________________
વિશદાર્થ સહિત-લોક ૨૧ અહિંસા વ્રત [ ૧૭ ] દ્રવી ઊઠયું એટલે પાછા પાણીમાં મૂકી દીધાં. સાંજ પડી ને ખાલી જાળ લઈને તે ઘરે પાછા આવ્યા. બીજે દિવસે પણ એવું જ કર્યું. ત્રીજે દિવસે ગયે ત્યારે જાળ નાંખી તેમાં એક માછલું આવ્યું પણ તેની એક પાંખ જાળની દેરીથી કપાઈ ગઈ હતી, તે તરફડતું હતું. એ જોઈને તેનું અંતર કકળી ઊઠયું. ખાલી જાળ લઈને તે પોતાને ઘરે આવ્યું. બધાને સ્પષ્ટ કહી. દીધું કે “હું કોઈ પણ હિસાબે સ્વર્ગની સાંકળ ને નરકના દ્વાર સમી હિંસા નહિં કરું. તમને ફાવે તેમ કરો.” એમ કહીને તેણે અનશન કર્યું. આયુષ્ય પૂર્ણ કરીને તે રાજગૃહી નગરીમાં મણિકાર નામના શેઠને ત્યાં સુયશાની કુક્ષિએ અવ તર્યો. તેને જન્મમહોત્સવ ખૂબ ઉત્સાહ ને ઉલ્લાસપૂર્વક ઉજવાય ને તેનું નામ દામન્નક એવું રાખ્યું. દિવસે દિવસે તે મોટો થવા લાગે તે આઠ વર્ષને થયે ત્યારે તેના ઘરમાં મારીને ચેપી રોગ થયે. રાજાએ તેને ઘરની આગળ ભીંત ચણાવી દીધી કે જેથી ચેપ ફેલાય નહિં. એ મારીથી ઘરનાં બધા માણસે મરી ગયા. ફક્ત પુણ્યના પ્રભાવે દામશ્વક બચી ગયે, ને કૂતરાએ કરેલી બખેલ વાટે તે બહાર નીકળી ગયો.
ભૂખે થયેલે તે ફરતે ફરતે સાગરપિત નામના એક શેઠને ઘેર ગયો. ત્યાં બે મુનિઓ ગોચરી લેવા આવ્યા હતા. તેમાં મોટા મુનિરાજ સામુદ્રિક જ્ઞાનવાળા હતા. તેમણે દામકને જોઈને બીજા મુનિને કહ્યું કે આ છોકરે આ ઘરને સ્વામી થશે. ભીંત પાછળ રહેલા શેઠે આ વાત સાંભળીને જાણે વજ પડયું ન હોય એ એ થઈ ગયે. મેં કેટલીએ