________________
વિશઠ્ઠા સહિત–ન્મ્યાક ૨૫ અપરિગ્રહવ્રત
[ ૧૩૭ ] વર્ગ મારે આંગણેથી ખાલી હાથે પહેા જશે. કાઇ પણ માનવીને ધન જાય એ સારું ન લાગે એ સ્વાભાવિક છે. પતિને આમ ચિન્તિત મનવાળા જોઇને શૃંગારમંજરીએ પૂછ્યું: કે · પતિદેવ! આપ આટલા ઉવિગ્ન ને ચિન્તિત કેમ છે!” વિદ્યાપતિએ ગત રાત્રિએ આવેલા સ્વપ્નની વાત કહી ને તે કારણે ચિન્તા થાય છે એમ કહ્યું.
શૃંગારમ’જરીએ કહ્યુંઃ કે “સ્વામી! આપ શા સારું આવા ખેદ કરા છેા. લક્ષ્મી ધર્મ વડે જ સ્થિર થાય છે. જેટલી લક્ષ્મી સુકૃતમાં વાપરીએ તેટલી જ લક્ષ્મીની સાર્થકતા. બાકી તા લક્ષ્મી સ્વભાવે જ ચ'ચળ ને ચપળ છે. તે કેાઈની થઇ નથી ને થતી નથી. તેનાથી જેટલેા લાભ લીધેા તેટલા આપણેા. અને જ્યાં સુધી પાંચમું પરિગ્રહ વિરમણુ વ્રત ન લીધુ. હેાય ત્યાં સુધી ત્રણે જગતની લક્ષ્મીના પરિગ્રહી જે પાપ થાય છે તે અવિરતિ વડે લાગ્યા કરે છે.” આવા પત્નીનાં સુન્દર, મેાધક ને પ્રેરક વચનથી વિદ્યાપતિએ પાંચમું પરિગ્રહ પરિમાણુવ્રત સ્વીકાર કર્યું" ને સઘળી લક્ષ્મીને સાત ક્ષેત્રમાં વાપરવા માંડી. આઠ દિવસ થયા ને સઘળુણ્યે ધન સુકૃતમાં વાપરી નાંખ્યું. રાત્રે સૂતી વખતે વિચાર આવ્યા, કે કાલે સવારે યાચકને હું શું માઢું અતાવીશ. આવા વિચારમાં તે સૂઈ ગયા. રાત્રે સ્વપ્નામાં પેાતાનુ આખુ ઘર લક્ષ્મીથી ભરેલું જોયું. સવારે ઘરમાં લક્ષ્મીને પ્રત્યક્ષ જોઇ. યાચકોને ખૂબ માં માગ્યું દાન આપ્યું ને પેાતે ચતુર્વિધ શ્રી સંઘ સાથે શ્રી સિદ્ધગિરિજીની યાત્રા કરવાના સંકલ્પ કર્યાં. નવમે દિવસે વિચાર કર્યાં, કે આવતી કાલે દશમા દિવસ છે. તેથી લક્ષ્મીને