________________
[ ૧૮ ]
આત્મધરસાયનમ્ દેના પ્રાયશ્ચિત્તરૂપે ઘણુંએ તપ કર્યું. તેમાં કેટલાયે માસક્ષમણ કર્યા, પણ જે તપ આચરણથી ભવભ્રમણની ભાવઠ ભાંગવી જોઈએ એના બદલે ભવભ્રમણ વધ્યું. એણે હૃદયમાં માયા-શલ્ય રાખ્યું ન હોત તો તેના જીવનમાં કેટલો ફાયદે થાત? એ ભવને પાર પહોંચી જાત.
માયા તે કાદવ છે તેમાં જે પગ દીધે તો એવા ઊંડા ઊંડા ખૂંચી જશે કે પૂછે મા વાત? સંસાર મહેલના ચાર પાયામાં એક પાયો છે આ માયાનો, ખરેખર કહ્યું છે કે
માયાળુ થજે માયાવી કદી ન થાશો ” માયાળુ અને માયાવિમાં મેઘ અને ધૂમ જેટલું તફાવત છે. માટે માયાની માયામાં કદી પણ ફસાતા નહિ. ૬. (૭) મત્યાગ –
लोभ चेद् हृदयेऽस्तोभो, दूषणैरितरैरलम् । नो चेल्लोभस्य संक्षोभो, भूषणैरितरैरलम् ॥७॥
* अनुष्टुप् ભાવાર્થ-લોભ ત્યાગ
જે હૃદયમાં થભ વગરને લોભ હોય તો બીજા દૂષણો હોય તો શું અને ન હોય તો ય શું અને હૃદયમાં લેભને સંક્ષોભ નહોય તે બીજા ભૂષણો હોય તો ય શું અને ન હોય તોય શું ! એટલે લોભ સર્વ દેશોનો ભંડાર છે અને સંતેષ સર્વ સુખને ભંડાર છે.
* पञ्चमं लघु सर्वत्र, सप्तमं द्विचतुर्थयोः । षष्ठं गुरु विजानीया-देतत् श्लोकस्य लक्षणम् ॥