________________
[ ૧૮ ]
આત્મબેાધરસાયનમ્
સાડાબાર વરસ જિન ઉત્તમ, વીરજી ભૂમિ ન ડાયા હા; ઘાર તપે કેવલ લહ્યા તેહના, પદ્મવિજય નમે પાયા. તપસ્યા કરતા....’
cr
99
ચક્રવર્તિ જેવાઓને પણ-કે જેઓની ઋદ્ધિ-સિદ્ધિ ને સુખ-સમૃદ્ધિ આ મનુષ્યલેાકની દૃષ્ટિએ અજોડ ને અનુપમ હાય છે તેઓને પણ–તપ એટલે અટ્ઠમની આરાધના વગર કયાં ષટ્ક’ડિસિદ્ધ સાંપડે છે ! તે સાધવા માટે તે ખાર મારું અઠ્ઠમ કરવા પડે છે.
તપના ઘણાં પ્રકાર છે. મુખ્ય બે પ્રકાર:-ખાદ્ય અને અભ્યન્તર. એમાં માહ્ય તપના છ; ને અભ્યન્તર તપના છે; એમ ખાર પ્રકાર થાય છે. ખાદ્ય તપના છ પ્રકાર તે આ પ્રમાણે: ૧ અનશન, ૨ ઊનાદરી, ૩ વૃત્તિસંક્ષેપ, ૪ રસત્યાગ, ૫ કાયકલેશ, ને ૬ સ'લીનતા. અભ્યન્તર તપના છ ભેદ આ પ્રમાણે:-૧ પ્રાયશ્ચિત્ત, ૨ વિનય, ૩ વૈયાવચ્ચ, ૪ સ્વા ધ્યાય, ૫ ધ્યાન, ને ૬ કાયાત્સ. શાસ્ત્રકારા તા આ તપ માટે એટલે સુધી કહે છે કેઃ—‘તત્રસા નિજાચામાં વિ’ તપથી નિકાચિત કર્યાં પણ ક્ષય પામે છેતેા પછી બીજા કર્માનું તે શુ' ગજ્જુ' !
66
આ તપના જ કોઇ અદ્ભુત પ્રભાવે− મુનિવર ચૌદ હજારમાં, શ્રેણિક સભા મેાઝાર, વીર જિણુ ંદ વખાણિઓ, ધન ધન્નો અણુગાર.” આ ધન્ના અણુગારને આળખા છે! તેમનુ' વૃત્તાન્ત આ પ્રમાણે છેઃ—
કાકી નામની સુન્દર નગરી હતી. ત્યાં ભદ્રા નામની