________________
વિશદાર્થસહિત–લેક ૨૦ વિરતિરતિ
[
૫ ]
(૨૦) વિપતિરતિઃजिनेश्वरैर्गणीश्वरैर्मुनीश्वरैरपाकृता,
रतीशरूपतुल्यरूपधारकैरियं रतिः। विरक्ततामुपास्य कर्ममर्म संनिहत्य साध्वनन्तमन्तकान्तकृत् समन्ततोऽमृतं वृतम् ॥२०॥
* पञ्चचामरम् ભાવાથ–વિરતિમાં રુચિ
કામદેવ સમાન રૂપને ધારણ કરનારા જિનેશ્વર, ગણધરે, અને આચાર્યો રતિને દૂર કરીને કર્મના મર્મને મૂળમાંથી હણીને સર્વ પ્રકારે યમરાજના અન્તને કરનાર એવા અનન્ત મોક્ષને સારી રીતે પામ્યા છે. એથી દરેક ક્ષાભિલાષી પ્રાણીઓ વિરતિની ઉપાસના કરવી જોઈએ. વિશદાથ:
અનાદિકાળથી વિષ ને કષામાં રચ્યાપચ્યા રહેતા આત્માને તેનાથી છોડાવી ધર્મ–તપ-ત્યાગને માર્ગો જેવો તેનું નામ વિરતિ. જીવનમાં વિરતિ આવે એટલે પાપને આવવાના રસ્તા બંધ થઈ જાય. નવું પાપ આવે નહિં અને જુનું પાપ હોય તે વિરતિના બળે ક્ષીણ થઈ જાય એટલે આપોઆપ મોક્ષ હાજર થાય. કે પ્રતાપ ને પ્રભાવ છે આ વિરતિનો. આમ તે સંસારના સઘળા પદાર્થોમાં વિરતિની પ્રેરણા ભરી છે. કેઈ દિવસ સાયંકાળે પશ્ચિમાકાશમાં
* प्रमाणिकापदद्वयं वदन्ति पञ्चचामरम् ।
