________________
વિશદા સહિત–શ્ર્લાક ૮ સ્પર્શીનેન્દ્રિયનિરાધ [ ૨૩ ]
ભાવાર્થ-સ્પર્શનેન્દ્રિયનિરાધ
સ્પર્શીનેન્દ્રિયમાં આસક્ત એવા આર્દ્રકુમાર વગેરે સંયમથી વિમુખ થઈ ગયા, હાથી પણ તેને આધીન થઇ બન્ધનમાં પડે છે. એટલે અહિ ખરેખર સ્પર્શોની પરવશતા સુખદાયી નથી—ઇષ્ટ નથી. વિશદાઃ—
સ્પર્શ નેન્દ્રિય=સ્પર્શ સુંવાળા, આપણી ત્વચાને ગમે એવા સેવળવાના આપણે વિચાર રાખીએ છીએ, અને એવા વિષયના સ્મરણ માત્રથી ગલગલીઆ થઇ આવે છે. માના કે– કદાચ આપણને મનપસદ એવા સ્પર્શનેન્દ્રિયજન્ય સુખાનુભવ પ્રાપ્ત થયા પણ ખરા, પણ એ સ્પર્શનેન્દ્રિયજન્ય સુખ મેળવી આપનાર સાધના તેા પરકીય અને માહ્ય જ ને ! તે જ્યારે ન હેાય ત્યારે અરે! તેથી વિપરીત અસ્થામાં રહેવાના પ્રસંગ આવે ત્યારે કેવી પરિસ્થિતિ થાય છે! શું સ્પર્શી સુખાભિલાષી જીવને એ અનુભવ છે ને એ વાતને ? તેા ઠીક ?
માના કે એક ગલ શ્રીમ'ત પેાતાની કમળ–સુકેામળ શય્યામાં નિત્ય નિંદરમાં પાઢી ખૂબ જ સુખાનુભવ કરે છે. પ્રત્યેક ઋતુમાં ઋતુનાં ધર્મોને અનુકૂળ જેવી રીતે ગ્રીષ્મૠતુમાં=ઝીણા, પાતળા અને અને સુખસ્પશી વસ્ત્રાનું રિશ્વાન, હેમન્ત અને શિશિરમાં=કાળજાફાટ ટાઢ પડે ત્યારે પૂરેપૂરું શરીર સંરક્ષણ અને સપૂર્ણ દેહ ઉષ્માભર્યો રહે તેવા પ્રકારના વસ્ત્રા, તથા વર્ષાઋતુમાં=ગગન મેઘમ ડળથી છવાયેલું હાય તેવા સમયે શરીરમાં ચૈત્યના પ્રવેશ ન થાય
