Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
जीवाभिगमन वरपञ्चेन्द्रियविर्यग्योनिकाः, परिसर्पस्थलचराणां कियन्तो भेदा इति प्रश्ना, उस रयति-'परिसप्पथलयरपंचिदियतिरिक्खजोणिया दुविहा पन्नत्ता' परिसपस्थलचरपञ्चन्द्रियतिर्यग्योनिका द्विविधाः-द्विपकारकाः प्रज्ञप्ताः-कविता इति । 'तं जहा' तद्यथा 'उरपरिसप्पथलयरपंचिंदियतिरिक्खनोणिया' उरः परिसपस्थटचरपञ्चन्द्रियतिर्यग्योनिकाः, उरसा-वक्षःस्थलेन परिस्पन्ति-गच्छन्तीति उरः परिस:सपादयस्तादृशाश्च ते स्थलचरपञ्चेन्द्रियतिर्यग्योतिकाश्चेति ते तया, 'भुयपरिसप्पथलयरपंचिंदियतिरिक्वजोणिया' भुजपरिसपस्थलचरपञ्चेन्द्रियतिर्यग्यौनिकाः, भुजाभ्यां परिसर्पन्ति-चलन्दि इति सुजपरिसपाः गोधानकुलादयः, तादृशाश्च ते स्थलचरपञ्चेन्द्रियतियग्योनिकास्ते तथा, नया च-उर परिसर्पभुजपरिस भेदेन परिसर्प स्थलचरा द्विविधा भवन्तीति । 'से सिं तं उत्परिसप्पथळयरपंचिदियतिरिक्खजोणिया' अथ के ते उर परिसपस्थलचरपश्चन्द्रियतिर्यग्योनिकाः, उर:परिसर्पस्थलचराणां कियन्तो भेदा इति प्रश्ना, उत्तरयति-'उरपरिसप्पथलयरपंचिं
खजोणिया' हे भदन्त ! परिसर्पस्थलचरों के कितने भेद हैं ? उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं-'परिसप्पथलयरपंचिदिति०' हे गौतम! परिसपस्थलघरों के दो प्रकार हैं। 'तं जहा' जैसे-उरपरिसप्प थलयर० भुज परिस. प्पयल.' उर:परिसर्पस्थलचर पश्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिक और भुज परिसर्प स्थलचर पश्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिक जो स्थलचर पञ्चेन्द्रिय तिर्यञ्च जाती के सहारे चलते हैं-जैसे-सपं आदि वे स्थलचर पञ्चेन्द्रिय उरपरि सर्प है
और अपनी भुजाओं के बल से चलते हैं वे गोधी नकुल आदि भुज परिसर्पस्थलचर है। 'से किं तं उरपरिलप्पथलयर पंचि०' हे भदन्त ! उरःपरिसर्प स्थलचर पञ्चेन्द्रिय तिर्थयोनिक जीवों के कितने भेद हैं ? तिरिक्ख जोणिया' हे भगवन् । परिस स्थलयराना सा हो या छ ?
या प्रश्न उत्तरमा असुश्री गौतमस्वामी ४ 'परिसप्प थलयर पचि दिय तिरिक्वजोणिया दुविहां पण्णत्ता' : गौतम ! परिस५ स्थायरोना में ही
शा. 'तं जहा' ते मा प्रमाणे छ. म 'उरःपरिसप्प थलयर०, भुजपरिसप्प थलयर.' १२:५रिस स्यय२ पयन्द्रिय तिर्थयानि भने भुस परिस સ્થલચર પંચેન્દ્રિય તિર્યનિક, જે સ્થલચર પંચેન્દ્રિય
તિનિકે છાતીના બળથી ચાલે છે. જેમકે સાપ વિગેરે તેવા સ્થલચર પંચેન્દ્રિય ઉરઃ૫રિસર્ષે છે. અને જેઓ પિતાની ભુજાઓના બળથી ચાલે છે, જેમકે ઘે, નળીયે વિગેરે તેઓ ભુજ પરિસર્ષ સ્થલચર છે.
. 'से कि त उरपरिसप्प थलयर पचि दिय तिरिक्खजोणिया' असगन् ઉર પરિસર્પ સ્થલચર પંચેન્દ્રિય તિર્યનિક જીના કેટલા ભેદો કહ્યા છે?