Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
जीवामिगमस्से अयं भावः-एकोरुकद्वीपस्य पूर्वस्मात् चरमान्तात् उत्तरपूर्वस्यां दिशि लवणसमदं चत्वारि योजनशतानि अरगाह्याऽत्रान्तरे क्षुल्लहिमवद दंष्ट्राया उपरि जम्बूद्वीपवेदिकान्तादपि चतुर्यो जनशतान्तरे दाक्षिणात्यानी हयकर्णपनुष्याणां इयकर्णद्वीपो नाम द्वीपर कथित इति । स च 'चत्तारि जोयणसयाई आयाम विक्खंभेणं चत्वारि योजनशतानि आयामविष्कम्भेण कथितः आयामो दैर्ध्य विष्कम्भो विस्तारः, त्यो समाहारस्तेन 'वारसजोयणसया पन्नही किंचि विसेमूणा परिक्खेवेणं' द्वादशयोजन. शतानि पञ्चषष्टानि पञ्चषष्टयधिकानि किश्चिद्विशेषाधिकानि परिक्षेपेण । 'से गं एगाए पउमवरयेदियाए सेसं जहा एगोरूयाणे' स खलु हयकर्ण द्वीप एकया पनवर वेदिकया अवशेष यथा एकोरुकाणा यथैव एकोरूक द्वीपे पदमवरवेदिकाया अनेकविधद्रुमशतावृतवनस्य दनपण्डस्य च वर्णनं कृतं तयैव हयकर्णद्वीपोऽपि पद्मवरवेदिकाया अनेकविधद्रुमोपलक्षितवनस्य वनषण्डस्य च वर्णनं पूर्वव बोध्यम् ॥५॥ आयामविवखंभेणं' लम्बाई एवं चौड़ाई चार सौ गोजन की है। बारसजोषणसया पनही किंचियिले कृणा' परिक्खेदेणहलकी परीधि कुछ अधिक बारहलो पेंसठ योजन की है। 'सेणं एगाए पउनवरवेदियाए अवसेसं जहा एगोरुयाणं' यह द्वीप एक्ष पद्मवर वेदिका से चारों ओर घिरा हुआ है। इत्यादि रूप से सब कथन इस के वर्णन के सम्ब. न्ध में जैसा कि एशोरुक द्वीप के प्रकरण में किया गया है वैसाही वह यहां पर कहना चाहिये । अर्थात् ग्रह हथकर्णद्वीप भी एक पद्मवरवेदिका एवं अनेक प्रकार के वृक्षो से सुशोभित घन एवं वनषंड से घिरा हुया है उन बनना एवं बनखंडको वर्णन पहिले कहे गये अनुसार समझ लेना चाहिये। પર્વતની દાઢા આવે છે તે દાઢાની ઉપર જબુદ્વીપની વેદિકાના અંત ભાગથી ચારસે ચોજનન અંતરમાં દક્ષિણ દિશાનો હયકર્ણ મનુષ્યોના હયકર્ણ નામને द्वीप ४ह्यो छे. मा दीपनी 'चत्तारि जोयणमयाइ आयामविक्ख मेणं' माध पहाणा यारसा यानी छे. 'बारस जोयणसया पन्नटी किंचिविसेसूणा परिक्खेवेणं' तनी परिधी ४४४ पधारे मारसे। पास येशननी छे. 'से णं एगाए पउमवरवेइयाए अवसेस जहा एगोल्याणं' ५। ५ श्ये ५१२ हाथी ચારે તરફ ઘેરાયેલો છે. ઈત્યાદિ પ્રકારથી તેનું સઘળું વર્ણન જેમ એકેરૂક દ્વિીપનું વર્ણન તે પ્રકરણમાં કર્યું છે એજ પ્રમાણે સમજી લેવું. અર્થાત્ આ હયકર્ણ દ્વીપ પણ એક ક્વવર વેદિકા અને અનેક પ્રકારના વૃક્ષોથી ભયમાન વન અને વનખ ડથી ઘેરાયેલ છે. તે વનનું અને વનખંડનું વર્ણન પહેલાં કહેલ પ્રકારથી સમજી લેવું જોઈએ.
