________________
[ ૧૦૬ ]
આત્મધરસાયનમ્
અનાદિકાલથી ચાલતા સંસારમાં કદી પણ કેઈની એકધારી સ્થિતિ રહી નથી. તે પ્રમાણે દેશકાળ પણ એકસરખા રહેતા નથી. રથના ચક્રની જેમ વિશ્વમાં સુકાળ ને દુકાળ અનુક્રમે આવ્યા કરે છે. ગજપુરનગરમાં મેટો દુષ્કાળ પડ્યો. ચારે બાજુ હાહાકાર મચી ગયો. અન્ન નહિં મળવાને કારણે લેક માંસ અને માછલા ખાઈને પ્રાણ ટકાવવા લાગ્યા.
જાણે છો આરે આવ્યા ન હોય તેવું થઈ ગયું. સુનન્દ તે લીધેલી પ્રતિજ્ઞામાં દૃઢ હતે. એકદા બાળકને ભૂખે ટળવળતાં જોઈને સુનંદની પત્નીએ કહ્યું, કે “તમે સરોવરમાંથી માછલીઓ લઈ આવે. આમ પાંગળાની જેમ બેસી રહેવાથી કેમ છવાશે?” ત્યારે સુનદે કહ્યું કે “પુણ્યને ક્ષય કરનારી ને પાપને વધારનારી હિંસા નહિં કરવાને માટે નિયમ છે.” ત્યારે સ્ત્રીએ કહ્યું કે “તમને કેઈ સાધુએ ઠગ્યા લાગે છે. પરિવાર દુઃખી થાય છે, મરવા પડ્યો છે છતાં તમે ભક્ષ્યભજન લાવતા નથી. ભૂખે કુટુમ્બ મરી જશે. ત્યારે લોકમાં શું હું બતાવશે” એમ છતાં તે કાંઈ માન્ય નહિં ને દઢ રહ્યો. દૃઢતા એ તે કાર્યસિદ્ધિની જન્મદાત્રી છે. તેની પત્નીએ પિતાનાથી ન સર્યું એટલે પોતાના ભાઈઓને કહ્યું: કે “તમે એને કાંઈ કહે તે ખરા કે કુટુમ્બ સામે તે જેવે?” સુનન્દના સાળાઓ આવ્યા ને પરાણે તેમને સરેવરને તીરે લઈ ગયા.
સુનન્દ દેખાવ પૂરતી જાળ નાખી ને તેમાં પુષ્કળ માછલાં આવ્યા પણ તે બધાને તરફડતા જોઈને દયાપૂર્ણ તેનું હૈયું