________________
[ ૧૧૨ ]
આત્મબોધરસાયનમ
(૨૨) સત્યત–
गदितुमनृतमिच्छतीह काम, कुशलमवाप्तुमहे। महाविमूढः । अमृतमपि विहाय जीयितेच्छुः, पिबति विष विनिपातद्विपाकम् ॥ २२ ॥
* पुष्पिताना
ભાવાર્થ-સત્ય વ્રત –
આશ્ચર્ય છે કે મૂર્ખશેખર મનુષ્ય સુખ મેળવવા માટે આ વિશ્વમાં અસત્ય બોલવાની ખૂબ ઈચ્છા રાખે છે. તે જીવવાની ઈચ્છાવાળો અમૃતનો ત્યાગ કરીને પરિણામે વિનાશ કરનાર ઝેરનું પાન કરે છે એટલે સત્ય અમૃત છે અને અસત્ય વિષ છે. વિશદાર્થ
સત્ય વચન એ ઉચ્ચ અને આદર્શ જીવનનું પહેલું પગથિયું છે જેના જીવનમાં સત્યની પ્રતિષ્ઠા થાય છે તેને અવશ્ય વચનસિદ્ધિ સાંપડે છે. તમે સત્યને પૂરેપૂરા વળગી રહેશે, ગમે તેવા આકરા સંગમાં કે કપરી કસોટીમાં પણ અસત્યને આશરો નહિ લો તે તમારા જીવનમાં સત્યની ઝલક કઈ એર રીતે ચમકશે. કદાચ તમને તત્કાલ પૂરતી - અસત્યની જીત ને સત્યની હાર લાગશે પણ પરિણામે તમે ની પ્રતીતિ થયા વગર નહિં રહે. અસત્ય * अयुजि नयुगरेफतो यकारो युजि च नजौ जरगाश्च पुष्पिताप्रा ।