________________
વિશદાર્થ સહિત-ક ૧૫ તપ
[ ૫૯ ] ભદ્ર પરિણામ સાર્થવાહી રહેતી હતી. તેને ધન્ય નામને એક રૂપવાન પુત્ર હતે. અનુકમે તે યૌવન વય પામે ત્યારે તેની માતાએ સ્વર્ગની અપ્સરાને પણ શરમાવે એવી બત્રીસ ઉચ્ચ કુળની કન્યા સાથે લગ્ન કરાવ્યા હતા, ને બત્રીસબત્રીસ તે રહેવાના મહેલ હતા. કહે ! કેટલી સુખ-સમૃદ્ધિ હશે તેઓના ઘરે ! પછી કાંઈ ભેગોપભેગમાં મણ રહે ખરી! પણ આ તો હળુકમી આત્મા.
એક દિવસે કાકંદી નગરીમાં પરમાત્મા મહાવીરસ્વામી સમવસર્યા. તે પર્ષદામાં આ ધન્યકુમાર પ્રભુવા સાંભળવા ગયા. કાળી માટી પર પાછું પડે ને તે ભીંજાયા વગર ન રહે તેમ તે પ્રતિબંધ પામ્યા વગર ન રહ્યા. ભગવાનની સુધારસ મીઠી વાણીએ તેને ભેગોમાં ભેરીંગનું ભાન કરાવ્યું. આ તેને સંસાર દાવાનલ લાગે. તેને વિચાર કર્યો, કે ગામમાં જઈને માતા પાસે રજા લઈ ભગવાન પાસે દીક્ષા લેવી. એમ વિચાર કરીને તે ગામમાં ગયે. માતાને વાત કરી. માતાએ તેને સંસારની સારતા, સંયમની કઠિનતા ને તેની અસહ્યતા બતાવી ત્યારે ધન્યકુમારે તેની સામે સંયમથી માનવજીવનની સાર્થકતા, નારકના દુઃખનું અસહ્ય પણું ને સાંસારિક ભોગેની નશ્વરતા કહેવાપૂર્વક સુન્દર જવાબ આપ્યા, ને માતાની અનુમતિ મેળવી.
માતાએ પુત્રની સંયમ લેવાની તીવ્ર ભાવના જાણું કાર્કદિીના રાજા શ્રી જિતશત્રુને વાત કરી ને રાજાએ ધન્યકુમારને નિષ્ક્રમણ દીક્ષા મહોત્સવ ખૂબ ઉલ્લાસ ને ઠાઠથી કરાવ્યું.