________________
વિશદાર્થ સહિત-ક ૨૧ અહિંસા વ્રત
[ ૧૧૧ ]
જોઈને શેઠના પુત્ર સમુદ્રદત્તને થયું કે રાત વધતી ચાલી છે. નવદંપતિને માટે પ્રદેષ સમયે બહાર જવું ઈષ્ટ નથી. તેમને બદલે હું જ દર્શન કરવા જઈ આવું. એમ વિચારી સમુદ્રદત્ત પૂજન સામગ્રી લઈ માતાના મંદિરે ગયે અને મંદિરના દરવાજામાં પેસતાં જ પૂર્વના સંકેત પ્રમાણે ખગિલે ખગ વડે સમુદ્રદત્તને વધ કર્યો. આ વાતની સાગરતને જાણ થઈ કે તરત જ તેની છાતી ફાટી ગઈ અને તે મૃત્યુ પામ્યા. નિષ્ફળતાનો પ્રત્યાઘાત ઠેઠ મરણને નિમંત્રે છે. આ વેળાએ પણ દામન્નકનું પુણ્ય જાગતું હતું તેથી ત્રીજી વખતના કાવતરામાં પણ તે બચી ગયે. ખરેખર-ક્ષતિ guથાનિ પુષિતાનિ તે નગરના નરવર્મ રાજાએ તેને સાગર શ્રેષ્ઠિની સઘળીએ સમ્પત્તિને સવામી બનાવ્યો. દામન્નક પણ ખૂબ વિવેકી ને ગુણીયલ હતું. રાજાનું માન સારૂં જાળવતે તેથી રાજાએ તેને નગરશેઠ બનાવ્યો. ત્યાં અખૂટ સુખને ભોગવીને આયુષ્ય પૂર્ણ થયે મૃત્યુ પામી દેવ થયો. ત્યાંથી મનુષ્ય જન્મ પામી પારમેશ્વરી પ્રત્રજ્યા સ્વીકારી ક્ષમા જશે.
જોયુંને! અહિંસાના ફળે કેવા સુખદાયીને સુન્દર આવે છે. જૈન ધર્મના સઘળાએ અનુષ્ઠાનની પાછળ અહિંસાને જ સૂર મુખ્ય રહે છે. જૈન ધર્મની ગળથૂથીમાં જ દયા પડી છે. પગ નીચે કીડી આવે કે તરત નાનો છોકરો પણ બોલશે કે પાપ લાગે આપણાથી કીડી ન મરાય. દયા સર્વ જી પર રાખવી જોઈએ. હિંસાને ત્યાગ કરીને અને અહિંસાને સદા-સર્વદા સજીવન રાખવી એ જીવનનું પરમ કર્તવ્ય છે. ૨૧.
