________________
[ ૧૦૮ ]
આત્મખાધરસાયનમ્
..
મહેનત કરીને પ્રાણની પણ પરવા કર્યા વગર સમુદ્રની સા કરીને આ ધન એકઠું કર્યુ છે. આ સાધનના માલિક શું આ રક થશે ? ખીજને જ માળી નાંખીએ તે વૃક્ષ કયાંથી ઊગે ? એમ વિચારીને લાડવાની લાલચ આપીને તેને ચ'ડાળ પાસે લઈ ગયા. ત્યાં ખડિંગલ નામના એક ચડાળ રહેતા હતા, તેને આ ખાળકના વધ કરવાનું સેાંખ્યું ને ચિહ્ન આપી જવા કહ્યું. સાગરે તા નિરાંતના દમ ખેચ્યા. મનમાં થયુ કે હાશ! કાંટા નીકળી ગયા. ખગિલે ભેાળા હરણિયા જેવા દામન્નકને જોઇને દયાદ્ન થઇને વિચાર્યુ કે આ ખાળકે એવું શું દુષ્કૃત કર્યું હશે કે મને મારવા સાંખ્યા. મારા જેવા પરધન લાલચુ' એવા કાણુ હાય કે આવા ક્રૂર કૃત્ય કરવા તૈયાર થાય. મારી બુદ્ધિને ધિક્કાર થાએ. આવા કુમળા બાળકના વધથી ને તેના પૈસાથી સર્યું. આ બાળક જીવતા હશે તે ઘણું ધન મળશે. એમ વિચાર કરી પેાતાની છરી વડે દામન્નકની ટચલી આંગળીનું ટેરવું કાપીને કહ્યું કે ‘ તારે જીવવું હાય તે અહિંથી મુઠ્ઠીઓ વાળીને ભાગી જા. ’ સિંહને જોઇને હરણીયું દોડે તેમ આંખા મીંચીને દોડતા દોડતા તે આ જ સાગરાત શ્રેષ્ઠિનુ ગેાકુલ હતું ત્યાં આવી પહોંચ્યા. ત્યાં નન્દ નામે રખેવાળ હતા. દામન્નકને જોઇને તેણે પુત્ર ન હેાવાથી પેાતાના પુત્ર તરીકે રાખી લીધે ત્યાં તે ખાઈ પીને મેાજ કરવા લાગ્યા, યુવાન થયા ને ગેાકુળનુ કામ સરંભાળવા લાગ્યા.
પેલા ખડિગલે દામન્નકની ટચલી આંગળીનું ટેરવું સાગર પાતને ખતાવ્યું. તે જોઇને સાગર ખુશ થઈ ગયા. એકદા સાગર શેઠ પેાતાના ગાકુલે ગયા. ત્યાં આ છેકરાને ધારી.