत जाव सम्पट्ट सिद्धगा' विजय-वैजयन्त-जयन्त-अपराजित और सर्वाथसिद्धदेव ! 'सेत्तं अणुत्तरोवाइया' ये अनुत्तरोषपतिक देव है। यहां तक का वर्णन श्रीप्रज्ञापना के प्रथम पदोक्त प्रकरण से जानना चाहिये इसके आगे प्रज्ञापना के द्वितीय स्थान पदोक्त लवनदानी देवों के भवन आदिका वर्णन करते है___'कहिणं भंते' इत्यादि । 'कहिणं भंते ! भलणवासि देवाणं भवणा ૯ અને સ્વનિતકુમાર ૧૦ આ રીતે દસ પ્રકારના ભવનવાસી દેવે કહ્યા છે. પ્રજ્ઞાપના સૂત્રના પહેલા પદમાં કહેવામાં આવેલ દેના ભેદે કેટલા સુધી ४। नियत समयमा सूत्रा२ 'जाव' त्यादि सूत्र छ 'जाव अनु. त्तरोववइया पंचविहा पण्णता' यावत से पहथा महिया वनपति, वानव्यन्तर,
જ્યોતિષ્ક, કલાપપન્ન. કપાતીઅ, નવયક દેનું તથા અત્તરાયપાતિક દેના સંબંધમાં પ્રશ્ન કહે જોઈએ એ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી કહે છે કે હે गौतम अनुत्तरोपपातिहे पाय माना अपामा मावेस छ. 'तौं जहा ते या प्रमाणे . "विजयवेजयंत जाव सव्वद सिद्धगा' विय, वै४५न्त, न्यन्त मरात सने साथ सिद्धव, ‘से तं अणुत्तरोववइया' 20 या मनुत्त३। પપાતિક દે છે. આટલા સુધી પ્રજ્ઞાપના સૂત્રના પહેલા પદમાં કહેલ પ્રકરણથી સમજવું. આના પછીનું શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્રના બીજા સ્થાન પદમાં કહેલ ભવનવાસી हवाना सपन विगेरेनु वान वामां आवे छे. 'कहिण भते !' इत्यादि