________________
વિશદાર્થ સહિત-લોક ૭ લભત્યાગ
[ ૧૮ ]
[ શાર્દૂલ] જરાખી દ્રવ્યની આશ ખોદી પૃથિવી ગાળી ગિરિ–ધાતુઓ, સંતોષ્યા બહુ રાયને જતનથી ઓળંગિયા સિંધુએ; ગાળી રાત્રિ સ્મશાનમાં દૃઢમને મ તણા જાપમાં; તૃષ્ણા! છેહવે મને નવ દીઠી કેડી ફૂટી હાથમાં. ૧
(નાથુરામ શર્મા). લભ અને તેની દાસી આશા–તે સર્વને સર્વથા ત્યાગ કરી-કપિલ કેવળી બન્યા હતા ને ! તેઓ એક બ્રાહ્મણના પુત્ર હતા. અત્યંત ગરીબાઈ હતી. તેઓને ઘેર પુત્રને ભણુંવવા જેટલી પણ સગવડ ન હતી. તે સમયે માધુકરી કરીને વિદ્યાર્થીઓ વિદ્યોપાર્જન કરતા, બીજા ગામમાં પિતાના પિતાના મિત્રની ઓળખાણથી એક સારા ગૃહસ્થને ત્યાં વિદ્યા પ્રાપ્ત કરવાના ઉદ્દેશથી રહ્યા. વિદ્યા મેળવતા. શેઠનું કામ પણ કરતા, ગ્ય વયે એક સ્ત્રી સાથે તેઓના લગ્ન થયા તે સ્ત્રી દાસી પુત્રી હતી. પછી તે થોડા કાળ પછી સગર્ભા થઈ. પ્રસૂતિને સમય નજીક આવ્યો એટલે તે સ્ત્રી તેની ચિંતાથી રુદન કરવા લાગી. કપિલ આવ્યા. તેણીએ બધી વાત કરી. હવે શું કરવું? એ પ્રશ્ન ઉપસ્થિત થયે ત્યારે
* उत्खातं निधिशङ्कया क्षितितलं, ध्माता गिरेर्धातवो, निस्तीर्णः
सरितां-पतिर्नृपतयो यत्नेन संतोषिताः। मन्त्राराधनतत्परेण मनसा, नीता स्मशाने निशा, प्राप्तः काणवराटकोऽपि न ગયા છે!-પુના સુર માન્ (માસિક)