________________
વિશદાર્થ સહિત–લેક ૨૨ સત્યવ્રત [ ૧૧૫ ]
દત્ત હિંસાપ્રિય હતે, બીજા જીવોને દુઃખ પડે, ત્રાસ પડે તે જોઈને તેને આનંદ આવતું. તેની હદયભેદી કિકિ. યારી સાંભળીને તેને સંગીત શ્રવણ જે આનંદ થતે. દતે કપટથી રાજ્ય લીધું હતું, તે સ્થિર કરવા માટે ધર્મ કરવાની તેને ભાવના જાગી. જેનું જેવું ઘડતર હોય તે જ ધર્મ તેને ગમે છે અને તે ધર્મ કરાવનારા પણ તેને મળી આવે છે. દત્તને હિંસા તો ગમતી જ હતી. બ્રાહ્મણોએ તેને મોટા મોટા હિંસક યજ્ઞો કરાવવા જણાવ્યું. અશ્વમેધ અને નરમેધ જેવા યજ્ઞો શરૂ થઈ ગયા. મહાહિંસાનું તાંડવ થવા લાગ્યું. હિંસાના એ નાચમાં અનેક મૂઢજી તાલ પૂરાવા લાગ્યા. પૂર્વના પુણે સીધા પડતા પાસાને અજ્ઞાની જ પાપના પરિણામે પડે છે એમ સમજીને પાપમાં રચ્યા પચ્યા રહે છે. એનું નામ પાપાનુબંધિ પુણ્ય. દત્તને પણ એવું જ થયું.
આ બાજુ સંયમધર્મ અને મૃત અભ્યાસમાં ખૂબ આગળ વધેલા ને આચાર્યપદ સુધી પહોંચેલા શ્રી કાલકસૂરિ મહારાજ અનુક્રમે વિહાર કરતા તુરમણિ નગરીએ પધાર્યા. પિતાના સંસારી મામા આવ્યા છે એમ જાણી દત્ત શ્રી કાલિકસૂરિ મહારાજ પાસે આવ્યા. કુશળ સમાચાર પૂછ્યા પછી દત આચાર્ય મહારાજ પાસે બેઠે, ધર્મની વાતે થઈ ને દત્તે પિતાની પ્રવૃત્તિ જણાવીને પૂછ્યું.
દર- હું હાલમાં મેટો યજ્ઞ કરાવું છું તેનું ફળ શું? આચાર્ય મહારાજ-યજ્ઞમાં હિંસા થાય છે-હિંસા એ