Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ ne oLakho Grabliek lk 0 2. jaina graMthamALA dAdAsAheba, bhAvanagara, O phona : 0278-2425322 3004846 bhAga 2 je STD 5 che lekhaka muni vidyAvijayajI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ --- ----- ------ zrI vijayadharmasUri jaina graMthamALA puSpa 14. samayane oLakho. bhAga 2 je. - ~-~ lekhaka - munirAja zrI vidyAvijayajI, prathama AvRtti 1000 vIra saM. 2460 dharma saM. 12. vi. saM. 1880. kiM. 0-10-0. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzaka dIpacaMda bAMThiyA, maMtrI, zrI vijayadharmasuri jaina graMthamALA. choTA sarAphA, ujajena. - dravyasahAyake - 1 sva. bAI kevaLInA smaraNatha temanA pati, zeTha nemacaMda kacarAbhAI zAmaLAnI poLa,amadAvAda. 2 sva. zeTha bhIkhAbhAI jecaMdanA smaraNArtha temanA putra zeTha dalapatabhAI jecaMdabhAI meghara-ThAkaranI ( ANaMda ) mudrAka-rA. gulAbacaMda lallubhAI zrI mahodaya prInTIMga presa, dANApITha-bhAvanagara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vijayadharmasUri. uddhA tattvazAstrANAM hartA jAtIyapApmanAm / granthakRd dharmad jJAnI dharmasUrirabhUd guNI // zrI madhya presa-bhAvanagara.
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukramaNikA 37 dharmabhAvanA. 38 sahakAra. 38 zuM jena sUtramAM mAMsAhAranuM vidhAna che ? 40 sAmAjika bandhane. 41 sAmAjika unnati. 4ra samaya dharma. 43 siddhaputra. 44 ahiMsAnu ajIrNa. Y5 107 118 46 bhikSuko bhikSukaM dRSTvA / 47 sudhAre. 48 jaMgalI jAnavaronI hiMsA. 49 saMdeza. 50 mahAvIra jayantI. 51 vidyArthi ke vivAhAtha. para vidvAnanI beTa. paNa ghana praNAlI. 54 sAmAjika patana. 55 yuvakone ! pa6 dharma ane samAja para samayane prabhAva. 131 142 156 162 171 181 188 10 218 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzakanuM nivedana. sAhitya e jIvanane mAdA che. je sAhitya hRdayanI lAgaNI ane jaganA sUkSma anubhava pachI janme che, te anekanu kalyANa karavAmAM sahAyabhUta thAya che. Aje AvA sAcA sAhityanI jagatne bhUkha ughaDI che. te, keIpaNa jAtanA dhArmika ke sAmpradAyika abhiniveza sivAyanA, parantu jaganI kucI samajAvatA sAhityane jhaMkhI rahyuM che. AvA sAhityanuM sarjana kyAM che ? amArI graMthamALA AvI jAtanA sAhityane janasamAja samakSa raju karavAnA manerathA sevI rahI che. ane amane jaNAvatAM harSa thAya che ke TuMka samayamAMja eNe janatAsamakSa 13 pustako dharI dIdhAM che ane caudamuM puSpa munirAjazrI vidhAvijayanI kRtinuM A dharAya che. munirAjazrI vidyAvijayajI jaina jagatanA eka svataMtra ane sudhAraka vicAravALA samayanu lekhaka ane vaktA che, e jaNAvavAnI have bhAgyeja jarUra rahe che. emanA keTalAye graMthAe samAjamAM je Adara meLavyA che, e kethI ajANyu' nathI. 'samayane ALakhA ' nAmanA pustakane 1 le| bhAga thoDA vakhata upara bahAra paDelo, tenI pahelI AvRtti pachI, amAre tenI khIjI AvRtti paNa bahAra pADavI paDI che, ane ' samayane eLakhA'nA bIjo bhAga paNa ame janatAnI samakSa mUkIe chIe, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhanA pahelA ane bIjA bhAgamAM munirAjazro vidyAvijayajInA, te ojasvI ane prabhAvazALI lekhane saMgraha che, ke je lekha "dharmadhvaja " mAM niyamita rIte temaNe lakhyA hatA. pahelA bhAgamAM 1 thI 36 sudhInA lekho ApavAmAM AvyA che, jyAre A bIjA bhAgamAM 37 thI 56 sudhI. vAMcako joI zakaze ke- munirAjazrI vidyAvijayajInA A 56 lekhomAM AvatI kAlanA paDaghAo che, jIvananI samasyAonA suMdara ukela che; samAjanA adha:patana mATenI lAlabattI che, sAdhujIvananA sudhArAo mATenI ugra paratu Avasyaka ane AdaraNIya sUcanAo che. TUMkamAM kahIe te AjanA sAmAjika jIvanane katarI khAtI rUDhIo hAmene nirbhIka baLave che. pratyeka lekhamAMthI sudhAraNanI ugratA ane dhagaza tarI Ave che. amArI saMpUrNa khAtarI che ke-munirAjazrI vidhAvijayajIno samayane oLakhe ne saMdeza jaina samAjanA jIvanamAM upayogI nivaDaze, ane temaNe pratyeka lekhamAM, jenajIvana sAthe UMDe saMbaMdha dharAvatA prazno para karelI niDara carcA upara jaina samAja dhyAna ApI sudhArAnA mArge vaLaze. lekhene saMgraha ane tenI presa kopI karI ApanAra bhAI zAntilAla balAkhIdAsa dehagAmavALAne AbhAra mAnIe chIe. " zrIvijayadharmasUri jaina graMthamALA, dIpacaMda bAMThiyA. choTA sarAphA, ujajena. maMtrI. 1-1-34. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. bhAga 2 jo. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ .... esxi...-25-25 2-0-....-Se Sat... S 25 -25ESX. . munizrI vidyAvijayajI mahArAja. ..... 25-2 zrI mahodaya presa-bhAvanagara. ...... 25-S 4 -25 0 -25-255 .....-2525- 25-25-05 -25-05- 25
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11TTTTTT TTT (37) chawww" | dharma bhAvanA. 5 dharma bhAvanA" eja AryAvartanA manuSyonuM bhUSaNa che. yuropanA dezavAsIo karatAM bhAratavAsIomAM kaMi vizeSatA hoya to te, yurepavAsIo pigalika bhAvonI unnatimAM rAtadivasa racyA pacyA rahe che, jyAre bhAratIya le ke sAdhana puratA padgalika bhAvane poSavA sAthe "dharmabhAvanA" nA dhyeyane choDatA nathI. TUMkamAM kahIe te "dharmabhAvanA" e bhAratIya manuSyano mudrAlekha che. bahudhA bhAratamAM janma lenAranA saMskAra joIzuM te ApaNane jaNAze ke-tenAmAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. svabhAvika dayALutA, namratA, viveka, premabhAva ane dharmanI pravRttio tarapha abhirUcI jarUra dekhAze. jo ke, badhI kememAM janma lenArAomAM eka sarakhe A bhAva nahiM hoya, te paNa lagabhaga sanAtanadhama-jena vigere evI ucca jAtinI kememAM te A bhAva avazya heTA bhAge dekhAze ja. bAlaka jamyA pachI mAtA-pitAnI sAthe bahAra javA lAge che, tyArathI te mAtApitAnI bhAvanAnuM anukaraNa karatuM jevAze. bhale, tenAmAM e samajavAnI zakti nAha hAya, ke A zuM thAya che? A kriyA zA mATe karavAmAM Ave che? tema chatAM e eTaluM te jarUra samaje che keA amArA gurU che. gurUne mA namaskAra kare che mATe mAre paNa karavA joIe. mA maMdiramAM jAya, ane je pramANe te kare, te pramANe te bALaka paNa kare che. ghaNI vakhata te evAM bALake jovAmAM Ave che ke jenAmAM, ApaNe jANIe ke jarA paNa samajazakti nathI, sAva bALaka-be traNa varSanI umaranuM bALaka hoya, evAM paNa mAtA-pitAnI gerahAjarImAM maMdiramAM pahoMcI jAya che, ane bhagavAnanI mUrtinI hAme mITa mAMDIne besI rahe che. A pUrva janmanA saMskAre nahi to bIjuM zuM che? ghaNA evA bALako ApaNe joIzuM ke-jenAmAM svabhAvika vinayabuddhi hoya che. keI AvyuM, gayuM, te vakhate hAtha joDavA, praNAma karavA, vigere niyama sAcave che. A paNa saMskAranuM ja pariNAma che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharmabhAvanA. kahevAnI matalaba ke- dharmabhAvanA" e bhAratIya manubhyone janmasiddha mudrAlekha che, Adarza che. A bAlyAvasthAnA saMskArene je tevuM ne tevuM poSaNa maLatuM rahe che, to te kAyama rahe che. paraMtu eja bALaka jyAM jarA moTuM thayuM, skulamAM bhaNavA lAgyuM, saMsAranI havAmAM aphaDAvA lAgyuM, tyAM tenA saMskAramAM zithilatA pravezavA lAge che. e baccAMonI nirdoSatAmAM have uNapa AvavA lAge che. AvA sagomAM je saMskArI mAtA-pitA ke kaI vaDIlanA Azraya nIce jyAM sudhI rahevAnuM hoya che, tyAM sudhI te tenI te dharmabhAvinA lagabhaga kAyama ja rahe che, paraMtu nasIba ege kAM to evA saMskArI dharmabhAvanAvALAM mAtapitAja na hoya, kiMvA evA mAtApitAne viraha thAya te te bALaka-yuvAnInA dvAramAM praveza karavA taiyAra thayela bALaka svAbhAvika ja pitAnI dharmabhAvanAne khAvA lAge che. eTaluM ja nahi para tu enI AsapAsa yadi evAja nAstika-zraddhahIna yuvako pharI vaLelA hoya che, to to tenI dharmabhAvanAnuM nAma nizAna sarakhuM paNa rahevA pAmatuM nathI. Aja yuvaka jyAM sudhI prAthamika ane mAdhyamika zikSaNa -keLavaNuM lete heya che, tyAM sudhI to kaMIke enAmAM AstikatA, dharmazraddhA, vinaya, viveka, sabhyatAnAM cihna najare paDaze. parantu jyAM te ucca keLavaNI, eTale ke grejayueTa thavuM, iMjInIyarI, DAkaTarI Adine abhyAsa karavo, A keLavaNImAM 3 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. praveza kare che, eTale eenI dharmabhAvanA bhAgye ja kaI bhAgyazALImAM jovAmAM Ave che. ahiM paNa, eTaluM te kharUMja che ke jenA janmathI sArAja saMskAre paDelA hoya che ane uttarottara avasthAmAM dharmabhAvanAnI puSTi maLelI hoya che, te grejyueTa thAya ke solIsITara thAya, vakIla thAya ke berIsTara thAya, DAkaTara thAya ke kalekaTara thAya, enI dharmabhAvanA enI eja kAyama raheze. enI kiyAbhirUcitA evIne evIja caLatI ja jevAze. enAM vinaya-viveka-sabhyatA-namratA badhuMye evuM ne evuM ja dekhAze. paraMtu kamanasIbe jene bAlyAvasthAmAM ke pachInI avasthAmAM ane chevaTe ucca keLavaNuMnI avasthAmAM ghaNuM sArA saMskAranuM sAdhana nathI rahetuM, evAemAMthI to kavacija keI dharmabhAvanAvALe yuvaka zodhyo paNa jaDaze. ane teTalA ja mATe eka baMgALI vidvAne potAnA pustakamAM lakhyuM che ke "atyAranA kahevAtA keLavAyalAomAM seMkaDe paMcANuM TakA nAstika hoya che. " AvI ucca keLavaNuM ApatI kaI kelejamAM cAlyA jAo, athavA eja vidyAthIonI beDiMganuM nirIkSaNa karavAne cAlyA jAo, bhAgye ja keI yuvaka haze ke je hAtha jeDIne praNAma sarakho paNa karaze. tame beDIMganA makAnamAM pharatA raho, ane e yuvake buTa paherIne ughADA mAthe game te rIte camacama karatAM tamArI aDapheTamAM AvIne Ama tema doDatA-pharatA raheze, paraMtu keI hAtha sarakhe nahiM De. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharmabhAvanA. eka Agatuka manuSyane hAtha joDavA, praNAma karavA, e to dharmabhAvanAnuM to zuM, paraMtu eka vyavahAranuM ja prathama pagathayuM che, ene paNa abhAva eemAM moTe bhAge jovAya che. javA de te sAmAnya gRhasthanI vAta. sAdhuo-munirAje paNa je koI evI saMsthAmAM praveza karI jAya che, te teone paNa hAtha joDavA sara vinaya nahi batAvavAvALI saMsthA meM joI che ane te jaina saMsthA. AvI saMsthAo jevAnA prasaMge prApta thavA vakhate mane AryasamAjanAM gurUkuLa ke ApaNI prAcIna paddhatithI cAlatI zALAo yAda Ave che. Arya samAjanA gurUkuLamAM kaI sAdhu to zuM, eka sAmAnyamAM sAmAnya gRhastha ja enA kampAunDamAM kema na praveza kare, hAme maLato bALaka ke yuvaka, suprInTenDenTa ke prInsIpala-kaI paNa haze, avazya, Agantukane dekhatAnI sAthe kaheze "namaste". pahele. namaste zabda to temane khare ja, te pachI "zA mATe padhAravuM thayuM che."? "saMsthAnuM nirIkSaNa karaze"? vigere pUchI laI te kAryamAM teo pravRtta thaze. svAbhAvika rIte ApaNe aMtarAtmA emaja kahe che ke keLavaNIne darajo jema jema vadhatuM jAya, tema tema pitAnI kartavyadizAnuM bhAna vadhAre thavuM joIe. huM keNa chuM? kaI hade Avyo chuM? mArA mAtA pitA pratye mArU zuM kartavya che? deva-guru-dharma pratye mAre ke vartAva Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ samaya ne eLakhA. rAkhavA joie ? je dezanu leAhI mArI naseAmAM vahe che, je dezanuM anna mArA peTamAM che, ane je dezanI zakti mArA bahumAM che, e dezane mATe mAre zuM karavuM joie ? je pavitra dharmamAM huM ucharyA chu, e dharma-e samAjane mATe mAre keTale bhega ApavA joie ? ucca keLavaNI letA yuvakamAM A vicArane udbhAva ane tene yAgya kriyAomAM paraNitapaNuM vadhAre thavu joie. tenA khadale e ucca keLavaNI letA yuvakeAmAM sAmAnya vyavahArika--janya kriyAonA paNa abhAva-ane tema chatAM paNa teomAM mhATI mhATI vAtAnA havAI killA ubhA thatA joie chIe, tyAre teA te upara ApaNane aneka prakAranI kalpanAo karavAnA avakAza maLe che. bhAratanA yuvA sAva zuSka--dharma bhAvanAhIna ane kriyAkAMDathI sathA vimukha thatA jAya che, enuM kAraNa zuM? zuM e ucca keLavaNIne prabhAva che ? athavA zu evI saMsthAomAM evI dharma bhAvanAne peASavA tarapha lakSya ja apAtu nahi hAya ? athavA te zuM tyAM saMskAra ja evA pADavAmAM AvatA haze? A panAe e svAbhAvika panA che. AmAM kaI kalpanA sAcI che, enA nirNaya karavA bahu kaThina che, tema chatAM eTaluM teA cAkkasa che ke jo te navayuvake-ucca keLavaNI letA yuvakA-ne paNa emanI dharmabhAvanA puSTa thAya-vadhe ane teo peAtAnuM karttavya samaje-judI judI vyaktio pratye emanuM zuM 6 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharmabhAvanA. kartavya raheluM che, e samaje, evAM sAdhane meLavI ApavAmAM Ave te mane lAge che ke-AjanA te yuvakomAM "emAM zuM ?" evA vicAre utpanna thaIne, e vicArenA AdhArathI je zuSkatA Ave che athavA bIjA zabdomAM kahIe te dhArmika bhAvanAthI adha:patana thAya che, evuM adha:patana thavAne prasaMga te naja Ave. baDago dvArA ApaNA yuvakane keLavaNI apAvavAno hetu zo che? eja ke-teo eka sAthe rahe, eka sAthe khAya pIe ane teonI keLavaNunI sAthe emanI dharmabhAvanA kAyama rahe, evA upAye laI zakAya ane tene mATeja samAja hajAre ke lAkho rUpiyAnuM kharca kare che. paratu ATaluM kharca karavA chatAM paNa, ane ATalA prayatna levA chatAM paNa, je ApaNA yuvako dharmathI vimukha ja thatA rahe-ucca keLavaNInA ghenamAM deva-gurU-dharmapitA-deza pratyenI pitAnI pharajone bhulI ja jAya, balka ApaNe ghaNI vakhata leka dvArA sAMbhaLIe chIe tema, teo paramAtmAnI mUrtiene eka prakAranAM ramakaDAM ane gurUone paNa kaMI cIjaja na samaje, to pachI samAjanA e prayatnanI sArthaktA zI? ane teTalA ja mATe mAre to e namra mata che ke ucca keLavaNI ApavI jarUranI che, atyAre rAjadvArI viSamAM paNa bhAga levAvALA taiyAra karavAnI jarUra che, ane te samaya pramANe ucca keLavaNuM leze teja thaze, te badhI vAta sAcI; parantu teonI dharmabhAvanA naSTa na thAya, ane teo deza-samAjadharma-mAtA-pitA ane deva gurU pratyenuM potAnuM kartavya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ samaya ne oLakho. samajatA thAya, evA prayatna to khAsa karIne karavA ja joIe. je yuvake upara ApaNe ApaNuM samAjanI bhaviSyanI unnatino AdhAra rAkhIe chIe, teja yuvake jyAM sudhI abhyAsa kare hoya-keLavaNI levI hoya tyAM sudhI samAjanI sAthe saMbaMdha rAkhe, ane kadAca tethI vadhAre rAkhe to-jyAM sudhI temane pitAnA dhaMdhAmAM paga pasAre hAya tyAM sudhI rAkhe, ane te pachI deva, gurU, dharma, ke samAja, upakArI ke anupakArI keIne paNa na choDe, e kharekhara kamanasIbI ja kahI zakAya. evI sthitimAM teo na Ave, samAjano kharacele paiso barabAda na jAya, ene mATe abhyAsanI avasthAmAMthI ja temanI dharmabhAvanAo majabuta rahevadhatI rahe, evA prayatna karavAnI jarUra che. eka tarapha jema ApaNu yuvakomAM AvI rIte dharmabhAvanA zuSka thatI jAya che, tevI rIte bIjI taraphathI ApaNA moTA dhanADhayonA gharamAM paNa dharmabhAvanAmAM suktA vadhatI ja jAya che. muMbaI ke amadAvAda jevA zaheramAM zaherathI 5-25 ke 50 mAIla dUra baMgalAmAM rahenArA zeThIAo varSamAM eka divasa paNa bhAgye ja gurUo pAse jatA jevAtA hoya che. ane adhurAmAM purUM eone je pAWvatI manuSya lophara maLelA hoya che, to te teonI dharmabhAvanA te dUra rahI, paraMtu tethI AgaLa vadhIne teomAMnA keTalAka te bhakSyAbhaDhyane ke peyApeyane paNa vicAra dUra mUkI de che. AvA aneka zeThIyAonAM nAma sAMbhaLavAmAM Ave che. samAjanI kamanasIbInuM A Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharmabhAvanA. pAraNAma nahi te bIjuM zuM che ? vadhAre khubI te e che ke tema chatAM paNa teo potAne jena samAjanA netAAgevAna kahevarAve che, ane jena samAja teonI lakSmI para mugdha banI AgevAna mAnI maMdiranI milkatanA TrasTIo banAvavAne paNa taiyAra rahe che. astu, game tema, paraMtu AvA dhanADhAmAM paNa dharmabhAvanA divase divase kama thatI rahI che ane tenuM ja pariNAma che ke atyAre keTalAkamAM te jenatva sarakhuM paNa zodhyuM jaDe tema nathI. A sthiti sudhAravA mATe paNa prayatna karavAnI jarUra che. A dhanAlyonuM to thayuM te thayuM, paraMtu teoe potAnI saMtati dharmabhAvanAthI rahita na bane, tene mATe cIvaTa rAkhavAnI jarUra che. teone evA saMskAramAM ucheravAnI jarUra che ke jethI eonA dharmasaMskAra kAyama rahe, ane uttarottara unnata thAya. mane lAge che ke-jema AjanA yuvake potAnI keLavarNane pIstAlIse Agama ane cAre veda mAnIne tenA ghenamAM masta rahI dharmakarmathI dUra rahe che, tevI ja rIte A gRhastho-dhanAlyo paNa pitAnI lakSamInA madamAM kadAca. ema samajatA haze ke-"have amAre zuM bAkI che ke jethI amAre dharmabhAvanA rAkhavI-dharmakriyAo karavI. amane to badhuM prApta thayuM che. ene bhogavavuM eja amArUM kartavya che". parantu teo bhUlI jAya che ke-puNyanI pUrNAhAtamAM Ajane lakSAdhipati-keTayAdhIza ke anjAdhipati kAlane bhikhArI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane ALakhA. che. e lakSmInA bharAse rahevuM e bhayaMkara bhUla che. bhUlavu joitu nathI ke lakSmI e puNyanuM piraNAma che. kharI vastu saMsAramAM dharma bhAvanA ja che. ane tene peAtAnA jIvananu dhyeya manAvavu joie ane je mANsa enA upara mustAka rahe che, teja peAtAnA A jIvanamAM paNa sAcA AnaMda anubhavI zake che. " A ' dharma bhAvanA ' jaina samAjamAM jAgatI jIvatI rahe te! jaina dharmanI ane samAjanI ujavalatA che. ApaNI dareka jAtanI saMsthAomAM ' dharma bhAvanA'nu sAdhana avazya rAkhavuM joie che. ane teAja AjanA ALakA kriyAkAMDamAM abhirUcivALA raheze. bhale te thADA vakhatane mATe e kriyAonuM mahattva na samajatA hAya, parantu jo karatA raheze, te jarUra keI vakhata enu mahattva samajaze, ane temAM vadhAre rasa meLavaze. tevI rIte AjanA yuvako bhale samajIne kare, parantu kare jarUra. tee samajavA mATe prayatna kare, parantu jo te taraphathI sarvathA vimukha thaI jaze, te atyAre ApaNe ghaNAene mATe sAMbhaLIe chIe tema nAstiktAnI cheka chellI pAyarIe AvI paDaze. dharma bhAvanA na kevaLa kriyAbhirUci sAthe ja suadha rAkhe che. teomAM bhakSyAbhakSyanA-peyApeyanA paNa vicAra rahevA joIe. katta vyAkattavyanuM bhAna hAvu joIe. hu tA e yuvAne eja kahuM chuM ke atyAranI vijJAnanI dRSTithI paNa jaina siddhAntAnA jainakriyAonA-jaina 10 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma bhAvanA. vratAne jo abhyAsa karavAmAM Avaze, te te badhAmAM arthAt jainadharmanI eka eka AjJAmAM sArthakatA jaNAze, mahattva jaNAze, upayAgItA jaNAze ane satyatA samajAze. AvA uttama niyamAnu paNa pAlana karavAthI ApaNe vimukha rahIe, ApaNe e kriyAe tarapha AbharUcI na rAkhIe, ApaNe e siddhAntA upara zraddhA na rAkhIe, tA te ApaNI kharekhara kamanasIbIja kahI zakAya. prAnte ApaNA khALakAmAM, yuvakeAmAM ane dhanADhyomAM dharma bhAvanA jAgrata thAya, ane teo sAcI dharma mUrtio ane, eja aMta:karaNathI IcchI vIramuM chuM. 11 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 38 ) d sahakAra. ' sahakAra ' e saMskRtamAM AMbAnA vRkSanuM nAma che. arthAt ' sahakAra ' eTale Amra ane Amranu phaLa kerI e " A kaLIyuganuM amRtaphaLa. badhAM kaLAmAM AmraphaLa-kerI e uttama phaLa kahevAya che. sutarAM, ' sahakAra ' amRtane utpanna karanArI vastu che. jyAM ' sahakAra ' che,-prema che--saMpa che-- ekatA che-sahAnubhUti che, tyAM amRtaja jhare. amRta jeTalA ja AnaMda thAya. jyAre tethI viparIta, asahakAra eTale amRtathI ulaTuM-viSa-jhera duHkha. jyAM asahakAra, tyAM vaira-jhera sivAya bIju na hAya. ataeva du:khaja hAya. - 12 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ sahakAra. sukhanA abhilASIo, A bemAMthI kene svIkAra kare, e kahevAnI have jarUra nathI rahI. sAmAjika ke dhArmika, vyavahArIka ke kaTumbika ke IpaNa jAtanuM sukha meLavavA cAhatA hoIe-ApaNuM vyavahAramAMthI amRtane AsvAda levA cAhatA hAIe-kerInI mIThAza cAkhavA cAhatA hoIe to ApaNe sahakAravRkSa vAvavuM joIe. paraMtu ApaNe karI rahyA chIe tethI ulaTuM. cAhIe chIe amRtane AsvAda levAne-kerI khAvAne, paraMtu vAvIe chIe asahakAra vRkSa. A vRkSa duHkha ApanArU. A vRkSa bAvaLanuM vRkSa. ApaNI Ama ulaTI pravRtti thaI rahI che, e koI paNa vicAraka joyA sivAya nahi rahI zake. sAmAjika daSTie vicAra karIe jaina samAjamAM asahakAranAM bIja ThekANe ThekANe vavAyAM che. ane tenuMja e pariNAma che ke ApaNe sahakAraphaLa-kerInI mIThAza meLavI zaktA nathI-cAkhI zakatA nathI. samAjanA pratyeka aMgenuM avakana kare. che kayAMya sahakAranI chAyA ! e bhAIe bIjAnI sAthe be bhAIo eka bIjAnA sahakArathI-sahAnubhUtithI kAma na kare, be kuTuMba eka bIjAnI sAthe sahakAra na rAkhe, be gacchavALA eka bIjAmAM asahakAranI ADa ubhI kare, thAvat mahAvIrane mAnavAvALA judA judA phirakAo vetAMbara, digaMmbara, sthAnakavAsI, terApaMthI vigere eka bIjAnI sAthe sahakAra na kare, A badhI kamanasIbI nahi te bIjuM ubhI kare 13 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. zuM che? ane e kamanasIbInAM--e asahakAranAM kevAM duSTa pariNAme ApaNe bhegavI rahyA chIe, e keIthI ajANyuM che ke ? jaina samAjanuM mukhya aMga-sAdhu sAdhvI. emAM keTale asahakAra che? eka sAdhu eka kAma kare, ene bIjo anumedaze nahiM, balka cupa paNa nahiM rahe, paraMtu te pitAnI zaktine upayoga te kAryane toDI pADavAmAMja karaze. eka sAdhu eka gAma je upadeza ApI gayA hoya, ethI viparIta ja bIjA AvIne upadeza Apaze. eka sAdhu, apavitra kezara vAparavAnI nA pADaze, to bIje pavitra ke apavitrane khyAla dUra karAvI tene vAparavAnIja himAyata karaze. eka sAdhu sAdhAraNa khAtAnI puSTi karaze, to bIje tenA upadezane kApavA mATe ja devadravya vadhAravAnI himAyata karaze. eka zuddha vastro vAparavAnI himAyata karaze, te bIje tenuM khaMDana karaze. eka jJAna pracAranI AvazyaktA batAvaze, te bIje khAsa IrAdA pUrvaka ja-ujamaNuM-upadhAna ane saMgha kADhavA tarapha jora deze. eka keI saMsthA mATe koI gRhasthane upadeza Apaze, te bIje tene nA pADaze. sAdhuonI A sthitithI samAjanI trizaMku jevI sthiti thAya, emAM Azcarya zuM che? huM te kahuM chuM ke sahakAra kare te dUra rahyo, sAdhue eka bIjAnA kAryamAM vinabhuta na thAya, to paNa ganImata che. " pappA pApa na karyuM, te puNya karyuM sa vAra" evuM atyAre manAya. paraMtu sAdhuo 14. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ sahakAra. ke jemanA upadeza upara AkhI samAjanA kalyANano AdhAra che, teo potAnA ApasanA asahakArathI AkhA samAjanI dazA kevI kaDhaMgI karI mUke che, enAM udAharaNa ApavAnI jarUra che zuM ? AvI avasthAmAM samaju gRhastho-ke jeo keIna rAmAnya banyA nathI-teo to koI paNa kArya potAnI munasaphI upara ja kare che. tame "game tema upadeza Ape, ame amAruM mananuM dhAryuM karIzuM." "amArA gAmanA saMghanI anukULatA-vicAra pramANe thaze.kamanasIbe je sAdhu potAnA vicAra pramANe karavAne Agraha karavA jAya che, to te sAdhune gRhastha rekaDuM ja parakhAve che. AvI sthitimAM sAdhunI kiMmata vadhe che ke ghaTe che, ene vicAra teoe karavo ghaTe che. A badhuM eka "asahakAra" nA pariNAme bane che. je sAdhuonA upadezamAM-vyavahAramAM vartanamAM sahakAra hoya, eka bIjAnI sahAnubhUti hoya, to keTaluM suMdara kAma thaI zake ? A ja dazA gRhasthanI che. gRhasthAmAM khAsa karIne AgevAnoe-dhanAlyoe je eka bIjAnI sAthe sahakAra rAkhe hata, te Aje samAjanI A dazA na thAta. gRhasthamAM, eka zeThIye bIjA zeThIyAnI caDhatI joI zakato nathI. eka gRhastha eka kAma kare, ene bIje jarUra vaDe-saMghanAM kAryomAM eka gRhastha eka vicAra make, tene bIje toDavAja taiyAra thAya. eka maMdiranA be gRhastha TrasTI hoya, te te bemAM paNa sahakAra na maLe. eka peDhImAM be cAra gRhastho vahIvaTa karatA hoya, te temAM ce eka bIjAne asahakAra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane ALakhA. gRhasthAmAM eka varga evA che ke jeo ' keLavAyalA 6 keLavAyalAe ' nI tA , ' sahakAra 6 8 prema ? nA '' ( gADirayA keTalAka te enA nAme oLakhAya che. A gati ja ajama che. ' saMpa ' ekaya khaNagAM temanAM sAMbhaLe teA jANe gagana gajave, parantu te pAte eka bIjA sAthe ' sahakAra ' na sAdhe. tee jemane ' jUnA vicAra ' nA * abhaNIyA ' gaNe che, temanI pAse matalakha sAdhavI hAya tyAre te! te dADatA jAya, ane khuzAmada kare, parantu pAchaLa te tene " jUnA DhA ane pravAhumAM taNAtA ' mAne. A keLavAyalAomAM peAtAne ' jJAnanA samudra ' samaje che. huM ghaNI vakhata lakhI gayA chuM tema tee peAtAnAthI keAImAM paNa vadhu jJAna samajatA nathI, jotA nathI ane AnA pariNAme teo bIjAnI sAthe ' sahakAra ' karavAthI dUra rahe che. peAtAnI pahADa jevaDI bhUlA, aMdhAdhuMdhI ane mhATI mhATI pAlo kAi bahAra pADaze, e bhayathI bIjAonA achatA dUSaNe khIjAenI AgaLa gAvAmAM peAtAnI keLavaNInI sArthakatA samaje che. ' , keLavaNInA himAyatI chuM. keLavaNI upara samAjanI unnatine mhoTA AdhAra mAnu chuM. yuvake e dezanI ane samAjanI AzAe che, ema samaju chu, chatAM AjanA eja yuvake ke keLavAyalAomAM jyAre ghaNA kharAmAM dAMbhikatAne dariye uchaLatA jou chu, eja keLavAyalAonA 16 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ sahakAra. , vacanAmAM ane va neAmAM AkAza-pAtALanu aMtara jou chuM, ' sahakAranI 'suMdaratA samajavA chatAM ' asahakAra nAM Andolane jouM chuM, tyAre te pAma upara dayA te Ave che te Aveja che, parantu samAjanAM kAryone mATe mhoTAmAM mhoTI ' nirAzA ' mArI AgaLa khaDI thAya che. bIjI samAjanA keLavAyalAo, jyAre potAnI ApasanI matabhinnatAne vaLagI rahIne paNa eka bIjAthI ' sahakAra ' sAdhe che, tyAre ApaNA keLavAyalAe najIvI matabhinnatAene eka mahAna duzmanAvaTanuM svarUpa ApI, eka bIjAthI asahakAra-asahakAraja nahiM, parantu tethI paNa AgaLa vadhIne eka prakAranu vaira ubhuM karavA mathI rahe che. AnA jevA du:khaneA viSaya mIo kayA hAI zake ? keLavAyalA-sAcA keLavAyalA tA te che ke-jee samAjamAM zAnti phelAve, eka khIjAnAM kAryamAM udAratAthI vartAva kare. jyAM ajJAnajanya jhaghaDAe hAya, tyAM e jhaghaDAe ne-e ajJAnatAone dUra karavA prayatna kare. ApaNI saMsthAe paNa ApasamAM sahakAra nathI sAdhI zakatI. enuM kAraNa paNa mane te upara kahyuM te ja-keLavAcalA athavA kaho ke te te sasthAonA kAryakartAonI saMkucitatAnuM pariNAma jaNAya che. bhale dareka saMsthAnA kAkattAMe peAtapeAtAnA hastakanI sasthA mATe pragatinA prayatna kare, parantu teNe bIjI saMsthAne dhakko pahAMcADavA 17 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. prayatna kare, e narI mUrkhatA nahiM te bIjuM zuM kahI zakAya ? bake kharI vAta to e che ke, judI judI dizAmAM kAma karanArI saMsthAo bhale judI judI dizAmAM kAma kare, Aje samAja to dareka viSayamAM bhUkhI che, game te dizAthI vidyAne pracAra kare atyAre samAjane lAbhadAyaka ja che, parantu te te dizAmAM kAma karanArI saMsthAone pitAthI banate tana-mana-dhanathI yega de, "sahakAra" kare, eja DAhyA mANasanuM kartavya che. paraMtu ema te na ja thavuM joIe ke pitAnI pilo ughADI paDavAnA bhayathI ke game te kAraNe bIjI saMsthA mATe lekemAM durbhAva ubhuM kara. TuMkamAM kahIe te Aje samAjanAM pratyeka aMge eka bIjAnA asahakArathI chinnabhinna thaI rahyAM che ! eka paNa kAryamAM joItI saphaLatA maLatI nathI, enuM kAraNu "asahakAra" sivAya bIjuM kaMI ja nathI. munirAje Aje eka bIjAne "sahakAra kare_are vadhAre nahiM te kevaLa jarUrI jarUrI viSAmAMja sahakAra kare, to mArI zraddhA che ke ghaDInA chaThThA bhAgamAM jene samAjamAM navuM ja caitanya lAvI zakAya. Aje samAjanA dhanADhya AgevAne je eka bIjAne "sahakAra" sAdhe, ane potAnA pakSapAtanAM cazamAM nIce utArI de, te je munisamelana thavuM Aje azakya ke asaMbhavita jevuM dekhAya che, te munisamelana thoDAja vakhatamAM bharAeluM jevA ApaNe bhAgyazALI thaI zakIe. Aje samAjane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ sahukAra. keLavAyalo varga pitAnuM abhimAna dUra karI samAjanAM bIjA aMga-sAdhuo ane samAjanA AgevAnonI sAthe "sahakAra kare te thoDA ja vakhatamAM ApaNI saMsthAo Adarza saMsthAo banI samAjanuM mukha ujajvala karavA bhAgyazALI banI zake. Aje ApaNI ANaMdajI kalyANajInI peDhI ane konpharansa je eka bIjAne "sahakAra sAdhe te ApaNAM eke eka tIrthonuM saMrakSaNa thavA sAthe samAjamAMthI aneka kurivAjo dUra thaI zake. jyAre ApaNI samApATI je potAne mamatva dUra mUkI eka bIjAne " sahakAra " kare, to jarUra teo potAnI thatI mazkarImAMthI bacavA sAthe samAjanA keTalAye kAryo sucArU rUpe calAvavAmAM bhAgyazALI thaI zake. munirAje ceta ! gRhastha ceto ! keLavAyelAo ceto! ApaNA asahakArathI ApaNe ghaNuM khAyuM che, ane I rahyA chIe. samAjane unnata banAvavI hoya, samAjanuM mukha ujajavala karavuM hoya, jena samAjanI pUvaya kIrtine pAchI meLavavI hoya, te eka bIjAne sahakAra kare. mamatvane mUkI de ane samAjanuM kalyANa karavA kamara kaso. juo vijaya tamArA hAthamAM che. zAsanadeva sarvane buddhi Ape, eja aMtima prArthanA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ (38) zuM jaina sutromAM mAMsAhAranuM vidhAna che? che ke chaMdo A purAtattvamaMdira-amadAvAdathI pragaTa thatA "purAtatva nA 3jA pustakanA 4thA aMkamAM adhyApaka dharmAnaMda kesambIne, buddhacaritra lekhamALAnA 8mA lekhAMkamAM mAMsAhAra saMbaMdhI lekha pragaTa thayela che. A lekhamAM adhyApaka mahAzaye e batAvavA prayatna karyo che ke-buddhanA samayamAM jema buddha ane buddhanA bhikSuke mAMsAhAra karatA hatA, tema zramaNa (jena sAdhuo) paNa karatA hatA. ane A vAtanI puSTimAM temaNe AcArAMgasUtra no eka pATha temaja dazavaikAlisUtra nI be gAthAo ApI che. 20 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ zu jena sUtramAM mAMsAhAranuM vidhAna che ? ApaNe, temaNe ApelA pATha upara vicAra karIe te pahelAM, eka vAta vicArI levI ghaTe che. * ahiMsA ? " dayA " ke " mAMsAhAranidhi" nA saMbaMdhamAM jaina samAja, jaina dharma ke jenA sUtronI-siddhAntonI je khyAti che, e keIthI ajANuM nathI. jenagraMthanuM bArIkAIthI adhyayana karanAra pokArI uThe che ke- ahiMsA nA saMbaMdhamAM jaina dharmanI barAbarI duniyAne eka paNa dharma karI zake tema nathI. yadyapi mahAvIradevane samaya pacIsaso varSa uparane che, tema chatAM, te pachInA graMthakAre ane TIkAkAroe ahiMsAnI-mAMsAhAranidhanI je udghoSaNA karI che, e mahAvIranAM sUtrone anusarIne ja. mahAvIra ane mahAvIranA sAdhuonAM AcaraNane avalaMbIneja, nahiM ke pahelAM hatuM kaMI ane temaNe batAvyuM kaMI. je vastutaH mahAvIradevanA sAdhuo-nigraMtho mAMsAhAra karatA hatA, te TIkAkAro ane graMthakArenI kalamo ATalA daraje ahiMsA ane mAMsAhAraniSedhanuM pratipAdana naja karI zakI hata. AnuM udAharaNa eja mahAvIradevanA samakAlIna buddha ane buddhasAdhuonuM che. " boddha dharma " paNa ahiMsA dharmamAM mAnanAro hovA chatAM buddhasamaya pachInA graMthakAre na eTaluM ahiMsA ke mAMsAhAra niSedhanuM pratipAdana karI zakyA ke na hiMsA ane mAMsAhArane tyAga paNa karI zakyA che. kahevAnI kaMIja jarUra nathI ke-pazcAtkAlIna purUSa ane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. zAstro upara, pUrvIya purUSA ane pUrvIya zAstronI asara avazya paDe che. e sau koi kabUla karI zakaze keyadi mahAvIra ane mahAvIranA sAdhuomAM AjathI pacIsase varSa upara paNa jo mAMsAhAraneA pracAra hata, teA Aje the!DA ghaNA aMzamAM paNa jaineAmAM jaina sAdhuomAM mAMsAhArane pracAra avazya dekhAta. pUrva samayanA AcAra-vicAra ane zAstrapratipAdya viSayeAnI asaranu bIjuM udAharaNa hiMdu janatAnu paNa che. hiMduomAM devIe AgaLa apAtA bhAgA, yajJa--yAgAdimAM thatA pazuvadha e pUrvanA rivAjo ane thayelAM zAstra vidhAneAnI asaranuM pariNAma nathI zuM ? ApaNe! A anubhava adhyApaka kaisammIjInA e mantavyane svIkAravA mATe sApha nA pADe che ke " te vakhate jaina sAdhuemAM mAMsAhAranI prathA hatI. ' jeneA-mahAvIra ane temanA sAdhue custa ahiMsAnA upAsaka ane prakAzaka hatA, e vAta khuda adhyApakajInA zabdothI paNa siddha thAya che. tee pR. 327mAM lakhe che " teja pramANe peAtAthI pareAkSa ke ahetupUrvaka thayelI hiMsA, e hiMsA nathI, ema buddha bhagavAna kahetA. dAkhalA tarIkeApaNe dIve karIe ane tenA upara paDIne jIvaDAM marI jAya, te te hiMsA nathI thatI, ema temanu kahevuM 22 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ - . che jene sUtramAM mAMsAhAranuM vidhAna che ? hatuM. te uparathI jena zramaNe paNa temane nAstika (akriyAvAdI) kahetA. ' ane artha spaSTa che ke jene zramaNa pitAthI pakSa thayelI hiMsAne paNa hiMsA mAnatA. jeo ATale sudhI hiMsA mAnatA, teo bIjAe pakAveluM paNa mAMsa svIkAra kare e zuM banI zake kharuM ? eka bIjI vAta paNa uparanI vAtane puSTa kare che. adhyApakajI lakhe che ke jena zramaNa bIjAnA gharanuM AmaMtraNa balakula svIkAratA nahiM. game te anna, temane mATe je taiyAra karavAmAM AvyuM hoya, to tene teo niSiddha gaNatA. ane haju paNa gaNe che, kAraNa ke-te taiyAra karatI vakhate agninA lIdhe thoDI ghaNuM paNa hiMsA thAya che, ane tene svIkAra karavAthI zramaNe te hiMsAne anumodana ApyA jevuM thAya. ahiMsAnI vyApaka vyAkhyA buddha bhagavAnane pasaMda nhotI. jANuM leIne kuratAthI prANiono vadha na kare, eTaluM ja temanuM kahevuM hatuM." AmAM paNa te vakhatanA jaina zramaNanI ahiMsA saMbaMdhI vyApakatA spaSTa jaNAya che. vyApaka ahiMsAne mAnanAra mAMsAhAra kare, e kema mAnI zakAya? astu, 23 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. have ApaNe jenA sUtronA te te pAThe, ke je pATha uparathI zrIyuta adhyApakajI ane bIjA keTalAka lekhake "jaina sUtromAM mAMsAhAranuM vidhAna " jAhera kare che, te mATenuM bArIkAIthI avalokana karIe. jena sUtramAM mAMsAhAranA vidhAna saMbaMdhI je pAThe batAvavAmAM Ave che, temAM mukhya pATha mavAra sUtrano che te pATha A che - se bhikkhU vA bhikkhuNI vA sejaM puNa jANejA bhuciM caM ca ma va vaghuvaMTa........ tyAMthI laIne ___ saMlANae maMsagaM macchagaM bhoccA aTThiyAI kaMTae gahAya se ttamAyAe egaMtamavakkamejA avakkamettA aherajjhAmarthahilaMsi vA aTThirAsiMsi vA kiTTarAsiMsi vA tusarAsiMsi vA gomayarAsiMsi vA aNNayarasiM vA tahappagAraMsi thaMDilaMsi paDilehiya paDilehiya pamanjiya pamajjiya tao saMjayAmeva pamajiya pamajiya pritthvejaa| (bAbuvALuM AcArAMga sUtra, pR. 81-82 ) uparanA AkhA pAThanI matalaba e che ke bahukaMdamaya masya ke bahu asthimaya mAMsa maLe, te sAdhu sAvie levuM nahi, ane evA bahu kaMTakamaya matsya ke asthimaya mAMsanA ApanAra gRhasthane gRhasthine niSedha kare, ane kevaLa asthi 24 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ zu' jaina sUtrAmAM mAMsAhAranu vidhAna che? kaMTaka sivAyanuM matsya ke mAMsa mAMgavuM. tema chatAM jo te jabaradastIthI pAtramAM nAkhe teA ArAmamAM ke upAzrayamAM game tyAM ekAntamAM jaine mAMsa ane matsyanA upabhAga karIne kAMTA tathA hADakAM ke!i khALelI jamIna upara, hADakAMnA rAzI upara, kATa khAI gayelA jUnA le!DhAnA DhagalA upara athavA evI nirdoSa jamIna upara-jagA sApha karInesacama pUrvaka mUkavA. mATe bhAge Aja pAThanA AdhAre keTalAka leAke mAMsAhAranA vidhAna saMbaMdhI Are!pa mUke che. parantu kAi paNa viSayane nirNaya karavAmAM ekalI zruti-zAstranA ja Azraya levA vyAjakhI nathI. zrutinI sAthe 'cukti ' ane 'anubhUti' paNa meLavavAM ghaTe che. arthAta zrRti, yukti ane anubhUti A traNe dvArA je nirNaya thAya, eja nirNayane ' sAcA nirNaya " samajavA joie, ane kadAcit yuktinI paNa puSTi maLI, parantu tenI sAthe anubhUti ghaTAvavI joie. ApaNA anubhava zuM kahe che, te paNa jovA joie. Ama traNenA cega maLe tyAreja nizcaya thaI zake. uparanA pAThamAMja nahi; bIjA paNa je je pAThe| ApaNane tevA lAgatA hAya, te saMbaMdhI uparanI traNe rIte vicAra karavA joie. sauthI pahelAM uparanA pAThanI sAthenA AgalA pAchalA adhikAranA prasaMganeja jovAnI keAi takalIph letuM nathI. 25 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. e dhyAnamAM rAkhavAnuM che ke A eka ApavAdika prasaMga che. eTale ke kaI mahAvikaTa prasaMgamAM A vastuo grahaNa karavA mATe lakhyuM che. ane te paNa bahAra paribhegane mATe-zarIra upara lagAvavAne mATe. nahi ke khAvAne mATe. TIkAkAre A saMbaMdhI spaSTa khulAso karyo che. TIkAkAranA zabdo A che - ____ "yasya copAdAnaM kvacid lutAdyupazamanArthaM sadvaidyopadezato vA bAhyaparibhogena svedAdinA jJAnAdyupakArakatvAt phalavad dRSTaM, bhujizcAtra bahiHparibhogArthe, nAbhyavahArArthe, patimogavad !" arthAtaH-kayAreka bhUtAdi roganI zAntine mATe kuzala vaidyanA AdezathI, bahAra lagADavAne mATe mAMsa-masya grahaNa kare, paNa te khAvAne mATe nahi,ahiM "bhuja' dhAtu bahiperibhAga" arthamAM che. jevI rIte ke-"timo" Adi zabdomAM "bhuja' dhAtuno artha "khAvuM" e nahiM parantu "bahAra lagAvavuM" e grahaNa karavAne che. upara kahyA pramANe mahA bhayaMkara roganA kAraNe ane kaI kuzala vaidya batAve teja bahAranA upayogane mATe te vastu levA mATe kahevAmAM AvyuM che, ane te paNa mahA apavAda mAge, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ zu jaina sUtrAmAM mAMsAhAranu vidhAna che? eka vAta khAsa karIne dhyAnamAM rAkhavAnI che ane te e ke-cAhe hiMdu dharmanA veDhA kaheA ke cAhe aiAddhonA piTaka graMtha! kaheA, ane cAhe jainenAM Agama kaheA darekanA mULa abhyAsa karatI vakhate TIkAonA Azraya lIdhA sivAya kAine paNa cAlI zake tema nathI. je vastuonuM mULa hajAro varSa upara utpanna thayuM che, e vastuonA mULa zabdAne atyAranA pracalita zabdAnI sAthe ghaTAvIne artha karavAmAM ATe bhAge bhUlaja thavAnA prasaMga rahe che ane arthanA anartha thavAnA ja sabhava che. A sivAya eka bIjI khAkhata paNa dhyAnamAM levAnI che. ati prAcIna mULa graMthAmAM-dAkhalA tarIke jaina AgameAmAM-eka ja prakAranAM sUtreAnI guMthaNI nathI hAtI. keTaluMka varNana bhaya sUcaka ke vairAgya sUcaka hAya che, jyAre keTaluMka varNana mAtra varNanAtmaka ja heAya che. AgamanA abhyAsiyeA, jyAM sudhI gurU gamatApUrvaka-kAI gItArtha gurU pAse evA abhyAsa na kare, tyAM sudhI te sUtrAnA rahasyane na samajI zake, e banavA joga ja che. Agamanu e vacana che ke-- gurumaIAhiNA savve suttathA / gurU matine AdhIna sarva sUtrArtha che. mAtra vyAkaraNanA niyameAne jANI lIdhA, eTalA mAtrathI sUtrAnAM rahasya prApta karI lIdhAM, e mAnavuM bhUla bharelu 27 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. che. astu kamamAM kama A banne bAbatonuM lakSya rAkhIne je sUtronuM avalokana thAya, to gera samajutI ochIja ubhI thAya, evuM mAruM namra mantavya che. Da. jokebI jevA vRddha vidvAne paNa A viSayamAM je bhUla thApa khAdhI hatI, e vAta, jodhapuramAM svargIya gurUdeva zrIvijayadhamasUrIzvarajI mahArAjanA samajAvavAthI temane mAlUma paDI hatI. ane tethI ja temaNe pitAnA te vicAre pheravyA hatA. astu, adhyApaka kasabIjIe pAvAvAnA uparyukta pAThane maLatI ja rAtri sUtranI be gAthAo ApI che. A bane gAthAone sArAMza uparanA ja pAThane maLate che. ane tevI ja rIte tenI TIkAmAM zrI haribhadrasUrie spaSTa khulAso karyo che. te gAthAo ane TIkA A che bahuaTThiyaM poggalaM aNimisaM vA bahukaMTayaM / atthiyaM tiMduyaM billaM, ucchukhaNDaM ya saMbaliM // 73 // appe siA bhoyaNajjAe, bahuujjhiyadhammiyaM / deMti paDiAikkhe na me kappai tArisaM // 74 // ja 0 1. arthAta-bahu asthimaya mAMsa, bahu kaMTakamaya matsya, asthivRkSa phala, bIlIpatranuM phaLa, zeraDI, zAlmali, AvI jAtanA padArtho-jemAM khAvAne bhAga che ane pheMkI 28 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuM jenA sUtromAM mAMsAhAranuM vidhAna che? devAne vadhAre hoya-ApanArIne "te mane egya nathI" ema kahIne niSedha kare. AnA upara zrI haribhadrasUri mahArAja kahe che ke - * ayaM kilaM kAladyapekSayA grahaNe pratiSedhaH / ahiM "kAla" zabdathI purAtattavanA sampAdake te lekhanI neTamAM " dukALa vigere " batAvela che, paraMtu te ThIka nathI. kALa" zabdathI "samaya" vizeSa samaja joIe che. ane "samayavizeSa" eTale keI mahAna bhayaMkara-bhUtAdi reganA samaye, te vastu grahaNa karavAnI jarUra paDe che, haribhadrasUri mahArAja kahe che ke evA atikaMTakamaya masya ke ati asthibhaya mAMsane sAdhu niSedha kare. zrIharibhadrasUri vadhu khulAso ema paNa kare che ke___" anye tvabhiyadhati-vanaspatyadhikArAt tathAvidha-phalAbhidhAne te" arthAt A prasaMga vanaspati saMbaMdhI hovAthI te paNa eka jAtanAM vanaspatinAM phaLanAM nAme che. teo kahe che ke ricarca" kathivRkSArA. hiMduN " teMdu pa , rUti eTale e to nakkI ja che ke uparanA pATha uparathI "jaina sAdhuo mAMsa-masyanuM bhakSaNa karatA hatA." ema je kahevAmAM Ave che te haMbaka che. 29 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. dhyAnamAM rAkhavAnuM che ke-AvI rIte sUtAdri-regAdi kAraNe paNa comAsAmAM to te vastuo levAne paNa niSedha che. sUtra-suvodhivA TIkAmAM navamA kSaNamAM kahyuM che - yadyapi madhu 1 madya 2 mAMsa 3 navanIta 4 varjanaM yAvajjIvaM astyeva, tathApi atyaMtApavAdadazAyAM bAhyaparibhogAdyarthe kadAcid grahaNe'pi caturmAsyAM sarvathA nissedhH|| bhagavAna mahAvIre te jena sAdhuone-pitAnA sAdhuene evA mArgamAM cAlavAne-are, cAlavAne ja nahi, cAlavAnuM mana paNa karavAno niSedha karyo che ke-jyAM masya-mAMsa vecAtuM hoya. A matalabane savAra sUtra mAM ane nithasUtra mAM A pATha che. "maMsakhalaM macchakhalaM vA iJcAi jAva No abhisaMdhAreja" have ApaNe bhagavatI satranA te pATha upara daSTipAta karIe ke je pAThamAMnA zabda tiryaMca prANInI brAMtimAM nAkhe che, paraMtu vastuta: te zabdonA artho bIjA ja che. mAvatI sUtra, zataka 15, 5, 1269 mAM A pATha che "tattha NaM revatIha gAhAvaie mama ahrAe duve kavoyasarIrA upakkhaDIyA, tehiM no aThTho atthi / se aNNe pAriyAsie majArakaDe kukuDamaMsae, tamAharAhi, teNaM aTTho" ityAdi / 30. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuM jaina sUtromAM mAMsAhAranuM vidhAna che? AnA ane vicAravA pahelAM kayA prasaMgane A pATha che, te vicArIe. mahAvIra svAmInA ziSyAbhAsa zAlAe jyAre bhagavAnanA upara telesyA mUkI, tyAre bhagavAnane tenA tApathI-garamIthI maraDe thaI gaye. A joIne siMha aNagAra ghaNe du:khI thaye ane mAlukakala nAmanA vanamAM jaIne revA lAgyuM. bhagavAne jJAnathI jANuM lIdhuM ane sAdhune mekalI siMhA anagArane potAnI pAse bolAvI kahyuM - he siMhA anagAra, tuM ciMtA na karIza. huM hajI solA varSa jIvavAno chuM. " ItyAdi kahIne uparanI vAta kahevAmAM AvI che. eTale ke tatra (meTiMga nagaramAM) gRhapatinI patnI revatIe mArA mATe be kamAMDa taiyAra karyA che, tene laIza nahi, kinta vAyuzamanane mATe bIjorApAka che, te levo. " uparanA pAThane A artha che. paraMtu anabhijJa keTalAka leke uparanA pAThamAM AvelA "Tu poyarA ne artha be kapAtazarIra kare che ane zuM zumaMta ne artha "kukkaDa mAMsa kare che, paraMtu A artho ucita nathI. zrImAna abhayadevasUri mahArAja kahe che ke. "duve kavoyA ityAdi zrUyamANamevArthe kecid manyante" 31 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. arthAt keTalAka leke "suve kvoyA" ItyAdi jevA zabdo che tevAja artha kare che. paraMtu AgaLa cAlIne TIkAkAre ene vAstavika artha Ama karyo che - "kapotakaH pakSivizeSastadvad ddhe phale, varNasAdhAt , te kapote kUSmANDe, hasve kapote kapotake, te ca te zarIre ca vanaspatijIvadehatvAt kapotazarIre, athavA kapotakazarIre iva dhUsaravargasAdhAdeva; kapotakazarIre kuSmANDaphale eva te upje saMjo, "hiM matti" hAtvItA" a-kapata pakSi vizeSa (kabutara) nuM nAma che. tenA jevA varNavALA be phala-kuSmAnDa phala, evA pakAvelA be kuSmANDa phalanuM amane prajana nathI. (kutsitAbharAte " siddhahema vyAkaraNanA 7-3-33 mA sUtrathI alpa nhAnA arthamAM "ka" pratyaya Avye che.) kAraNa ke (te AdhAkamI hovAthI temAM ghaNe deSa che. vaLI paNa TIkAkAre vizeSa samAsa karIne kahyuM che kapetaka e keDAnuM nAma che ane "zarIra" e phalanuM nAma che. athavA dhasaravarNanA jevuM hovAthI "juve voyasara ' no artha "be keDAnA phala" eja artha thAya che, te taiyAra karelAM che, te mAre na ka9pe, kAraNa ke AdhAkamI hovAthI bahu pApanuM kAraNa che. vara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuM jenasUtramAM mAMsAhAranuM vidhAna che ? Ama kahIne pachI kukkaDamAMsa maMgAvyuM. ahiM paNa TIkAkAre karele khulAso dhyAnamAM levA ghaTe che. mUla sUtramAM pATha che. magara kukurumaMtA, tamahRda, te dI . TIkAkAra kahe che ke ahIM paNa "zrayamANa artha " ja keTalAka kare che, paraMtu te ThIka nathI." "mArjAro vAyuvizeSastadupazamanAya kRtaM saMskRtaM mArjArakRtam ' arthAt "mAra nAmanA vAyuthI zAntine mATe taiyAra karelI vastu "mArakRta" kahevAya athavA "mInAra' eTale "virA' nAmanI vanaspati vizeSa, tenAthI taiyAra karela, te paNa "mAja rakata' kahevAya ane kukuTamAM ne artha che "bIjorApAka ahIM eka vAta vicAravA jevI che. bhagavAna mahAvIrasvAmIne A vastunI AvazyaktA pitAne thayelA "maraDA nA reganI zAntine mATe paDI hatI. maraDe ati garamIthI thAya che ane thayo hato. AvI avasthAmAM kaI paNa ThaMDA upacAre ja upayogI thaI zake, e dekhItuM che. "mAM" jevA ati garama ane garISTa padArtho tenA rogane mATe vadhAre nukasAnakartA ja thAya. hA, keDAne yA bIjerAne murabbo ApI zakAya, kAraNa ke A phaLa ThaMDAM che-ThaMDaka karanArAM che. eTale buddhithI paNa ApaNe vicArI zakIe 33 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ samaya ne oLakheA. ' ke A prasaMga ' mAMsAhAra * mATe che ja nahi ane teTalA mATe TIkAkAre te zabdonA artha * vanaspati " mAM kayeA che te vyAjakhI che. * dhyAnamAM rAkhavuM joie che ke zabdo, kevaLa ekaja arthane sUcavAnArA nathI heAtA. zabdonA artha ghaNA hAya che ane eka eka zabdanA aneka artho na thatA hata te! Aje < kAza ' jevu sAhityanuM eka aMgaja hayAti na bhAgavatuM hata. d uparanA zabdonA artha jema TIkAkAre vanaspati vizeSamAM karyA che tevIja rIte prAcIna kAromAM paNa te zabdonA artha * vanaspati * vizeSamAM karyA che. 6 ni yasAgara presamAM prakAzita amiSAnasaMprada nAmanA sagrahamAM niSNu 'nAmaka keAza chapAyA che, tenA 139-140 zlAkamAM A zabdo che-- 6 66 pArAvate tu sArAmlo raktamAlaH parAvataH ArevataH sAraphalo mahA pArAvato mahAn / potAntu mukhyajo..." A uparathI spaSTa jaNAya che ke-pota e atulyaphalanu nAma che. AvIja rIte naTa zabda paNa teja niSanTu nA 352 mA zlokamAM che. " zrIvAja zitivarI vitunnapuTa riti " / jy 34 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuM jenasUtramAM mAMsAhAranuM vidhAna che ? A kozaja jyAre te zabdo vanaspati vizeSane mATe spaSTa batAve che, te pachI have nizcita thAya che ke je leke jainasomAM mAMsAhArane pATha joI rahyA che teo brAtimAM che. uparanAja zabda nahi, prAcIna graMthomAM evA aneka zabdo che ke je atyAre kaMI bIjA ja arthamAM vaparAtA hoya che. tyAre, atyAre je arthamAM te zabdo vaparAtA hoya, te ardhamAM te zabdo laI javAthI mahAna anartha ubho thAya, e dekhItuM ja che. huM DAka evA zabdo ApuM chuM ke je evI ja rIte judA judA arthamAM vaparAyA che. majhAravI" zabda prakaTa arthamAM "bilADI" arthamAM che parantu mAvatI sUtranA 21 mA zatakamAM muLa vanaspatinA arthamAM mUkyA che. "zerAvaLa " IndranA hAthInuM nAma che, paranta pannA sUtramAM "lakucaphaLa" nA arthamAM mUkyA che. "maMDu" e deDakInuM nAma prasiddha che, parantu pAnanAM sUtramAM ANaMda zrAvakanA adhikAramAM ANaMda zrAvaka vanaspatinuM parimANa karatAM "maTukI" nI chuTa rAkhe che. kAraNa ke-maMDukI e "keDI" nAmanI vanaspatinuM nAma che. A artho svataMtra kalpanAthI karavAmAM AvyA che athavA Ave che, ema nathI; nid Adi saMskRta-pAkRta kezomAM paNa enA vanaspatyAdi artho batAvyA che. 35 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. Ato sUtramAM AvelA zabdanI vAta thaI, saMsAramAM paNa evA asaMkhya zabda pracalita che ke jenA judA judA artho thAya che. dAkhalA tarIke- "rAvaNa" dazAnanuM nAma che tevI rIte "naMduka" phalanuM paNa nAma che, "pataMga' carendriya jIvanuM nAma che, tema mahuDAM " nuM paNa nAma che. "tArA " tApasanI strInuM nAma che, tema "drAkSA" nuM paNa nAma che, cha kAcabAnuM nAma che, tema "navatRLI vRkSanuM paNa nAma che, " jo " gAyanI jIbhanuM nAma che, tema "gebI" nuM nAma che. "mAruM" mAMsavALAnuM-atipuSTanuM nAma che, tema "kAliMgaDA" nuM paNa nAma che. " visvI" sarSa vizeSane kahe che, tema kaDurI" nAmanA zAkanuM paNa nAma che. " tuSa" cAra pagavALA (pazu) ne kahe che, tema "bhIMDA" ne paNa kahe che. keTalA zabdo lakhavA ? cAre taraphanuM jJAna meLavyA sivAya arthAt cAre taraphanI paristhiti jANyA vinA eka taraphaja lakSya karIne je nizcaya karavAmAM Ave, te mahAna anartha thavAnI ja saMbhAvanA rahe. paMjAbane eka mANasa gujarAtamAM jAya, ane prasaMgopAta vAta nikaLatAM kahe ke- hamAre vahA~ kukaDI bahuta hotI haiM, aura hama loga vizeSataH kukaDI jAte hai! gujarAtane vANI A sAMbhaLIne digamUDha ja thaI jAya, paNa je digamUDha thaIne cUpacApa besI rahe, ane banne tyAMthI chuTA paDe te pelA gujarAtInA manamAM avazya e 36 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ gujainasUtrAmAM mAMsAhAranu vidhAna che ? bhAvanA rahIja jAya che ke pAmanA leAke--vANiyA paNa kukaDI khAya che. parantu dhyAnamAM rAkhavu teie ke pajAmamAM makAI ne kukaDI kahe che. jo A jJAna pAsa thayuM hAya te pelA gujarAtIne bhaDakavA jevuM naja rahe. 'peTA' zabda gujarAtamAM prasiddha che parantu teja peATA zabda mALavAmAM kAI ele-caNAnA khetaramAM ubhelI kAi khAine raste jatA musApha ema kahe che ke-bAi eka AnAnA pApaTA Apa tA, te te AI peApaTAnA badalAmAM gALAnA varasAda ja vasAve. pUrva dezamAM ' zAka 'ne ' turakArI ' ja kahe che, gujarAtamAM tarakArI ' zabda nathI khelAtA. " kahevAnI matalakha ke koipaNa zabdane ekaja artha karIne niNaeNya mAMdhavAmAM ghaNI bhUla thavAnI saMbhAvanA rahe che. sUtrAmAM AvelA keTalAka zabdomAM paNa raheluM A rahasya na samajAya, tyAM sudhI nirNaya AMdhA vyAjabI nathI. parantu keTalAka digambara bhAie paNu, ke jee prAcIna sUtrAne na mAnatAM Adhunika graMthA upara ja peAtAnA sAhityanA pula ubhuM kare che, teo zvetAmbara sUtreAnA keipaNa gItArtha gurupAse abhyAsa karyA vinA, are, akSara paNa saMskRta=prAkRtanuM kadAca jJAna na dharAvatA hoya evA paNa, zvetAMbare upara ' mAMsAhAra 'nA Aropa mUkavA taiyAra thAya che. parantu evA kupama uke te kharekhara anadhikAra ceSTAja kare che. vidvattAnI 37 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ samaya ne oLakheA. gaMdha nahi hovA chatAM bIjAnI vAde pAte paNa akavAda karavA taiyAra thavu, enA jevI mUrkhatA bIjI kaI kahI zakAya ! evA lekhakeA uparanA vivecanathI samajI zakayA haze ke je zvetAMbarA upara mAMsAhAranA Aropa mUkavA taiyAra thAya che, teo kevA bhramamAM che. je mahAvIre ahiMsAnA jhaMDA pharakAvyeA che, je mahAvIre manuSya mAtranI ja sAthe nahi, jagatna! prANimAtranI sAthe maitrIbhAvathI rahevAnI udghASaNA karI che, je mahAvIra nizrcayanI sAthe vyavahAranuM pAlana karavAnA paNa upadeza Ape che, e mahAvIra peAtAnA sAdhuone mAMsAhAranI chUTa Ape kharA ke ? dhyAna pUrvaka jovAmAM Ave te madhu, mAMsa, mAMkhaNu ane madirAne vAravAra abhakSya tarIke oLakhAvyAM che. pravacanasArAdAramAM mAMsane pratyeka avasthAmAM sajIva khatAvela che. sUcakAMgasUtranA bIjA zrutaskaMdhanA chaThThA Ardraka adhyayananI 37-38 gAthAemAM mAMsAhAra karanArAonu varNana ApI, pachI kahevAmAM AvyuM che ke -- je yAvi bhUjaMti tahapparagAraM sevaMti te pAvamajjANamANA / maNaM na eyaM kusalaM karaMtI vAyAvi esA bujhyA u micchA // 39 // arthAta--jee tathAprakArane AhAra kare che, bheAjana 30 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuM jenasUtramAM mAMsAhAranuM vidhAna che ? kare che, te pApane nahi jANanArA anArya mANaso tenI sevA kare che-tenuM grahaNa kare che. paraMtu kuzala manuSyamAMsabhakSaNamAM rahelA pApane jANanArA manuSya tenI abhilASArUpa mana paNa na kare. are evI vANuM paNa emane bukI thaI gayelI hoya che. mithyA che. arthAta evI vANI paNa bolatA nathI. A pramANe na kevaLa mAMsAhArano ja niSedha karavAmAM AvyA che, samasta prANuo uparanI dayAnA kAraNe sAvadya AraMbha samajIne mahAvIranA sAdhuoe uddiSTa-dAnane mATe parikapelA AhArane paNa tyAga karavo joIe. A matalabane kahenArI gAthA te pachInI ja che. te A rahI- savvesiM jIvANa dayaTThayAe sAvajadosaM parivajayaMtA / tassaMkiNo isiNo nAputA uddiTThabhaktaM parivajjayaMti // A badhA pramANe uparathI eka bALaka paNa samajI zake evuM cokhkhuM thayuM che ke, jeo ema batAve che ke jena sUtramAM mAMsAhAranuM vidhAna che, teo yA te jena dharma uparanA dveSathI kahe che, athavA to teo jenasUtronA rahasyothI hajU hajAre keza dUra che. kaI paNa viSayano pUro abhyAsa karyA vinA ekAeka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. ceksa abhiprAya bAMdho ane e abhiprAya jagata samakSa nizcayarUpe jAhera kare, e mahA ajJAnatA che. jenasUtra, e te dayAne sAgara che. jenasUtre, e ahiMsAnAM ratna che enA eka eka varNamAMthI ahiMsAnI ojasvitA camakI rahI che. ane pArakhavAnI zakti joIe. bhalabhalA mahAna purUSe paNa e sUtronAM saMpUrNa rahasyane nathI meLavI zatA, te pachI pAmara jInI zI kathA? dhyAnamAM rAkhavAnuM che ke mahAvIranA sUtrona-eka eka sUtrane ekaja artha nathI hato parantu 4 sUrasTa nA ratho eka eka sUtranA ananta artho rahelA che. mahAvIranA sUtramAM rahelI vizALatAne pAmavAnI ApaNI zakti na ja hoya. ene mATe te mahAn gItArtha-bahuzruta gurUonAM varSo sudhI pAsAM sevIye, to ye samudramAMthI biMdu meLavavuM paNa muzkela thAya. A viSaya ati gaMbhIra che. vicAraNIya che. Ane mATe hajU paNa aneka pramANe sUtromAMthI maLI Ave che. ane mArI IcchA che ke jarA vizeSa samaya maLe te upara vadhAre prakAza pADe. zAsanadeva evo samaya jaladI prApta karAve, eTaluM IcchI viramuM chuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 40 ) sAmAjika anyanA. samAja ane dharmanuM atyAre keTaluM badhuM ekIkaraNa thai gayuM che, e have kAithI ajANyuM nathI. bezaka, dharma e eka nirALIja vastu che, tema chatAM dharma ane samAjanI anI gayelI ghaniSThatAnA kAraNe te bannenI eka bIjA upara asara thayA vinA nathIja rahetI. ane teTalAja mATe ema kahevu joie ke sAmAjika niyameAnI saMkucitatA ke udAratA, e dharmanA pracAramAM vidhAtaka ke uttejaka avazya thAya che, Aje huM eka AvAja viSaya tarapha jaina samAjanuM dhyAna kheMcavA cAhuM chuM. 41 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. 1901 A viSayanA mULa muddA upara AvuM, te pahelAM eka vAtanI khAtarI karI levI ucita che. ane te e ke jena samAja-arthAt jenadharmanA anuyAyIonI saMkhyA dinapratidina vadhe che ke ghaTe che. sAmAnya rIte badhA ema jarUra jANe che ke jenonI saMkhyA jarUra ghaTe che, paraMtu keTalI ane bIjI kemanI sAthe mukAbalAmAM kyAM sudhI tenI paristhiti AvI che, e jANavAne mATe nIcenA prAmANika AMkaDA vadhAre sahAyabhUta thaze. dharma 1911 1921 sanAtanI ra07,050,557, 217,337,943, 216,250,6ra0, AryasamAjI 92,19, 243,445, 467,578, bahmasamAja 4050, 5,504, 6,388 sIba 2,15,339, 3,14,466, 3,238,803 jaina 1,334,148, 1,248,182, 1,178, 1996 zraddha 9476,759 10,71,453, 11,571,268 pArasI 94,1lTa, 100,096, 101,378 musalamAna 61,458,077, 866,647,29, 68,735 233 khrIstI 2,23,241, 3,876,203, 4,754,064 DAkalIyA 8,584,148, 10,25,168, 9,774,611 nAnA saMpradAya vALA 129,800, 137,101, 18,004 uparanA AMkaDAomAM kALA TAIpamAM ApelA AMkaDAo tarapha huM vAcakenuM khAsa karIne dhyAna kheMcuM chuM. 42 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAjika baMdhano: 1901 nI mardamazumArI pachInA be dasakAomAM AryasamAjIo poNAcAra lAkha vadhyA. bauddho lagabhaga ekavIsa lAkha vadhyA, musalamAno paNa tresaTha lAkha vadhyA. ane kizcIyana aDhAra lAkha upara vadhyA. kharI rIte uparanA AMkaDAo jatAM lagabhaga badhAe dharmavALAonI saMkhyA thADI yA ghaNI 1901 pachInA vIsa varSomAM vadhelI ja jovAya che. jyAre ekaja kamanasIba janakema che ke-jenI saMkhyA 101 pachInAM vIsa varSomAM-mAtra be ja dasakAomAM na kalpI zakAya teTalI ghaTI che. deTalAkha karatAM vadhAre saMkhyA ghaTI che. je samAja prativarSa hajAre ba9 lAkho rUpiyA ujamaNa, upadhAna, saMgha ane sAdharmi vAtsalyAdi dharmabhAvanAnAM kAryomAM kharace, te komanI saMkhyA prativarSa ghaTatI ja rahe, ane babe dasakAomAM "lAkhanA hisAbe saMkhyA ghaTe, e kharekhara kamanasIbI nahi to bIjuM zuM kahI zakAya? AvI rIte saMkhyA ghaTatI ja rahe, te cokkasa varSomAM tenuM zuM pariNAma Ave, e samajAvavAnI jarUra che kharI ? zuM dhUmadhAmamAM rAcI-mAcI rahenArA zAsanadhArIo kaI divasa A praznano vicAra kare che kharA? ATalI ATalI dhAmadhume-ATalI ATalI sakhAvato ane ATalA ATalA upadezaka-tyAgI upadezaka vicAravA chatAM jenasamAjanI-jena dharmAnuyAyIonI saMkhyA nathI vadhatI, balka dinapratidina ghaTI rahI che enAM kAraNe zedhavAnI kaI takalIpha uThAve che ke? athavA je je kema AgaLa vadhI rahI che, e keme-e samAje jyAM sAdhana dvArA potAnA anuyAyio vadhArI rahI che e sAdhane upara ke Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ e keIthI samayane oLakho. divasa vicAra sarakhe karyo che kharo? je e saMbaMdhI vicAra sarakhe paNa nathI karavAmAM Avato, ane "samayane oLa " nI vIrahAka tarapha bilakula bedarakArI ja karavAmAM Ave, to pachI zAsananA zubhecchaka ke samAjanA netA hovAne dA kare nirarthaka nathI zuM ? jenadharma e yunivarsala dharma che, jaganmAnya dharma che, AgaLa vadhatA vijJAnanI sAthe bilakula maLatA siddhAntovALo dharma che. chatAM tenI saMkhyA na vadhe, pratyuta ghaTatI ja rahe, enAM kaMIpaNa guhya kAraNe hevAM ja joIe, e keIthI paNa nA pADI zakAya evI bAbata nathI. AvAM aneka kAraNamAMnuM eka kAraNa-sAmAjika baMdhAraNanI saMkucitatA e eka prabala kAraNa huM mArA namramata pramANe mAnuM chuM. atyAranI lagabhala AkhIye jenA samAjamAM sAmAjika baMdhAraNe eTalAM badhAM saMkucita banAvavAmAM AvelAM che, ke jenA kAraNe hajAra jenadharmane prazaMsanArAo jainadharmamAM AvatAM sakecAya che. eTaluM ja nahi paraMtu hajAre jaina dhamAnuyAyio jainadharmathI vimukha thaIne Itara dharmomAM bhaLI jAya che. kahevAnI kaMI AvazyaktA nathI ke dharma e eka AtmIya vastu hovA chatAM, gRhasthane pitAnA "vyavahAra" tarapha pahelAM lakSya ApavuM paDe che. AvI avasthAmAM jainadharmamAM navA AvanArA manuSya sAthe je jene potAnI ja komanA eka jenabaMdhu jeTalo adhikAra naja Ape, enI sAthe eTalAja prakAranI chUTa na rAkhavAmAM Ave, te teo pitAne saMsAra-vyavahAra kema bI . AvAM 44 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ | sAmAjika bandhane. calAve, e eka vicAraNIya pazna che. je samAjamAM A chuTa nathI, arthAt potAnA dharmamAM dAkhala thanAra-pitAnA dharmanA tamAma AcArane zuddha rIte pAlana karanAra koIpaNa mANasanI sAthe, bhagavAna mahAvIranA asala siddhAnto pramANe, jena dharmanI udAratAbharI nIti pramANe, je vyavahArika tamAma chUTa na ApavAmAM Ave to pachI te jaina dharmamAM AvIne potAne vyavahAra ja kema calAvI zake ? prAraMbhamAM ApelA AMkaDAomAM je je komee pragati karI che-pitAnA dharmAnuyAyionI saMkhyA vadhArI che, e A udAratAnA pariNAme che, e kaI paNa zodhaka joyA sivAya nahiM rahI zake. jene-sAmAjika niyamamAM je A udAtta tatva dAkhala kare to mArI khAtarI che ke-bIjI ke IpaNa kemanI hariphAImAM jene AgaLa vadhI Ave. A pramANe udAtta tattva dAkhala karavAmAM athavA bIjA zabdomAM kahIe te, kaIpaNa deza ke kaIpaNa jAtinA mANasane jenadharmamAM dAkhala karI tenI sAthe tamAma prakAranI chUTa karavAmAM dharmanA siddhAMtone-niyamone paNa koI paNa jatane bAdha AvatuM nathI. jenadharma te pikAra karIne he che ke annannadezajAyA annannAhAravaDhiDhayasarIrA jinasAsaNaM pavanA savve te bandhavA bhnniaa| Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. arthAta anyAnya dezamAM utpanna thayela ane anyAnya AhArathI vAddhata zarIravALA hoya, paraMtu je te jinazAsanane prApta thayela che-jenadharmamAM Avela che, to te badhA bAndhaja che. bhAIja che. arthAt jAtibhAI tarIke tenI sAthe tamAma prakArano vyavahAra karavAmAM koIpaNa jAtanI aDacaNa nathI. are, huM kyAM jainadharmamAM navA dAkhala thanArAonI vAta upara utarI gaye! jene samAjanA sAmAjika baMdhAraNanuM kSetra eTaluM badhuM to saMkucita thaI gayuM che ke jenA kAraNe Aje kemonI kAme jaina dharmathI vimukha banI beThI che, nAgara, moDha, maNiyAra ane bhAvasAra vigere keTalIe kemanI heTI saMkhyA-lagabhaga badhAye loke Aje jenadharmathI vimukha thaI anya dharmomAM bhaLI gayela kayAM ApaNe nathI jotA ? zA mATe ? kevala samAjanA saMkucita niyamothI. bIjuM kaMI paNa kAraNa AgaLa karI zakAya tema nathI. A saMkucitatAnAM kAraNe haju paNa dina pratidina jaina dharmAnuyAyio ItaradharmomAM bhaLI rahyA che. ApaNe saMkucitatA te jarA juo- dhArmika draSTie jotAMvetAmbara, digambara, sthAnakavAsI, terApaMthI ane temAM paNa gaccho ane tenA aneka bheda, dharmAbhimAnI leke, ekaja jainadharmane ArAdhanArA-ekaja mahAvIrane mAnanArA-pUjanArA, parantu judA judA vADAmAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAjika bane. rahelAonI sAthe beTI vyavahAra na kare ? keTalI aphasasanI vAta ! khera, javA dyo te judA judA vADAonI vAta. ekaja vetAmbara ke digambara, sthAnakavAsI ke terApaMthInA vADAmAM rahelA osavAla, piravAla, zrImAla, agravAla, khaMDelavAla, jayasavAla, pallIvAla vigere kahevAtA leke paNa eka bIjAnI sAthe saMbaMdha nahiM joDe. AthIye jarA AgaLa vadho. osavAla, poravAla, zrImAla, khaMDelavAla jayasavAla, pallIvAla vigeremAM paNa vIsA, dasA, pAMcA ane aDhIyA vigerenA bhede eTale emAM paNa vIsa vIsAne ja zodhe ane dase dasAne. eka bIjAnI sAthe teo paNa na joDAya. ThIka. vIsA, dasA, pAMcA, ane aDhIyAmAM paNa pAcho ekaDe. A ekaDAe to kharekhara gajaba ja karyo che. dhAro ke kaI prAntamAM pAMcaso ghara vIsA osavALanAM che. te lekemAM paNa keTalAye ekaDA baMdhAI gayA haze. arthAt pacAsa pacAsa ke so so gharanA ekaDAmAM-balka kaI kaI sthAne to sattAvIsI, pacIsI, vIsI-evAM nAme pADelA hoya che, eTale eTalA gAmamAMja rahenArA dayA dasAmAM ane vIsA vIsAnI sAthe saMbaMdha karI zake, bahAra nahi. batAve, A saMkucitatA-A ekaDA e AkhI ye jenakemane mRtyughaMTa nathI zuM ? je nAnakaDI komamAM ATalA ATalA bhedAnabheda hoya, ATalI badhI vADA-vADIo hoya, te komane divase divase hAsa thAya to temAM navAI jevuM zuM che ? 47 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. AvA ekaDAo jema gujarAta-kAThIyAvADamAM che, tema dakSiNamAM paNa che. dakSiNamAM thoDAM thoDAM gharamAM ekaDA ghoLa baMdhAI gayA che. enA kAraNe aneka kharAbIo tyAM ubhI thayelI jovAya che. paraMtu teja dakSiNamAM have leke samajavA lAgyA che. murabADanA jaina sAthe vAta thatAM lagabhaga tyAMnA badhAye leke AvA ekaDAnA virodhI jaNAyA. ane emanA vicAro uparathI jaNAyuM ke bahu jaladI ja te tarapha ekaDAnuM baMdhAraNa teDI kaMIka vizALatA karaze. AvI rIte have vicAramAM A vastusthiti samajAvA lAgI che. have leke samajavA lAgyA che ke A saMkucitatAnuM ja pariNAma che ke, jenadharmAnuyAyI keTalIe peTA keme jainadharmathI vimukha thaI, eTaluM ja nahi paraMtu seMkaDe garIba kuMTuba ane hajAre yuvake Aje AryasamAja ane evI bIjI samAjomAM jaI vasyA che. jenadharmanI pragatimAM ja nahiM, balka jainadharmanA sthitisthApatyamAM paNa A saMkucitatAe kharekhara kuThArAghAtanuM kAma karI rahI che. bALa lagna ane kanyAvikraya jevA duSTa rivAje zuM A saMkucitatAone-vADA vADIone AbhArI nathI ? pAMca-pacAsa ke se gharamAMja saMbaMdha joDAtA hoya, evI sthitimAM nhAnI umaramAMja bALakonAM lagna ekadama thaI jAya, te temAM Azrarya jevuM zuM che? temaja paisAdAra game te bhege-game teTalA khara-pisA ApIne paNa potAnA chokarA mATe kanyA 48 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAjika baMdhano. ghaseDavAne taiyAra thAya, te temAM paNa zI navAI che? ane evA prasaMgamAM-AjakAlanA viSama samayamAM, dasa mANasa khAnAra ane eka mANasa muzkelIthI mahIne pAMca-pacIsa rUpiyA kamAnAra garIba mAbApa potAnI kanyAne vecavAne mATe paNa taiyAra thAya-dhanAlyonAM pralebhanenA zikAra bane, to temAM paNa navAI jevuM zuM che? ane A khIMcatANInA kAraNe pelA sAdhAraNa ke garIbasthitinA navayuvake pitAnI ja kemanA-pitAnA ja ekaDAnA-dharmanA keI kuMTuMbanI sAthe pitAne saMsAra vyavahAra bAMdhavAthI vaMcita rahe, to temAM paNa navAI zI che? tyAre kaI batAvaze ke AvuM zuM pari. NAma Ave? dharmane tyAga ke bIjuM kaMI ? kahevAya che ke paMjAbanA aneka yuvaka, AvA kAraNe ja AryasamAja ane bIjI bIjI samAjomAM bhaLI gayA, ane jyAre A vastu sthiti paMjAbanA jenoe jeI, tyAre teoe eka mate A saMkucitatAnI sAMkaLane toDI nAkhI vizALa niyama banAvyo. je sAmAjika bandha dharmane hAsa kare, dharmathI lokone vaMcita ane vimukha kare, evAM sAmAjika bandhane, A jAgatA jIvatA jamAnAmAM rAkhavAM zuM cagya che ke? zuM samAjanA netAoe A saMbaMdhI bahu gaMbhIra vicAra kare nathI joIte ? mArA namra mata pramANe A pazna bahu vicAravA je che. dharmanI pragatine mATe vicAravA jevo che. yadyapi 49 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. AvA sAMsArika praznanI sAthe mAre kaMI saMbaMdha nathI, paraMtu sAMsArika hovA chatAM paNa, te dharmanI sAthe ghaniSTha saMbaMdha rAkhato hovAthI ane tenA kAraNe ja dharmanI pragati aTakI rahelI hovAthI-balka dharma-dharmAnuyAyione divase divase hAsa thatuM hovAthI A viSaya upara ATale uhApoha kare ucita dhAryo che. AzA che ke samAjanA netAo A viSaya upara vicAra karaze. kamamAM kama dareka ekaDAvALAe-dasA-vasA AdimAM mAnanArAo A viSaya upara vicAra karI A baMdhanene jema bane tema tatkAla teDI nAkhavAnI pravRtti hAtha dharaze. zAsanadeva sarvane sabuddhi Apa ane AvA je je bandhane dvArA jainadharmane hAsa thatuM hoya te te badhAne toDI jenadharmanuM kSetra ati vizALa banAvo, eTaluM IcchI viramuM chuM. 50 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 41 ) u2:UCUC runni ZUC PO CLCLPnen FUTURL=hlan; - sAmAjika unnati LELELELELSUSUCUSUSLSLSLSLSLS TlFUllllllllller caDhatI ane paDatI, e to kudaratanA niyama pramANe pratyeka vastunI, pratyeka samAjanI thAya che. paraMtu je samaya pragatine mATe atyaMta anukULa hoya, evA samayamAM paNa pragatinAM sAdhana tarapha purUSArtha na karanAM cupacApa besI rahevuM balka 'samaya'nA saMdezathI ulaTI ja pravRtti karavI, e hAthe karIne khADAmAM paDavA jevuM zuM na kahI zakAya ? ane e te cokkasa ja che ke dareka samAjanA netAo, balka eka adanAmAM adanI vyakti paNa pitAnA samAjanI unnatine - pa1 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ samaya ne oLakhe. avazya cAhe che. AvI paristhitimAM je ApaNe paNa jaina samAjanI unnati cAhIe chIe to ApaNe jarA pragatizIla samAjenI tarapha paNa lakSya ApavuM ja joIe. A mukhya bAbata upara AvuM, te pahelAM ApaNe e joI levuM joIe ke jene samAjanI pragati thaI rahI che ke hAsa thaI rahyo che? AnA saMbaMdhamAM lAMbuM vivecana na karatAM mAtra mArA gatAMkamAM prakaTa thayelA "sAmAjika baMdhane e lekha tarapha ja vAcakonuM dhyAna kheMcuM chuM. te lekhamAM prAmANika AMkaDAo ApIne e spaSTa karI batAvyuM che ke-pratyeka daza varSanI mamazumArI ( vastInI gaNatarI)mAM jaina samAjanI saMkhyA ghaTatI ja rahI che. jyAre bIjI bIjI samAjee AzAtIta pragati karI che. temAM batAvyA pramANe chellA be dasakAonAM AryasamAjIo poNAcAra lAkha vadhyA che, bauddha ekvIsa lAkha vadhyA che, musalamAne paNa tresaTha lAkha vadhyA che, ane kIzcIyano aDhAralAkha vadhyA che. jyAre jaina deDhalAkha karatAM vadhAre ghaTyA che. mAtra be dasakAomAM ja. A te chellAM be dasakAonI ja vAta meM kahI che. paraMtu jUnA ItihAsa vAMcanArA sArI peThe jANe che ke jenI saMkhyA te kareDAnI hatI. hamaNAM chellA chellA thoDAka saikAo upara paNa keTalAye lAkhonI hatI. eTale e te nakkI ja che para Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAjika unnati. ke jeneAnI sakhyA chellAM keTalAka sekaDAethI divase divase ghaTatI ja rahI che, hajI vadhavAnA saMkeA ke dasakeA dekhAyA nathI. jyAre Ama ja che, ane jainasamAjanA netAe AgevAnA, upadezake taraphathI khAsa cAkkasa prayatnA pragati mATenA nathI hAtha dharavAmAM AvatA, teA pachI ema mAnavuM zuM khATu che ke jo AvIne AvI sthiti lAMe kALa rahI teA enu atyanta bhayaMkara pariNAma jovu paDaze ? bezaka, e vAta kharI che ke-jainasamAje paNa caDhatInA divase avazya joyA che, parantu jyAre jyAre jaina samAjanI caDhatI thaI che, jyAre jyAre jaina samAje peAtAnu aMga puSTa karyuM che, tyAre tyAre te te samayanA AcArya ane netAonI udAratAthI ja thayuM che. e udAra jainAcAryAe lAkhA kSatriyAne jainadharmI mAM dAkhala karyA, anya kAmeAne jaina anAvI, balke grIka jevI jAtine paNa jainadharmI banAvI. e udAratAnA pariNAmeja jaina samAjanI samaye samaye pragati thai che. te uparAMta hemacaMdrAcArya ane hIravijayasUri jevA pratApI AcAryAe rAjasattAe upara peAtAnA prabhAva nAkhyA, ane te dvArA jainadharma pALanArAenI saMkhyA vadhArI. uparAMta judA judA dhuraMdhara vidvAn AcAceei samayane ALakhI upadeza dvArA jainadharma phelAvyeA. nidAna e nizrita vAta che ke--kAi paNa dharmanA pracAra mATe--samAjanI unnati mATe traNa sAdhanA mukhya che: pa3 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ samaya ne oLakhe. 1 koI paNa dharmanA anuyAyIne apanAvI pitAmAM meLavavAnI udAratA, rAjasattA upara prabhAva, 3 upadezake ane sAhityano pracAra. koI paNa samAjanI unnatine itihAsa tapAsavAmAM Ave, A traNa kAraNo dvArA mukhyatayA te te samAjanI unnati thayelI-pracAra thayele jevAze. prAcIna samayamAMja nahi, Adhunika samayamAM paNa A traNa dvArA bIjI bIjI samAje vadhI rahI che. A traNe sAdhano paikI ApaNe keTalAM sAdhano hastagata karyA che ene jarA uMDA utarI vicAra karIe. sAthI pahelAM bIjAone apanAvavAnI udAratA. A udAratAthI to ApaNe lagabhaga dUraja rahyA chIe jena sivAyane bIje mANasa eTale mithyAtvI. ane e mithyAtvI, eTale enI sAthe sabhyatApUrvaka vAta karatAM paNa jANe abhaDAIe. A ApaNuM saMkucitatAo-anudAratAe te ApaNane ghaNuM ghaNuM AghAta pahoMcADyA che. ApaNuM A saMkucitatAe ghaNA vidvAnene paNa ApaNe duzmana banAvyA che. "samyaktva " ane "mithyAtva" kiMvA "Astika" ane nAstika" nA vivAde te na kevaLa jenasamAjaneja, balka AkhA bhAratavarSane pAyamAla karyo che. e lAMbA ItihAsamAM huM atyAre nathI utaravA Icchate. atyAre te mAre eja 54 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAjika unnati. batAvavAnuM che ke--sabhyatva" nI mAnyatAthI-"sakhyatva mAM DAgha lAgI jaze, e bhayathI kharekhara ApaNe ghaNuM khAyuM che. mane lAge che ke ApaNuM karatAM ApaNA pUrvanA dhuraMdhara mahAna AcAryo "sabhya tva"nA vadhAre zraddhALu hatA, chatAM ApaNe jemane "mithyAtvI mAnIe chIe, emane e udAratAthI maLatA hatA, udAratAthI vicAronI Apa le karatA hatA. avasarane oLakhI emanI stuti paNa karatA hatA, ane tema karIne paNa teone potAnI tarapha AkarSita karatA hatA. temanI pAsethI game tevuM kaThinamAM kaThina kArya karAvI letA hatA, eTaluM ja nahi paraMtu jenadharma tarapha temane kheMcatA hatA. saMsArane kAyade che ke- jyAM sudhI ApaNe eka bIjAnI sAthe besIe nahi, vicAronI Apa le karIe nahi, jainadharmanI udAratA madhyastha daSTithI samajAvIe nahi, tyAM sudhI bIjAne anurAga kadi paNa utpanna thato nathI ane jyAM sudhI anurAga na thAya tyAM sudhI koI ApaNI tarapha AkarSAya paNa nahi. A to ApaNuM udAratAnuM prathama pagathIyuM. A udAratAnuM kSetra te AthIe ghaNuM vizALa hovuM joIe. jena dharma tarapha jeo AkarSAya, teone sAcA dilathI apanAvavA joIe. "sAcAdila" nI matalaba e che ke enI sAthe tamAma prakArane, jema eka pitAne jAtibhAI hAyasvAmIbhAI hoya, enI mAphaka vyavahAra chuTo kare joIe. Ama thAya toja jainadharmamAM AvanArA-jena jAtimAM 55 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. bhaLanArA AsAnIthI potAne vyavahAra calAvI zake. jenA dharmamAM AvavA chatAM paNa je ApaNe temanAthI paraheja karIe, to pachI koNa jaina dharmamAM dilakhuzathI rahI zake? ane e to spaSTa che ke jenA AcAra vicAra ApaNA jeTalA ja zuddha hoya, jenI raheNIkaraNI ApaNA jevI ja hoya, ane jenuM dharmAcaraNa ApaNA jevuM ja hoya, to pachI tenI sAthe ke IpaNa jAtane paraheja rAkhavAnuM kaMI kAraNa rahetuM nathI. A udAratA dharmanI vRddhine mATe-samAjanI pragatine mATe asAdhAraNa kAraNa che. AryasamAja, krizciyana ane bIjAo, ke jemaNe potAnA anuyAyio vadhAryA che, teo A udAratAthI ja vadhAre phAvI zakyA che. e have keIthI ajANyuM nathI. khuda jaina itihAsa paNa ApaNane batAvI rahyo che ke jaina dharmamAM AvyA pachI enI sAthe kyAre paNa bheda rAkhavAmAM AvyuM nathI. paraMtu aphasanI vAta te e che ke atyAre te bApadAdAothI jenadharma pALatA AvelA jene paNa, cikakasa vADAomAM rahI, eka bIjAnI sAthe saMbaMdha bAMdhavAthI dUra rahe che. jevI rIte ke-gayA aMkamAM sAmAjika bandhana " vALA lekhamAM batAvavAmAM AvyuM che. Ama chatAM paNa have samaya badalAyo che, ane je udAratA hevAnuM huM upara kathana karI gaye chuM, e udAratAnI jhAMkhI jenasamAjamAM kharekhara AvatI dekhAya che. jarmanazrAvikA bena subhadrAdevI ( De. misa kojhe. pI. eca. DI. ) 56 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAjika unnati. jyArathI jainadharmanAM AcaraNe AcaravA lAgI, tyArathI atyAra sudhImAM jenabhAIoe te benanI sAthe je vyavahAra rAkhe che, e mArI uparanI vAtane puravAra kare che. zivapurIthI muMbaI sudhInI musApharImAM, ane muMbaIthI gujarAta-kAThIyAvADanA paribhramaNamAM huM jevA prakAranI udAratAnI AzA rAkhuM chuM evA prakAranI udAratA tamAma jenabhAIoe khAnapAnanA saMbaMdhamAM te benanI sAthe batAvI che. A eka kharekhara zubha ci che. AvI ja udAratA, jenadharmamAM dAkhala thanAra tamAma le konI sAthe rAkhavAmAM Ave to kharekhara e prazaMsanIya ja kahI zakAya. jenadharma pALanArI hajI paNa evI keTalIka jAti che ke jenI sAthe eka sarakhe vyavahAra rAkhavAnI jarUra che. dAkhalA tarIke bhAvasAra, maNiyAra, meDha, lADa, zrImALI vigere. A bhAIo lAMbA kALathI jainadharma pAtA AvyA che. emanA bApadAdAnAM karAvelAM maMdira ane pratiSThita karAvelI mUrti mojUda che, chatAM du:khane viSaya che ke-emanI sAthenA vyavahAranI saMkucitatAnA kAraNe ghaNAM gAmomAM te bhAI vaiSNava ke evA bIjA bIjA sampradAemAM bhaLI gayA che, tema chatAM haju paNa keTalAka zuddha jainadharma pALe che-teonI sAthe barAbara eka sakhe saMbaMdha rAkhavAnI jarUra che. je e pramANe saMbhALI rAkhavAmAM na Ave to teo paNa kALAntare ApaNAthI dUra thavAnA. AvI rIte keTalIka chuTaka vyaktio paNa evI che ke-je kaTTaratAthI jainadharma pALe che. dAkhalA tarIke pUnAvALA bhAI bhIDe, 57 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. sAraMgapuravALA vakIla lakSmInArAyaNajI. A bhAie varSothI jainadharma pALe che. jaina dharmanA AcAra, vicAre daDhatApUbeMka pALavA sAtha jainadharmanI aneka rIte sevA bajAvI rahyA che. AvA bhAIone, jainasaMghe kharAkhara apanAvI rAkhavA ane enI sAthe tamAma prakAranA sabaMdha rAkhavAnI udAratA rAkhavI joie che. AvI udAratAthIja jainadharma vadhI zakaze. jaina samAjanI unnati thaze. jaina samAjanI pragatinuM bIjuM kAraNa che--rAjasattA upara prabhAva. rAjasattA e dharmanA pracAranu prabaLa kAraNa che. rAjA je dharmanA anuyAyI hAya, prajA te tarapha avazya jhUkavAnI. eka samaya hateA ke sammati, zreNika, kANika, kumArapALa Adi aneka jaina rAjAe, ane vastupAla, tejapAla, vimala, bhAmAzA vigere jaina maMtrIe thaI gayA ke jemaNe peAtAnA mAnya dharmanA pracAra karavA satata prayatna karyo. Aje pratyakSa pramANa che ke--kizcIyAniTIne! pracAra karavA mATe enA pracArakeAne rAjasattAnA keTalA badhA sahAre che. rAjasattAnI jene gheADI ghaNI paNa madada hAya --etha hAya, tee zu na karI zake ? ane enuM ja kAraNa hatuM ke prAcina samayamAM ApaNA dhuraMdhara AcArya rAjAone pratimAdhavA tarapha vadhAre dhyAna ApatA hatA. dAkhalA tarIke--A - suhastie sa'prati rAjAne, bappabhaTTae AmarAjane, vAsudevAcAye hirakuMDanA rAjAone, zIlaguNasUrie vanarAjane 58 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAjika unnati, ane hemacaMdrAcArye siddharAja ane kumArapALane pratibodhI jaina dharmano prabhAva AkhIye janatA upara pADyo hato. eTaluM ja zA mATe muhammada tugalaka, phirojazAha, allAudina, auraMgajheba, akabara ane jahAMgIra jevA musalamAna bAdazAha upara prabhAva pADIne- temane upadeza ApIne jainadharmanI apUrva chApa pADI hatI. Aje A prayatna tarapha jaina samAjanA gRhastha varganuM ane sAdhu varganuM keTaluM durlakSya che, e keIthI ajAyuM che ? ApaNA AcAryo, upAzrayanI cAra divAlamAM potAnA bhakta zrAvaka-zrAvikAenI AgaLa pitAnI vidvattAnuM jora batAve che. parantu kaIye A dizAmAM prayatna karavA tarapha prerAya che ? ane kadAcita kaI bhUlyA bhaTakyA koInAnakaDA rAjAnI sAthe kalAka be kalAka vAtacIta karavAno prasaMga maLI jAya ke ekAda ciThThI patrI maLI jAya, tyAM to amArA sAdhuo phUlece nathI mAtA! jANe ke ame jaina dharmane eka pleTe vijaya vAvaTo pharakAvya. basa ATalAmAM ja ame amArA kartavyanI "ItizrI" samajIe chIe. Ama rAjasattAmAM na to sAdhuo pravezI zakyA che. ke na gRhastho. gRhasthAmAM kadAcit kaI DIka lAgavaga dharAvanAra hoya che to te potAnI svArthavRttimAMja masta rahe che. rakhene mAruM mAna ghaTI jAya, rakhene mArUM TAITala laI levAmAM Ave, rakhene mane te heThThAthI alaga karavAmAM Ave, basa A bhayathI--A svArthodhatAthI te khuzAmatamAM ja pitAnuM jIvana vyatIta kare che. AvI 59 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. sthitimAM dharmanuM ke samAjanuM kAma na thAya, e dekhItuM ja che. mATe jyAM sudhI nhAnA meTA rAjA-mahArAje jenadharma tarapha AkarSAya nahi, ane jyAM sudhI bIjI bIjI rIte paNa rAjasattA upara prabhAva pADanArA mahAna purU nIkaLe nahi tyAM sudhI kevaLa ATe dALa vecIne besI rahenArA, kApaDa vetaranArA ke rAta divasa chakkA paMjAnI dhUnamAM rahenArA gRhasthadvArA, temaja kevaLa upAzrayamAM besIne ke potAnA vADAnA baMdhanamAM baMdhAIne-tef our te samavi nA pAThenI AvRtti vANIyAonI samakSa karI janArA munirAje dvArA kaMI jenadharma vadhavAne nathI. AryasamAjIsTee thaDA paNa je nhAnA heTA rAjAone AkarSyA che, emanI dvArA, emanI pragatine keTale badhe Teke maLe che, e AryasamAjanI pravRttine jANanArA sArI peThe samajI zake tema che. ApaNA AcAryo, upAdhyAye, pravartake, panyAse ane vidvAna munivaree have rAjAonAM dvAra khaTakhaTakAvavAnI jarUra che. emanAM maMdiramAM-bhavanamAM mahAvIrane saMdeza pahoMcADavA pahoMcavuM joIe che. mAna ke apamAnanI darakAra rAkhyA sivAya pahoMcI javuM joIe che. have pAchI dIdakSu bhikSurekosti vArito dvAri tiSThati / nI AvRtti karavAnI jarUra che. "he rAjana tamArA dvArapALe-caparAsIe rekele eka sAdhu ke je tamane jovAnI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAjika unnati. maLavAnI IcchA dharAve che, te daravAje ubhA che ke jenA hAthamAM cAra leAkeA che. '" ema udghASaNA karavAnI jarUra che. dhyAnamAM rAkhajo ke, atyAre tA have te vikaTa samayaye nathI rahyo. atyAre te! jagatamAM jijJAsAvRtti vadhI che. rAjAAmAM ke mahArAjAomAM, brAhmaNAmAM ke vezyamAM, kSatri ceAmAM ke zUdromAM, yurepamAM ke amerikAmAM, jarmanImAM ke ITAlImAM, hiMdumAM ke musalamAnamAM, krizcIyanamAM ke AryasamAjIsTamAM, brahmasamAja ke devasamAjamAM, bhaNelAomAM ke abhaNe!mAM-jijJAsAvRtti jAgI che. have teA sA navuM navuM jANavAnI icchA rAkhe che. ane je satya lAge che, vijJAnathI maLatuM lAge che, eneA Adara karavAne taiyAra thAya che. khasa, samajAvanAranI jarUra che. samajAvanAra joie. pahoMcI jAe rAjadvArAmAM, paramAtmA mahAvIra devanA siddhAntAnI akATaya yuttienI AgaLa bhala bhalA Agahie paNa zira jhukAvaze. jaina siddhAntAnI satyatA Aje vijJAna dvArA siddha thaI rahI che ane ataeva e siddhAntA game tevA vidvAne mATe paNa grAhya che. khasa samajAvavAnI jarUra che. have trIjo upAya che upadezako ane sAhityane pracAra. Amavarga mAM upadezake ane sAhityanA pracAra dvArA ghaNu kArya karI zakAya che. krizcIyana mIzanarIe kyAM kyAM kare che, khakhara che ? gAmaDAo ane jaMgaleAmAM 61 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. paNuM, paNa garIbonA madadagAra thaIne, anAthanA nAtha banIne, azikSitonA zikSaka thaIne, regInAM roga nivAraNa karIne, asahAyone sahAyatA ApIne, ane dukhIcenA belIne thaIne krizcIyana mizanarIo Amavargane apanAve che. ApaNe emanuM anukaraNa kema na karIe ? ane kadAca eTaluM na karIe te paNa eTaluM to kharuM ja che ke jaina dharmanA to samajAvanAra upadezakane ThekANe ThekANe pheravavA, emAM to jarAye anucita jevuM nathI ja, tema ja jena siddhAntanI pratipAdaktAvALAM TrekaTepustakahastapatrone paNa khUba pracAra karavo joIe. jenA samAjanuM upadezaka kSetra eTaluM badhuM nhAnuM che ke-dezanA dezane pahoMcI vaLavA mATe rAta ke divasanI jemane aDacaNa na Ave, evI moTI saMkhyAnA gRhastha upadezakenI jarUra che. AvA upadezako-svArtha tyAgI upadezaka-dharmanI bhAvanAvALA upadezaka-samAjanI dAjha dharAvanArA upadezake taiyAra karavA mATe ApaNe kharekhara AryasamAjIonI paddhatinuM anukaraNa karavuM joIe che. lagabhaga pacIsa varSathI saMgaThita thayela jenasamAjane ane mAtra cAlIseka varSathI hayAtimAM Avela AryasamAjane zikSAnA kSetra saMbaMdhI mukAbalo karavAmAM Ave, te kharekhara jenasamAjanI kartavyazUnyatA mATe ApaNane ugra duHkha thavA sivAya nahiM ja rahI zake. dara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAjika unnati. A samAjamAM zikSAnA pracAranAM je sAdhanA che te Ave che:-- 6 ke:lejo chekarAonI 62 hAiskule 150 eMglA varnAkyulara miDala skuleA. 192 prAyamarI skule. 14ra rAtrizALAe 28 gurUkuLA 300 saMskRta zALAe 2 ceAgamaDaLe 2 sanyAsIpAszALAe 3 kanyAnurUkuLA 1 kanyAzAleja 2 kanyAhAIskula 262 kanyApAThazALAo. jainasamAja peAtAnI sasthAo sAthe AnA mukAbale kare. ApaNe tyAM eka e gurUkuLA hAya te paNa kharI rIte tA nAmanAM ja. gurUkuLa jevuM emAM bhAgye ja kaI dekhAya. zikSaNa, te paNa sarakArI skulemAM apAya te ja. eTale gurUkuLathI ApaNe dharma bhAvanAo-sevAbhAvanI je sudara chApa e brahmacAriomAM pADavI joie, e kema pADI zakAya ? kAlejo ane hAIskulA jevu ApaNe tyAM zu che, e ke!IthI ajANyu nathI. AryasamAjamAM 200 zALAo teA kevaLa saskRta mATenI ja hayAti dharAvI rahI che, tyAre jaina samAjamAM kurUkuLa jevI saMsthAomAM paNa saMskRta bhASA tyAjya che. eka eka AcAye karAyA karADA zleAkeA je jenasamAjane vArasAmAM ApyA che, e ja samAja 63 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. saMskRta bhASAne potAnAM zikSAlayamAMthI bahiSkAra karI rahI che! keTale duHkhane viSaya che! sAthe sAthe e paNa bhUlavuM joItuM nathI ke AryasamAjanI badhIye saMsthAomAM khAsa karIne eka vizeSatA che. A vizeSatA e che ke cAhe gurUkuLamAMthI kaI yuvaka nIkaLaze, cAhe kolejamAMthI nIkaLaze, prAcIna ke navInagame te paddhatinuM zikSaNa laI bahAra nIkaLanAra yuvaka sauthI pahelAmAM paheluM potAnA jIvananuM eka ja dhyeya banAvaze. ane te e ke AryasamAjane pracAra karo ane AnuM ja e kAraNa che ke-atyAre AryasamAjamAM kula 923 pracArako pracAranuM kAma karI rahyA che. jemAM vaitanika 165, avaitanika 228, saMnyAsIpracAraka 130 ane svataMtra pracAraka 400. - jaina samAjanI saMsthAomAMthI nIkaLanArA oNTe bhAge enI e gulAmInI sAMkaLane khIle zeAdhatA ja phare che. kaI vakIla, solIsITara, berIsTara, DaoNkaTara, prophesara, IjInIyara, ke evI kaI lAInamAM AgaLa vadhIne nIkaLaze te, te te lagabhaga dharma-karmathI hAtha dhoIne ja nIkaLavAno. saMsthAmAMthI nIkaLIne potAnA dhaMdhe vaLagyA pachI dravyaprAptinI dhuna sivAya, na te samAjane yAda karaze, na te devadarzanapUjana karaze, na te gurUvaMdana ke vyAkhyAnazravaNa karaze ke ke na te pitAnA jAtibhAIonI sevAmAM thoDo paNa pitAne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAjika unnati. samaya Apaze. ane kdAca Apaze tA paNu aMtaraMgamAM potAnA svArthanA khADA pUravAne mATe ja. jaina samAjanI A kamanasIkhI nahi teA khIjuM zuM che ? Avu pariNAma AvavAnuM kAraNa saMskArAnI khAmI sivAya bIjuM zuM hAi zake ? vidyAdhyayananI sAthe jyAMsudhI dhArmika saMskAro na pADavAmAM Ave, sevA bhAvanA saMskArA na pADavAmAM Ave, emanA vAstavika karttavyanuM bhAna pratidghina na karAvavAmAM Ave, tyAM sudhI e yuvakeAmAM evA saMskArA kayAMthI ja AvI zake! mArUM anumAna che ke keLavaNInA kSetramAM joie tevI ane joie teTalI saMsthAe ApaNe tyAM nathI, chatAM prativarSa lAkha rUpiyA jenasamAjanA vyaya thaI rahyA che, ane chatAM tenuM pariNAma lagabhaga zUnyatA sivAya bIjuM zu ApaNe joI rahyA chIe? AnuM kAraNa e che ke-ApaNe paddhatisaranuM kArya karatAM zIkhyA ja nathI. ane tenI sAthe sAthe dhArmika ke sAmAjika saMskAro pADavApUrvaka zikSA ApatAM ApaNe zIkhyA ja nathI. balke ApaNA keTalAka kahevAtA keLavAyalA tA dhArmika saMskAronA nAmathI ja bhaDakI uThe che. ee khelI uThe che ke-ApaNI saMsthAomAM dhAmika saMskArI zA? zu ApaNe sAdhu banAvavA che? parantu e mahAnubhAvA jarA uMDA vicAra kare ane bIjI samAjonI saMsthAonuM nirIkSaNa kare te temane jaNAze ke dhArmika saMskAre vinA kevaLa zuSka jJAnathI manuSya pAtAnu kartavya sarakhuM paNa samajI zakatA nathI. eka te ApaNe zikSaNa 65 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. ApIe bIjAonA hAthe-sarakArI skUlamAM, ane bIjI taraphathI dhArmika ke sAmAjika kartavyanuM smaraNa mAtra paNa na karAvIe, AnuM pariNAma nAstikatA sivAya bIjuM zAmAM Ave vArU? astu, kahevAnI matalaba ke sAmAjika unnatine AdhAra AjanA bALake ane yuvake upara che. emane keLavavAnI ghaNI ja jarUra che. e keLavaNuM khAsa karIne svataMtra ApavAnI janAo ghavI joIe che, ane enI sAthe ja sAthe eone dhArmika ane sAmAjika saMskAra pADI emanA kartavyanuM bhAna emanA zikSaNa samayamAM ja karAvavAnI jarUra che. sAcA pracAraka-upadezake AmAMthI ja nikaLaze, jeo pitAnuM kartavya samajaze, teo jarUra jainadharmanI-jenasamAjanI vathAsamaya sevA karaze. AvI ja rIte pustakonTrekaTa-pemphaleTane pracAra kare e paNa jarUranuM che. mAruM namra mantavya che ke prajAmAM sphoTA vhoTAM sAhityanAM pustake je upakAra nathI karatAM te nAnAM TrekaTa kare che. AvAM TrekaTano pracAra karanArI nAnI meTI sosAITIe baMgAla, magadha, paMjAba, kaccha, dakSiNa ane evA judA judA prAntamAM judA judA gAmamAM khelavAnI jarUra che. AvI sosAITIe judI judI bhASAomAM TrekaTarane pracAra kare, e enuM kartavya hovuM joIe. ane A badhIe sosAITIo saMgaThanapUrvakanI hovI joIe. badhI 64 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAjika unnati. sosAITIono paraspara saMbaMdha hovo joIe. AryasamAja AvI 1510 sabhAonI hayAtI dharAve che. jemAM 834 sabhAoe te pitAnAM svataMtra bhavane paNa banAvI lIdhAM che. A sabhAonA sabhAsadonI saMkhyA cha lAkha ane aDatAlIsa hajAranI che. A badhIye sabhAe eka ja saMcAlanapUrvaka cAle che. eka bIjAne paraspara madada kare che. jenAmAM AvA prakAranA baMdhAraNa pUrvakanI sabhAo thAya, te keTaluM badhuM kAma karI zakAya ? Arya samAje potAnA samAjanI unnatinA je aneka sAdhana hAtha dharyA che temAM 48 anAthAlaye, 40 vidhavAzrame, 14 auSadhAlaya, 30 presa, 40 samAcAra patra, 100 pustakonI dukAne ane 1 koopareTIva beMka paNa che. e paNa bhUlavA jevAM nathI. ATalAM ATalAM sAdhane hAtha dharanAra samAja kema potAnI sAmAjika unnati na kare. ApaNe lAkha kharacIne saMghe kADhIe-kaDhAvIe, hajAreno vyaya karIne ujhamaNAM-upadhAna mahotsave karIe karAvIe, parantu sAmAjika unnatine mATe tethI vizeSa ze lAbha che? bezaka, zraddhALu jIvo enI anumodanA karIne potAnA samyakatvane zuddha rAkhaze-ujjavaLa karaze, paraMtu jyAM jainadharmanI bhAvanAnuM nAma nizAna nathI, jyAM mahAvIranA siddhAntanI oLakha sarakhI nathI, jyAM paramAtmA mahAvIradevanI utkRSTa AdarzatAnI pichAna sarakhI nathI, ane 67 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. jyAM hiMsAmAMja paramadharma manAI rahyo che, tyAM ApaNA e utsavo zA kAmanA che? ane jaina samAjamAM paNa-jenadhamIomAM paNa jyAM sudhI hajArene eka vakhatanuM anna sarakhuM maLatuM nathI, dhArmika zraddhAo peTanA ke game te kAraNe divase divase ghaTI rahI che, tyAM paNa e upAye zA kAmanA che? atyAre te jene samAjane bacAvavAnI ane vadhAravAnI jarUra che. jenasamAja jIvatI haze, vRddhigata thaze, te enI pAchaLa badhAMe kAryo samunthala dekhAze. bAkI jIrNa-zIrNa avasthAmAM-arthAt dAMta paDI gayA hoya, AMkhe uDI pesI gaI hoya, hAtha-pagamAM kaMpArI chUTI rahI hoya, gAlemAM khADA paDI gayA hoya, zarIramAM kalecaDI paDI gaI hoya, ane lAkaDInA TekA sivAya eka kadama paNa cAlI zakAtuM na hoya, AvI bhayaMkara vRddhAvasthAmAM vRddha zarIra upara AbhUSaNa lAdavAM kayAM sudhI ucita che, ene vicAra samAjanA vicArakoe karavo ghaTe che. peTamAM veMtane khADe hoya, bhUkhathI peTamAM Aga saLagI uThI hAtha, evA samayamAM game tevuM kiMmatI vastra paNa oDhADayuM zuM kAmanuM che? te vakhate to jeTalAne sUke paNa TukaDeja kamane ? mATe samayane oLakhe, ane sAmAjika unnatinA je upAye upara batAvavAmAM AvyA che, te hAtha dharI samAjanI unnati karavA bahAra paDe. eja. - - - - - 68 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( ra ) tAIiIIIII ITHILITIII HIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII IIIIII IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIM samaya dharma. chellA be aMkamAM jaina samAjanI vartamAna paristhitine khyAla karAvavAmAM AvyuM che. bIjI bhAIbaMdha kema karatAM jena kema keTalI pAchaLa dhasI rahI che, ane ema pAchaLa dhasavAnAM kayAM kAraNe che, e batAvavA sAthe, bIjI keme kayA sAdhanethI AgaLa vadhI rahI che, e batAvI e sAdhane hastagata karavA jena samAjanA netAonuM dhyAna kheMcavAmAM AvyuM che. 69 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. e badhI bAbatene TUMkI matalabamAM samAvIe to emaja kahI zakIe ke jena samAje-jaina samAjanA netAo, upadezakoe "samayadharma jANavAnI jarUra che. "samayadharma " ne jANyA sivAyanI jeTalI pravRtti karavAmAM Ave che, te badhI nirarthaka prAya: nivaDe che. nhAnI sarakhI kemamAM seMkaDe tyAgI upadezake ane upadezikAo hovA chatAM, hajAre balka lAkhanAM dAna thavA chatAM samAjanuM nAva pAcha ja haThatuM jAya che, eja batAvI Ape che ke ApaNe samayadharma jA nathI. Aje to huM kevaLa mahAvIranA vaDIla putra ane putrio-sAdhuo ane sAdhvIone uddezIne ja kaMIka vicAre raju karavA IcchuM chuM. kALanI anantatAnA udaramAM jema ananta comAsAM praviNa thaI cUkyAM che, tevI rIte vi. saM.1984nuM caturmAsa paNa anantatAnA udaramAM praviSTa thavAnuM AjathI prAraMbha kare che. caturmAsa eTale jenasamAjanI tapasyAne amUlya samaya. caturmAsa eTale udAra dilanA dilAvarene papakAra karavAne punita samaya ane caturmAsa eTale sAdhu munirAjone utkRSTa upagapUrvaka samaya pALavAne, ane bIjA bhavyone tAravAne suMdara samaya. A caturmAsane AjathI prAraMbha thAya che. AjathI sAdhu-sAdhvIo, cAra mAsanI, balake A varSe te pAMca mAsanI sthiratA mATe nizcita karelAM gAmamAM sthira thaI javAnA. je gAmamAM munirAje 70 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayadharma. caturmAsa rahyA haze te te gAmanAM lekanA AnaMdane pAra Aja nahi rahyo hoya. teo potAne apUrva bhAgyazALI samajatA haze. comAsAmAM gurU mahArAjanA mukhathI paramAtmAnI vANInuM pAna karIzuM, yathAzakti tapasyA karIzuM, jJAna dhyAna dharIzuM, sAmAyika, piSadha, pratikamaNa karIzuM, ane yathAzakti dAnapuNya karIzuM. zrAvaka zrAvikAonAM hRdaye AvI bhAvanAothI uchaLI rahyAM haze. bIjI taraphathI sAdhu sAdhvao paNa caturmAsanI sthiti daramyAna aneka prakAranAM kAryo karavAnI IcchAo karI rahyA haze. kaI caturmAsa daramIyAna eka gRhasthane taiyAra karI saMgha kaDhAvavAnI IcchA karI rahyA haze. keI ujamaNA-upadhAna mATe kaI bAI-bhAInI zodha mATe vicAra karI rahyA haze. ke potapotAnA upadezathI cAlatI saMsthAone puSTa karAvavAnI IcchA karI rahyA haze, kaI navayuvake ke chokarAone nasADavA bhagADavAnI yejanAo ghaDI rahyA haze, ane kaI patita dravya-kapaDAM lattAM ane evI bIjI vastuonA saMgrahanI icchA pUrI karAvAnA vicArane pula bAMdhI rahyA haze. jyAre keTalAka te kSetrane potAnuM kSetra banAvavAnI bhAvanA karI rahyA haze. Ama svArtha ke paramArthanI bhAvanAomAM se mazagula haze. astu, game tema che, parantu kharI vAta e che ke- je munirAje samAjanA tAraNahAra che, jeoe samAja-zAsananA kalyANane mATe ja phakIrI svIkArI che, ane jeoe pitAne svArtha sAdhavAmAM ja nahiM, parantu zAsa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. nanI ujajavalatAmAM ja potAnuM ane paranuM kalyANa mAnyuM che, evA zAsanazubhecchaka munirAje-AcAryAdi padavI dhare, A cAturmAsamAM jenajanatAne kevaLa "samayadharma ja samajAvavAno prayatna kare, te mAruM mAnavuM che ke-e tyAgI mahAtmAonA upadezathI AkhI samAjanI kAyApalaTa thaI zake. samayadharma e ja che ke samaya je je kAryonI AvazyaktA svIkArato hoya, te te bAbata tarapha lekanuM dhyAna kheMcavuM. huM ghaNu vakhata lakhI gayo chuM tema eka kArya game teTaluM uttama hoya, paraMtu te uttama kArya karavAne mATe paNa samaya ane sthAna jevuM joIe che. "rAma"nuM nAma game teTaluM uttama hovA chatAM vivAhanA prasaMge rAma nAma satya hai "rAma nAma satya hai" nA pikA na ja thAya. amAre munivarga mAtra ATalAthIja vastusthitine samajI le te, mAtra eka ja caturmAsamAM samAjanA uddhAranuM ghaNuM kAma karI zake. prativarSa lAkho rUpiyA kharacAvavA chatAM ApaNuM eka paNa saMsthA-khAsa karIne nabhAvI-TakAvI rAkhavA jevI saMsthAo, bhIkha mAgatI baMdha paDI nathI, ATalI ATalI sakhAvate thavA chatAM haju eka paNa suMdara vidhavAzrama ApaNe tyAM sthapAyuM nathI, roja navAM navAM khAtAMo khelavAmAM AvazyaktA uparAntanAM phaMDo thavA chatAM, jUnAM ane mahAna upakArI khAtAMo haju jevI ne tevI sthiti 72 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayadharma. bhegavI rahyAM che. keTaleka sthaLe evuM paNa banI rahyuM che, ke--kevaLa bharatImAM bharAI rahyuM che. jarUrata hoya ke nA hoya, enI kaMI sArthakatA thatI hoya ke na thatI hoya, paraMtu gADarIyA pravAhanI mAphaka eka pachI eka kayA ja karazebIjI taraphathI joIe te hajAre jenA bhAIone pitAnA kuTuMbanuM poSaNa karavuM paNa bhAre thaI paDyuM che, balake pitAnuM peTa bharavA jeTaluM paNa sAdhana nathI. teone dhaMdhA-rejagAre caDhAvavAnuM paNa koIne sUjhatuM nathI. A badhuM banavAnuM kAraNa eka ja che. ane te e ke samayadharma"ne ApaNe lakSamAM letA ja nathI, kevaLa, ApaNuM dhUna, ApaNI Adato ane ethI AgaLa vadhIne kahIe te ApaNe ApaNA svArthone AdhIna banyA chIe. A bAbatone kere mUkI ApaNe kevaLa "samayama" ja samAjane zIkhavIe te kharekhara samAjane uddhAra thAya. samAjanI sthiti te evI che ke-ene gheranAra jaIe. vALanAra joIe. samAjanI sthiti e te dUdhIne velA jevI che. velaDIne koI chAparA upara caDhAve to tyAM caDhaze, bhIMte caDhAvo to tyAM caDhaze ane jamIna upara ja phelAvA deze te tyAM paDI raheze. ene te badho AdhAra enA saMrakSakamALI upara che. samAjanA mALI-deranAra-saMbhALanAra evA upadezaka-sAdhu-sAdhvI che. cAhe to te UMDA kuvAmAM nAkhe, cAhe jagatanI bIjI jAtinA ziramera banAve. 73 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. parantu have gaI gujarI ApaNe bhUlavI joIe. ataM na zani ta na maLe bhUtanI vAtane ApaNe bhUlI jaIe ane AjathI ApaNe navuM prabhAta samajIe. A cartumAsa munirAjee jyAM jyAM karyuM hoya tyAM tyAMnI janatAne samayadharma ja samajAve ane samayane oLakhIne ja kAryo karAve. sAthI pahelAM to A caturmAsamAM be zrAvaNa mahInA AvelA che, eTale keTalAka ga7vALAe pahelA zrAvaNamAM paryuSaNane prAraMbha karavAnA, jyAre keTalAka bIjAmAM. A pahelA ane bIjA zrAvaNanA nimitte jenasamAjamAM kevA kevA kaleza thayelA che, e koIthI ajANyA nathI. gacchanA jhagaDAo-AsapAsanA vaimanasya, AvI AvI bAbatone ja AbhArI che. paraMtu AvA jhagaDAothI ApaNI zaktio keTalI kSINa thaI che, e zuM ApaNAthI ajANyuM che? AvA kaleze haju to zAnta thavAye pAmyA nathI, eTalAmAM be zrAvaNa AvIne ubhA rahyA che. jo ke AvA prasaMgamAM jene je rUce, kivA pite je paraMparAmAM mAnatA hoya, te te paraMparAne anusarIne kAryo karI letA hoya, to te jhaghaDAne avakAza ja nathI rahetuM, paraMtu potAnI mAnyatAene siddha karavA jatAM bIjAone jUThA-utArI pADavAnA je payatna thAya che, eja klezanuM kAraNa bane che. cAlu cemAsAmAM AvelA be zrAvaNa prasaMgee zAntipUrvaka kArya karI levAnI jarUra che. ghaNuM gAmamAM pahelA ane 74 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayadharma. khIjA ema judA judA zrAvaNNAne mAnavAvALA zrAvake rahetA haze. jyAre munirAja koI paNa eka paraMparAne mAnanArA haze; AvI avasthAmAM, saMghamAM kleza na thAya, evI rIte sa MbhALIne kArya karI levAnI jarUra che. bhale peAtAnI paraMparA na mUkavAmAM Ave, paraMtu saMghamAM leza thAya, evuM teA kamamAM kama na thavu joie. evI ja rIte te te gAmanA saghAe paNa bahu dIrghadraSTithI kAma levAnI jarUra che. kAI paNa munirAjanI pakSApakSImAM paDIne peAtAnA gAmamAM klezanI vALA bhabhukAvavI, e bilakula nahi icchavA ceAgya ja kahI zakAya. munirAjatA catumAMsa utare vihAra karI jAya che, paraMtu gAmamAM pesI gayele kleza varSo sudhI banyA rahe che. ane kleza dAvAnaLathI atyAre jainasamAja keTalI saMtapta thai rahI che ? evI avasthAmAM navA navA klezenAM vAtAvaraNA ubhAM thAya, e jaLahaLatI agnimAM lAkaDAM nAkhavA jevuM ane che. mATe A viSayamAM khAsa saMbhALathI kArya levAnI jarUra che. bIjI khAkhata dAnApadezanI che. munirAjo pAtapeAtAnA caturmAsamAM gRhasthAne peAtAnA dravyaneA sandhyaya karavAne upadeza Apaze, paraMtu e sarvyaya kevA mAge karAvavA e khAsa karIne vicAravA jevuM che. munirAjojo samAjanI AvazyaktAone vicAra karIne ja A ceAmAsAmAM upadeza Ape te mArI khAtarI che ke samAjanI ghaNI AvazyaktAonI pUrtti thaI zake tema che. 75 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. huM pahelAM kahI gayA chuM, tema ApaNI aneka upArI samAjahitanI saMsthAo Arthika ciMtAthI rIbAya che. zu evI saMsthAone puSTa karavI, e sauthI paheluM kanya nathI? je samAjamAM jJAnanA pracAra nathI, vidvAneAnuM khAhulya nathI e samAja bIjI kAmeAnI sAthe ubhI rahevAne kadI paNa ceAgya gaNAtI nathI. Aje AkhA dezanuM dhyAna, dezanA bALake ane yuvakone zikSita manAvavA tarapha khecAi rahyu che. yurepa ane amerikA jevA dezeAnI zikSA pratyenI sakhAvatA vAMcIne ApaNe AzcaryamAM garakAva thatA hatA-thaie chIe. parantu have bhAratavarSe paNa samajavA lAgela che, ke jyAM sudhI zikSAnA pracAra nahiM thAya, tyAM sudhI amArAmAM vAstavika caitanya AvavAnu nathI ane tenuM ja e pariNAma che ke--bhAratavarSa mAM Azcarya utpanna karAvanArI sakhAvatA thavA lAgI che. hamaNAM ja va mAnapatrAmAM jAhera thavA pramANe ApaNe jANI zakayA chIe ke eka madrAsI dAnavIra zrIyuta sara muthaiya, ceTTimara nAmanA gRhasthe madurAmAM ( madrAsa prAMta ) eka vizvavidyAlaya sthApita karavA mATe 35 lAkha rUpiyAnuM dAna karyuM che, eka mAravADI gRhastha mi. khIralA zikSAne mATe je sakhAvatA karI rahyA che, e kAithI ajANI nathI. Ama dezanA dhanADhaye zikSA mATe ATalu badhu karI rahyA che, tyAre kamanasIma jainasamAjanA dhanADhayAne, sagha kADhIne lAkhA kharacavAnuM sujhe che. ujhamaNAM ane upadhAneAmAM lAkhA kharacavAnA utsAha thAya che, parantu te ja gRhasthAne 76 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayadharma. zikSA mATe, jJAnapracAra mATe je kahevAmAM Ave te, base pAMcaso ApatAM paNa teo sakecAya che. teonI A saMku citatAmAM na kevaLa zikSA pratyenI abhirUci ja kAraNa che, bake ekabIjAnA pakSApakSImAM paDI teoe potAnuM hadaya bIjAone tyAM veceluM hoya che ane tethI teo pitAnI - buddhino upayoga sArAnarasAnI parIkSA karavAmAM karI zaktA nathI. astu, game tema paratu zAsanapremI munirAjee A caturmAsamAM bIjI kaMI bAbata tarapha lokonuM dhyAna na AkarSatAM zikSA--khAsa karIne evI zikSA ke je zikSAthI jaina samAjanA yuvako potAne kartavya-dharma samajatA thAya, ane jeo dhArmika vRtti tema ja samAja-deza ane jeo dharma pratye kartavya samaje evI zikSA tarapha AkarSavAnuM jarUra lakSamAM le, evI AzA che. trIjuM kartavya gariba zrAvaka-zrAvikAonA uddhAra mATenuM che. jenenI AMtaraparisthiti atyanta kharAba che, e samajAvavAnI have jarUra rahI nathI. AvA garIba jene dhaMdhe vaLagAvavA mATe lena paddhatithI nANAM dhIrI zakAya, evAM phaMDe A caturmAsamAM ubhAM karAvavAnI jarUra che. dhyAnamAM paNa e rAkhavAnuM che ke AvA phaDAnI sArthakatA kevaLa phaDe ubhAM karavAthI ja thatI nathI. enI tAtkAlika vyavasthAne prabaMdha paNa sAthe sAthe the ja joIe. ghaNI vakhata munirAjenA upadezathI phaDe ubhA thAya che. A G7 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. phaDenuM lisTa cepaDAnA pAne kivA eka kAgaLIyA upara hoya che, tyAM sudhI gRhasthane bhAva jevo ne te kAyama hoya che, paraMtu jyAre te rakama ekatrita thAya che, ane eka khAssI gAMsaDI ke Dhagale gRhasthanI AMkha AgaLa upasthita thAya che, tyAre te gRhasthanuM citta calAyamAna thAya che. hAya hAya, ATalI rakama amArA gAmamAMthI cAlI jaze? are ATalI badhI rakama te kharacI zakAya? nahiM nahiM, vyAja khara! vyAjanI rakama paNa heATI jUe che tyAre pAchI mUDIne vadhAravAnI dAnata ubhI thAya che. pariNAma e Ave che ke nathI mUDI kharacI zakatA, ane nathI vyAja paNa purU kharacatA. pachI te rUpiyA eka prakAranA bhayaMkara kalezanuM kAraNa bane che. e kaleza dhIre dhIre eTale badhe AgaLa vadhe che ke e rUpiyA vakIla ane berIsTane khIssAM tara karavAnA kAmamAM Ave che. jyAre, jene mATe e phaMDa bheguM karavAmAM AvyuM hatuM, teonI sthiti te eka iMca paNa AthI pAchI thayelI nathI jevAtI. mATe sauthI pahelAM dhyAnamAM eja levAnuM che ke phaMDa thavAnI sAthe ja tenI vyavasthA paNa tatkALa ja karavI joIe. pratyeka caturmAsamAM ghaNAM kAma na karAvatAM AvAM AvA eka eka babe kAme upara ja eka sarakhI rIte upadeza ApavAnuM munirAje dhyAnamAM le te be pAMca varSamAM te jaina samAjanA aMgamAM je je saDe peThe che e badhe dUra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayadharma. thAya ane samAjanu zarIra niraMga-hRdayapuSTa bane. e cAra varSa si Mghe niha kADhavA kaDhAvavAmAM Ave, tA tathI sAmAjika sthitimAM kaI hAnI pahoMcavAno nathI. paraMtu jo Avazyaka kabyA taraph bedarakArI karavAmAM Avaze, lakSya devAmAM nahi Ave teA tethI samAjanI paristhitimAM je hAni pahoMcI rahI che, emAM bhayaMkara vadhArA ja thavAne. prabhAvazAlI upadezaka munirAjo jo ATalIja vAta lakSyamAM leze te teo Aja cAmAsAmAM ghaNuM ghaNuM karI zakaze. kharekhara khuzI thavA jevuM e che ke AjathI 8-10 varSA upara keTalAka munirAjo je vicArA dharAvatA hatA, tenA vicAramAM Aje ghaNuM dhaNuM parivartana thayeluM jovAya che. ane teo samayadhama nA upadeza ApI rahyA che. jeo samayane oLakhI samAjanA dhanADhyo vigere pAse kAryo karAvI rahyA che, teone mArA bhUri bhUri abhinaMdana che ane AzA che ke bIjA munirAjo paNa teozrInu anukaraNa karI samAjanA uddhAramAM mhoTA phALe Apaze. 79 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 3 ) UHURUBENEFREEUTIFETITUTER siddhaputra. PUCUCURUPULUCULUPU CUC btKHtbvtKHtbtKHrbvbtKHtbt kaI paNa dharmane pracAra pracArake vinA nathI thaI zakato, e vAta mArA chellA lekhAthI spaSTa samajAI haze. AryasamAja, brahmasamAja, devasamAja, prArthanAsamAja, kizcIyana, ane evI koI paNa samAje potAnI tarakkI karI rahI che, te pitAne pracArakanA sAdhanathIja. AjakAlanI te navIna samAje ja zA mATe? jenadharma, hiMdudharma ane bauddhadharmane pracAra paNa atyAra sudhImAM thayo che, thAya che ane thaze, e pracArakena sAdhanathI ja. seMkaDo-hajAre upadezake-sAdhuo jena: 8i Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddhaputra. samAjamAM hatA, tyAre jainadharmanA vistAra keTalo badhe hatA, e ItihAsanAM pRSTho khullI rIte batAvI rahyAM che. kamanasIbe sAdhuomAM zithilatA AvavA lAgI, lAMbA lAMbA vihAre baMdha paDI gayA, ane sAdhuoe pitAnA vihAranuM kSetra amuka maryAdAmAM ja banAvI lIdhuM. pariNAma e AvyuM ke-jainadharma paNa temanI sAthe ja sAthe eka khAbocIyAmAM jaI bharAye. paraMtu A sthiti sudhAravAne mATe have jAgrata thavAnI jarUra che. e vAtano pokAra cAre taraphathI thaI rahyA che. e pikAnI sAthe "samayanA phaTakA paNa have vAgavA lAgyA che. ane tethI pahelA karatAM kaMIka aMze sAdhuo saceta thayA hoya, ema jovAya che. chatAM haju paNa sAdhuone maheTo bhAga samAjamAM zAparUpa kArya karI rahyo che. AkhA dezamAM jyAre saMpanuM-premanuM-ekatAnuM vAtAvaraNa phelAI rahyuM che, tyAre keTalAka potAne dhuraMdhara vidvAna ane netA tarIke oLakhAvatA kalezAcAryo kalezanAM-kusaMpanAM-jhaghaDAnAM jhADa ugADI rahyA che. je vakhate dezanA praNeNAmAM upadezake- pracArakene pharavAnI vicAravAnI AvazyaktA che te vakhate keTalAka mahApurUSe ulaTA zrAvakanI khuzAmatamAM phasAI zrAvakenAM ramakaDAM banI cekasa kSetromAM pitAnA rAgIo banAvavAnI dhUnamAM paDyA che ane zrAvake paNa pakSApakSImAM paDI, dharmanA e phirastAonedharmanA pracArane potAnA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhA gAmanA ke peAtAnA kuTuMbanA sAdhu-guru banAvI rahyA che. mArUM te mAnavuM che ke gRhasthA, sAdhuenA pakSApakSImAM na paDyA hata, peAtAnA ja guru na manAvatAM jagatanA guru tarIke temane vicaravA dIdhA hata, ane jarA paNa AcAramAM vyavahAramAM zithilatA AvatAM, zAsranA niyama pramANe sAdhuenA mAtA-pitA banI, temanA AcAra-vicAranuM bhAna karAvatA rahyA hata, tA Aje sAdhuonI ane AkhA samAjanI A sthiti na ja AvI hata. Aje sAdhuemAM je vaimanasya jovAya che, te jovAnA prasaMga na ja Avate. Aje sAdhusammelana thavAmAM je vinno dekhAya che, te vidyo kadApi ADe nahiM. Avata. parantu kevaLa DhaSTirAganA kAraNe, jyAM, game tevI pAlAla calAvanAramAM zithilAcArIyAmAM paNa ceAthA ArAnI vAnagIpaNuM joi rahyA haiAya tyAM satya kayAMthI kahI zakAya ? khukhI te e che ke Aje jene ceAthA ArAnI vAnagImAM mUkavAmAM Ave che ene kAle pAMcamA ArAthIye AgaLa vadhI chaThThA ArAmAM mUkavAnA prasaMga Ave che. samayanI alihArI che ! astu. kahevAnI matalama e che ke dharmanA pracAraka tarIke jaina samAjamAM sAdhue kAma karI rahyA che, parantu teo pote tA mhATe bhAge cAkkasa kSetrAnA jAgIradAra anyA che, athavA ceAkkasa rAgI zrAvakAnA gurU banyA che, eTale, emanAmAM game teTalI zaktiyeA heAvA chatAM, deza-videzamAM jainadharma nA 82 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddhaputra. pracAra karavAnI ApaNe je AzA rAkhI zakIe, te pUrI paDe tema nathI. vaLI keTalAka munirAje samayanA jANa, dezavidezamAM vicaranArA, kone sahana karanArA paNa che, paraMtu munirAjanA AcAra- vicAre ja evA che ke-jethI teo vadhAre AjAdIthI kArya karI zake nahi. rAtre makAna choDI bahAra na javAya, battI AgaLa na besAya-pharAya, page ja cAlIne musApharI karI zakAya, ItyAdi AcAro chuTathI-game te samaye, game te dezamAM, javAne mATe bAdhaka hoya che. ane mAruM daDha mAnavuM che ke, AcAra-vicAromAM zithilatA lAvIne kArya karavuM che, te pitAnuM ane paranuM paNa khovA barAbara che, AcArathI hIna thayela mANasa kadi prabhAva pADI zakatA nathI. potAnI hadane cUkanAra nathI gharane rahete ke nathI ghATano. emAM dAMbhitA vadhe che, eTaluM ja nahi paraMtu eka pagathIyuM cUkyA pachI te nIce ja AvIne paDe che. mATe kaI ema kahetuM hoya ke-sAdhuo pitAnA mukhya AcAremAM parivartana karIne-zithilatA lAvIne khUba pracAranuM kArya kare, to te bilakula haMbaka che. ethI kadi paNa phAyado thato nathI. bezaka, samayane anukULa mAtra teja pravRtti AdarI zakAya ke jethI AcAramAM-potAnA sAdhudharmamAM zithilatA na Ave. AvI rIte jaina dharmanA pracAranuM kArya karanArA munirAnI A sthiti che. bIje varga tivarga che. A varga Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. dhAre te te pracAranuM kArya munirAja karatAM paNa kadAca vadhAre karI zake. paraMtu A vargamAM moTe bhAge eTalI badhI zithilatA AvI che, ke gRhastha karatAM paNa vadhAre hInatA AvI gaI che. keTalAka vidvAna ane kaMIka kArya karI zake evA yatiryo che, parantu tamAma yativarga uparathI samAjanI zraddhA uDI javAnA kAraNe, teone potAnA nirvAhane mATe aneka prakAranA dhaMdhA-dAvA, derA-dhAgA vigere karavA paDe che. ane tema karavAthI teo svArthavRttimAM- lebhamAM paDI jAya che, ane lebhamAM paDelo mANasa ni:svathatAthI pracArakArya nathI karI zakto. hA, keTalAka yativaryo pracArakArya sAruM kare che, paraMtu teonI saMkhyA bahuja thoDI-AMgaLInA veDhA upara game teTalI paNa bhAgyeja che. jaina samAjamAM atyAre jeo pracAranuM kArya karanArAo che, teonI sthiti upara pramANe che. AvI sthitimAM jaina dharmanA pracArakonI saMkhyA vadhAravI, ane te evI saMkhyA vadhAravI ke jeo AjAdIthI game te samaye, game te dezamAM jaI zake, vAhane dvArA jaI zake-A eka no varga utpanna karavAnI jarUra che. A nava varga cakakasa maryAdAne tyAgI hoya, cekasa AcAramAM gRha karatAM caDhIyAtA hoya, ane cokakasa veSathI AkarSaka paNa heya. kAraNa ke tyAga vinA chApa paDatI nathI. AcAra vinA kathana grAhya thaI zakatuM nathI ane veSanI vicitratA sivAya AkarSatA vadhatI - - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddhaputra. nathI, Ave eka varga ughaDyA vinA jainadharmanA pracArane mATe ApaNe sarvatra pahoMcI zakavAne mATe asamartha chIe ane jyAM sudhI ApaNI e asamarthatA dUra na thAya, tyAMsudhI jainadharmanA pracAranI ApaNe AzA rAkhIe, e paNa nirarthaka che. A gRhasthA potAnI dhUnamAM che. sArI peThe lakSmI ekatrita karI levA hatAM ane pracArakArya karavAnI zakti hAvA chatAM, evA gRhasthA leAlavRttithI peAtAnA dhaMdhArAjagArane baMdha karI-cAkkasa samaya mATe baMdha karIne paNu zAsananA hitanI khAtara gheADA paNa bhega ApI zakatA nathI ane ataeva, na sAdhumAM ke na gRhasthamAM-evA eka varga ubhe karavAnI AvazyaktA che. AvA eka varga ubhA karavA, ane e yugane kA nAmathI ALakhavA, tema enA AcAravicAra, ane teemAM ceAgyatA kevI hAvI joie, te sabaMdhI thADuMka vicArI laie. caritAnuvAdanA keTalAka prAcIna graMthAmAM "siputra"nuM nAma Ave che. A 'siddhaputrAnA veSa ane AcAravicAra kevA hatA, te sabaMdhI hajI cAkkasa varNana mArA vAMcavAmAM AvyuM nathI. parantu e tA cAkkasa che, ke jainasamAjamAM ' siddhaputra ' nAmanA eka varga avazya hatA. vadhAre zeAdha karIne ApaNe e meLavavuM joie ke e siddhaputra kevAM tratA pALatA hatA? kevA AcAra pALatA hatA ? kevI temanI veSa-vibhUSA hatI ? ane te zuM zuM kAma karatA hatA ? 85 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. A saMbaMdhI vizeSa hakIkata prAcIna graMthamAMthI na maLe te ApaNe te saMbadhI khAsa ejanA ubhI karavI joIe. samayAnukULa niyame banAvavAmAM kaMIpaNa bAdhakatA naDatI nathI. paraMtu game te rIte paNa Avo eka varga ubhuM kare, ane teone pracAra kArya mATe niyukta karavA joIe. AvA vargane mATe je pejanA batAvavAmAM Ave, emAM mukhya pAMca bAbatene samAveza karavAnuM rahe che 1 siddhaputrone veSa, 2 siddhaputronA AcAra-niyame, 3 siddhaputrone grahaNa karavAnA vrato, 4 "siddhaputra" tarIke dIkSita thanArAonI cegyatA ane 5 siddhaputrane karavAnuM kArya. A pAMca bAbato mukhya che. pahelAM kahevAmAM AvyuM che tema siddhaputrane veSa. sAdhunA ane gRhasthanA veSathI nirALe hovo joIe. balka ApaNA prAcIna saMskAra saMyukta hovA joIe. evI ja rIte AcAra-niyame, te vigeremAM vacalo mArga ja pasaMda karavAmAM Ave. jethI teo vadhAre saMkecamAM-baMdhanamAM na rahe, tema vadhAre nIcI dazAmAM paNa na AvI rahe. dAkhalA tarIke A pAMce bAbatonI rUparekhA A pramANe athavA emAM thoDAka pheraphAra sAthe rAkhI zakAya. 1 veSa- 1 khullu mastaka rAkhavuM ane mAthe zikhA rAkhavI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2 jinApavIta rAkhavI. 3 kapaDAmAM-- (1) sapheda dhAtI ( 2 ) sapheda kanI (3) pILu uttarAsana 4 kapaDAnA mAjA ( khaTane sthAne ) 5 hAthamAM eka lAkaDI. (daMDa) 6 chatrI paNa jarUra paDe rAkhI zake. 2e AcAra-niyama- siddhaputra. 1 rAtribhojana ane abhakSyane! tyAga. 2 jeTalI khanI zake teTalI sAdAi. 3 rAja eka sAmAyika karavuM. banatA sudhI eka prati kramaNa paNa. 4 maMdiranuM sAdhana hAya tyAM pUjA avazya karavI. 5 jyAM mukAma hAya, tyAM pratidina eka kalAka pravacana avazya karavuM, athavA adhyApana karavu. 6 zarIrazuddhi kharAkhara rAkhavI. 7 nATakA-sInemA vigere na jovAM. tema zRMgAra na karavA, tema hArTaleAmAM na javuM. 7 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. 8 sAtvika khorAka-dUdha, dahi, ghI, dALa, bhAta, zAka, roTalI, vigere vAparavuM. adhika tela, maracuM, khaTAza na vAparavAM. 9 raja niyamita cheDI yA ghaNI kasarata karavI. 3 te- 1 bhagavAna hemacaMdrAcArye gRhasthone mATe ahiMsAvrata batA vyuM che tema-nivAsrasaMganUnAM hiMsA saMvardhatatyata-athAt niraparAdhI evA trasa jIne mAravAnI buddhithI na mAre. 2 evuM mRSAvacana, ke jethI bIjAne duHkha utpanna thAya, athavA jemAM paravaMcanA hoya, te na bole. 3 evI corI, ke jenAthI rAjyadaMDa thaI zake, athavA lekaniMdA thAya, na kare. 4 cAvaja jIva zarIrathI brahmacarya pALe. manathI vacanathI pALavAne yatna kare. pa mAsika pacIsa rU. nuM pitAnuM kharca nIkaLe, eTale parigraha rAkhe, ane tethI vadhAre parigraha vadhAravA mATe prayatna na kare. A kharcamAM musApharI kharcano samAveza nathI thato. 4 gyatA- "siddhaputra" thanAramAM mamAM kama nIcenI yogyatA hovI ja joIe. 88 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddhaputra. 1 vaya-18 thI ochI umarano na hoya. 2 niregatA-zarIramAM kaI paNa jAtane rAjaroga na hoya. 3 abhyAsa ochAmAM ocho eTale abhyAsa have joie. 1 dhArmika- pratikamaNa, jIvavicAra, nava tattva, ane cAra karmagraMtha. 2 AcAra -zrAddhaguNavivaraNa ane ga zAstranA cAra prakAza. 3 saMskRta vyAkaraNuM-nyAyanuM ThIka ThIka jJAna. 4 dArzanika-vaDradarzananuM sAmAnya jJAna. 5 vastRtva--hiMdI-gujarAtImAM sArI rIte vyA khyAna ApI zake. 6 aMgrejI-lakhatAM vAMcatAM ThIka ThIka AvaDavuM joIe. (kadAca na hoya to paNa cAle.) 5 kArya- 1 kaI paNa "siddhaputra" upadezakanuM adhyApakanuM, kaI paNa saMsthAnuM saMcAlana athavA sAhitya pravRtti (pustake lakhavAM, saMzodhana karavA vigere ) A cAra kAma sivAya bIjuM kaMI kAma na karI zake. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. 2 jJAnapracAra, naitikajIvana tarapha lekene vALavA, dhArmika jIvana banAvavuM, e "siddhaputra" nuM pracArakArya nAvavuM, tarapha le he I 3 bane tyAM sudhI jene samAjanI sAthe saMbaMdha dharA vatuM keI paNa sAhityika yA jJAnapracAranuM kArya karavuM. 4. jyAM sudhI saMsthA dvArA pitAnA gujarAtanI vyavasthA na thAya tyAM sudhI ucita vetanathI uparyukta kAryo karI pitAnuM kharca nibhAvavuM ane saMsthA dvArA vyavasthA thaye avaitatika kArya karavuM. siddhaputra" mATenI A pejanA eka mArgadarzaka IsAro mAtra che. AmAM ghaNuM pheraphAra, saMskAra, sudhArA vadhArA karI zakAya. parantu e vAta nakkI che ke-Avo eka varga utpanna karavAnI jarUra che. cAritranI gyatA meLavavA mATenI A saMsthA eka skUlanuM kAma karI zake. kaMI paNa jAtanI gyatA meLavyA sivAya ekAeka "dIkSA " levAnAM ane ApavAnAM je aniSTa pariNAme dIkSA lenAra-denArane ja nahiM, paraMtu AkhI samAjane bhegavavAM paDe che, te A pejanAthI ghaNe bhAge nAbuda thaze. siddhaputra tarIke cAsa varSo sudhI kAma karyA pachI e siddhaputra sarva virati cAritrane svIkAra karI zake. 90 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddhaputra. A ceAjanA eka akhatarA svarUpa che. jainasamAjanA- jainadharmanA pracArakAryanuM lakSyabiMdu rAkhIne A ceAjanA lakhI che. khIjA jaina vartamAnapatrakAro A yojanAnA amalamAM rahelA lAbhAlAbhane vicAra karI pAtAnA vicAre peAtAnA patramAM prakaTa karaze tA jainasamAjane ghaNuM jANavAnu ane vicAravAnu maLaze. mArA teA namra abhiprAya che ke koI paNa mAtabara jaina saMsthA, jo A ceAjanAne amalamAM mUkavA mATe peAtAnA hAthamAM kArya upADI leze kharekhara AzIrvAdarUpa kArya karI zakaze, ane e saMsthA, jainasamAjanA eka AvazyakIya-parama upayAgI kArya karyAnuM puNya sampAdana karI zakaze. te te ApaNI phrAnpharansa jevI saMsthA, ke jene mATe evA AkSepA mUkAya che ke te prativarSa hajArA rUpiyA nAkarAnA pagAramAM khavA sivAya, kAinI dRSTimAM AvI zake, evu eka paNa kArya nathI karatI, te saMsthA khIjI badhI paMcAyatAne mUkI Avu jo eka kArya upADI le, te te kharekhara, jaina samAjanuM kalyANa karI zake. jaina dharmane pracAra karI zake. zAsanadeva kAI ne kAi saMsthAne satbuddhi sUjhADe, ane AvI yAjanAne amalamAM mUkavAnuM sAmarthya samarye, eTaluM ja IcchI viramuM chuM. 91 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 4 ) e ahiMsAnuM ajIrNa mANasa vadhAre khAya che, tyAre ajIrNa thAya che, tema keIne buddhinuM ajIrNa thAya che, ane keIne mAna-pAnanuM ajIrNa thAya che ane keIne vidyAnuM ajIrNa thAya che, te keIne tattvajJAnanuM paNa ajIrNa thAya che. ane jene ajIrNa thAya che, ene pachI zAstranI maryAdAo ke yuktienI prabaLatAo e kaMI jovAnuM bhAna rahetuM ja nathI. eka ja vastune mATe je yuktio pote ApatA hoya, te ja vastune mATe te ja yuktio bIje kaI Ape te ajI vasthAmAM e yuktio ane nirmAlya ja lAge. nidAna te pitAno kakko khare karAvavAne mATe bharasaka kozIza kare. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahiMsAnu ajINuM keTalAka mANasA evA paNa hAya che ke jeo eka yA khIjI rIte jagamAM eka vakhate peAtAnuM nAma prApta karI le che. leAkeAnI prIti-zraddhA meLavI le che, pachI te ja mANasa game tema lakhe ke ele, enI sDAme bIjAene avAja uThAvavAnI paNa himmata cAlatI nathI. evA purU SanI hAme kema kaMI kahI ke lakhI zakAya ? athavA bahu te chevaTe ema paNa dalIla karavAmAM Ave ke ApaNe emana vicArAne-emanI dalIleAne emanA hAI ne tapAsavAne jI ceAgya ja banyA nathI. uparanI banne bAbatAnA uMDA vicAra karanAra jo mahAtmA gAMdhIjInI pravRttione ane vicArAnA mukAmaleA karaze, te kharekhara uparanI khAmatAnI satyatA spaSTapaNe temanI pAsethI meLavI zakaze. mahAtmA gAMdhIjIe eka yA bIjI rIte kharekhara dezane lAbha pahoMcADyo che. bhale tee peAlITIkala pravRttine mATe keTalAkeAnI dRSTie ayeAgya nivaDyA hoya; parantu temanI keTalIka pravRttiothI dezane lAbha pahoMce che emAM te kAithI nA pADI zakAya tema nathI. ane tenu ja e kAraNa che ke teoe samasta dezama enI ATalI prIti-bhakti sa MpAdana karI che. khIjI taraphathI temaNe peAtAnI pravRttimAM eka evuM tattva dAkhala karyuM ke je tattva tarapha AryAvarttanI samasta prajA khIMcAyA vinA na rahe. A tattva che ' ahiMsA tattva. " 93 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane ALakhA. ' koInI sAthe asahakAra karavA te * ahiMsAtmaka ', kAinI sAthe laDAI karavI teA ' ahiMsAmaya ', vastro paheravAM te * ahiMsA ' thI banelAM, mIjI cIjo vAparavI te ' ahiMsA ' vALI. ' dareka vastumAM * ahiMsA ' * ahiMsA ' karatA gayA parantu jagat jotuM gayu. ke-- ' * ahiMsA 'nI pratyeka vastumAM udghASaNA karanAra mahAtmAjInA asahakAramAMthI ' hiMsA 'nI jvAlAe prakaTI rahI che. 'ahiMsA 'tu raTaNa karI rahelA mahAtmAjI paNa 'rAvaNIrAjya ' setAnI sarakAra, ' vigere subhASitA bhAMkhI 4 rahyA che. * ahiMsA 'neA maMtra ghare ghare phUMkanAra mahAtmAjI paNa lAkhAnAM vastronI heALIe karAvI karAvIne dezanA mAthe zApa lagADI rahyA che. ' chatAM e te mahAtmAjI! bhAratIya manuSyeAnA tAraNahAra! ahiMsAnI mUrtti! emanA tattvajJAnaneemanI ahiMsAne ApaNe samajI paNa kema zakIe ? ApaNAthI emanI kliAseAr3I virUddha eka akSara ye kema lakhI zakAya ? pariNAma e Avyu ke mahAtmAjIne Akhare * ahiM sAnuM ajINuM thayuM. ' * ahiMsA 'nA tattvajJAnamAM bahu * uMDA utaratAM du:khIone duHkhathI mukta nahiM, parantu prANathI mukta karavAmAM dharma che ema mAnavAnI ane khIjAe pAse manAvavAnI nAkhata AvI. gheADA vakhata upara gAMdhIjInA ' kUtarA 'e gAMdhIjIne cakaDALe caDhAvyA hatA, jyAre hamaNAM gAMdhIjInA vAcharaDA 94 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahiMsAnu aNu . ane vAMdarAoe gAMdhIjIne Ara cAkaDe caDhAvyA che. gAMdhIjI peAtAnI AmAM kaseATI thatI jaNAve che, ane pAte peAtAnA vicAromAM makkamatA jaNAve che; parantu emAM mane jarAye Azcarya jevuM nathI lAgatu. gAMdhIjI jevA mahAtmA purUSane have hajArA samucita yuktie ane vyAjakhI dalIleAnI darakAra karavI kaMIja jarUranI nathI. kAraNa ke gAMdhIjI have kRtakRtya che. e tA je vakhate adhUrApaNuM hatuM--' mahAtmA ' manavAnu khAkIpaNuM hatuM, teja vakhate " mArI pahADa jevI bhUla thaI " " huM mArI bhUla sudhArUM chuM " ItyAdi vastuenI jarUra hatI. have atyAre temane temAMnu kaI khAkI rahyuM nathI. eTale tee AryAvarttanI A bhAvanAonu nikaMdana karanArA vicArA raju kare, manuSyanuM kharUM manuSyatvadayAlutA-ene bahiSkAra karAve, ane ahiSkAra karAve, ane tenI Ame hajArA sacATa dalIle peza karavAmAM Ave, chatAM emanu rUMvADuM paNa na pharake, te temAM mane jarAye ajAyamI lAgatI nathI. astu. tema chatAM paNa vicArakAnuM -'ahiMsA'nA sAcA upAsakeAnuM ane khIjAne prANathI nahiM, parantu du:khathI mukta karavAmAM dharma che, ema mAnanArAonu kanya che ke-- gAMdhIjI mAne ke na mAne, paraMtu emanA vicArone rakriyA teA madhyastha dRSTithI, zruti, yukti ane anubhUtipUrvaka avazya ApavAja. kAraNa ke tema karavAthI khIjAone eka bIjAnA vicAra| jANIne pachI, peAtAnI buddhithI nirNaya karavAne 95 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. prasaMga maLe che. basa, A ja vicArathI gAMdhIjInI "pAvakanI javALA' upara vicAra karavAne A prasaMga lauM chuM. pAvakanI jvALA" no prasaMga zA uparathI utpanna thaye, e vastu have keIthI chAnI nathI rahI. gAMdhIjInA Azramano eka vAcharaDe du:khathI rIbAto hato. gAMdhIjInA pitAnA zabdomAM kahIe to "tene (vAcharaDAne) paDakhuM pheravatAM ye duHkha thatuM hatu." gAMdhIjI A duHkhane na joI zakayA ane AzramanA bIjA keTalAkanI salAha laI, e salAhamAM vAcharaDAne nahiM mArI nAkhavAnI prabaLa yukti pUrva kanI dalIla raju karavA chatAM,jheranI pIcakArIthI ene ThAra. basa, A mULa vastu che. teo jaNAve che ke "AvI sthitimAM A vAcharaDAne prANa le e dharma che, ema mane lAgyuM." ApaNe AnA uttaramAM mAtra eTaluM ja pUchI zakIe ke kaI paNa prANinI IcchA virUddha enA zarIra upara vinA kAraNe prahAra kare e zuM dharma kahI zakAya ? manuSya jevI jAti ke je belI zake che, potAnuM duHkha, pitAnI IcchAo bIjAo AgaLa nivedana karI zake che, enA upara paNa, enI IcchA virUddha kaMI paNa pravRtti karavI e anucita che, gunho che, tyAre pazu jevuM eka avAcaka prANi, te paNa bimAra, enA upara enI IcchA virUddha prahAra kare, are ! enA prANa levA, e zuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahiMsAnuM ajIrNa. bhayaMkara atyAcAra nathI ! "haka " nI daSTithI vicArIe te ApaNe haka ja zA che ke ApaNe tenA prANa saMhAravAne taiyAra thaIe? gAMdhIjI ahiM e dalIla peza kare che ke "je prANuM ati duHkhI hoya che, te maravAnI mAMgaNI kare che. paraMtu gAMdhIjI bhUlI jAya che ke, e mAgaNuM kare, e enI sAcI mAMgaNa nathI, e to enI vedanAnuM sUcana mAtra che. gAMdhIjIe kaI heTA davAkhAnAmAM evA regIe paNa kadAca joyA haze ke jenA zarIra upara aneka oparezana thayAM haze, zarIra saDI gayuM haze, rUdhira ane pAsa hetu haze, chatAM e regI jenI tenI pAse khAsakarIne DAkaTara pAse e ja mAgaNuM karaze ke - "DAkaTara sAheba, kRpA karIne mane jaldI ArAma thAya, ema karo." gAMdhIjI bhUlI jAya che ke have nIvAva phuti nIvivuM na rijhas | samasta jIvana jIvavAnI ja AkAMkSAvALA che, maraNane koI cAhatuM nathI. AvI avasthAmAM eka avAcaka prANi, ke je potAnuM du:kha, potAnI IcchA vyakta karI zakatuM nathI ene "bahu duHkha thAya che," "A maravAne ja cAhatuM haze" "e prANathI mukta thaze te sukhI thaze" AvI managhaDaMta kalpanAo karIne, ene prANathI mukta kare, e kyAM sudhI egya che, ene vicAra kaI paNa buddhizALI karI zake che. gAMdhIjInA siddhAnta pramANe, je du:khI evA vAcharaDAne mArI nAkhavAthI emaNe dharma prApta karyo, te gAMdhIjInI bhayaMkara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. bImArI vakhate davA ane oparezana vigerethI ArAma karavA badala DAkaTare ane emanA mitroe adharma prApta kya che, ema mAnavAne gAMdhIjI teyAra che zuM? gAMdhIjI pite kahe che tema-eka bhAIe evI dalIla gAMdhIjI AgaLa karI ke "jene prANa ApavAnI zakti nathI te bIjAnA prANa hazuM zake nahi." A dalIlane gAMdhIjI asthAne batAve che. ane enuM sthAna svArthabhAvanAthI bIjAnA prANa haNavAne prasaMga hoya, te batAve che. parantu ApaNe sahaja vicArI zakIe tema chIe ke gAMdhIjIe e rIbAtA vAcharaDAne mAravAmAM dharma che, ema mAnI ene prANahina karyo, e ja "svArthabhAvanA" che. svArthabhAvanA vinA kayuM kArya manuSya kare che? puNya meLavavAnI IcchA, dharmaprAptinI IcchA, keInuM duHkha potAthI nathI jovAtuM, mATe tene mArI nAMkhI alaga karavuM, e badhI svArthabhAvanAo nahiM te bIju zuM che? ApaNe pUchIe ke gAMdhIjIe vAcharaDAne prANathI mukta karyo, e zuM paramArthabhAvanAthI karyo che? zuM e vAcharaDe tamArI pAse yAcanA karI rahyo hate kemane prANathI mukta kare? e vAcharaDAnI yAcanA te dUra rahI, enI bhAvanA-IcchA jANavAnuM paNa tamArI pAse jJAna nahiM hatuM te pachI AvI avasthAmAM tame paramArtha karyo che e kahI ja kema zakAya ? 98 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahiMsAnuM ajIrNa. gAMdhIjI AvA du:khI prANIone prANamukta karavAmAM je dharma mAnI rahyA che, te na kevaLa pazupakSione mATe ja. teo to manuSya mAtrane ke jeo asAdhya rogothI pIDAI rahyA che, ane jemane kadAca DokaTaroe evI salAha ApI hoya, ke have A sAjo nahiM thAya, e badhAene yamarAjanA atithi banAvavAmAM dharma prarUpI rahyA che. "ahiMsA" nA ajIrNanI parAkASTA AvI pahoMcI. A utkRSTa (!) dharmanI slAme dalIlonI jarUra che zuM? bhAratavarSa ane yuropanA dezamAM hajAre ke lAkhanI saMkhyAmAM raktapIta, kuSTa ane rAjyamA regathI leke pIDAI rahyA che, ke jeone sAjA thavAnI AzA bilakula rAkhavAmAM AvatI ja nathI, keTalAka mAthAnA dardIne paNa evA regIo haze ke je varSo sudhI davAo karIne thAkyA haze ane pitAne rega maTavAnI AzA choDI beThA haze, keTalAka vAyunA geLAnA paNa evA rogIo haze ke jeo rAtadivasa enAthI pIDAI rahyA haze, ane kadAca regathI kaMTALI belI paNa nAkhatA haze ke arere, have te chuTuM to sAruM. A badhAone eka jhapATe nAza, eja gAMdhIjInA siddhAnta pramANe utkRSTa dharma rahelo che. na kare nArAyaNuM, ane bhAratavarSanA sadbhAgye ke dubhAgye je bhAratavarSane svarAjya prApta thAya, ane kadAcita pahele ja jhapATe gAMdhIjI ja bhAratanA vidhAtA-nAyaka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. -netA-rAjA bane, to mane lAge che ke A lAkhe du:khiyAone duHkhathI nahi, paraMtu prANathI mukta karIne atUTa dharmane khajAne gAMdhIjI upArjana kare. balihArI che ahiMsAtatvanA utkRSTa upAsakanI ! gAMdhIjInA A siddhAntane pracAra thAya te huM nathI samajI zakato ke je vakhate eka mANasa bhayaMkara bimAra haze te vakhate te maravAne ja che, ene nirNaya kaNa karaze? ghaNu vakhata keI bimAra manuSyane jovA mATe cAra DAkaTare bhegA karavAmAM AvyA hoya, to te cAremAM paNa matabheda paDe che. tyAre AvI avasthAmAM khare mata kone mAnavo? gAMdhIjInA siddhAnta pramANe ati bhayaMkara bImArImAM pIDita manuSyane mATe je ema lAge ke A have bacanAra nathI, to tene ThAra kare; A siddhAntane je pracAra thAya to eka bhayaMkara anartha ubhuM thAya. je mAraze te ema ja kaheze ke "te e pIDita hatodu:khI hato ke tene jIvavAnI AzA ja nhotI. kadAcita ekAda DAkaTarane abhiprAya paNa meLavI Ape. paraMtu AmAM sAcu zuM che? ene nirNaya keNa karI zake? ane AnuM pariNAma paNa keTaluM bhayaMkara Ave? vaLI gAMdhIjInA A siddhAntanI hAme ke e dalIla ubhI kare ke tame jIvatA prANune mAravAmAM dharma mAne che, te ame e marela manuSyanA zarIranuM bhakSaNa karavAmAM dharma mAnIe 100 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahiMsAnu' aNu . ,, chIe, " teA tene javAma gAMdhIjI zeA Apaze, te kaI jaNAvaze ? gAMdhIjI eka e dalIla Ape che ke-" jema DAkaTara daradInA sArAne mATe Aparezana kare che, te ahiMsA-dharma pALe che, tema mAratAM paNa ahiMsAnu pAlana heAI zake " gAMdhIjI jevA mahAtmA AvI nirmAlya dalIla ApIne paNa peAtAnA matanuM samarthana karavA ceSTA kare, e kharekhara Azcarya utpanna kare che. DAkaTara oparezana kare che, te prANane bacAvavA mATe, mAravA mATe nahiM, eTalA mATe ene irAdA zubha che, ane e IrAdAnA kAraNe te ahiMsaka kahI zakAya, parantu Apa zrImAn tA prANane kADhavA mATe shAmA prANIne mArI nAkhavA mATe pIcakArI Ape! ke kai ApA, ene ' ahiMsAnuM pAlana ' zI rIte kahI zakAya, bezaka, eka atyanta pIDita prANine evA irAdAthI kai davA ApeAke te bicArA khacI jAya, parantu AyuSya pUrU thayelu hAvAthI mAnI lyA ke te prANI na bacyuM, te paNa tame ahiMsA , dha pALyo che, ema kahI zakAya. kAraNa ke tamArA IrAdA mAravAneA nahi hatA-bacAvavAnA hatA; parantu mAravAnA ja irAdAthI jhera Apavu, ane pachI hevuM ke emAM paNa ahiMsA dharma ' paLAya che, e tA sarAsara divasane rAta hevA kharAkhara ja kahI zakAya. " 101 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. vaLI AtmAne du:khamukta karavAnI DAkaTaranI dhAraNuM ane prANa haraNa karanAranI eka sarakhI kahevAmAM Ave che, te paNa ThIka nathI. kAraNa ke-DAkaTarane IrAde e prANune duHkha mukta karavAnuM che, jyAre prANa haraNa karanArane IrAdo prANamukta karavAno che, kadAcit ema kahevAmAM Ave ke prANamukta eTalA mATe karavAmAM Ave che ke te du:khamukta thAya, paraMtu e to ApaNuM managhaDaMta jUThI kalpanA che. kAraNa ke prANamukta karavAthI e jIva, duHkha mukta thayA che, evuM ApaNe zA uparathI jANI zakIe? e jANavAnuM ApaNu pAse kaMI sAdhana ja nathI. ane e to pahelAM ja kahevAmAM AvyuM che ane darekanI lagabhaga anubhavasiddha vAta che ke hajAra duHkhe e prANarakSAnI AgaLa kaMI cIja ja nathI. dareka prANuM game te bhege prANanI rakSA pahelAM ja cAhe che. jyAre eja prANone ApaNe dUra karIe ane emAM "ahiMsA dharma " mAnIe, enA jeTalI viparItatA bIjI kaI hoya zake ? gAMdhIjI eka tattvajJAna e paNa prakAze che ke "mRtyudaMDane je Dara atyAre samAjamAM jovAmAM Ave che te ahiMsA dharmanA pracAramAM bhAre bAdhA karanArI vastu che." bezaka, e vAta kharI che ke mRtyune bhaya manuSya na rAkha. ane jeo pitAnI jiMdagI dhArmika vRttithI, naitika AcaraNathI vyatIta kare che, ene mRtyune bhaya rahete Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahiMsAnuM ajIrNa. paNa nathI, paraMtu ethI e siddhAnta na banI zake ke game te mANasa game tene game te kAraNe mRtyudaMDa ApI zake? mANase pite kema vartavuM, e pitAnI munasaphI upara AdhAra rAkhe che, paraMtu bIje mANasa pelAnI dukhita avasthAmAM ema samajIne ene pUro kare ke te bicAre duHkhathI mukta thAya, to te eka bhayaMkara pApa ja che. je gAMdhIjIne A siddhAnta sarvavyApi thAya te kharekhara sRSTi e eka bIjAnA khunenuM kendrasthAna ja banI jAya, ane saMsAramAM "ahiMsA" jevI vastunuM nAme nizAna paNa na rahe. gAMdhIjI kahe che ke "ApaNA avicAra ane ApaNI bhIratAne lIdhe huM to Dagale ne pagale hiMsA thatI joI rahyo chuM." ApaNuM ajJAnatA, avicAra ke bhIratAnA lIdhe manuSya samAja kadAca aneka hiMsA karI rahyo haze, paraMtu duHkhI prANuone prANathI mukta karavAnI pravRttithI, e hiMsA aTakI jaze, ema zuM mAne che ? manuSyasamAjamAM avicAra che, to tene sadvicArane mArga batAvo. manuSya bhIrU che, te temane nirbhaya banavAnA upAye jAo; parantu manuSya avicAra ane bhIratAthI ghaNuM hiMsA kare che, mATe duHkhI prANione prANamukta karavAnI pravRtti AdarAvavI, e zuM purUSArtha che? e zuM sAce upAya che ? 103 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane ALakhA. saMkSepamAM kahIe te- koIpaNa rIkhAtA prANine joi tene prANathI mukta karavAmAM dharma che, " evA jo siddhAMta nizcita karavAmAM Ave, te saMsAramAM pralayanI nAkhatA vAgatI najIka ja saMbhaLAya ? taLAva, nadIo ane kuvAnAM mAchalAM ane deDakAM bahu rikhAya che, kAraNake DaeNATAM prANIo eene herAna kare che--gaLI jAya che, mATe ene prANathI mukta karavAM joie, A badhu keTaluM bhayaMkara pariNAma che, e samajavuM jarApaNa kiThana nathI. * gAMdhIjInA eja lekhanu eka prakaraNa * hiMsaka prANa haraNa ' nu paNa Apyu che. jemAM gAMdhIjInA Azramane vAMdarAneA upadrava trAsa ApI rahyo che, ane tethI gAMdhIjI vicAra karI rahyA che ke--A upadrava zI rIte dUra karavA ? bicArA vAMdarAe hajI sudhI bhAgyazALI banI rahyA che ke--jethI gAMdhIjI pote kahe che tema haju teo 'upAya' zAdhavAmAMja paDyA che. gAMdhIjI peAtAne kRSikara tarIke paNa jAhera kare che ane tethI emane kadAca khabara haze ke khetI karanArAone vAMdarAenA ane bIjA jAnavarAnA upadrava vakhateA vakhata thayA ja kare che. AthI paNa AgaLa vadhIne AgrA ane mathurA vRMdAvanamAM kadAca gAMdhIjIe joyuM haze ke tyAMnA vAMdarA eTalA adhA cAlAka che ke pacIsa-pacAsa mANasanI paMgata jamavA beThI hAya, enI vacamAMthI A vAMdarA bhANuM pIraseluM upADI 104 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahiMsAnuM aNuM. jAya che eTaluM ja nahi parantu daravAjAnI sAMkaLa ughADIne daravAjo khAlI tyAMnA vAMdarAne makAnamAM pesatAM ame joyAM che. ATalA upadravamAM paNa e zaherAmAM lAkhAnI saMkhyAmAM leAkeA rahe che, vyavahAra calAvI rahyA che ane mathurA-vRdAvanamAM eTaleA upadrava hAvA chatAM lAkhA yAtrALue jAya che. chatAM hajI sudhI keAie eka vAMdarAne paNa mAravAne ke marAvavAnA vicAra kayA nathI. ' pUrva deza, ke je gujarAtanI apekSAe * ahiMsA 'mAM nIceA nakhara meLave, tyAM na kalpI zakAya teTaleA upadrava, haMmezAMnA hovA chatAM hajI sudhI eka paNa vAMdarAne mAravAne keAI taiyAra nathI thayuM, jyAre ahiMsA pradhAna dezamAM, amadAvAda jevI ahiMsA pradhAna nagarImAM ane gAMdhIjInA Azrama jevI pavitra bhUmimAM vAMdarAonA gheADAka upadravane mATe gAMdhIjI jevA mahAtmA chevaTanA prayAganI vAtA ane bhAvanAo karI rahyA che, enA jevA atyanta pApanA prasaMga khIjo kayo hAI zake ? gAMdhIjI e upadravanA nivAraNa mATe salAha mAge che. huM kahuM chuM ke evI khAkhatamAM salAha mAMgavAnA ADaMbara karavA eja gAMdhIjI jevAne mATe zeAbhAspada nathI. emAM mahatva jevuM e zuM che ? jo gAMdhIjInA AzramanI khetIne kharekhara vAMdarAone upadrava che, te te vAMdarAomAMnA ekane paNa nAza na thAya, evI rIte eka be ke tethI vadhAre 105 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. mANasa rekI te upadrava zAnta karI zake che ane tema chatAM je gAMdhIjIne chevaTane ja upAya levAnI nobata Ave te te chelle upAya vAMdarAone mAravAne nahiM, parantu pitAnI te khetInI bhUmine tyAga karavAne che. jaMgalamAM AnaMda karI rahelAM nirdoSa prANuone saMhAra kare, enA karatAM huM te kahuM ke-kadAca lAkhanI ImAratone paNa tyAga karavAne prasaMga Ave toye zuM khoTuM che? e bicArA nirdoSa prANione mATe eTale paNa bhega Apa zuM gAMdhIjI jevAne mATe azakaya che ? ane je manuSyane mATe paNa te vAMdarA upadravakta thatAM hoya te chevaTa te sthAnane paNa thoDI ghaNI mudatane mATe tyAga karavAthI kAryasiddhi thaI zake che. paNa te badhuM tyAreja banI zakaze, je vAMdarAone bacAvavAnI daSTi haze. AzA che ke gAMdhIjI uparanI bAbatano pUrNa vicAra karaze, ane pote mAnelA "ahiMsAtmaka dharmamAM je hiMsAnuM tatva che ene dUra karI zuddha ahiMsAdharmanuM pAlana karavA mATe prayatna karaze. 106 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ (5) ahiMsAnuM ajIrNa gayA aMkamAM A viSaya upara, gAMdhIjIe karelA vAcha-- raDAnA prANaharaNa saMbaMdhI lakhavAmAM AvyuM che. ahiMsAnA upAsaka gAMdhIjI, sAkSAt prANaharaNa karavAmAM paNa ahiMsA joI rahyA che, mAnI rahyA che, ane bIjAo pAse manAvavAno prayata karI rahyA che, enA jevuM "ahiMsAnuM ajIrNa " bIjuM kayuM hoI zake ? gAMdhIjInA e kRtya ane e vicAre upara ghaNA bhAIoe yuktipura:sara ghaNuM lakhyuM. temAMthI kavacita 107 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. yuktione javAba gAMdhIjI vALI zakayA che. emaNe je javAba vALyA che, enA pratyuttare paNa nIkaLI cUkyA che, e badhuM tapAsatAM have janatAne e samajavA jevuM nathI rahyuM ke gAMdhIjIe, A prakaraNamAM kevaLa jIdanuM-AgrahanuM ja zaraNuM lIdhuM che ke jema karavuM gAMdhIjI jevA AjAdInA upAsakane jarAye zobhAspada na kahevAya. A daramIyAna, amadAvAdamAM eka aura nATaka bhajavAI gayuM; eNe te gAMdhIjInI ane gAMdhIjInA bhaktonI manodazAnuM eka suMdara citra khaDuM karyuM. ApaNe sau koI jANIe chIe tema, gAMdhIjI eTale A vIsamI sadInA vicArasvAtaMtryanA sAcA pUjArI. eka adanAmAM adano mANasa paNa potAnA vicAra jAhera karavAne adhikArI che, e te gAMdhIjInI udaghoSaNA. gAMdhIjI potAnA ziSyone te jarUra ja A tAlIma Ape che, ema kahevAya che. paraMtu gAMdhIjInA uparyukta "ahiMsA saMbaMdhI vicAronI virUddhamAM amadAvAdamAM je sabhA kavivara nhAnAlAlabhAInA pramukhapaNa nIce bharAI, ane te prasaMge gAMdhIjInA celAcApaTee je dhAMdhala macAvyuM-kavivarane nahiM sAMbhaLavA mATe sabhAmAM je bhaMgANuM karyuM, e gAMdhIjI ane emanA bhaktonI manodazA jANavA mATe zuM ochuM upayogI che? gAMdhIjInA celAo te vakhate bhUlI gayA lAge che ke, A ame viddha nAkhatA nathI, paraMtu 108 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahiMsAnuM ajIrNa. kAle bIjA prasaMge-pitAnA ja prasaMge tema karavAno pATha zIkhavIe chIe. ahiMsAnA kahevAtA Adarza (!) nI ahiMsAmAM te AvI AvI keTalIe khUbIo rahelI haze, ene sAmAnya janatA zuM samajI zake ? astu. - A te eka prasaMgepAra kathana thayuM. Aje mAre khAsa je kahevAnuM che te A che. gAMdhIjI pitAnI lagabhaga badhI dalIlemAM nAkAmayAba nIvaDyA che, ema have dIvA jevuM dekhAyuM che. have temanI eka dalIla upara khAsa vadhAre vicAra karavAnuM rahe che. gAMdhIjInA kathanamAMthI eka bhAvArtha e nIkaLe che ke - " vAcharaDAne mAravAmAM mArA pariNAma hiMsA karavAnA nahiM hatA, mATe mane hiMsAnuM pApa na lAge." A yukti khAsa vicAravA jevI che. gAMdhIjI A yuktinA samarthanamAM kahI zake ke-"manava manuSya #RM dhoyo:" bandha ane mokSanuM kAraNa mana che athAt pratyeka kriyAmAM manuSya jevA jevA mana:pariNAma rAkhe che, tevA tevA prakAre tene karmabaMdhana thAya che. jenA paribhASAmAM kahIe te rAme vaMgha arthAt jevA pariNAma, tevA prakArane baMdha che. arthAta gAMdhIjInA bhAvane spaSTa zabdomAM kahIe to gAMdhIjInA kathana pramANe emanA pariNAma mAravAnA nahiM hatA, paraMtu tene sukhI karavAnA hatA athavA 109 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. du:khathI mukta karavAnA hatA, mATe temane hiMsAjanya pApa na lAgavuM joIe. A gAMdhIjIne pUrvapakSa. A vAta upara sthira cittathI vicAra kara joIe che. saMsAramAM jeTalI jeTalI hiMsAo pravatI rahI che, e badhImAM je jovA jaIe to kaI paNa hiMsAmAM "hiMsA" no abhiprAya bhAgye ja koImAMthI nIkaLaze. arthAt jeTalA hiMsA karanArA che, te badhAne AMtarika IrAdo te bIje ja kaMI hoya che. dAkhalA tarIke- kasAIo pazuhiMsA kare che, teo ema dhArIne kare che ke ame pazuone mArI gesta utpanna karIe, ane gata khAvAvALAone pUrU pADIe. teonuM kAma thaze ane bhege bhege amAre paNa reTa nIkaLaze. gAMdhIjInA siddhAnta pramANe te A lokone paNa hiMsAnuM pApa na lAgavuM joIe? gAMdhIjI Ama mAnavAne taiyAra che kharA? kadAca gAMdhIjI AmAM svArthabuddhi batAve eTale ke kasAI lokone peTa bharavAne AmAM svArtha rahele che, mATe vAcharaDAnI sAthe te na ghaTI zake. paraMtu vAcharaDAmAM paNa gAMdhIjIne svArtha sadhAto hato, e vAta gAMdhIjI kema bhUlI jAya che? vAcharaDAnuM duHkha jyAM sudhI joI zakyA, tyAM sudhI tene bacAvI rAkhe paraMtu jyAre tenuM du:kha na joI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahiMsAnuM aNuM. zakayA, tyAre tene pIcakArI ApI. have du:khane na joi zakavuM e paNa svArtha nahi. teA khIjuM zuM che? tema chatAM ApaNuM, khIjuM udAharaNa laie, ke jemAM ekAnta parezapakAra buddhija che. yajJAdi kriyA prasaMge pazuvadha karavAmAM Ave temAM te kevaLa pazuvadha karanAra-karAvanAranI ekaja dRSTi-ekaja abhiprAya hAya che ke, te yajJa karanAra ane pazune svarga mAM pahAMcADavAM. pariNAma pramANe hiMsA-ahiMsAnuM phaLa maLe che, ema kahevAmAM Ave te yajJAdimAM pazuvadha karanArAone hiMsAjanma pApa naja lAgavuM joie, balke AvI hiMsA karanArAo tA kahe che ke-ame rhiMsA nathI karatA, balke dharmanuM pAlana karIe chIe. tyAre AvAAne gAMdhIjI ze! javAkha Apaze ? ane jo AmAM pApa na lAgatuM hAya, hiMsA na thatI hAya teA pachI gAMdhIjInA siddhAnta pramANe te azvamedha, naramedha gAmedha vigere karavAmAM paNa zI harakta che ! basa, mananA pariNAma sArA haiAvA joie. e jIvAne svargamAM pahoMcADavAnA pariNAma haiAya te khasa che. ane jo A siddhAnta satya ja samajavAmAM Ave te tA pachI kAle koI mANasa, eka bIjA mANasanu khuna kare, ane pachI kaheze ke te mANasa bahu duSTa hatA, ghaNA jIvAne takalIph ApatA hatA trAsa ApatA hatA, A mANasane mArIne me hajArA jIvAne trAsathI bacAvyA che. mAre 111 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. abhiprAya A mANasanI hiMsA karavAne nahiM hatuM, hajAro jIvone trAsathI bacAvavAno hato. eka kasAI roja seMkaDe jIvonI hiMsA kare che, eka mANasane e jIvene maratAM dekhI atyanta dayA AvI. kharekhara dayA AvI ane teNe pelA kasAIne ThAra karyo. zuM te mANasane kasAInA vadhanuM pApa nahiM lAge? gAMdhIjInA hisAbe to naja lAgavuM joIe. eka vezyA seMkaDe navayuvakenA jIvanane-cAritrane pAyamAla karI rahI che. eka mANasane vicAra uThyo ke A eka duSTAnA kAraNe seMkaDe yuvako potAnAM jIvane naSTa karI rahyA che. ema dhArI e vezyAne ThekANe karI nAMkhI. tenA pariNAma vezyAne mAravAnA nahiM hatA, paraMtu pelA yuvakonAM naSTa thatAM jIvanene bacAvavAnA hatA, te zuM A vezyAne mAravAnuM pAtaka e mAranArane na lAge ! gAmamAM pharatA eka duSTa regIne joIne koI vicAre ke A kaDhIyo gAmamAM phare che ane hajAro lokone cepa lagADaze, ema dhArI ene mArI nAkhe, ene paNa pApa te naja lAgavuM joIe. AvAM seMkaDo udAharaNe ApI zakAya tema che. keI paNa jIvane mAratI vakhate mananA pariNAma game te hoya, parantu gAMdhIjIe samajI rAkhavuM joIe che ke je hiMsA che te hiMsAja che. je vakhate hiMsA thAya che, te kaSAyajanya thAya che. krodha, mAna, mAyA, lAbha, rAga, dveSa e 112 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahiMsAnuM ajIrNa. paikI koIne koI kaSAyathI hiMsA thAya che. eTale e hiMsA te hiMsA rahevAnI ja ane je kevaLa pariNAma sArA che, mATe mane pApa na lAge, eTaluM mAtra samajI rAkhIne sidvAnta nizcita karavAmAM Ave te Aje jagamAMthI hiMsA ne zabda ja uDI jAya. hiMsA jevI ke vastu che ane enAthI pApa lAge che, ema kaI samaje ja nahiM. korTanA kAyadAo ane vyavahAranAM niyamo upara paNa haDatAla ja devI paDe ane e hiMsakanA abhiprAya pramANe keIne hiMsA lAge paNa nahiM. khUba smaraNamAM rAkhavAnuM che ke baMdha ane mokSanuM kAraNa mana che; kiMvA pariNAme baMdha thAya che, e bilakula sahI vAta che. emAM jarA paNa pharaka nathI. mANasanA pariNAma-abhiprAya game te hoya, paraMtu "hiMsA" e to hiMsAnAM pariNAmathI ja thAya che, emAM keIthI nA pADI zakAya tema nathI. mAt prAcapIpaLe hiMsa pramAdathI prANano nAza kare, enuM nAma hiMsA che. hiMsA karatI vakhate je kaIne kaI pramAda hoya to hiMsA avazya lAge che. pramAda A che -prama: smRnavasthAnuM puraSyanA rAhuwnidhAnaM cipa prama: . (tatvArthAdhigamabhASya a. 8, sU. 1) smRtinuM vismaraNa-avyavasthitapaNuM, samucita kAryano anAdara, mana-vacana-kAyAnA ceganuM vepArItya e pramAda che. keI paNa jIvane mAratI vakhate A paikIno koIne koI 113 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. pramAda to avazya hAya ja. AmAMnI koIpaNa eka bAbata sivAya jIvane IrAdA pUrvaka mArI zakAya ja nahi. Aja pramAdanA judI rIte paNa pAMca bheda batAvavAmAM AvyA che. majaM visayakasAyA nidA vigahA ya paMcamI bhaNiyA ee paJca pamAyA jIvaM pADenti saMsAre // (yogazAstra-3 je prakAza) madirA, viSaya (paMcendriyanA trevIza viSa), kaSAya (krodha, mAna, mAyA, lebha), nidrA ane vikathA e pAMca pramAde jIvane saMsAramAM pADe che saMsAra paribhramaNa karAve che. keNa kahI zake tema che ke IrAdA pUrvaka-jAne ja kaI paNa jIvane mAranAra A pAMca prakAranA pramAdemAMthI ke IpaNa pramAdane nathI seva? ane jyAM pramAda che arthAt pramAdathI prANane nAza che, tyAM hiMsA avazya che. TUMkAmAM kahIe te, koIpaNa jIvane mAravAnI buddhithI mAre, emAM hiMsA jarUra che. gAMdhIjIe vAcharaDAne mAryo, te mAravAnI buddhithI-IrAdA pUrvaka ja mAryo che. e te nizcaya che. anicchAthI-Akasmika prANavadha nathI thayele. 114 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahiMsAnuM ajIrNa. ane tethI teone hiMsAjanya pApa avazya lAgyuM kahI zakAya. hA, gAMdhIjI "pariNAme baMdha" ke "mAro IrAde sukha devAne hato " evuM te tyAre kahI zake ane ene Azraya tyAre laI zake ke-gAMdhIjI vAcharaDAnI pUba sevA zuzruSA karI rahyA hoya, ane ene jIvADavA mATenA upacAro -davAo vigere karI rahyA hoya, paraMtu akasmAta vAcharaDe marI jAya, ane e davAnuM ulaTuM pariNAma AvyuM hoya te vakhate te kahI zake ke "mAre IrAde mAravAne nahiM hato. " eka saddha bImAra mANasane bacAvavAne mATe DAkaTara oparezana karI rahyA che. banavA joge eja oparezanamAM te mANasa marI gaye. DAkaTara jarUra kahI zake ke-zuM karuM ? huM to sArAne mATe Aparezana karI rahyo hato, paraMtu enuM AyuSya nahiM tyAM huM zuM karuM mAre mAravAne abhiprAya nahiM hato. eka mANasa potAnA mitrane tyAM gayo che. potAnA mitranA nhAnA bALakane te harSathI ramADI rahyo che. akasmAt choka hAthamAMthI paDI gayo ane marI gaye. te vakhate te kahI zake ke-zuM karuM, huM ramADato hato ne akasmAt paDI gaye ne marI gaye. mArA mAravAnA pariNAma nahiM hatA. (je ke ahiM ramADavAmAM vadhAre upayoga nahiM rAkhe, eTale pramAda jarUra gaNAya ane eTalA pramAda puratu prAyazcitta kahevAya, paraMtu manuSyanuM khuna kayonuM te pApa na ja lAge.) jaina sAdhuo AhAra vihArAdi kare che, 115 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. sUtronI AjJA pramANe-upagapUrvaka-vidhipUrvaka bhramaNa kare, AvI avasthAmAM paNa kadAcita emanA pagathI kaI jIvanI virAdhanA thaI jAya, te teo kahI zake ke-"zuM karuM, upaga pUrvaka cAlatuM hatuM, paraMtu akasmA-anupagathI virAdhanA thaI gaI. mAro IrAdo e jIvane mAravAno-duHkhI karavAne nahiM hato paraMtu je IrAdApUrvaka ja keI jIvane vadha karI rahyo che, ane kahe che ke mArA pariNAma mAravAnA nathI. hiMsA karavAnA nathI." te te eka prakArane vadate vyAghAta, kheTa bhrama athavA zAbdika chala nahiM te bIjuM zuM kahevAya? gAMdhIjI vAcharaDAnA zarIranta pachInA sukhane abhiprAya jaNAya che, paraMtu e te pahelA lekhamAMja batAvavAmAM AvyuM che ke vAcharaDe A zarIra cheDayA pachInI avasthAmAM AthI vadhAre sukhI thaze, ema nizcita rUpe gAMdhIjI ke keIpaNa zI rIte kahI zake tema che ? kAraNa ke gAMdhIjI pote e vAta svIkAre che ke-manuSyanuM jJAna, e maryAdita jJAna che. AvI avasthAmAM, pratyakSa anubhavamAM paNa ApaNe ghaNuM vakhata kheTA paDIe chIe to pachI pakSa-AgAmi jIMdagInA sukha duHkhanI kalpanA karavI, e narI ajJAnatA nahiM te bIjuM zuM che? ane AvI AvI AvI kalpanAo karIne je hiMsAo karavAmAM Ave ane e hiMsAone ahiMsA samajavAmAM Ave, te te pachI upara ApelAM aneka daSTAntanA prasaMgamAM keIne paNa hiMsA na ja lAgavI joIe; paraMtu A mAnyatA kharekhara 116 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahiMsAnuM ajIrNa. bhUlabharelI che. pariNAma pramANe hiMsAne baMdha te tyAre na paDe, ke jayAre IrAdApUrvaka keI jIvane duHkha apAtuM na heya-jIvavadha thato na hoya, paraMtu emAMthI Akasmika kaMI vadha thaI jAya. khAsa irAdApUrvaka-mAravAnI buddhithI ja mArI rahyA hoIe, ane pachI kahIe ke mane hiMsAne baMdha nathI, e te kharekharI ajJAnatA che. AzA che ke ATalA vivecana pachI gAMdhIjI "pari NAme baMdha" athavA "abhiprAya pramANe phalanA siddhAntane barAbara samajI pitAnA vicAro pheravaze. che. ' Aruti 117 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ (46) ly'gmq''y'ms'ms' che "miThu mikSuvavI " che. kahevato e pravRtti-vyavahAranuM pratibiMba che. sArA ane narasA vyavahAra uparathI-AcaraNe uparathI, tadanukULa kahevato paDe che. AvI seMkaDe-hajAre kahevatomAMnI A paNa che - "milsa milka davA zAnavat rAcate." eka zerInuM kutarUM bIjI zerInA navA kUtarAne dekhe, eTale ghurakIyAM kare. enI mAphaka eka bhikSuka bIjA bhikSukane jUe, eTale ghurakIyAM kare. bhikSukenAM ApasanAM ghurakIyAM joIne ja koI kavine A pramANe kathana karavuM paDayuM haze. 118 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhikSuko bhikSukaM dRSTvA. ApaNe lAMbA samayane bhUlI jaIe to paNa, ApaNuM hAmethIja e samaya jarUra pasAra thayA che ane kaI keI sthaLe haju paNa pasAra thaI rahyo che, ke jemAM ApaNe uparanI kahevatanI jhAMkhI karI rahyA hatA, athavA karI rahyA chIe. bhAratavarSamAM bhikSuka tarIke ApaNe be vargane laI zakIe. brAhmaNe ane sAdhuo, brAhmaNa, ke je cAra varNamAM sarvotkRSTa varNa-prathama naMbarane varNa kahevAya che, ene mATe, emanI varataNuMkane anurUpa aneka kahevato ane aneka kathAo pracalita thaI gaI che, e keIthI ajANa nathI. Ama thavAnuM kAraNa e ja ke, brAhmaNa, ke jenuM kArya, kevaLa paThana-paThanAdi hatuM, ane jeo veda-vedAdinA adhyayapUrvaka lokone sanmArga upara lAvatA hatA, teoe pitAnuM kArya cheDI dIdhuM ane nahiM karavAnAM kAma karavA lAgyA. brAhmaNa ke jeone mATe kahevAmAM AvyuM che - ye zAntadAntAH zrutipUrNakarNA jitendriyAH praannivdhaanivRttaaH| pratigrahe saMkucitAgrahastA ste brAhmaNAstArayituM samarthAH // jeo zAnta, dAnta, ane zAstrothI pUrNa kAnavALA che, jitendriya che ane prANionA vadhathI-jIva hiMsAthI 119 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhA. nivRtta che, tema je dAna levAmAM bilakula saMkucita hAthavALA che, te brAhmaNeA tAravAne samartha che. zrutiyA ane smRtiyA te brAhmaNeAnAM A lakSaNa ane A kAryo khatAve, jyAre banyu tethI ulaTuM ja. dAna levuM--bhikSAvRtti karavI, e teA brAhmaNeAnu pradhAna kArya banyuM. chevaTe emAM saphaLatA na maLI, ane pAse vidyA nahiM, eTale halakAmAM halakA dhadhA paNa brAhmaNeA karavA lAgyA. bIjo varga bhikSuka tarIke sAdhueno che. hiMdu ke jaina, dha ke mAhamIdana--tamAma jAtanA sAdhue bhikSAvRtti upara nirvAha kare che. AvA bhikSukAnI saMkhyA vastInI gaNatarI pramANe 56 lAkhathI vadhIne 72 lAkhanI thai che. trIsa karoDa manuSyA upara chara lAkha sAdhue gurU hAvAnA dAvA kare che. gurU eTale samAjanA tAraNahAra, gurU eTale gRhasthAne emanA dharmanuM bhAna karAvanAra upadezaka, gurU eTale tyAganI mUtti, gurU eTale nispRhatAneA namUnA. AvA tyAgI---ni:spRha varga janatA para keTaleA badhA upakAra karI zake. parantu AkhA dezamAM jyAM A tyAM eja dhvani saMbhaLAi rahyo che ke sAdhue-bhikSukA bhAratanuM anna herAma karI rahyA che. Ama eka sarakhA peAkAra uThavAmAM kaMIka kAraNa jarUra haze. jarA jUe ayeAdhyA, banArasa, gayA vigere sthAnAne. eja tyAgI ane ni:spRha, eja upadezaka ane tAraNahAra sAdhue hAthIyA, gheADA, maheleA, makAnAtA vigere 120 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhikSuko bhikSukaM dRSTvA. rAjA-mahArAjAonA ThATha jogavI rahyA che. karoDonI milakate dharAvI rahyA che. meTa ane gADIomAM meje karI rahyA che. roja " batrIsa-bhajana ane tetrIsa zAka " nI kahevatone caritArtha karI rahyA che. ApasamAM gharakAghurakIo karI rahyA che. strIo ane paisA mATe. ane chatAM kaherAvI rahyA che ke-ame sAdhu chIe, ame gurU chIe, ame bhikSuka chIe. AvI sthitimAM narI AMkhe jonArI janatA ema kahe ke "sAdhuo dezane bhArabhUta che, mikSu mikSa rASTra jAnavanuM pujayate" te temAM navAI jevuM zuM che ? paraMtu samaya palaTANo che. jamAnAe e zvAnavat durgharAyamAna thanArA bhikSuko-sAdhuo ane brAhmaNanI paNa AMkho ughADI che. jamAnAe emanA kartavyanuM bhAna karAvavAnI sAna emane ApI che. e bhikSuke ane brAhmaNo cetyA che. ane potAnI prAcIna paddhati, potAnA rIta rivAjo, pitAnI praNAlikAomAM pheraphAra karavA lAgyA che, eTaluM ja nahiM paraMtu je bhikSuko-sAdhuo ane brAhmaNe-eka bIjAne joI ghurakIyAM karatA hatA, eka bIjAne tiraskAra karatA hatA, eka bIjAne reTale chInavI levA prayatna karatA hatA, teo eka bIjAnI pAse besavAnI nobata upara AvyA che. vicAronI leNa deNa karavA sudhInI paristhitie pahoMcyA che. e A jamAnAne prabhAva nahiM te bIjuM zuM che ? 121 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. gata varSamAM gvAlIyara rAjya taraphathI mAphIdAranI kenpharansa gvAlIaramAM maLelI, te vakhate keTalAka zaMkarAcAryo ane heTA moTA sAdhu saMnyAsIo te konpharansamAM hAjara thaelA, ane e mAphIdAromAM zikSAno pracAra zI rIte thAya? e saMbaMdhI paraspara vicArenI leNa deNa karI, gvAlIyara rAjaya taraphathI zivapurImAM mAphIdAronA chokarAo mATe eka brahmacaryAzrama kholavuM, evo nirNaya karela. ghoDA vakhatane mATe mAnI laIe ke A badhA cakavattio ( zaMkarAcAryo ane maThAdhipatio ) rAjyanI daSTi nIce kenpharansa bharAelI, tethI kadAca ekapITha upara sAthe beThA haze, paraMtu hamaNAM banArasamAM akhila bhAratavarSIya brAhmaNa kenpharansa bharAI, eNe to kharekhara brAhmaNo brAhmaNaM dRSTvA athavA bhikSuko bhikSukaM dRSTvA zvAnavat purSAya e kahevatane sarvathA jUThI TharAvI che. uparyukta " akhila bhAratavarSIya brAhmaNa mahA samelana " Aso vada 1 thI Aso vada 11 sudhI maLyuM. temAM prAraMbhanA 8 divasa sudhI sabhAmAM pAsa karavAnA viSaya upara carcAe ja karavAmAM AvI, ane chellA traNa divasamAM TharAva thayA. A mahAsaMmelana, kevaLa keIpaNa eka ja prakAranI upAsanA karanArA brAhma nuM na hatuM. balake bhAratavarSamAM hayAti dharAvatI tamAma jAtanA brAhmaNanuM A saMmelana hatuM, A samelanamAM 122 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhikSuko bhikSukaM dRSTvA. na kevaLa brAhmaNeja, paraMtu zuddhi, vidhavA vivAha, ane achutoddhAra vigere agatyanA prazno para vicAra karavA mATe judI judI paThenA adhipati zaMkarAcAryo, vallabhasaMpradAyanA vallabhAcArya zrInAthajI mahArAja, gokulanAthajI mahArAja, rAmAnuja saMpradAyanA kImaThAdhIzvara prativAdI bhayakara zrI anaMtAcAryajI, Ama judA judA sampradAyanA judA judA AcAryo ekatrita thayA hatA. te uparAnta brAhmaNa sampradAyanA judA judA netAoe paNa AsapAsanA samasta matabhedone bAjue mUkI utsAhathI bhAga lIdho hato ane te badhAonA siramora tarIke kAzInareza, ane darabhaMgAnareze paNa bhAga laI A samelanane sarvatobhAve saphaLa banAvavA prayatna karyo hato. brAhmaNonA A samelane kayA kayA TharAva karyo, ane teno amala kayAM sudhI thaze, te saMbaMdhI mATe ahiM kaMI paNa kahevAnuM nathI. mAtra huM te eTaluM ja batAvavA IcchuM chuM ke je dharmAcA mAladAra che, paise Take rAkhe che, moTare ane TrenamAM bese che, ane potapotAnI gAdIonA Adhipatyane jogavatAM bIjAone potAthI nIcA padanA samaje che, te dharmAcAryo-bhikSuke paNa potAnA seMkaDo matabhedene bhUlI ekatra thayA. hiMdudharmanI rakSAnA agatyanA praznane mATe vicArenI leNadeNa karavA ekatrita thayA. AsananI uMcanIcanI tucha bhAvanAne dezavaTe daI sAthe beThA. te brAhmaNe, 123. www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. jemanA mATe bAra pUrabIyA ne tera cakAnI kahevata pracalita che, jeo kevaLa eka be ke traNa tilaka athavA ADA ke ubhA tilakanA nimitte eka bIjAnI hAme ghurakIyA karyA vinA rahetA nathI, jeo "sItArAma" ane "rAdhekRSNa nA zabdo mAtramAM gaMgAnA tIre gajabanA yuddho kare che, te brAhmaNe paNa pitAnA dharmanI rakSA mATe ekatra thayA. agIcAra divasa bhegA besI cikkasa prane upara vicAra karyA ane jagane batAvI ApyuM ke trAhmaNo grAhya va athavA mikSu mikSa kUvA navat purdharAte e purANI kahevata upara have haDatAla mAre. e kahevatane bhUlI jAo. bhinnabhinna upAsanA karavA chatAM, bhinnabhinna prakAranAM tilaka karavA chatAM, bhinnabhinna kiyAo karavA chatAM hiMdu tarIke- hiMdudharmanA anuyAyI tarIke ame badhAM eka chIe, ane e dharmanI rakSA mATe game tyAre paNa ame bhegA maLIne vicAra karI zakIye chIe. have Avo jaina bhikSuke tarapha. e te huM pahelAM ja batAvI cUkyo chuM ke brAhmaNe e jema nAmanAja brAhmaNe che. tema hiMdu bhikSuke-sAdhuo paNa nAmanA ja sAdhuo che. ghaNe bhAge gRhasthanAM AcaraNe teomAM che, chatAM teo sAdhu-gurU gaNAya che. ane lAkho hiMduo temane mAne che -pUje che. jyAre jaina sAdhuo-jena bhikSuke te sAcA bhikSuke che. huM vakhato vakhata kaheto Avyo chuM tema, Aje 124 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhikSuko bhikSukaM dRSTvA. bhAratavarSa mAM jaina bhikSuke-jaina sAdhueja sAcA sAdhu-sAcA bhikSuka rahyA che ke-jee bhAratavarSanI pacIsaseA varSa uparanI sAdhutAne bhikSukatAne jALavI rahyA che. kaMcana-kAminInA praleAbhanAmAM Aje lagabhaga AkhA jaganA sAdhuo hanupaNa tenAthI sarvathA virakta banI rahyA che. pacanapacanAdi kriyAo, ke je samasta sAdhuone mATe sarvathA varjya che te kriyAomAM lagabhaga samasta bhikSukava lipta banyA che, tyAre jaina sAdhue agni, pANI, phUla, phUla vigere sacita dravyanA sparza mAtrathI paNa sarvathA dUra rahe che. eTalu ja nahi parantu parimita vasrone rAkhavAM, lucanAdi kaSTone sahana karavAM, A badhI prAcIna bhAvanA-prAcIna kriyA jAgatI-jIvatI jaina sAdhuonA jIvanamAM dRSTigocara thAya che. ane bhikSuka eTale maithyamAtrAvanIvinaH e, bhikSukanA ane kharekharI rIte sArthaka karI rahyA hAya teA te jaina sAdhuo che. AvA tyAgI--vairAgI ni:spRha sAdhue hajI sudhI peAtAnuM sammelana nathI karI zakayA, e keTalA kheDhanA ane AzcaryanA viSaya che? rAgI sAdhue ApasamAM maLe vicArAnI leNadeNa kare, jyAre tyAgI sAdhue AvA jAgatA jIvatA jamAnAmAM paNa mikSuddo mikSu gurjyo nI kahevatane caritArtha karatA jovAya, e zu e tyAgIe mATe ucita che? zuM echuM zaramAvanArUM che ? zAsananA zubhecchake pUchI rahyA che ke- amArA tyAgIomAM evI kai khAkhata AvIne paDI che ke jethI teo bhegA maLavAmAM ATale 125 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane ALakhA. vilaMba karI rahyA che? mhATA mhoTA sihAsanA upara esI * aDejAe maherabAna' nI nekI peAkarAvALAtA AsanAnI uMcAi-nIcAInuM mamatva mUkI eka bIjAne sAthe maLe ane vicAreAnI lena krena kare, tyAre savA hAthanA kAMbaLInA TukaDA upara besI jamIna upara tyAgavRttinA pATha zIkhavanArA tyAgIo, e rAgIo karatAM paNa vadhAre mamatvamAM muMjhAya, enA jevI kamanasIkhI trIjI kai hAi zake ? Aje AkhAye jaina samAja samakSa keTalA agatyanA prazno upasthita thayA che, e kAithI ajANyA che zuM ? bhAI mahAsukhabhAi cunIlAle prAmANika AMkaDAothI batAvI Apyu che tema, pratyeka varSamAM ATha ATha hajAra jainadharma pALanArAe ghaTatAja rahyA che. na kevaLa chellAM pAMca dasa varSamAMja ghaTyA che, parantu chellA traNaseA varSanA itihAsa tapAsatAM spaSTa mAlUma paDe che ke-traNaso varSathI ATha ATha hajAranI saMkhyA prativarSa ghaTatAM ghaTatAM Aje sADA agicAra lAkha jeTalI saMkhyA rahI che. A ghaTatInAM sAcAM kAraNeA zeAdhI, e ghaTatI aTakAvavAnA ane jaina dharmIonI saMkhyA vadhAravAnA cAMpatA IlAjo levAnI AvazyaktA zuM nathI ? zuM jaina sAdhue ke jeo mahAvIranA vaDA putrA heAvAnA dAvA karI mahAvIrane nAme peAtAnI ekalAkhelA khelAvI rahyA che, emaNe ekatrita maLIne A prazna vicAravA jarUrane nathI ? AvI ja rIte jaina samAjanA yuvakeAmAMthI divase divase dhArmika 126 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhikSuko bhikSukaM dRSTvA. bhAvanA zA mATe ghaTI rahI che? jaina samAjamAM kevI keLavaNInA pracAra karavA Avazyaka che ? jaina samAjanA yuvakomAM zArIrika baLa keLavavA mATe zAM zAM pagavAM levAM jarUranAM che? je jAtibheda ane vADAonA kAraNe jainadharma pALanArAe paNa dUra thai rahyA che, te kayAM sudhI ucita che ? jaina samAjamAM vidhavAonI saMkhyA dinapratidina vadhatI rahI che, tenuM mULa kAraNa zuM ? ane te aTakAvavA samAje zuM karavu joie? jaina tIrtho upara divase divase dhADA paDatI ja rahI che, ane keTalAMka tIrtho tA atyAre jhADAnAM pradhAna sthAna anI rahyAM che, e tIrthonI rakSA mATe zuM karavuM Avazyaka che ? jaina samAjamAM ekArI vadhatI rahI che, garIbAi vadhI rahI che, ane e garIbAinA kAraNe dharmane! tyAga Adi aneka aniSTa piraNAmeA Ave che, te ene mATe zuM karavuM joie ? ajaina vargamAMthI jainadharma mAM AvanArAo mATe keTalI chUTa apAvI joie ? A badhA prazno zuM echA agatyanA che ? zuM jaina sAdhue ke jee samAjanA tAraNahAra che, teoe A praznA vicAravA jarUranA nathI ? parantu AvA agatyanA praznonA vicAra, jyAM sudhI sAdhue ekatrita maLI na kare, tyAM sunnI tenA saphLamArga kadi laI zakAya ja nahi. atyAre tA keAI sAdhu eka prazna mATe kai vicAra kare che te bIjo sAdhu te vicArAnI hAme thAya che, ane tene teADa 127 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. vAne mATe ja bharasaka kozIza kare che. A zvAna pu nahi te bIjuM zuM che? te, tyAgIone mATe A kharekhara zaramAvanArI bInA che. jaganA rAgIo cete, ane tyAgIo, hajI cadamI sadImAM jIve che te kharekhara bhAre duHkhane viSaya kahevAya? A prasaMge mAre e paNa jaNAvavuM joIe ke jyAM sudhI A viSayamAM huM vicAra karI zakyo chuM, AvA tyAgI munio-bhikSuka-jena sAdhuo ekatrita maLatA nathI, suni samelana karatA nathI, emAM keTaleka aMze vidhrabhuta gRhastha ja che. keTalAka gRhasthoe, keTalAka sAdhuoneAgevAna sAdhuone pitAnA ramakaDA banAvI rAkhyA che, e madariye jema jema derI halAve tema tema te sAdhuoe vartavuM ja joIe. bIjA zabdomAM kahIe te khuzAmatapriya e vItarAganA sAdhuo paNa gRhasthane evA AdhIna banyA che ke emanI AjJA sivAya kyuM paNa na karI zake? aphasosa che AvI tyAgavRtti para! mahAvIranA veSamAM-nirbhaya veSamAM- tyAgInA veSamAM AvavA chatAM AvI parAdhInatA ! ane e gRhasthAe paNa vicAravuM joIe che ke je teo e sAdhuonA cAritra upara ja rAgI che, to emanuM kartavya che ke-e sAdhuone vinayapUrvaka paNa satya hakIkata samajAvI zAsanahitanAM kAryomAM-samAjanI bhalAInA kAryomAM 128 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhikSuko bhikSukaM dRSTvA . agresara thavA preraNA karavI. kharI vAta te e che ke-ane mArA teA lagabhaga dRDha vizvAsa thai gaye che ke jo gRhasthoe cAkkasa sAdhuone peAtAnA vADAnA sAdhu na khAvyAM hata, ane e gRhasthoe sAdhuone zAsananA bhalAnI khAtara paNa, bhaktipUrvaka sAcI hakIkatA samajAvI hata-kahI hata, te Aje samAjanI A dazA dina thAta. Aja nahiM parantu varSo pahelAM ApaNe ' muni sammelana ' jovA bhAgyazALI thayA hata ane samAjanA je vikaTa prazno, atyAre vadhAre vikaTa thatA ApaNe joie chIe, te praznomAMnA ghaNA kharA tA ApaNe kayAranAe hala karI zakayA hata. parantu samAjanI kamanasIbI che ke--jenA upara--jenA dvAra upara samAjanA AdhAra che, teo pAte atyAre jamaradasta navvANuMnA pheramAM paDelA che. ane e te nakkI che ke je samAjanA netAe khADAmAM che, e AkhIye samAja khADAmAM che. mATe munirAjo, AcAryo, upAdhyAye cetA ! samAjanA bhalAnI khAtara cetA ! bIjAnu dekhIne paNa cetA ! zaramanI khAtara paNa cetA ane saMgaThana karI ! vhelAM ke meDAM maravuM teA jarUra che. paNa kaMika karIne maro. nAma amara karIne mareA. zAsananA vijayaDaMkA vagADIne mare ! hajAre ke lAkhA mANaseAne mAMsAhAra cheDAvIne mare ! samAjanA du:khiyAenAM du:kha nivAraNa karIne mA ! vidhavAonI 129 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane ALakhA. vhAre dhAine marA ? azikSitAne zikSita banAvIne mare ! deza videzamAM tamArA jJAnanI sugaMdha phelAvIne mare ! Ama maraze| tyAre ja maraNa saphala che. mahAvIranA nAme peAtAnI vAha vAha gavarAvI maravAmAM majA nathI. samAjadharmanuM bhalu karyA sivAya maravAmAM sukha nathI ? maryA pahelAM maLeA. eka bIjA ApasamAM maLeA ! vicArAnI leNu deNu karo. samAjanuM bhaviSya vicAreA. bhaviSyane mATe sAdhusaMsthAnuM baMdhAraNa mAMdhA. upadezanI dhArA kevI rIte vhevarAvavI, enI eka lakIra khIcA. ApasanI IrSyAe ane dveSAnA tyAga karI dyo. ane puna: paNa kahu chu ke-maryA pahelAM jarUra maLeA. niha teA jIvananI Akhare paNa tamArA upara e kalaMka cAMTelu ja raheze keH-- '' bhikSuko bhikSukaM dRSTvA zvAnavat ghughurAyate 11 "" 120 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ 47) mmmmm? 2 sudhAre. huM Emmanmi jyAre jyAre je je vastu bagaDe che, tyAre tyAre te te vastune sudhAravAnI jarUra paDe che. je te vastune na sudhAravAmAM Ave, te tene bagADe vadhatA jAya che, ane Akhare e vastune sarvathA nAza thAya che. A satya eTaluM badhuM spaSTa ane jagajAhera che ke-emAM koI paNa mANasa "kintu " kahevAne taiyAra thaI zake nahiM. tema chatAM, ghaNI vakhata jovAmAM Ave che ke vastu game 131 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane ALakhA. teTalI sArI hAya, grAhya hAya, AdaraNIya hAya chatAM, kAi koi vAtane! mANasane evA durAgraha paDI jAya che ke jenA pratApe peluM dIvA jevuM satya svIkAravA jeTaluM paNa AdA thatu nathI. jaina samAjanI paristhitine UMDA abhyAsa karanAra saheja samajI zake tema che ke-samAjane divase divase hrAsa thai rahyo che, aneka prakAranA navA navA kaleze| uddabhavI rahyA che, vIsamI sadI jevA jAgatA jIvatA jamAnAmAM paNa-udAra jamAnAmAM paNa jainadharma -jainasamAja niMdAi rahyo che, e ApaNI uparyukta mUrkhAinA kAraNe che. rUDhInA pUjArIe zu e vAtane nathI samajatA ke rUDhI, e tA sAmAjika prathA che? jyAre jyAre jevI jevI prathAnI jarUrata paDe che, tyAre tyAre samAja, peAtAnI anukULatAne mATe eka prathA khAMdhI le che. vaLI samaya jatAM e prathA ghasAI jAya che, ne navI utpanna thAya che. A vastu samaje che, jarUra samaje che, eTaluMja nahiM, paraMtu pAte paNa kudaratanA e niyamane khAdhya nira'tara thatA ja Ave che. purANI rUDhIo dUra karAve che, navI rUDhIo utpanna karAve che, chatAM emanI dRSTimAM AvI gayelA kAi sudhAraka ema kahe te teo kahevAne taiyAra thaze ke khilakula kheATI ke-" vAta che. jUnI rUDhInA nAza thai ja kema zake. AjakAlanA sudhArakA dharmanA nAza karavA beThA che. nAstike che, adhamI che. emanI sAthe asahakAra karavA joie, " ityAdi ityAdi. "" 132 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ sudhArA. AvI AvI mUrkhatAbharI vAtA nIkaLe tyAre vicArakA ane samaju mANasA, e mUrkhatAi upara hase, athavA evA dharmagurUonI niMdA paNu kare teA temAM ajAyakhI jevuM zuM che ? rUDhInA gulAme game tema pachADA kare, paraMtu zAsananA zubhecchakee, dharmanA premIee, samAjanI dAjha dharAvanArAoe khUba samajI rAkhavAnI jarUra che ke-samAjamAM sudhArAnI atyaMta AvazyakatA che. jaina samAjanI judI judI sthitionuM khArikAithI avaleAkana karanAra joI zakaze kepratyeka aMgamAM saDA peThA che, kacaro bharAyeA che, mela caDhI gayA che, ane TukamAM kahIye teA samAjanA zarIramAM kharekhara kSayaroga lAgu paDyA che. che koi sudhAranAra DAkaTare ! che kAi sudhAranAra sAcA sudhArakA ! jarA maMdiramAM praveza kare! e zAntinAM sthAnA azAntinAM dhAmA nathI khanyAM zuM? pA kalAka ekAntamAM esIne vItarAgadevanI mukhamudrA shAme STi rAkhI tame dhyAna karavA mAgeA teA thai zake tema che ? dhyAna rAkho, doSa maMdirane ke e vItarAgadevanI mUrttinA nathI. e doSa bhaktonI bhaktinI ghelachAnA che. emanA avivekane che. bhaktinI maryAdAnI atirekatAneA che. A ghelachA sudhAravI jarUranI nathI zuM ? e aviveka maTADavA jarUraneA nathI zuM? e atikatA ThekANe lAvavI jarUranI nathI zuM ? 133 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. jarA zramaNAla-upAzrayamAM jAo. jue, e upAsarA upAsarA che ke apAMsarA che? zAnta mukhamudrAvALA munirAjanAM darzana karatAM ja tamArI IcchA na hoya chatAM zira jhukI paDe. "mahAnubhAva" "devANupriya" ItyAdi madhura zabdathI ane bhale zabdanuM lAlitya na hoya, paraMtu sIdhA ane sarala hadayanA UMDANamAMthI nIkaLatI e jJAnamizrita vAdhArAthI tamArA hRdaye bhInAM banI jAya. paNa AnA badale vikarALa mukhAkRtivALA mahAmunirAjane, zerane paNa zaramAvI nAkhe evA DoLA phADI phADIne tamArI hAme garjanA karatA mahAtmAne, "badamAsa" "dAMbhika," "duSTa," "nAstika," "dharmabhraSTa," ane ethIye AgaLa vadhelI sarasvatInAM subhASita saMbhaLAvatA juo, te te apAMsarAone pAMsarA-sAcA upAzraya-zramaNAlaya banAvavAnI jarUra nathI zuM? A te upAzrayane bAhya dekhAva. paraMtu AMtarasthiti tapAsatAM te mane ema jaNAya ke A munirAja eTale heTI peDhInA kArabhArI. dinabhara gRhasthanI sAthe jAheramAM ke khAnagImAM gAmagapaDA cAlI rahyA hoya, dakSAnA umedavArane saMtADavA, nasADavA mATe nAnAprakAranA prapaMce thaI rahyA hoya, khAnagI gRhasthA dvArA rUpiyAnI levaDa-devaDa thaI rahI hoya, tejI-maMdInA tamAsA cAlI rahyA hoya, pustaka, paDAM, pAtarAM, ghA, daMDAsaNe vigere upakaraNonA paTArA bharAI rahyA hoya, ane evA prakAranI 134 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ sudhAre. bIjI--tIjI dhamAle cAlI rahI hoya te zuM te jIvanamAM, te pravRttiomAM pheraphAra karavAnI jarUra nathI zuM ? have kaI gAmamAM koI panyAsajI ke AcAryajI mahArAja upadhAna karAvatA hoya tyAM jaIne juo. upadhAna jevI AtmavikAsa karanArI tapasyA mATe paNa je Tekasa levAtA hoya, ane evI bIjI rIte jabaradastIo kivA goTALApaMcaka cAlatA hoya, to zuM tyAM sudhArAnI jarUra nathI ? AvI ja rIte ujamaNuM, pratiSThA, saMgha, svAmivAtsalya ane evI je je dhArmika kriyAo je samayane joyA sivAya, aMdhAdhuMdhI pUrvaka thatI hoya ane te kiyAe, bhale dharmanA oThA nIce thatI hoya, paranta enAthI je samAjanuM ahita thatuM hoya, to zuM sudhArAnI jarUra nathI ? spaSTa zabdomAM kahIe to-Aje ekeeka aMga saDI rahyuM che. Aje samAjanA dhanADhayo, pitAnI udAratAne pravAha evA mAge vaheto karI rahyA che ke jethI sAmAjika daSTie lAbha thavAne badale ulaTuM nukasAna thaI rahyuM che. dhanADhayone garIba ke sAdhAraNa varganI jarA paNa ciMtA nathI. sAdhue-khAsa karIne AgevAna sAdhuo potAnI vAhavAhamAM paDyA che. ane pitAnI sattAne dara calAvavA tanatoDa mahenata karI rahyA che. jAtinI jAtiye ApaNI nAdarazAhI athavA bedarakArInA pariNAme jaina dharmathI 135 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. rahyA che. sArA paDI eTalI badhI vimukha thaI Itara dharmomAM bhaLI rahI che, sAdhuomAM saDe peThe che, vaimanasya vadhyuM che, ziSyamanI mAtrAmAM eTale badho vadhAre thaye che ke enI AgaLa dharmanI niMdA e kaMI cIja samajavAmAM AvatI nathI. saMgaThana ane vairAgyanA abhAve navayuvaka sAdhuo samudAyathI alaga paDI aneka prakAranA adharmo phelAvI rahyA che. sAmAjika kurUDhio paNa eTalI badhI vadhI paDI che ke jenA pApathI Akho samAja DUbI rahyo che. keLavAyela varga vAte karavAmAM-bIjAnAM chidro jovAmAM-kADhavAmAM zUrepUro che, parantu karavuM dharavuM kaMI nathI. gRhasthonA pakSapAta, ane sAdhuonI IrSyAonA kAraNe ApaNuM saMsthAo paNa zithilatAmAM AvI rahI che. eka taraphathI AkhA dezamAM, bALake ane navayuvakomAM zArIrika sampattio prApta karAvavA mATenAM Ajolane cAlI rahyAM che, jyAre jenasamAjanA dharmaguruo emAMye pApa mAnI ene virodha karI rahyA che. sAdhvIonI saMsthA, ke je saMsthA, vyavasthita rUpe ane upayogitApUrvaka kAma karatI hoya, to AkhA samAjanI sthiti sudhArI zake, te saMsthA te atyAre sAva nirUpayegI balka bhayaMkara hAnirdhArUpa haya, evuM keTalAkanA dilamAM bhAsI rahyuM che. ApaNuM kenpharansa jevI saMsthA baMdha thavAnA pramAde cAlI rahI che. maMdiranI milakata jUo te TrasTIonA tAgaDAdhannAnA kAmamAM AvI rahI che. na tenA hIsAbe ke na tenA khItAba ! Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ sudhAre. Ama eke eka aMganuM bArikAIthI avalokana karIye te kharekhara samajAya che ke-pratyeka aMgamAM sudhArAnI jarUra che. pratyeka aMgamAM peThe saDe dUra karavAnI jarUra che. pratyeka aMgamAMthI phUDo-kacare kADhavAnI jarUra che. paNa e sudhAro kare koNa? e saDe kAThe koNa? sudhArakasAcA sudhArake ja e kAma karI zake. ane aeva sAcA sudhArakonI samAjamAM AvazyakatA che. sAcA vIrenI jarUra che, AtmabhegIonI jarUra che. baLavAkhoronI jarUra che, eka eka aMgane bArIkAIthI tapAsanArA dIrgha dRSTionI jarUra che. A sudhArake sAcA sudhArake joIe, paraMtu sudhAraka thavuM e kaMI chokarAonA khela nathI. sudhAraka thavuM, eTale Adarza banavuM, sudhAraka thavuM eTale tyAganI mUrti thavuM. sudhAraka banavuM eTale be phikara phakIra thavuM. jyAM sudhI sAcA sudhAraka na banAya, tyAM sudhI pitAnA kAryanI saphaLatAnI AzA rAkhavI e AkAzathI puSpa meLavavAnI AzA rAkhavA barAbara che. have sAce sudhAraka te che keje pahelAM svayaM sudhare che. pitAnA jIvanane pahelAM sudhAravuM, e sudhArakanA kSetranuM paheluM pagathIyuM che. anItimaya jIvana gALanAra, pitAnA-sAdhu ke gRhastha-dharmathI dUra thanAra sudhAraka kadi banI zakatA nathI. hRdayanI sAcI dAjhathI 137 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. sudhAraka thanArane-sudhArAnA kSetramAM yAhAma karanAre pahelAM potAnA AtmAne khUba keLavavAnI jarUra che. bIjI bAbata e paNa dhyAnamAM rAkhavAnI che ke sudhAro enuM nAma nathI ke mULamAM kuThAra nAkha. mULa vastuno nAza na karatAM, jeTalA aMzamAM bagADe thaye hoya, teTalA aMzamAM sudhAre kara, enuM nAma sudhAre che. maMdiramAM, bhagavAnanI pUjA vigeremAM vadhI gayelA avivekanA kAraNe maMdira, mUrti ke pUjA-pAThanuM khaMDana karavuM, enuM nAma sudhAro nathI. AvI ja rIte bIjI badhI bAbatamAM samajavAnuM che. vaLI sudhAro karAvavA IcchanAre svayaM AcaraNa batAvavuM joIe. sudhArakoe svAmi vivekAnaMde potAnA ziSyane kahelA zabdo smaraNamAM rAkhavA jevA che. jagatane sudhAravAnI je tArA manamAM icchA hoya to tuM pote sudhara.' avidhithI thatAM sAmAyiko tarapha sudhArakene abhAva thato hoya ane teo bIjAone zuddha sAmAyika karAvavA cAhatA hoya, to temaNe svayaM zuddha sAmAyika karI batAvavuM. ema je je vastumAM ApaNe sudhAro karAvavA IcchatA hoIe, te te vastunuM zuddha rIte svayaM AcaraNa karavuM. mane lAge che ke ghaNuM kharI bAbatamAM to ApaNuM ane ApaNA mitronuM dekhatAM dekhatAMja 138 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ sudhAre. vagara bele sudhAre thato raheze. kaI vastumAM kadAca balavAnI paNa jarUra paDe, te te alpa 4. vadhAre nahiM ja. sudhArake je ema samajatA hoya ke- sAdhu potAnI AvazyakIya kriyAone na kare, ane sudhArAnI vAto kare, tethI te sudhAraka, ane jyAre te moTara ke relamAM besavA lAge, eTalA mATe sudhAraka, te te kharekhara bhUla kare che. dharmanuM rakSaNa-pAlana, e sAcuM sudhArakapaNuM che. dharmane choDe, dharma kiyAethI dUra thavuM, emAM bahAdurI zI che? bahAdarI zuddha rIte dharmanA pAlana karavAmAM che. bagaDelAne sudhAravuM, enuM nAma sudhAre che. bagaDelAne sAva choDI devuM, enuM nAma nAzakatA che. ucchedakatA che ApaNe sudhAraka banavuM che. uchedaka nathI banavuM. sudhArakanI pahelI hAkala "samayane oLakha" e hevI joIe. ane pahelAM svayaM samayane oLakha joIe. keTa, pATaluna ne nekaTAI kalara lagAvavAM, e samayane oLakhyAnuM lakSaNa nathI. athavA kevaLa lekacara bAjI jhADI, e paNa samayane oLakhyo na kahevAya. samayane oLakhanAre te che ke-je samAja ke dharmane mATe potAnA dravyane, samayane ane zarIrano bhega ApavAne yathAzakti taiyAra thAya. AjanA sudhArakamAMnA ghaNA kharA jeTalI sudhArAnI vAta kare che, emAMnuM apAze paNa samAjanuM kaMI ukALavA taiyAra thatA hoya, to teo ghaNuM kAma karI zake. 139 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. ghaNu kharA te "sudhArakanA khAM" mAM khapavuM che, ane vakhata Ave "caDha jA beTA sULIpara, allA acchA karegA" vALI kahevatane caritArtha karatA jovAya che. savA khAMDI balavA karatAM savApAsera paNa karI batAvavuM, vadhAre sAruM che. sudhAraka! jAgrata thAo. mahAvIranA zAsanamAM atyAre sAcA sudhArakonI ghaNuM jarUra che. Dagale ne pagale jarUra che. Aje jenadharma gujarAta ane kAThiyAvADanA eka khAciyAmAM jaI paDayo che, tene bahAra kADhI dezadezAMtaramAM phelAvanArA-pracAra karanArA sudhArakanI jarUra che. jene samAjamAM keTalAka sAdhuo ane dhanADhaya gRhastho taraphathI je gurUDamavAda cAlI rahyo che, e gurUDamavAdane dera teDI nAkhavA mATe sudhArakenI jarUra che. rUDhIvAde jaina dharmane kharekhara jhAMkho pADe che, kalaMkti karyo che, e rUDhIvAdane ucheda karavA mATe sudhArakenI jarUra che. sudhAraka! tamArI kayAM jarUra nathI ? mahAvIranI sAcI bhAvanA, mahAvIrane dharmanI sAcI udAratA Aje tame kayAM jUo che? e sAcI bhAvanA ane sAcI udAratA pRthvIpaTa para mUkavA mATe bahAra paDe. paNa jarA dhyAnamAM leze? pahelAM ja kahI cukyo chuM ke sudhAraka thavuM e heluM nathI. pahelAM svayaM Adarza banavAnuM che. pahelAM svayaM sudhAravAnuM che, pachI bIjAne kahevA javAnuM che. bIjAne kahevA jatAM ghaNuM ghaNuM muzkelIonA 140 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ sudhAre. sAmano karavA paDaze. dhaNu ghaNu tiraskAra ane apamAno sahavA paDaze. jotibahAra ke saMghabahAranA DeALA tamane DarAvI mAraze. "nAstike ", "adhamio, "mithyAtvIe" "dharmadhvaMsake"nAM vamaya bANe tamArI chAtImAM suMsarA nIkaLe, evI rIte tamane AvI vaLagaze. chAtI majabUta rAkhaje. daDha pratijJa thaje. saMgaThana baLa vadhArIne bahAra Avaje ane pelA lUthara ke lutharanA sAthI sudhArakane pUchIne bahAra Avaje ke sudhArAnA kSetramAM bahAra paDatAM-medAne jaMgamAM utaratAM temane keTalI muzkelIo paDI hatI. khUba dhyAnamAM rAkhaje ke e rUDhI-rAkSasI mAratAM mahAbhArate laDhavAM paDe, e jJAti killA toDatAM bahu jaMga kheDAvA paDe. sAcuM svAtaMtrya sAdhatAM kaMI batrIsA devA paDe, pUche lUthara-sudhArakane, AgamAM baLavA paDe. ATalu sAmarthya, ATalI daDhatA hoya te sudhAraka thaze ane sudhArA karavA bahAra Avaje. vijaya jarUra che! 141 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 4 ) jaMgalI jAnavaronI hiMsA. || eka dezI rAjAe peAtAnA zaheramAMnAM kUtarAone nAza karavA traNa cAra zikArIe rAkhI dharma sthAnakA hAya ke bajAra hAya, hiMduvADA hAya ke musalamAnavADA hAya, jyAM kUtarU dekhAya, tene gALIthI viMdhI nAkhavAnA hukama kADhelA. svastha gurudeva vijayadharmasUri mahArAje, e prajAnA duzmana rAjAne jyAre tenI e krUratA-ni yatA dUra karavA saMbaMdhI upadeza ApyA, tyAre teNe eka vicitra javAba ApelA, Aja paNa agiyAra varase mane yAda che. 142 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaMgalI jAnavAnI hisA. kUtarAnI jAti manuSyanI jAti sAthe na hovI joIe. rAtre ame pADe che, ane tethI mArI ane prajAnI nidrAmAM bhaMga thAya che" keTale vicitra javAba ? vacananI nirakuzatAnI kaMI hada che? pate te gAmathI lagabhaga cAreka mAIla dUra rahetA, chatAM gAmanAM kUtarAMnI raMjADa amane herAna karatI. prajA to bicArI e kUtarAne roTalA ne zIre khavarAvI pAlana karatI. Akhare yuktivAdamAM e rAjAjI lAjavAba banyA, tyAre kahe: "bhale huM narake jAuM" basa khalAsa! chatAM gurudeve te e javAba Ape ke "nA, e nahi bane. niHsvArthatApUrvaka tamane sAce sAcuM saMbhalAvI, ame tamane satyanuM bhAna karAvIzuM ane narake jatA aTakAvIzuM." atu. A te mAtra eka prasaMganI vAta hatI. paraMtu ahiM kahevAnuM je che te A che. jeo kUtarAne mArI nAkhI kUtarAMnI jAtine nAza karavA Icche che-IcchayA che--hajAre prayatno karI cUkyA che, teo potAnI IcchAne kadi paNa pUrI pADI zakayA nathI. e ane emanA kadAca bApadAdAo paNuM kUtarAM mAratA AvyA haze, paraMtu kUtarAM te eTalAM ne eTalAM ja, balake ethI vadhAre ja devAyAM che. eka zikArI rAjavInI sAthe vAta thatAM, emane pUchavAmAM AvyuM ke-"tame hariNu ane sasalAM jevAM nirdoSa jaMgalanI zobhArUpa jAnavarone zikAra zA mATe kare che? ---- 143 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane ALakhA. e tamArUM zuM khagADe che ? " pAte kevaLa zeAkhanI khAtara ja e nirdoSa prANIonA zikAra kare che, chatAM jANe ke yuktivAdamAM huM harAvI dauM, ema dhArI javAba Ape che:-" hiraNa, e amArI khetIne ghaNu nukazAna pahoMcADe che. mATe e jAtinA nAza karye ja chUTakA. " AnA uttara sIdheA ane sarala ja che. bhAratavarSa mAM zikArIonA pAra nathI. zikArI varSonAM varSothI thatA AvyA che, chatAM haharaNanI jAtinA kAipaNa dezamAMthI nAza thayA kAie jANyA che ? eTaluja nahiM parantu je prAntamAM hariNAnA zikAra karavAmAM Ave che, e prAntamAM, khIjA- nahi zikAravALA prAntA karatAM vadhAre upaja thAya che, ema kahevAnuM sAmarthya teo karI zake tema che? ekaja dezI rAjya jodhapura. cAkkasa varSo pahelAM, jyAre ke te rAjyamAM hariNAdinA zikAra nahi thatA hatA, tyAre atyAranI apekSAe te vakhatanI prajA zuM du:khI hatI ? zuM te vakhate anAja niha pAkatuM hatuM? na kevaLa jodhapura ja, jyAM jyAM pahelAM zikAra nahi thatA hatA, ane atyAre thai rahyA che, e badhAM sthAnAmAM atyAranA karatAM pahelAM anAja ochuM pAkatu hatuM, athavA te vakhatanA manuSyA du:khI hatA, evu kahevAne kAIpaNa samartha thaI zake tema nathI. khalke vastusthiti tA tethI ulaTI ja dekhAya che. eTale ke pahelAMnA pAka, e atyAre pAka rahyo ja nathI. pahelAMnuM sukha, 144 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaMgalI jAnavaranI hiMsA. e atyAre sukha rahyuM ja nathI. zikAre karIne jAnavanuM astitva ochuM karI khUba anAja utpanna karavAnI bhAvanA rAkhavAvALA, ethI ulaTuM ja anubhavI rahyA che. AthI jarA AgaLa vadhIe. manuSya jAtimAM eka evo varga che ke-jeo ema mAne che ke-vAgha, cittA, sApa, viMchI vigere jAnavara ke jeo manuSyajAtine phADI khAya che, manuSyane DaMkha mArIne vedanA utpanna kare che, balake prANu paNa laI le che, evAM jAnavarone te jarUra mAravAM joIe. ane tema karIne tenuM astitva ghaTADI devuM joIe. AvuM mAnanAre varga ghaNo maTe che; bake jeo mAMsAhAra nathI karatA, zikAra nathI karatA, ane jIvadayAnA himAyatI kahevarAve che temAM paNa che. ghaNA kSatriya, brAhmaNe, ane vaizya paNa-ke jeo zikArAdimAM nathI mAnanArA, ane pitAne parama Izvarabhakta kahevarAve che, teo paNa uparanI vAtamAM mAne che. ane kadAcit evA hiMsaka prANIne pite nathI mAratA, te paNa bIjAnI pAse karAvavAmAM, kiMvA koIe mAryo hoya te tenI anumodanAmAM adharma pApa to nathI ja mAnatA. kAraNa ke-te jAnavaranuM astitva e manuSyajAtine mATe bhayaMkara mAne che. te jAnavarane, teo manuSyajAtinA gunhegAra samaje che. ane gunhAnI zikSA ApavI, e kartavya samaje che. 145 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. AvI hiMsAnA saMbaMdhamAM khAsa vizeSa vicAra kara Avazyaka che. khAsa khAsa vicAravAnI bAbate A che. 1 AvI hiMsAmAM hiMsAjanya pApa lAge che ke kema? 2 AvI hiMsA karavAne manuSyane haka che ke kema? 3 AvI hiMsAthI je phAyadA manuSyo dhAre che, te phAyadA thAya che ke kema ? hiMsAnuM lakSaNa bAMdhavAmAM AvyuM che. teSa vRddhA du:votyAna hiMsA, dveSabuddhithI bIjAne du:kha utpanna karavuM, enuM nAma hiMsA che. manuSya AvA jIvone mATe vicAre che ke-A jIve amArA duzmana che, amArI mAla-milakata kiMvA amArI manuSya jAtine nukazAna kare che. amArA prANa hare che, A bhAvanA ja te jIvo pratye dveSa jAhera kare che. ane e zreSa buddhithI e jIvane duHkha pahoMcADavuM, emAM ja jyAre hiMsA che, te pachI e jInA prANa haraNa karavA, emAM bhayaMkara hiMsA hoya, emAM vicAravA jevuM ja zuM che? balka prANene haraNa karavA e na kevaLa hiMsA ja che, balka kUratA che. ridra dhyAnanI parAkASTA che. evA radra pariNAmathI jIva mahApApamAM DUbe, emAM Azcarya jevuM ja zuM che ? have hiMsAnI bIjI vyAkhyA karIe: pramAvAnuM praSyipopamAM hiMsA pramAdathI koI paNa prANane nAza kare, enuM 146 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaMgalI jAnavaronI hiMsA. nAma hiMsA che. uparyukta jIvonI hiMsAmAM svArtha spaSTa che. potAnA svArthanI khAtara nirdoSa prANione mAravAmAM pramAda pratyakSa che. svArthathI kaSAya utpanna thAya che. ane kaSAya e pAMca pramAda paikIne eka pramAda che. eTale e vyAkhyAnI daSTie jotAM paNa hiMsAjanya pApa avazya lAge che. bIje vicAra hakaka saMbaMdhI karavAno che. manuSya jAti e eka ucca jAti che. bIjA prANio karatAM manuSya jatimAM keTalIka bAbatonI vizeSatA che, ane e vizeSatAnA kAraNe tethI halakI keTInAM jAnavarene mAravAne tene hakaka prApta thAya che e mAnavuM ja eka prakAranI aghaTita svataMtratA athavA julma che. ema te manuSya jAtimAM paNa eka ekathI caDhIAtI zaktiovALA manuSya dekhAya che, parantu e adhika zaktiovALA manuSyo hina zaktivALA manuSyone mArI nAkhavAnA siddhAMta pracalita kare te jagamAM keIne jIvavAnuM rahetuM ja nathI. manuSya jAtino paNa saMhAra ja thaI jAya. mATe e yukti bilakula bina pAyAdAra che ke "amArI pAse vadhu zaktio che, mATe ame tene nAza karIe." e te pitAnA saMhAra mATenuM nimaMtraNa che. eka dalIla ema karavAmAM Ave che ke " te jAnavare amArUM nukasAna kare che, mATe tene mAravAno amAre hakka che. " Aja yuktine AgaLa karI siha, vAgha, sApa, 147 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. viMchI ane chevaTe mAMkaDa sudhI jIne paNa ghaNuM kharA leke mAravAne ughukta thAya che. paratu prANionA svabhAva sabaMdhI bahu bArikAIthI vicAra karanArAone mAlUma haze ke vAgha ane siMha jevA kuramAM kura prANine paNa manuSya, eka bhayaMkaramAM bhayaMkara jAnavara tarIke dekhAya che. spaSTa zabdomAM kahIe to manuSya ja, eka evuM bhayaMkara prANuM che, ke saMsAranA tamAma prANio tenAthI bhaya pAme che. manuSya jAti eka sAthe rahe che eTale ene parasparasa eka bIjAne bhaya nathI lAgatI, parantu e jaMgalamAM, kaMdarAomAM, daremAM ane pattharanI zilAonI nIce sukhathI lapAI rahelAM jAnavare jyAre manuSyane jue che, tyAre tenA jIvana upara eka bhayaMkara vAdaLa gherAI AvyuM hoya evuM ene jaNAya che. e vAtanI khabara manuSyane bhAgye ja rahe che. ane jyAM sudhI e jherIlI ke hiMsaka jAnavare paNa AvA bhayathI vyAkula nathI thatAM tyAM sudhI te manuSya jAti upara humalo nathI ja karatAM. evAM hajAre manuSya ApaNe joIe chIe ke jeo jaMgalamAM rAta divasa vicare che. evA aneka manuSyanAM udAharaNe ApI zakAya tema che ke jeonA zarIra upara sApa ane vichI pharI vaLyA haze paraMtu teone kaMika paNa IjA nathI pahoMcADI. ghaNuM mANase vIMchIne pitAnA zarIra upara pherave che. bIjAo ajAyabImAM garakAva thAya che, kahe che 148 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaMgalI jAnavanI hiMsA. ke "ANe te maMtrathI e vichInA DaMkhanuM jhera mArI nAkhyuM che, tethI te hAtha upara pherave che." paraMtu te eka jAtane bhrama che. vIMchInI cAmaDImAM eka evA prakAranI vizeSatA che ke je tenI pITha upara eka aMza mAtra paNa sparza thaze to te jhaTa pitAne DaMkha upADI e sparza thayelI vastu upara mAraze. jyAM sudhI enI pITha upara sparza na thAya tyAM sudhI te DaMkha nahiM ja upADe. ane enuM ja e kAraNa che ke keTalAka manuSya bahu sAvadhAnatApUrvaka vIMchIne potAnA zarIra upara pherave che. AvI rIte sApa vigere jAnavare paNa jyAM sudhI kaI paNa jAtanA bhayamAM nathI AvatA tyAM sudhI te DaMkha nathI ja mAratAM. jyAre vastusthiti A che te pachI, ApaNe, e jAnavaro ApaNuM nukasAna pahoMcADanAra che. ApaNo jIva lenArAM che, ema mAnavuM, e eka prakArano julma nahiM te bIjuM zuM che? manuSyajAtine jarA paNa hAni na pahoMce, evA prakAranA bhakSyathI potAnuM gujarAna gujArI rahelAM e nirdoSa prANione, potAnuM duHkha nahi kahI zakanArAM jAnavarane kevaLa potAnA svArthanI khAtara ke zekhanI khAtara A saMsArathI vidAya karI devAM athavA vidAya karI devAnI buddhi rAkhavI, e to akSamya gunhA ja kahI zakAya. e jaMgalI jAnavarone potAnAM gunhegAra samajanArA kharekhara bhUla kare che. bhayamAM AvyA vinA teo keInA 149 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ cA karatAM natha tithI hameza re che, ane samayane oLakhe. upara humalo karatAM nathI, balake vAgha, cittA vigere e jaMgalI jAnavare te manuSyajAtithI haMmezAM dUra ja rahe che. jeo ApaNAthI bicArAM nAsatAM bhAgatAM phare che, ane manuSyajAtithI chupAtAM phare che, teone gunhegAra mAnavAM e keTalo anyAya che? haraNa jevAM jAnavare jaMgalanuM ghAsa khAIne jIvana vyatIta kare che, ke jethI manuSyajAtinuM kaMI nukasAna ja nathI. balake ghAsa khAvuM, e to pitAnI garIbAI-dInatA prakaTa karavA barAbara che. je rAjAe eka rAjAnA hajAre mANasanI kalla karI hoya, ane lAkho-karoDa rUpiyAnuM nukasAna karyuM hoya, chatAM te ja rAjA je mahemAM ghAsanuM eka tRNa laIne hAme Ave te tenA badhA gunDAo mApha karI tene abhayadAna ApavAmAM Ave che. eka kSaNabhara ghAsa laIne ApaNuM AgaLa pazu banI AvanAra kaTTara duzmanane paNa choDI devAmAM Ave che, tyAre hamezAM ApaNuM sAme ghAsa khAIne rahenArAM, are ApaNAthI bhayabhIta thaIne jaMgalamAM nAsI janArAM jAnavarone mAravAne hakka kahe, e keTaluM badhuM ghera anyAyIpaNuM che. - have eka bAbatane vicAra karavAno rahe che. ane te e ke jaMgalI jAnavanI hiMsAthI je phAyade manuSya dhAre che, te phAyado thAya che ke kema ? jaMgalI jAnavarane nAza karavAmAM manuSya mukhya e 150 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaMgalI jAnavaronI hiMsA. vicAre che ke jaMgalI jAnavarane mArI nAkhavAthI astitva ochuM thaI jaze, ane tethI tenA nimitte thatuM manuSyanuM maraNapramANa ochuM thaze. manuSya jAti potAnI mRtyu saMkhyA kama karavAne mATe, e jIvone nAza karavAne je prayoga karI rahI che, te AjanI nathI. sApa, viMchI, vAgha, siMha ane evAM jaMgalI jAnavarane mAravAnI pravRtti kaMI AjanI nathI. e to anAdikALathI cAlI rahI che. chatAM haju sudhI e jaMgalI jAnavaranI jAtine sarvathA nAza thaye hoya, e keIpaNa dezane, keIpaNa samayane ItihAsa batAve che kharo ? kadApi nahi. balka A prayogomAM te game tevA hiMsAmAM mAnanArAne paNa spaSTa jaNAya che ke-"bIjAnA nAzamAM pitAne sukha mAnavuM, e bhayaMkaramAM bhayaMkara bhUla che. jaMgalI jAnavane nAza karIne manuSyajAti pitAnA sukhanI IcchA rAkhe che, e ajavALAmAMthI aMdhArAmAM javAne prayatna kare che. ghaNuM lekene khabara nahi hoya ke khuda gavarnamenTa meTAM moTAM InAme kADhIne jaMgalI jAnavarone nAza karAve che. eTalA mATe ke manuSya jAtinAM mRtyu enAthI ochAM thAya. parantu A prAgamAM e leke keTalA badhA niSphaLa nIvaDyA che, e "gejheTa opha InDIyA " mAM gavarnamenTa 151 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane ALakhA. , epha inDiyA ' nA sekreTarIe je vaktavya prakAzita karyuM che, te uparathI spaSTa thAya che. sane 1927mAM gavarnamenTe 139000 rUA. jaMgalI jAnavareAnA zikAra karavAvALAone InAma ApyA. 1250 rUA. sApane mAravAvALAone InAma ApyA. A inAmanA pariNAme 25500 jaMgalI jAnavarono ane 57000 hajAra sApeAne nAza karavAmAM AvyeA. ATalA dravyavyaya karIne ATalA jIvAnI hiMsAnu pariNAma zuM AvyuM che te ApaNe joie. je varSamAM 140250 rUpiyA te jaMgalI jAnavare ane sApeAne mAravAmAM kharacAyA che teja varSa eTale sa. 1927 mAM jaMgalI jAnavaro ane sApeAnA kAraNe 21354 mANasAnAM mRtyu noMdhAyAM che, jemAM 2285 mANasA vAgha vigere jaMgalI jAnavarAnA kAraNe ane 19069 sApeAnAM kAraNe. mukhI teA e che ke saM 1925 mAM 1962 mANusA jaMgalI jAnavaree khAdhAM, saM. 1926 mAM 1985 mANasA khAdhAM, jyAre je varSomAM eka lAkha egaNacAlIsa hajAra rUpiyA kharacIne 25500 jaMgalI jAnavarAnA saMhAra karavAmAM Avye che, te varSomAM 2285 manuSyeAnA saMhAra te jaMgalI jAnavarA dvArA thayA che ane 19069 manuSyA sApA dvArA maryA che. 152 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaMgalI jAnavarenI hisA. uparanA sarakArI AMkaDAo uparathI koI paNa vAcaka sahaja samajI zake tema che ke prati varSa jaMgalI jAnavarene saMhAra jema vadhAre vadhAre karavAmAM Avyo che, tema tema te jaMgalI jAnavare dvArA manuSyone saMhAra vadhAre vadhAre thaI rahyo che. arthAt jema jema jAnavarane vadhAre mAravAmAM Ave che, tema tema te jAnavaronI saMkhyA vadhatI ja jAya che. AphrikAdezamAM vAgha siMha ghaNuM thAya che. lagabhaga te dezanA rahevAsIo moTe bhAge zikArI che. zikAre pUba thAya che, chatAM AphrikA to ene eja vAgha-siMhane deza rahyo. enuM astitva haju sudhI ochu nathI thayuM. mAravAnA prayogamAM AnAthI vadhAre niSphaLatA bIjI kaI hoI zake? kahevAnI kaMIka ja AvazyaktA nathI ke jema jema jIvonI hiMsA vadhAre karavAmAM Ave, tema tema tenI utpatti vadhatI ja jAya che. eka sAmAnyamAM sAmAnya anubhavanI vAta che ke je loke mAMkaDane mAratA nathI teonA gharamAM kvacit ja mAMkaDa thatA ApaNe joIe chIe, jyAre mAranArAo bhAgye ja mAMkaDanA upadravathI bacelA rahe che. je prAnta ane gAme hiMsaka che, hiMsA karanArAonI vastI vadhAre che, e prAnta ane gAmamAM evAM jherIlAM jAnavaranI utpatti vadhAre ja hoya che, ane tenAthI tenAM mRtyu paNa vadhAre thAya che. 153 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane ALakhA. huM amArA zivapurInA ja ceDA anubhava kahuM. zivapurImAM svAbhAvika rIte cAmAsAmAM sApanA ane unhALAmAM viMchInA upadrava vadhAre rahe che. ane temAM zivapurInA sImADA, ke jyAM svargastha gurUdeva vijayadharma sUrIzvarajI mahArAjanuM samAdhimaMdira banyuM che, e eka bhayaMkara ja Mgala hatu. avAra navAra tyAM vAgha cittA vigere AvatA. samAdhimaMdira banavA lAgyuM, makAnA khanyAM. vastInI AkhAdI thavA lAgI, eTale tenI AsapAsa abe mAIla sudhI have evAM jaMgalI jAnavaranuM nAme ya sabhaLAtu nathI. parantu prAraMbhanAM keTalAMka varSo sudhI vIMchInA ane sApanA upadrava tA ghaNA rahyo. ame ane vidyAthIe pratikramaNa karatA hAie, te vakhate 5-7 vIMchI eka sAthe krUratA ghaNIvAra jovAtA. temane kaMipaNa chechA na karatAM vidyAthIe dhIrethI pakaDI jarA dUra mUkI Ave. basa, A sivAya ene jarA paNa kaSTa pahAMcADavAnuM kAinuM mana na thAya. AnuM pariNAma e AvyuM che ke Aje bhAgyeja kvacit viMchI ke sApa dekhAva de che. have teA vidyArthIo jANe vIMchI ane sApanA bhAIbaMdha banyA che. vichIne tA ramatAM ramatAM hAthamAM pakaDI dUra mUkI de che ane sApane sAMDasAmAM pakaDIne. jo ke have teA e jAnavara kacita ja nIkaLelA dekhAya che, jyAre zivapurI gAmamAM AjathI sAta varSa upara je upadravA jovAtA, te ja upadrava atyAre paNa 154 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaMgalI jAnavaronI hiMsA cAlu che. kAraNa e che ke-jene ke evA thoDA ja lokone cheDIne bAkInA loko evA jIvonI hiMsA kare che. ane tethI te jIvonI utpatti vadhatI ja rahe che. uparanI hakiste uparathI e samajavuM jarAya kaThina nathI ke-keIpaNa jIvanI hiMsAthI, jeo ema mAnatA hoya ke te jIvanuM astitva ochuM thAya che, to te bhayaMkara bhUla kare che. bake e daDhatApUrvaka samajI rAkhavAnI jarUra che-je jIvonI hiMsA jyAM vadhAre thAya che, te jIvanI utpatti tyAM vadhAre thAya che. aeva manuSyajAtie, cAhe jaMgalI hoya ke cAhe game tevAM hoya, paraMtu keIpaNa jIvanI hiMsAthI dUra rahevuM emAM ja pitAnuM ane paranuM kalyANa raheluM che, eTaluM ja kahI viramuM chuM. 155 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ (49 ) LEUSUCUEUG UCUSUCUS BHISHESHBigfiglism saMdeza. LELELCUELSILSLSLSTS BiEfEringingI]STSTSTS mArA vahAlA vIra yuvake ! hamaNuM thoDA divasa upara gurUkuLa-gujarAnavAlAnA keTalAka yuvake parIkSA ApavAne ahiM (zivapurI) AvelA, teoe mane kahyuM hatuM ke "jena yuvaka maMDaLa paMjAba" nuM adhivezana thavAnuM che te upara saMdeza mokalaze. huM saMdeza mokaluM? samAja ane dezanI paristhiti svayaM "saMdeza"nuM kArya karI rahI che, jene AMkha che te 156 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMdeza. AMsu vahAve che, hRdaya che te rUve che, ane buddhi che te vicAramAM paDela che. ciMtAmAM cUra thaI rahela che. huM zuM batAvuM? zuM samAja ane dezanI paristhiti tamArAthI chAnI che ? bhAIo, jagadgurU zrI hIravijayasUrIzvarajI mahArAjanA samaya pachIthI jenasamAjanI kamanasIbInuM caka prAraMbha thayuM che. te divasathI Aja sudhI prati varSa ATha ATha hajAra jenonI saMkhyA ghaTI rahI che. te moTo ane havAI jhahAjemAM uDavAvALAone nahi, paraMtu tamArA dharmagurUone-jenA munirAjene pUche ke-jenasamAjanI Arthika sthiti kevI che? te munirAjone nahiM, jeo heTA zaheramAM rahIne lakSAdhipati ane keTyAdhizanA gharamAM ja gocarI jatA hoya ane jeo pitAnA mAnelA thoDA bhakto pAse ujamaNuM, upadhAna, ane saMgha tathA evI bIjI dhUmadhAme karAvI pitAnI vAha vAha pokarAvatA hoya. paraMtu te munirAjone pUchajo ke-jeo nhAnA heTA badhAM gAmamAM vicare che ane lukhI relIno TukaDe ke je maLyuM te hArI udarapUrti kare che. Aje samAjanA seMkaDe yuvake Arthika kaThinatAonA kAraNe zikSAmAM AgaLa vadhI zaktA nathI. Aja hajAro amArI vidhavA baheno potAnA cAritranI rakSA ane udara nirvAha karI zake, evA sAdhanonA abhAvathI atyAcAriyenA hAthe paDI pitAne dharma ane jIvana naSTa karI rahI che. Aja hajAre navayuvake koI paNa dhaMdhA rojagAranA abhAve bekAra banIne nAnA prakAranA adharmonuM 1pa7 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. AcaraNa karI rahyA che. Aje aneka peTA jAtiye amArI jAtIya saMkucitatAnA kAraNe jenadharmane choDI cheDIne anyadharmomAM bhaLI rahe che. mitre ! zuM batAvuM? jena samAjanA pratyeka aMgamAM saDe peThe che. A saDe nahiM dUra karavAmAM Ave te, mAre pUrNa vizvAsa che ke jene samAjane mRtyu ghaMTa bilakula najadIkaja sAMbhaLavAmAM Avaze. paraMtu bhAIo, A saDe kADhe keNa? ene sudhAre kare keNa? enA mATe mAre te saMpUrNa vizvAsa kevaLa tamArA uparaja che-samAjanA navayuvaka upara che. mArI te Aje varSothI e zraddhA beThelI che ke-amArI samAjanA navayuvake yadi samAjamAM Andolana ubhu karaze te avazya daza-pAMca varSomAM AzAtIta parivartana joI zakAze. paranta mane mApha karavAmAM Ave, huM AnI sAthe sAthe eka ora vAta kahI levA cAhuM chuM amArA navayuvakemAM prAya: eka doSa jovAmAM Ave che. te A che "bele che bahu ane kare che thoDuM." mArUM namra mantavya che ke have khAlI belavAneja samaya nathI rahyo. have te kArya karavuM joIe che. dAkSiNya ane bhIrUtA ene dUra karIne samAjanA uddhAranA je je upAye mAluma paDatA hoya, te te upAyane hAthamAM levA joIe. ane te upAyane-te vastuone sAthI pahelAM potAnA AcaraNamAM lAvIne pachI jaganI slAme rAkhavA joIe. 158 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMdeza. eka samaya hato, jyAre sAdhuomAM ghaNuM ja zithilatA praveza karI gaI hatI. te vakhate mahApratApI AnaMdavimalasUri bahAra AvyA, jemaNe ghora tapasyAo ane zuddha cAritra pAlana karIne cupacApa vicarI jagane batAvyuM ke "sAdhudharma A che." kahevAnI kaMIja AvazyakatA nathI ke yadi teoe AcaraNamAM utAryA sivAya kevaLa upadeza ApavAmAMja sAdhu saMsthAne uddhAra mAnyo hato te temanA Adarza jIvanathI je sudhAre thaye, te sudhAro ekalA upadezathI na ja thAta. bhAIo, ApaNuthI bhale thoDuM thAya paraMtu kaMIne kaMI karI batAvIne ja bIjAnA upara prabhAva nAkhavo joIe. gharamAM besIne vAta karIe, ke sabhAonA pleTapheme upara caDhIne lekacare jhADIe; enI apekSA ApaNe ApaNA kartavyathI-AcaraNathIja kaMIka karI batAvIe, to te vizeSa lAbhakartA thaI paDe che. bezaka, vicArene pracAra karavAne mATe samayAnusAra vyAkhyAnAdinI pravRtti paNa upagI avazya che; parantu te tyAre ja zobhe ke jyAre ApaNe te pramANenuM vartana zarU karyuM hoya. AcaraNa vinAne upadeza zA kAmano che? mitra, uThe, ubhA thaI jAo. have pramAdamAM paDI rahe vAno samaya nathI. samAjane mATe svArtha tyAgI bano. tamArI zaktine-vicArone upayoga samAja ane dharmane 159 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. mATe kare. dharmanA pracArane mATe (sAmpradAyika dharma nahiM parantu mahAvIranA udAra dharmanA pracArane mATe) yAhema karIne bahAra Ave. tamArA uparaja samAjanI nakAne AdhAra che ane vIsamI sadInA vegathI pAra kare? parantu eka vAta jarA kahI levA deje. tamane mAlama haze ke sevAnuM kArya jevuM vikaTa che, evuM bhAgye ja bIju koI kArya haze. sevAnA kSetramAM bhayaMkara kAMTAo che. sevAnA kSetramAM mATI oNATI khAIo che. sevAnA kSetramAM mINanA dAMtothI leDhAnA caNA cAvavAnA che. khuba yAda rAkhaje, kaThinAInA pahADe pAra karavAnA che. tamane evA evA prasaMge upasthita thaze je vakhate tame nirAza thaIne tamAma kAryothI alaga thaI besavAnI nebata upara AvI jaze. jenA kalyANane mATe tame tamArI Ahuti ApatA haze, teo pote tamane tiraskAraze. tamArI sevAne dhutakAraze. tamane dUra thavAnuM kaheze; parantu vIranA putre ! kaMI harakata nahi. jeNe kArya karavuM che, jeNe samAja dharma ane dezanI sevA karIne potAnA jIvanane sArthaka banAvavuM che, teNe na stutinI AzA rAkhavI ne na niMdAnI paravA karavI. niMdA ane stuti e to bhinna bhinna manuSyanI bhinnabhinna milakata che. bhalA, pitapotAnI milakatanI teo dukAne khole, temAM ApaNe zA mATe harSa zeka karavo? jenI pAse je mAla hoya, te teja dhare. ApaNe to ApaNuM kAma karatA rahevuM 160 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMdeza. joIe. kAma karavAnI bhAvanA rAkhavAvALAone mATe kSetra ghaNuM vizALa paDyuM che, eTalA mATe mitre ! Ava, bahAra Ave, ane samAja tathA dharmanI sevAne mATe medAne jaMgamAM utare ane tame tamArA kartavyathI batAvI Ape ke- Adara maLo yA nA maLe, amane kazI paravA nathI; tyama phaLa maLe, yA nA maLe, te jANavA IcchA nathI. kartavya karavA janma A, dinarAta temAM rata rahI; RNamukta vizva thakI thavA, kartavya karavuM che ahiM. zAsanadeva tamane je samAja ane jainadharmanI sevA karavAnuM sAmarthya Ape ane tamArI IcchAo pUrNa thAya, eja aMtaranI abhilASA. BE 161 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 10 ) mahAvIra-jayantI che vadhAre nahiM, mAtra pacIsa varSa uparanI ja vAta che. je mahAvIradevane ApaNe jagaduddhAraka mAnIe chIe, jeone ApaNe caramatIrthakara bhagavAna tarIke oLakhIe chIe te mahAvIrano janmadivasa karyo che, enI ye ghaNuone khabara nhotI. ane keTalAka te ema jANatA hatA ke bhAdaravA zudi 1 ne divasa e bhagavAnane janmadivasa che. kAraNa ke te divase kalpasUtranI vAcanAmAM janmatsava mAnavAmAM Ave che. paraMtu have jenasamAjanI te ajJAnatA dUra thaI che. AkhI ye trilekImAM je vakhate devalenA deva ane 162 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAvIra jayantI. devendroe tema mRtyulekanA manuSyae jotsava ujavyo hatA, e divasa-mahAvIra prabhune e janmadivasa te cetra zudi 13ne che, eTaluM ja nahi, paraMtu e cetra zudi 13nA divasane jenasamAje pitAne eka parama pavitra divasa mAnI, te divase bhagavAna mahAvIra devanI jayantI ujavavAne paNa khAsso pracAra karyo che. kahevAnI kaMI AvazyaktA nathI ke- chellAM pacIsa varSomAM "mahAvIra jayantI" lagabhaga sarvatra nhAnA ke moTA pAyAthI ujavavAmAM Ave che. A divasanuM mAhAsya na kevala svAmivAtsalyAdi karavA pUratuM ja rAkhyuM che, paraMtu A divasa, e jenenA nahiM parantu AkhA e AryAvartana eka uddhAraka mahAna purUSane janma divasa havAnI khAtarI rAjyAdhikArIone paNa karI ApI che. ane tenuM ja e kAraNa che ke-keTalAka dezI rAjyoe rAjyanA jAhera tahevAra tarIke A divasane mAnya rAkhe che. ATaluM hovA chatAM paNa ApaNe bhagavAna mahAvIra devanI vAstavika jayantI" ujavavAthI te hajAre gAu pAchA chIye, e vAta mahAvIranA pratyeka anuyAyIe barAbara samajavI ghaTe che. bhagavAna mahAvIra eTale koNa? bhagavAna mahAvIranuM mahattva keTaluM? bhagavAna mahAvIranA siddhAnto e kaI keTInA siddhAnto? A badhI bAbatone jyAre jyAre vicAra karavAmAM Ave che, tyAre ApaNane spaSTa samajAya che ke, bhagavAna mahAvIranI jyanI ApaNe je AkAramAM ujavIe chIe, mahAvIra bhagavAnanI jayantI nimitte ApaNe atyAra 163 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. sudhImAM je kAMI karyuM che, te samudranI apekSAe eka biMdu samAna paNa nathI. bhagavAna mahAvIra, e ekendriyathI laIne paMcendriya sudhInA, kIDIthI laIne cakravarti ke Indra sudhInA utkRSTamAM utkRSTa dhamI ke gharamAM ghora pApI, vhAlAmAM hAle mitra ke kaThoramAM kaThora dumina, phUlanI mALA paherAvanAra pUjaka, ke kha laI mAravA dhAnAra hatyAre-darekanA upara eka sarakhA samabhAva rAkhanAra, saunuM ce kalyANa cAhanAra, saune kalyANane mArga batAvanAra dayAnI mUrti. bhagavAna mahAvIranA siddhAnto, eTale rAga-dveSanI heLIne zAnta karanAra zItaLa jaLa. bhagavAna mahAvIrane siddhAnta, eTale jemAM keInA paNa upara AkSepa-vikSepa vinA mAtra vastudharmanuM pratipAdana karanAra nirdoSa saMdeza. AvA parama upakArI mahAvIra prabhunI jayantI, mAtra eka divasa sabhA bharI bhASaNa karavAmAM parisamApta thAya? pUjA bhaNAvavA ke varaghaDe kADhavA mAtramAM enI sArthaktA thAya? kadApi nahiM. bhagavAna mahAvIra jayantI te tyAre ja ujavI kahevAya, ke jyAre ApaNe e mahAvIrane saMdeza pratyeka gAma, pratyeka ghara, pratyeka manuSyanA kAna sudhI pahoMcADIe ane bhagavAna mahAvIranI jayantI to tyAre ja ujavI kahevAya ke, ApaNe ApaNAmAMnA rAga-dveSane dUra karIe. bhagavAna mahAvIranI jayaMtI te tyAreja ujavI kahevAya ke ApaNe ApaNuM mamatva-ahaM padanA kAraNe mahAvIranA dharmane kalaMkita karI rahyA chIe, enAthI dUra thaIe. ApaNe tIrthonA 164 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAvIra jayantI. jhagaDAo zAnta karIe, ApasanAM vaimanasyAne dUra karIe. ApaNuM te saMkucitatAo, ke je saMkucitatAonA kAraNe mahAvIranA chatra nIce Azraya laI rahelA hajAro bhAI-bene te chatrathI dUra thaI rahyAM che ane je saMkucitatAnA kAraNe hajAro bhAI-bene e chatranI zItala chAyAne Azraya levA talasI rahyAM che, parantu laI zakatAM nathI, te saMkucitatAo dUra karIe ane mahAvIra devanA e chatrane pAchu khaDuM karIe ke jenI nIce koIpaNa dezane, koI paNa jAtine, keIpaNa sampradAyane mANasa, are game te AvIne ene Azraya laI zake. jyAM sudhI A kArya ApaNe na karIe tyAM sudhI sAcI mahAvIra jayantI ApaNe ujavI che, ema kadApi mAnI zakAya nahi. paraMtu mAre dilagIrI sAthe jaNAvavuM paDe che ke mahAvIra prabhunI AvI vAstavika jayantI ujavavAnA prathama pagathIye paNa ApaNe pahoMcyA nathI. A prathama pagathIyuM che-mahAvIra bhagavAnanuM jIvana caritra jaganA karNa gocara karAvavuM. kayAM che bhagavAna mahAvIradevanuM eka paNa bhASAmAM eka paNa mahAvIra caritra, ke je ApaNe keIpaNa ajenane hAthamAM dharI zakIye ? mahAvIra keNa hatA ? mahAvIra e jagaduddhAraka zA mATe ? AjathI aDhI hajAra varSa upara 165 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. dezanI paristhiti zI hatI? te vakhate mahAvIre janmadhAraNa karIne ze purUSArtha karyo? emanA upadezamAM-siddhAntamAM khAsa khubIo zI hatI? A vastunuM bhAna jyAM sudhI keIpaNa manuSyane na thAya, tyAM sudhI te mahAvAra ke mahAvIranA siddhAntono anurAgI banI ja kema zake ane teTalA mATe jenasamAjanuM sauthI paheluM kartavya kaMI hoya te te mahAvIra caritra taiyAra karavuM te che. je ke sAmAnyata: aneka mahAvIra caritre lakhAyAM che paraMtu je niSpakSapAta rItithI kahevAnI mane chUTa maLe te spaSTa kahevuM joIe kebhagavAna mahAvIra svAmInuM caritra je daSTithI jevA svarUpamAM lakhAvuM joIe ane atyAranA jagane AkarSaka karanArUM thaI paDe, evuM eka paNa caritra lakhAyuM nathI. bhagavAna mahAvIra e kaI sAmAnya vyakti nahiM hatA ke-jenA mATe game tema eka kathA lakhI kADhI eTale tenAthI kAma sare. bhagavAna mahAvIranA jIvana upara na kevaLa emanA vyaktitvane, paraMtu AkhA jainadharmanI utkRSTatAne AdhAra rahe che. na kevaLa dharmane paratu AkhA ItihAsanI satyatAno AdhAra rahelo che. AvA caritrane mATe kevaLa eka be vyaktionuM jJAna ane samaya kaMI kAma karI zake tema nathI. AvA caritrane mATe kaMI be pAMca hajArane vyaya kAma karI zake tema nathI. AvA apUrva 166 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAvIra jayantI. sarvAgapUrNa caritra lakhAvA mATe moTI cejanA hAtha dharavAnI jarUra che. mArA namra mata pramANe eka yojanA huM nIce upasthita 1 eka maMDaLa evuM sthApana karavuM je "mahAvIra caritra maMDaLa" nA nAme oLakhAya. 2 A maMDalanA be vibhAga rahe (1) lekhakamaMDaLa (2) sahAyakamaMDaLa. 3 lekhaka maMDaLamAM pAMca ke sAta vidvAno joDAya. jemAM 1 AgamanA abhyAsI, 2 bauddha ane hiMdusAhityanA abhyAsI 3 etihAsika vidvAna 4 pAzcAtya badhI bhASAone vidvAna 5 kasAelI praDhakalamano lekhaka ane eka be chuTaka mANase 4 A pAMca sAta mANasamAM jeTalA banI zake teTalA onararI kAma karanArA vidvAne joDavA ane bAkInA parimita pagAra laI kAma karanArA hoya. 5 A lekhaka maMDaLa caritra lakhavAnuM kAma kare. tene mATe nIcenAM kAme avazya karavAnAM. 167 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. - 1 etihAsika zodha khoLe karavI. 2 tamAma AgamemAMthI mahAvIra caritra tAravavuM. 3 bauddha ane hiMdu graMthamAMthI upagI vastuo zedhavI. 4 musApharI karI mahAvIrasvAmI jyAM jyAM vicaryA hoya, jyAM jyAM comAsA karyA hoya te te sthAnanI zodha karavI. 5 mahAvIrasvAmInA vihArane nakazo taiyAra karo. 6 mahAvIrasvAmInA jIvanane lagatAM suMdara bhAvavAhI citra taiyAra karAvavAM. avicchannapaNe je uparanuM kAma lekhakamaMDaLa kare te ochAmAM ochAM traNa varSa eka jIvanacaritra lakhatAM thAya. A kAryane aMge anumAna A pramANe kharca thavA saMbhava che. 6 kharcano aMdAja 12000 ochAmAM ochA traNa vidvAne ane ekAda sAmAnya nekarane kharca. traNa varSane. 3000 pustaka ane sTezanarI-sAdhana. 5000 musApharI-zodhakhoLa-sAdhana. pa000 citro ane na taiyAra karAvavA viSe. 25000 10000 chapAIkharca 35000 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAvIra jayantI. atyAranA aMdAja pramANe chapAIkharca sAthe lagabhaga * pAMtrIsa hajArane aDasaTTo dhAravAmAM Ave che. A kharcane pahoMcI vaLavA mATe atyAranA samayamAM eka sAthe meTI rakama ApanArA gRhastha nIkaLe, e asaMbhavita dekhAya che, ane teTalA ja mATe eka sahAyaka maMDaLa rAkhavAnI sUcanA karavAmAM AvI che. 7 sahAyaka maMDaLaH A sahAyaka maMDaLanA traNa varga rahe. 1 ekI sAthe eka hajAra ApanAra peTana, jene pheTa tathA TUMka paricaya e mahAvIra carikAmAM Ave. 2 eka sAthe hajAra ApanAra membara, jene pheTe ane phoTA nIce theDI lAInamAM paricaya. 3 eka sAthe pAMcaso rU. ApanAra. jemanuM nAma madadagAranA lisTamAM rahe. A pramANenI cejanAthI yA thoDe ghaNe pheraphAra karI madadagAra meLavavA. upara pramANenI yojanA je ApaNI kenpharansa ophIsa athavA ANaMdajI kalyANajInI peDhI ke evI kaI paNa saMsthA upADI le te ApaNe kharekhara prabhu mahAvIranI eka sAcI jayantI ujavavAnuM kArya upADyuM che, ema mAnI zakAze. A kArya ghaNuM ja agatyanuM che, e have 169 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakheA. vAravAra kahevA jevuM rahyuM nathI. koi paNa zAsanapremI mahAnubhAvAe A kArya upADI levAnI khAsa jarUra che. agara kAnpharansa athavA peDhI ke evI kai saMsthA na upADe, te huM amadAvAdanA cuthalIganA kAryakartAone bhalAmaNa karavI cUkIza nahi ke jeo zAsanahitanAM sudara kAryomAM je peAtAnA phALeA ApI rahyA che, tevI rIte A agatyanuM kAma upADI eka kharekharI zAsanasevA bajAve. jo kAi paNu saMsthA mahAvIracaritranA aMgenu * sahAyakamaMDaLa ' nu kArya hAtha dhare teA lekhama`DaLanA ceAjanA mATe amArUM vidvAn maMDaLa prayatna karavA taiyAra che. mane AzA che ke lagabhaga be mahinA sudhImAM jo kAi saMsthA sahAyakumaDaLanuM kArya hAtha dharavAnI himmata khatAvaze te lekhamaDaLa mATe ame khanatu karavA taiyAra rahIzu. zAsanadeva zAsanazubhecchakeAnA dilamAM A agatyanI mAkhata sabaMdhI bhAvanA jAgrata karAve ane eka suMdara mahAvIracaritra jaladI jovAnuM sAbhAgya prApta thAya eTaluM icchI viramuM chuM. 170 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 11 ) < che. vidyArthI ke vivAhAthanI sAmAnya rIte jovA jaIe te vidyAne athI e vidyAthI kahevAya. pachI te "vidyA" game te jAtanI hoya, ane te "athI" game teTalI umarano hoya. kAzInI galIomAM eka be pustakanuM baMDala bagalamAM mArIne eka paMDitane tyAMthI bIjAne tyAM, bIjAne tyAMthI trIjAne tyAM pharanAra pacAsathI sATha varSanI umaranA mANasane tame pUcho ke tame keNa che? javAba Apaze, mahAmahopAdhyAya gaMgAdhara ke zivakumAra zAstrIne "vidyAthI chuM, te pitAne vidyAthIja kahevarAvaze. kAraNa ke haju te vidyAne athI banIne paMDitanA 1ii Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. daravAjA khaTakhaTAvI rahyo che. AvA pacAsa ke tethI heATI umaranA lAMbI dADhIvALA bhagavAM vastradhArI seMkaDe sAdhuone paNa huM "vidyAthI chuM" ema kahetA ApaNe sAMbhaLIzuM. vidyAthI zabdanA cusatyartha pramANe te jarUra vidyAthI che, paraMtu ahiM mAre uddeza e cusatyartha paratve nathI. "vidyAthI"mAM huM temane ja ahiM samAveza karuM chuM ke jeo eka nhAnI skulathI laIne keleja patanI zikSaNa zALAomAM abhyAsa kare che ane jeonI umara pacIsa varSanI aMdaranI che. jene ApaNe bALaka ke yuvAna gaNuM zakIe. A vidyAdhyayana karanArA vidyAthIo sAcA 'vighAthI" che ke kharekhara e "vivAhAthI" che, e sAmAjika daSTie ApaNe vicAra karavAne che. AjanA vidyAthIomAM keTalAka svataMtra rIte, pitAnA mAtA-pitAonA Azraya nIce rahI sarakArI skUle, hAIskUla ane kolejomAM abhyAsa kare che, keTalAka sAmAjika saMsthAomAM-eTale beDi gemAM rahI sarakArI skUlemAM abhyAsa kare che, keTalAka pitAnA ghare rahI sAmAjika zALAemAM abhyAsa kare che, keTalAka sAmAjika barDigamAM rahI sAmAjika zALAomAM abhyAsa kare che, Ama judA judA vibhAgamAM pitAnuM vidyAdhyayana karI rahyA che. game tema paNa teo che te vidyArthI ja. dravyothI, peTAthI, ke vivAhAthI te nahi ja. bhAratavarSanI prAcIna praNAlikA-saMskRti 172 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ vidyAthI ke vivAhAthI. ane rItarivAjone UMDe abhyAsa karatAM ApaNane sahaja jaNAI Ave che ke-AryAvartana keIpaNa vidyAthI ochAmAM ochI pacIsa varSanI umara sudhI te sAco vidyAthI ja raheto ane te vidyAthI "vidyAthI" ja nahiM, paraMtu kharekhara brahmacaryAthI" banato. A avasthAmAM enI eka ja bhAvanA poSAtI ke "huM vidyAthI chuM, "huM brahmacArI chuM." A bhAvanAmAM bhaMga na thAya eTalA mATe e vidyArthIone evA ja sagAmAM rAkhavAmAM AvatA ke jyAM bIjI bhAvanAne praveza karavAne avakAza na maLe. zArIrika, mAnasika ane bauddhika zaktiono vikAsa karavo, eja e vidyAthIenuM ane emanA saMrakSaka athavA vidyAgurUonuM lakSya rahetuM. vidyAthIne kyAre paNa e vicAra na uThato ke "mArUM zuM thaze?" kiMvA "mAre kaI lAina levI joIe? " mAtra zakti-kaI paNa prakAranI asAdhAraNa vidyA prApta karavI, zarIra khUba majabUta banAvavuM, buddhi tIvra karavI, vAcika zakti keLavavI, e, e vakhatanA vidyAthInuM mukhya dhyeya rahetuM, ane teja kAraNathI teo balavAna, tIvra buddhizALI, pitAnA viSayamAM advitIya vidvAna, tejasvI ane pratApI nivaDatA ane e pramANenI zakti meLavyA pachI bhAgya ane purUSArthanA baLe je kaI lAina hAthamAM AvatI, te lAIna svIkArI potAnuM jIvana sukhamaya banAvavA sAtha potAnA kuTuMbanuM paNa piSaNa karavAne samartha thatA. have AjanA vidyAthI " nI paristhiti juo. 173 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakheA. AjanA vidyArthInA magajamAM, prAthamika zikSaNathIja eka kIDA doDa dADA karavA lAge che; "huM zA mATe bhaNuM chuM? bhaNIne huM kaI lAina laIza ? " capi keTalAka nhAnI umaranA bALakeAmAM kadAcit A bhAvanA nathI hAtI, parantu jyAM te jarAka mhoTI umaranA cherAonA sahAyeAgeAmAM Ave che, tyAM bIjAnI vAtAnA enA jIvana upara prabhAva paDe che. ane dhIre dhIre te paNa evA vicAre karavA mAMDe che. na kevaLa A bhAvanA ATalethIja aTake che. A bhAvanAmAM--A vicAramAM eka bIjI jhera paNa praveza kare che, ane te e ke-lagna sa'badhI vicAra. mazkarI ane ThaThThAmAM vidyArthIe eka bIjAnA lagnanI cheDachADA kare che. pariNAme A vidyArthI potAnI vidyAthI avasthAne bhUlI 'vivAhAthI ' avasthAnA umedavAra bane che. keTalI sAmAjika preDiMgA ane sAmAjika skUlAmAM tyAMnu zuddha vAtAvaraNa, zuddhacaryA ane evAM kAraNeAthI vidyArthI emAM paraspara AvuM vAtAvaraNa nathI ubhuM thavA pAmatu, parantu bicArA kamanasIma e bALakeA ane yuvakanA mAtapitAonI preraNAethI evAM AdAlanA e bALakA ane yuvakeAnA A vidyArthIjIvanamAM ubhAM thAya che. A viSayanA uMDA abhyAsa karavAthI te e spaSTa jaNAya che ke khALakAnA mAtA pitAonu pradhAna lakSya prAra'bhathI ja enA vivAha mATenuM nirmANa thayelu hAya che. " karI 174 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ vidyAthI ke vivAhAthI. jarA hoMzIyAra dekhAze te jhaTa ene kanyA maLI jaze." A bhAvanA bALakonA mAtApitAomAM prAraMbhathI ja hoya che. A vAtanI khabara prAraMbhamAM e "vidyAthI" " ne kadAca nathI hotI, parantu cekakasa samaya pachI enI AsapAsa evuM vAtAvaraNa ubhuM thAya che. ane jyAM vAtAvaraNa phelAya che, eTale enI "vidyAthI" " avasthAnA zuddha vAtAvaraNamAM azuddha vAtAvaraNanI bhekhaDe ubhI thavA lAge che. pariNAma e Ave che ke kadAcit ghaNue suMdara bhAvanA hovA chatAM e jherIluM vAtAvaraNa enA upara jera karyA sivAya rahetuM nathI, tethI te "vidyAthI maTI svayaM "vivAhAthI " bane che, ane kAM to evA azuddha vAtAvaraNathI potAnI nirmaLa bhAvanAo ane ucca abhilASAmAM ubhI thatI ADakhIlIo pariNAme cittane DAmADela banAvI nAkhe che. A banne rIte e "vidyAthI" "vidyAthI" nathI raheto. enAthI nathI pUrU vidyAdhyayana thatuM ane te nathI koI paNa prakAranI himmata karI zakato. A sthiti na kevaLa sarakArI skUlanA vidyAthIonI che. sAmAjika skUla ane beDiMganI paNa vhoTe bhAge Aja dazAo che. balka sAmAjika barDigamAM gurUkule, vidyAthIbhuvano vigeremAM te gRhastha pitAnA bALakane "kevaLa pitAno cheka vidyAthI nahiM, paNa "vivAhAthI bane, eTalA mATe ja maheTA bhAge dAkhala karatA hoya, ema jovAya che. 175 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. ghaNe bhAge AvI saMsthAomAM sAdhAraNa ke garIba sthitinA gRhastho potAnA bALakane dAkhala karAve che. Aja kAlanAM samAjanAzI sAmAjika baMdhananA kAraNe sAdhAraNa ke garIba lokonA chokarAone kanyAo ochI maLe che. ane teTalA mATe mAtA-pitAe vicAre che ke " hekare kaI saMsthAmAM rahI jarA hoMzIyAra thaze, te tene jhaTa kanyA maLI jaze. ema dhArI te AzramamAM mokale che. keTalAka chekarAo svabhAve evA tophAnI bArakaso hoya che ke-zerInA lokone temaja gharanA mANasone khuba raMjADatA hoya, AvA chokarAonA mAbApa, "bahAra jaze teja kaMIka ThekANe paDaze ane ThekANe paDaze teja kyAMya cAMlle thaze." ema dhArI sIdhA beDiMga bhegA kare che. astu, keI harakata nahiM. game te nimitte paNa AjanAM bALake potAnuM jIvana sudhAre ane teo mANasa bane e te saMsthAonuM lakSya hoyaja che. hovuM ja joIe. parantu mAtA -pitAonA hadayanI pelI svArthavRttio balka ema kahevuM joIe ke pitAnA bALaka pratyenI ahita buddhie, e chokarAnA jIvanane phAyado pahoMcADavAnA badale bhayaMkara nukasAna pahoMcADe che, e vAtanuM bhAna teone mule nathI hotuM. vAta ema bane che ke kaI paNa saMsthAmAM evA bALake eka be varSa rahe che. saMsthAnA kAryakartAo tene pahelAM te kevaLa manuSya banAvavA ja rAta divasa mahenata le che. enI 176 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ vidyAthI ke vivAhAthI. kuTevane dUra karAvavA saceSTa rahe. enA zarIranI saMbhALa mATe pUrNa kALajI rAkhe. ene vidyA pratye abhirUci utpanna karAvavA prayatna kare. kAryakartAonA satata prayatna ane saMsthAnA seMkaDe rUpiyAnA vyayanA pariNAme te bALaka kaMIka mANasanI lAInamAM AvI "vidyAthI" avasthAmAM praveza kare. vidyAnI abhirUcivALe bane. teTalAmAM A kamAvA mokalelA kuMvara keTaluM kamAyA che, kiMvA keTalA sthiracittavALA banyA che, bIjA zabdomAM kahIe to "vivAha"ne gya kevA thayA che, e pote jevAne ane jAtivALAone batAvavAne tenAM mAbApa tene ghare bolAvavA mATe panne cheDe che. chevaTa patrathI kAma siddha na thAya to "mA" ke ke "gharaDu baraDu bhayaMkara bImAra che, jaladI Ave." vigere matalabanA tAre chuTe. eTale A vidyAthIonuM citta vihvaLa bane. Akhare teNe javuM ja joIe. gRhapatie tene rajA ApavI ja joIe. ema ekAda vakhata ghare jaI AvIne pitAnI zAna-zakala saMbaMdhIone batAvIne potAnuM nAma "vivAhAthI " nA umedavAra tarIke neMdhAvI Ave. basa khalAsa, umara game teTalI hoya, dasa vIsa rUA. ne mahIne lAvavA jeTalI e bhale zakti na meLavI hoya, parantu ekAda-be varSa pachI "vidyAthInI parikSAmAM nahiM, parantu, vivAhAthanI parikSAmAM pAsa thAya. basa bhaNavAnuM gaNavAnuM utaraDe caDhAvyuM. have te ekanA 177 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane ALakhA. e thayA. mAtA-pitAnI sevA e, e yuvakanuM kArya kSetra anya. paNa mAtA pitAnI sevA kare zAthI? je dezamAM bhalabhalA iMjinIyarI ane DAkaTarI pAsa karelA, are bI. e. ela ela. khI. ke ema. e. thayelA hajAro navayuvake peAtAnA peTane mATe mAryA mAryA kare che, are TAMgA hAMkIne sAMja paDe rUpiyA khAra AnA pedA karavAnI neAkhatamAM paDyA che, te dezamAM koIpaNa jAtanA hunnara udyogathI hAtha dheAI beThela ane nAnI umarathI zAdInA zikAra thayelA navayuvake zuM kamAIne mAtA-pitAnI sevA kare ? mAtA pitAnI sevA te! dUra rahI, peAtAnuM ane peAtAnI khIkhInu peTa bharavu ja muzkela hAya, tyAM bIjuM zuM karI zake ? pariNAma zu Ave che, te kAithI chAnuM nathI. vIza vIza ke pacIsa pacIsa varSanI umara thavA chatAM jo kai kamAtA nathI te te chekarA ane chekarAnI vahu sagA mAtA pitAne kALa samAna lAge che. gRhakaleza zarU thAya che. Akhare bhAIne, khIkhIne laI mAtApitAthI juduM thavu paDe che. paNa judA thaine kare zuM ? leAkeAnI dukAneAnA ATalA tADavA sivAya zuM kare ! ane adhurAmAM purU e yuvaka jo jitendriya na rahyo, viSaya leAluma thayA te satAneAtpatti vadhatI ja javAnI. eTale jyAM enu Me purU naheAtuM thatuM, tyAM khAlakhaccAMnI rakSAnA prazna ubhA thayA. kharca vadhyAM, AvakanuM ThekANuM nathI. gaI kAlanA vidyAthI Aje vivAhAthI khanI, jAo, peAtAnI strI sAthe kapALe hAtha dai mAtApitAne ata:ka 178 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ vidyArthI ke vivAhAthI. raNanA uMDANamAMthI zApa ApI rahyo che. kahe che " e hitazatrue ! tame mArI jIMdagI kharakhAda karI nAkhI. mane, mArAmAM zakti AvyA vinA paraNAvI, eka uMDA kuvAmAM nAkhI dIdhA, bhavAntaramAM paNa AvA mAtA-pitA na hAjo. hAya ! hAya ! deza, samAja ane dharma sevAno mArI te bhAvanAe kayAM gai? deza baMdhuonI sevA karavAnA mArA kADA kayAM gayA ? mArI e lekhana ane vakatRtva zaktio kai AgamAM bhasmIbhUta thaI gaI? mArU jIvana Aje keADInuM jIvana nathI rahyuM. huM ekemAM na rahyo. mArA jIvananI zI dazA thai ? macAveA, bacAveA, e prabhA ! kevaLa cheAkarAnI vahunu mukha jovA mATe mArA jIvananI hALI banAvanAra AvA mAtA pitAethI khacAve ! " aMtaranA AvA udgArA te vidyArthI, nahi nahi vivAhAthI kADhe che. kharI vAta e che ke mAtA-pitAe putra pratyenu kharU hita zAmAM che, e samajavAnI jarUra che. peAtAnA ALakane zikSita banAvavA, zaktizALI manAvavA, purUSAthI banAvaveA, e mAtA-pitAnu karttavya che. peAtAnA cheka, potAnuM ane potAnA kuTuMbanu pAtraNa sArI rIte karI zake, evI zakti prApta karAvavA tarapha mAtA pitAoe dhyAna Apavu joIe. ane tevIja rIte AjanA yuvakeAe paNa peAtAnA paga 179 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. upara ubhA rahevAnI zakti meLavyA pahelAM koInA paNa vicArene AdhIna nahiM banavAnuM manobaLa keLavavuM joIe. Aje pukhta umare pahoMcelA yuvake uMcI uMcI manobhilASAo rAkhe che. deza sevA, dharma sevA, samAja sevAnI bhAvanAo dharAve che, chatAM paNa potAnA mAtA-pItAo ke saMbadhIonA ucca abhilASAonA ghAtaka vicArene AdhIna thavAmAM jarA paNa vilaMba karatA nathI. bezaka, pUnI AjJA mAthe caDhAvavI, pUnI pUjA karavI, emanuM bahumAna karavuM, e jarUranuM che-kartavya che; paraMtu je pUjya kevaLa pitAnA svArthanI khAtaraja, potAnA putranI zaktine jarA paNa vicAra karyA vinA enA jIvanane hAni pahoMce evAM kAryomAM pravRtti karatA hoya, te teone vinayapUrvaka samajAvavAnuM, emanA vicArane pheravavAnuM mane baLa keLavavuM e AjanA yuvakane mATe ati jarUranuM che. nidAna, kamamAM kama be ke traNa mANasanuM gujarAna calAvavAnI zakti na prApta thAya, tyAM sudhI yuvake potAnA jIvanane "vivAhAthI" jIvana na banAvavAnI saMpUrNa kALajI rAkhavI joIe. zAsanadeva, AjanA mAtA pitAone saddabuddhi sujADe ane teo pitAnA chokarAonuM hita samajatA thAya, e sAthe AjanA bALako ane yuvakemAM dheryasAhasa ane mane baLa keLavavAnI zakti prApta karAve che jethI teo potAnuM hita piote ja vicArI zake, eTalI aMtima abhilASA sAthe viramuM chuM. 180 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( para ) 6 M J J J J J Jado vidvAneAnI kheATa. emAM kaMika zaka nathI ke A jamAnA e jJAnanA udayanA lagabhaga AvI lAgyA che. atyAre pratyeka kAma, jAti ke sampradAyavALAo, pAtapAtAnI kAma, jAti ke sampradAyamAM jJAnanA mahALeA pracAra karavA mATe satata prayatna karI rahyA che. ane tenA mATe tenAM sAdhane ubhAM karI rahyA che. ApaNA sthAnakavAsI baMdhuo, ke je thADA varSo agAu A viSayamAM sAva pachAta hatA, digambara ke ve mUrtipUjaka sampradAya karatAM jemanAmAM saMkucitatA ane rUDhIpUjaktA bahu daDha vAseA karI rahI hatI, teja sampra 181 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. dAyavALA bhAIo Aje jJAnapracAranA kAryo jesabaMdha upADI rahyA che. hamaNAM hamaNuM temanAmAM keTalAka gurUkuLa sthApana thayAM che, ane tene mATe sAruM phaMDa temaja ejanAo upa sthita karI cukyA che. na kevaLa ATalethI ja te baMdhuoe saMtoSa vALe che, potAnA sampradAyamAM nyAya, vyAkaraNa, sAhitya ane Agamana paNa uMDA abhyAsIo utpanna karavAnI keTalAka bhAIo bharasaka kozIza karI rahyA che. A badhuM batAvI Ape che ke teo jJAnapracAra mATe keTalA utsuka che. AvI rIte vemUrtipUjaka samAjamAM paNa jJAnAbhilASitA vadhI rahI che ane te eTalA uparathI spaSTa thAya che ke ApaNI saMsthAomAM DhagalAbaMdha vidyAthIenI arajIo Ave che. eka taraphathI Ama jJAna jijJAsA vadhI rahI che, navI navI saMsthAo khulI rahI che, jyAre bIjI taraphathI joIe chIe to ApaNe tyAM vidvAnenI eTalI badhI kamI che ke ApaNuM saMsthAomAM adhyApananuM kArya karAvI zake evA adhyApake maLI zakatA nathI. ApaNe tyAM aneka saMsthAo hovA chatAM ApaNAM gurUkuLa ane bIjI sAmAjika saMsthAo taraphathI adhyApakonI mAgaNIo cAre taraphathI chuTe che, kAraNa e che ke have e te saune jaNAI AvyuM che ke ApaNuM bALakone sarakArI skulemAM abhyAsa karAvavAthI amArA kAryanI siddhi thavAnI nathI. jene samAjanA bALake ane 18ra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ vidvAnanI khoTa. yuvakemAM je jenatvanuM abhimAna, jene saMskAra ane dhArmikatA rAkhavAM hoya te teone ApaNI saMsthAomAM svataMtra pAThyakama dAkhala karI svataMtra abhyAsa karAveja chUTake che. ane tenuM ja e kAraNa che ke atyAre navI utpanna thatI ghaNuM kharI saMsthAo gurUkuLa vigeremAM svataMtra pAcakameja dAkhala thAya che ane keTalIka junI saMsthAo vALA paNa A tarapha potAnuM lakSya laI jaI rahyA che. parantu A badhI saMsthAomAM pahoMcI vaLe, eTalA adhyApako AkhI ye samAjamAM kyAM che? e eka gaMbhIra prazna che. A saMsthAo, jevA adhyApakonI mAgaNI kare che, evA adhyApako-vidvAno banArasa pAThazALAe utpanna karyAM hatA. paraMtu teo badhA eka athavA bIjI lAInamAM kAma karI rahyA che. te pachI hAla turtamAM AvA dhuraMdhara vidvAne utpanna karavAnuM kArya "zrI vIratattva prakAzaka maMDaLa" karI rahyuM che. paraMtu A saMsthAnuM kArya chellAM cAra varSathI raste cahyuM che. ATalI TUMkI mudatamAM paNa A saMsthAe keTalAka vidvAne utpanna karyA che, paraMtu teo haju saMsthAmAM rahIne potAno abhyAsa AgaLa vadhArI rahyA che, ane tenI sAthe sAthe saMsthAmAM ja tene mATe ghaNe avakAza che. eTale atyAranI lagabhaga badhI ye saMsthAo AvA dhuraMdhara vidvAnenI zodhamAM che, ema kahevuM atizayokti bhareluM nahi kahevAya. AvI sthitimAM zuM karavuM e eka vicAraNIya prazna che. 183 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. A khoTa pUrI pADavA mATe ApaNe brAhmaNa paMDitane Azare letA AvyA chIe ane letA rahyA chIe, parantu vadhAre vikaTa prazna te e ubhuM thAya che ke nyAyavyAkaraNanA graMtho uparAnta jenatattvajJAna ke jena AgamanA abhyAsane mATe zuM karavuM? kAraNa ke jene tatvajJAna ane jenaAgamano abhyAsa-uDe abhyAsa AjanA jaina yuvakone karAvavo e atyAre ghaNuM jarUranuM che. A saMbaMdhamAM thoDA vakhata upara jayapuravALA zrIyuta durlabhajIbhAI jhaverIe potAnI sthA jena TrenIMga kolejanA vidyArthIone nyAya ane Agane abhyAsa karAvI zake evA be vidvAnonI mAgaNI karanAre mArA upara eka patra lakhele, te patrane je javAba meM Ape hato te "dharmadhvaja'nA vAcakone upayogI thaI paDaze, ema dhArI huM ahiM ApuM chuM. suzrAvaka bhAI durlabhajIbhAI ! dharmalAbha. tamAro patra maLe. tame lakho cho, tevA paMDite ApaNe tyAM samAjamAM bahuja ochA che. kenAM nAma lakhuM ? je che teo judAM judAM sthAnamAM goThavAI gayela che, huM te eja matane chuM ke have AvAM Aga AdinuM adhyayana kArya ApaNuM munirAjee upADI levAnI jarUra che. udAra vicAranA vidvAna munirAje A kAma vadhAre sAruM karI zake. eka sthAne cokkasa samaya rahevAne apavAda uThAvavuM paDe te bhale uThAve, saMsthAonI bAhya 184 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ vidvAnAnI khATa. sthiti upara dhyAna Apavu, vidyAthIone upadeza Apave, bhaNAvavA, emanA zikSaNa Upara dekharekha rAkhavI, e kAma munirAjo peAtAnA cAritramAM rahIne kare, teA mArI khAtrI che ke ApaNI saMsthAomAM AvelAM khALakaiA jarUra sAcA zaherI, sAcA cAritrazIla nAgarika ane svArtha tyAgI samAja, dharma ane dezanA sevakA tarIke bahAra paDI zake. munirAjonAM juthanAM jutha eka sAthe phare, enA karatAM cAgya munirAjone AvI jAtanAM yogya kAme nAyakA soMpe, te keTaluM badhu sudara thai jaze ? je vakhate samAjane sAcA svArtha tyAgI, gRhastha upadezakAnI--vidvAneAnI jarUra che, te vakhate amArA e tyAgI varga zA mATe evA vIre utpanna karavA mATe peAtAnA jJAnane, buddhimattAneA ane udAravRttinA lAbha samAjanA bALakone na Ape ? bhinna bhinna zakti dharAvanArA munirAje badhAnI sAthe ekaja pravAhamAM ghasaDAine peAtAnI zaktionA vya vyaya kare, enA karatAM emanI zaktione ceAgya kAryo kAM na karavA devAM ? kAM na sAMpavAM ? mane lAge che ke mArA A vicArA kadAca tamane paNa pasaMda na heAya, parantu snehabhAve hRdayanI vAta lakhI nAkhI che. " atyAre paNa ApaNA munirAjomAM evA evA dhuraMdhara 185 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. vidvAne che, ke jeo dhAre te seMkaDo navayuvakane vidvAna banAvI zake. manuSya svabhAvaja evI vastu che ke te bhinna bhinna rUci ane zaktino vikAsa karavAne avakAza je gya munirAjone ApavAmAM Ave to teo dvArA samAjane kharekhara uddhAra thaI zake. AthI samAjanuM ghaNuM dravya bacI zake. yuvaka ane bALakamAM suMdara saMskAra paDe, AstikatA majabUta thAya, ane bIjA paMDito dvArA je jJAna maLe, enA karatAM kaMI guNa vadhAre sAruM jJAna gurUgamathI te yuvake meLavI zake. mane jaNAvatAM harSa thAya che ke bhAI durlabhajI jhaverI uparyukta bhAvanAne tAtkAlika amala karyAnA ane temAM keTaleka aMze saphaLatA meLavyAnA zubha samAcAra mane Ape che. teo potAnI kelejanA vidyAthIone ucca keTInA vidvAna banAvavA cAhe che. ane jevI rIte ke huM cAhuM chuM-AgamAdinuM uMcuM jJAna munirAje dvArA ApavAmAM Ave te te vadhAre lAbhadAyaka thaI paDe, e lakSya manamAM rAkhI TheTha kaccha sudhI temaNe musApharI karI. ane sthAnakvAsI saMmpradAyanA prasiddha vidvAna munirAjazrI ratnacaMdrajI sAthe evI goThavaNa karI che ke teo temanI kolejanA vidyAthIene nyAya ane Agane abhyAsa AvatA cAturmAsamAM karAvaze. AvetAmbara mUrtipUjaka sampradAyanA munirAjoe ane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ vidvAnanI beTa. zikSApremI mahAnubhAvoe bhAI durlabhajI jhaverInI, vidvAne utpanna karavAnI dhagazanuM avalokana karavuM ghaTe che. huM prArabhamAM kahI gayela tema, vemUrtipUjaka rAmAjamAM ghaNA vidvAna munirAje vidyamAna che. teo pAlItANuM, bhAvanagara, jAmanagara, muMbaI, surata, vaDodarA Adi zaheramAM caturmAsa kare che. jyAM jyAM teo catumasa kare tyAM tyAMnA saMskRta abhyAsI gRhastha yuvakane Agame, jenanyAya ane evA kaThina viSayane abhyAsa karAvavAnI praNAlikA rAkhe te keTalo badho jJAnano pracAra thaI zake ? balake bhAvanagara, jAmanagara, lIMbaDI, pAlItANuM ane evAM je je sthAnamAM jena saMsthAo hoya, e jaina saMsthAonA vidyAthIone khAsa uDe abhyAsa karAvavAnA nimitte egya munirAje cokkasa cokkasa samayanI sthiratA karI e yuvakone praDha vidvAna banAvavAnuM kArya hAthamAM le te paNa huM emAM kaMI TuM samajato nathI. samAjamAM uMDA abhyAsIo-vidvAne utpanna karavAnI jarUra che, ane tene mATe munirAjee khAsa te kAma hAtha dharavuM joIe che. paraMtu khAsa karIne eTaluM jarUra dhyAnamAM rAkhavAnuM che ke evA vidvAn ane pitAnA cAritramAM daDha rahI zake, pralebhanemAM na paDe, ziSyalobhI na hoya, ane kevaLa samAjanI dAjha dharAvanArA hoya evAja munirAje e kAmane yogya hoI zake. anyathA te te saMsthAmAM aneka prakAranI khaTapaTa 17 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. ane vidyAthIonAM ane temanA mAbApanAM mana ucaka banI jatAM saMsthAnA kAryane dhakko pahoMcADavAnI paNa nAbata AvI pahoMce. A vAta khAsa lakSamAM rAkhavAnI che. munirAje ane gRhastha pitAnA samAjamAM vidvAne utpanna karavA tarapha potAnuM lakSya laI jAya ane tenA sAdhane ubhAM karI aneka vidvAna ubhA kare eTaluM ja IcchI viramuM chuM. koI ja 188 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 53 ) 1441451461454545454545451 che dAna-praNAlI. e dAna" nuM mahAgya jenadharmazAstromAM ghaNuM ghaNu varNavavAmAM AvyuM che ane eka yA bIjI rIte, koI paNa jAtanA pratyupakAranI AzA rAkhyA vinA dAna karavuM lAbhadAyaka che, ema mAnIne ja zAstrakAroe "dAna" nA pAMca prakAra varNavyA che. parantu e pAMca prakAre athavA bIjA je je bhedAnabheda thaI zake, te badhAne Azaya ekaja che ke-jene jenI AvazyaktA che, ene ene lAbha pahoMcADavo, ane te paNa koIpaNa jAtanA aihika lAbhanI AzA vinA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. potAnI zaktithI jeo raLI zakatA nathI, pitAnuM ane kuTuMbanuM poSaNa karI zakatA nathI, ene annAdi ApI enAM duHkha dUra karavAM. potAnI zaktithI jeo jJAna lAbha prApta karI zakatA nathI, emane pustaka phI ane evAM joItAM sAdhano pUrA pADI ene zikSAmAM AgaLa vadhAravA devapUjA, gurUbhakti, Avazyaka kiyA ane evAM dharmanAM kAryo karavAmAM jeo potAnA paga upara ubhA rahI zakatA nathI temane tevAM sAdhano prApta karI ApavAM. pyAsAne pANI ane bhukhyAne anna, garamImAM zekAnArane zItalatA ane ThaMDImAM TharI janArane kapaDAnAM sAdhano Aja dAnanuM kharuM rahasya che. A rahasyane samajIne atyAre ApaNAmAM keTaluM dAna thAya che, e kharekhara vicAravA jevo prazna che. AjakAla jena samAjamAM eAchuM dAna nathI thatuM. dharma ke paropakAranA nimitte prativarSa lA-babbe karoDa rUpiyA judAM judAM kAryomAM kharacAya che. A badhAnuM pariNAma zuM Ave che? ene je koI bArIkAIthI vicAra kare te te kharekhara bhAre kheda thayA vinA na rahe. ApaNe sauthI pahelAM eja vicArIe ke atyAre jene samAjane vadhu paise zAmAM kharacAya che? atyAranA dAnanAM kSetre jene mATe A che - navAM maMdira, ane pratiSThAo, ujhamaNa ne upadhAne, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ dAna praNAlI. sa ghA ne svAmivAtsalya, varaghoDA ne aThAI mahetsa, A uparAnta jINoddhAra, pustaka prakAzana, zikSA pracAra, pAMjarApaLa vigere. A badhAM kAryomAM jenenuM je dravya prativarSa kharacAya che, e AkhA dezane ajAyabImAM nAkhe che. paraMtu vastuta: have jamAne e Avyo che ke-jenenA A pariNAmazUnya dravyavyaya athavA dAna praNAlInA kAryathI jeno ulaTA hAMsIne pAtra banI rahyA che. mUrkhamAM mUkhe khetIkara paNa khetaramAM anAja vAvavA agAu kSetrane, samayane vicAra kare che. jyAre lAkho rUpiyAnuM dAna karanAra jene pitAnI dAnadhArA vahetI mUkavAmAM eTalo paNa vicAra na kare ke- A vAvavAnuM phaLa zuM che? te pachI ene mATe sabhya jagata hAMsI kare, te temAM Azcarya jevuM zuM che ? hiMduo, potAnA mAnelA te sAdhuo, ke jeo lAkho ke kareDAnI milakata dharAve che, sonA cAMdInI pAlakhIomAM birAje che, ane mahelAtemAM vAsa kare che, teone dAna detAM jema hAMsIne pAtra thAya che, tema ApaNe, evuM kSetra ke je kSetramAM lAkhe ke kareDAnI milakate hayAti dharAve che, ane je kSetramAM nAkheluM dravya, bIjA keI kAmamAM vAparavA devAne mATe ApaNe sakhta gumAnIyata karIe chIe, eja kSetramAM vadhAreja kare jo, ene ko DAhyo mANasa upayegI dAna kahI zake? je vakhate samAjanuM aMge aMge saDI 191 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. rahyuM hoya, je vakhate pitAnA baMdhuonA peTamAM veMta veMtane khADe paDyo hoya, je vakhate hajAre yuvake chatI buddhie Arthika sahAyatAnA abhAve azikSita rahI jatA hoya, ane enA kAraNe pitAne dharma samAja ke jAtine tyAga karI bIjAo sAthe bhaLI rahyA hoya, teja vakhate ApaNe eka pakSIya dharmamAM mAnI bharatAmAM bharavAnAM AMdhaLImAM karIe, enA jevI mUrkhatA bIjI kaI hoI zake? Aje jemAM jeTaluM dAna thaI rahyuM che, e badhue maheTe bhAge AvuMja-viveka vinAnuM thaI rahyuM che. dAkhalA tarIke - jene paisAdAre e sArI peThe samajatA hovA joIe ke atyAre maMdire eTalA badhAM che ke-jenI rakSA karavI-saMbhALa rAkhavI paNa bhAre thaI paDI che. chatAM navAM maMdire ubhA karavAne leke taiyAra thAya che. hA, koI evA gAmamAM ke jayAM jenenI khAssI vastI hoya, ane maMdiranuM sAdhana na hoya, evAM sthAnamAM sAdhanabhUta ekAda maMdira banAve to te kaI apekSAe cagya gaNAya. AvI ja rIte mUrti bIrAjamAna karavAne meha paNa eja che. AvazyaktAne vicAra karyA vinA kevaLa potAnuM ane bApadAdAnuM nAma mUrtinI palAMThI upara khedAze e IcchAthI jarUrata hoya ke na hoya, murti sthApana karAvyA javuM, ane pachI e murtine prakSAla sarakho paNa sArI rIte na thatuM hoya, enA tarapha bedarakAra rahevuM, e kevA prakArane dharma athavA dAna praNAlI, e keI batA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ dAnapraNAlI. vaze ke jenA upara mUrtinI saMbhALa ane pUjA-pAThane AdhAra rahele che, evA jaina dhamInI saMkhyA te divase divase-prativarSa ATha ATha hajAra ghaTI rahI che, ane bIjI taraphathI maMdira ane mUrtio vadhAryo karavI, e kayAM sudhI gya che ene vicAra samajadAroe kara ghaTe che. AvI rIte ujamaNAM ne upadhAna. ujamaNuM nimitte thatA hajAra rUpiyAnA cheDe, te paNa kevaLa ATha divasa mATe zobhAnA pUtaLAMnI mAphaka duniyAne batAvavA pachI potAnI mAlIkInA eka paTArAmAM bharI rAkhavAnI vastu sivAya bIjA zA kAmamAM Ave che? e eka cheDamAM hajAro rUpiyAne vyaya na karatAM eja dravyane heTa bhAga jJAnanA pracAramAM pustako chapAvIne vahecavAmAM-kharcavAmAM Ave te zuM e eAchuM udyApana che? paranuM bAMdhelA choDane joIne zeThazeThANIne khuzI thavAne hA pelA jJAna pracArathI kema pUre thAya? upadhAnamAM paNa keTale pakSapAta, keTalI anucita chuTa ane tenuM bhayaMkara pariNAma Ave che e keIthI ajANyuM che zuM? Ane mATe paNa thatA hajArene dravyavyaya e che karI bIjI rIte karavAmAM Ave te keTale badhe lAbha thAya? AvI rIte saMghapraNAlI. bezaka, saMgha ke evI kaI paNa zAsapradipAdita dharmakriyAne huM virodhI nathI. paraMtu mAro matabheda samaya ane sthAnane oLakhavA saMbadhIja che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. eka saMgha kADhavAmAM pa ke 6 lAkha rUpiyAno vyaya thAya paraMtu eja 5 ke 6 lAkha rUpiyAne je viveka pUrvaka jaina samAjanI daridratA dUra karavA mATe vyaya karavAmAM Ave to keTalo badhe lAbha thAya? saMgha kADhavAne hetu e che ke-je leke pitAnA kharacathI yAtrAe na karI zaktA hoya evAone yAtrAne lAbha maLe, ane tenI anamedanAnuM phaLa e kharca karanArane maLe. paraMtu kharI rIte AvA saMghamAM yAtrA nimitte tANI tANane-Agraha karI karIne-are tAre karI karIne bolAvavAmAM kone Ave che? pitAnI barAbarInA zeThiyAone, sagAsaMbaMdhIone. garIba te bicArA eka jAhera nimaMtraNa jaIne potAnI meLe jAya to bhale jAya. temAM paNa jeTale bhAva dhanAlyone pUchAya eTale garIbane thaDe ja pUchAya. vicAravA jevuM te e che ke atyAre yAtrA evI meMghI nathI ke jeTalI pahelAM hatI. relAdi jhaDapI vAhanane abhAva, vikaTa mArgo, e vigere kAraNe atyAre rahyAM nathI. atyAre to garIbamAM garIba paNa AsAnIthI yAtrA karI zake che. hA, sametazikhara jevA dUranA tIrthane mATe A saMgha upagI kahI zakAya, paraMtu muMbaInA chakakA paMjAmAMthI mAMDa mAMDa be traNa aThavADIyAM kADhI tIrthakara gAtra bAMdhI levAvALAone sametazikhara jeTalA dUranA tIrthanI yAtrA karavAne ane karAvavAne mahInAonI phurasada kayAM maLI zake ane je traNa aThavADIyAnI phurasadathI tIrthakara getra baMdhAtu Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ dAnapraNAlI. hAya, teA pachI mahInAe kANu kADhe ? e paNa emanA mana vicAravA jevu ja che ne ? kharI vAta te e che ke jee saMdha kADhIne lAkhA rUpiyA kharace che, te teja rakamamAMthI hajArA jaineAnI keTalAe kuTubenI rakSA karI zake che. ane kuTubenI rakSA karatAM je lAbha thAya, e emanA saMgha kADhavAnA lAbha karatAM kaMi oche lAbha nathI. ema mArUM namra mantavya che. jainA jIvatA haze, dharma dhyAnamAM rata haze--mahAvIranA anuyAyI khanI raheze, te tee teja tIrthonI rakSA karaze ke je tIrthAne ApaNe ApaNAM tAraNahAra mAnIe chIe. ane eTalA mATe sAthI pahelAM mahAvIranA anuyAyIe che tenI rakSA ane navA vadhAravA prayatna karavAnI jarUra che. AvIja rIte jainenu mhATu dAna pAMjarApALA nimitte thAya che. bezaka pAMjarApALA dvArA jAnavareAnI rakSAnA jee bhAva rAkhe che, te prazasya che, parantu e pAMjarApoLeA nimitte kharacAtA dravyanA pramANamAM balke ema paNa kahI zakAya ke jIvadayAnA pramANamAM jIva hiMsA te dvArA keTalI thAya che, enu bhAna e pAMjarApALAnA pUjArIone thAya, teA keTalu sArU ? pAMjarApALA je hetuthI banAvavAmAM Ave che, e hetune saphaLa karavA mATe prayatna keTalA kare che ? kevaLa pAMjarApALatu ke jIvadayAnuM nAma laIne koI ubhA rahyo, athavA junA purANAM citrA ane junAM purANAM haeNDakhIleA paryuM traNa 195 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. jevA tahevAramAM lAvIne svAme mUkavAmAM Ave eTale dravyane varasAda varasAva zarU karavo, e te kaI dAnapraNAlI che ? nathI jovAtuM tenuM kArya ke nathI jevAte e dravyane upayoga. Amane Ama keTalAye dhutArAoe pitAnI dukAne jamAvI lIdhAnAM pALAM dhIre dhIre bahAra paDI rahyAM che. bezaka, muMbaInI jIvadayA maMDaLI jevI pratiSThita saMsthA, ke je paddhatisara ane lAbhAlAbhane vicAra karIne judI judI janAo dvArA jIvadayAnuM kArya kare che, evI rIte je kaI saMsthA kArya karatI hoya, ene uttejana ApavAmAM kaMI paNa aDacaNa nathI. paraMtu emAM paNa eka vicAra avazya rAkhavAne che ane te e ke bharatAmAM na bharavuM joIe. AvazyakatAne ane lAbhano vicAra avazya karavo joIe. eka saMsthA pAse lAkha rUpiyA hoya, ane sArI rIte kharca cAlatuM hoya chatAM dravya vadhAravAnA mehathI bhIkha mAgyAja kare. ane loko bharatAmAM bharyA ja kare. jyAre bIjI eka saMsthA, ke jene kharcane pahoMcI vaLavAne mATe joItuM phaMDa na hoya, ane kArya sAruM thaI rahyuM hoya, tenA tarapha jUo paNa nahiM, paraMtu ema na karatAM enI AvazyakatAnI pUrti pahelAM karavI, e jarUranuM che. ApaNuM zikSaNa saMsthAomAM moTe bhAge AvI paristhiti dekhAya che. jyAM kAphI dravya che, tyAM dravya vadhAryA javAya che ane tenA pramANamAM kArya karI zakAtuM nathI. ane jyAM kArya karavAnI dhagaza che, kArya karanArAono Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ dAnapraNAlI. sabhAva che, tyAM dravyanI ciMtAo hoya che, AvI paristhitinA pariNAme ja zikSaNa kAryamAM prativarSa lAkha rUpiAne vyaya thavA chatAM joItuM pariNAma AvatuM nathI. Ama jene enjaina AgevAnoe pitAnI dAnapraNAlI vivekapUrvaka ja AgaLa vadhAravAnI jarUra che. ghaNe vakhate avivekathI-avicArathI athavA ema kahevAmAM Ave ke aMdhazraddhAnA AvezathI karelI bhakita kiMvA dAnathI bhayaMkara nukasAna paNa thAya che. sAdhuone sukhazIlIyA banAvavAmAM je kaMI kAraNa hoya to te zrAvakonI aMdhazraddhAyukta bhakti che. bhaktinA mehamAM nahi khapatI vastuo gRhastho herAve, sadeSa AhAra vaharAve, potAnA ja gAmamAM ke AsapAsanAM gAmamAM rahevA mATe ekanA eka sAdhuone Agraha kare, A badhAnuM pariNAma e Ave che ke-sAdhuo zithila thAya che. comAsuM AvyuM, pAlItANAmAM sAdhu-sAdhvIo ghaNAM haze, cAle khuba lAbha laIe." ema vicAra karIne gRhastho pAlItANAmAM rasoDu khele. eka nakara ane eka rasoye rAkhe. bahu te ekAda zrAvaka harAvavA vALe rAkhe. raseDe mANasa jame traNa ane havAranA paheramAM dUdha ukALe deDha maNa. bapore roTalIne ArTo bAMdhe savAmaNuM balka AkhA divasa raDu cAluja. sAdhu sAdhvInAM TeLeTeLAM AvatA jatA rahe e raDe. batAve Ate lAbha ke 17. www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. DubaMDumbA? ApaNuM A dAnapraNAlI kyAM sudhI vyAjabI che, ene kaI vicAra kare che? mAdhukarI kiMvA gocarI karanArA evA keTalAye munirAje kevaLa traNa mANasanA raseDethI tarapaNuo bharIne dUdha ane pAtarAM bharIne AhAra upADe, e ane kevaLa traNa ke cAra mANasanA raDe sAdhu sAdhvInuM ja lakSya rAkhIne maNa maNa ke deDha doDha maNanI roTalI bane e DubaMDumbA nahi to bIju zuM che? khubI te e che ke pAchA eja rasoDAM khelI sAdhu sAdhvInAM pAtarAM bharanArA dAnavIre (!) muMbaInA bajAramAM besIne potAnI dAnavIratAnAM baNagAM paNa pheMke ane pelA sAdhu-sAdhvIcone halakA pADe. AvI rIte kapaDAM kAMbaLIye vhorAvavAnA saMbaMdhamAM paNa viveka rAkhavAnI jarUra che. zA mATe so so-doDhaso deDhAnI kAMbaLe baherAvavI? zA mATe DhAkAnI malamalo zodhavA mATe bajAre bajAra bhaTakavuM? bhaktinA AvezamAM karavuM, ne pachI nirdavA, e paNa Azcaryajane ! atae kahevAnI matalaba eTalI ja che ke ApaNuM dAnapraNAlImAM sudhArAnI ghaNI ja jarUra che. Aje je dAna thaI rahyuM che, ene sAmAjIka daSTie joIe to vizeSa lAbha kaMIja nathI thatuM. ane eTalAja mATe huM te vAraMvAra kaheto AvyuM chuM ke je kaMI kAma kare te dravya kSetra,kALa, bhAva joIne kare athavA TUMkamAM kahIye te samayane oLakhIne kare 198 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - dAnapraNAlI. Aje samAjanI je kaMgAlIyata hAlata aMdarakhAnethI thaI rahI che, e amArA dAnavIe AMkha kholIne jovAnI jarUra che. jenI e AMtarika hAlata sudhAravA mATe sauthI pahelAM prayatna karavAnI jarUra che. jayAM sudhI te tarapha puratuM lakSya nathI apAtuM, tyAM sudhI ApaNA saMgha ne utsa, ujamaNane upadhAne, sAmaiyA ne sAbelAo, badhu jagatanI daSTie hAsyAspada jevuM che. ApaNe e uparI ADaMbara atyAra sudhI nabhI rahyo, paNa have aMdaranI sthiti bahAra AvI rahI che, eTale vadhAre vAra Take tema nathI. mATe dAna karanArAoe, be rUpiyA paNa kharacatI vakhate upayogitAne vicAra karIne kharacavA, eTaluM ja kahevuM kAphI che. 19 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ (54) T sAmAjika patana. "samAja" e cokkasa mAnyatAo dharAvanArA manuSya samUhanuM nAma che. "samAja" ne saMbaMdha "dharma" ane rASTranI sAthe rahelo che. cokkasa dhArmika siddhAntanuM pAlana karanAre manuSya samUha hovAthI, samAjane dharmanI sAthe dhaniSTha saMbaMdha che. e dhArmika siddhAnta, rItarivAjo temaja e manuSya samAje mAnelA A purUSanI AjJAnuM ullaMghana thatAMja e samAja dvArA dharma niMdAya che. "dharma" to evI 200 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAjika patana. ' ( " koI vastuja nathI ke jenI ' niMdA ' ke ' stuti ' thai zake. parantu e 'dharma " ne-e 'dhArmika niyama 'ne je samAje svIkAryo che, e * samAja ' nI kanipuNatAthI-dharma - pAlanathI 'dharma ' nI stuti thAya che, ane e samAjanI katta vyabhraSTatA kivA apAlanathI dharma nidAya che. je samAjanA kAraNe dharma niMdAya, e samAja kharekhara kamanasIkha samajavA joie. ane je vyaktinA kAraNe dharmanI niMdA thAya, e vyakti paNa kharekhara adhamaja samajavA joie. ane eTalAja mATe kahevAmAM Avyu che ke manuSyanu peAtAnu game te thAya, parantu peAtAnA nimitte dharmanI niMdA thAya, evu kRtya kALAMtare paNa na karavu joie. khIjA zabdomAM kahIe teA se| mANasA dharma na pAme, enI darakAra nahiM, parantu eka mANusa adharma na pAmavA joIe. arthAt evuM kRtya naja thavA devu ke jethI eka paNa mANasane dharma pratye dhRNA utpanna thAya. AvI rIte ' samAja ' nA rASTranI sAthe paNa ghaniSTha " saMbaMdha che, eTalA mATe ke samAja e rASTranuM eka aMga che. ghaNA ' samAje ' nA samUha banIne eka rASTra bane che. kAi paNa rASTranA dezanA eka paNa samAjanu patana, e, rASTranA patana samAna che. AkhA zarIranA eka aMgamAM rAga, enA aja e che ke e AkhuM zarIra rAgI- du:khI che. 201 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. samAja" saMbaMdhI ATaluM avalokana karyA pachI have ApaNe joIe ke-jena samAja" nuM sthAna atyAre kyAM che ? - "jaina samAja " e paNa eka samAja che. agiyAra lAkha manuSyano samUha, aeva samAja che. jaina samAja no saMbaMdha "jainadharma " sAthe che. jenasamAjanI unnatimAMja, jaina samAjanI kartavyaniSThAmAM athavA ema kahIe ke "jena samAja" nA AjJApAlanamAMja jainadharmanI zobhA ane kIrti che, jyAre jenasamAjanA patanamAM jainadharmanI niMdA che. AvI ja rIte jenasamAjanI tarakakImAM rASTranI tarakakI che, ane jaina samAjanA patanamAM rASTrane paNa nukasAna ja che. dharma ane rASTra e bannenA gaiArava ke laghutAmAM jenasamAjano paNa hisso che. A vAta jenasamAjanI pratyeka vyaktie bhUlavI joItI nathI. have joIe ke jenasamAjanuM atyAre patana thaI rahyuM che ke utthAna ! sauthI pahelAM jenasamAjanI saMkhyA jue. have e to jarAye aspaSTa jevuM nathI rahyuM ke-jenasamAja saMkhyAnI daSTie divase divase nice utarI rahyo che. kayAM kareDanI saMkhyAmAM hayAti dharAvatA jeno ane kayAM atyAre agIyAra ke bAra lAkha jene! bahu lAMbA samayananihALIe te paNa chellAM traNaso sADA traNaso varSamAM ja jenI saMkhyA eTalI badhI ghaTI 202 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAjika patana rahI che ke jene hisAba lagAvatAM prativarSa ATha ATha haja rane ghaTADe barAbara nizcita thayo che. jenenA sAmAjIka patananuM AthI vadhAre duHkhadAyI udAharaNa bIju karyuM hoI zake ? traNaso sADAtraNa varSathI niyamita saMkhyAmAM A pramANene ghaTADe thatuM hovA chatAM haju sudhI jaina samAja taraphathI e ghaTADe aTakAvavAnA cAMpatA IlAje nathI levAmAM AvyA, nathI levAmAM AvatA, e zuM ochI kamanasIbI che ? balka jevAI te tethI ulaTuja rahyuM che. saMkhyAne ghaTADe aTakAvavAne badale saMkhyAnA ghaTADAmAM ora vadhAro thAya evAja prayatno thatA jovAya che. jaina samAjanI Arthika sthitinuM bArikAIthI avalokana karatAM paNa spaSTa dekhAya che ke jene divase divase ghasAI rahyA che. ghasAIja nathI rahyA, paraMtu hajAronI saMkhyAnA kuTuMbamAM garIbAI AvatI jAya che, ane e bhukhamarAnA kAraNe aneka prakAranA anartho thavAnA kissA paNa ghaNuM vakhata bahAra AvatA jovAya che-saMbhaLAya che. jaina samAja e eka pleTI vyApArI kema gaNAtI. saMkhyAmAM, ATAmAM lUNa barAbara hovA chatAM, hidusthAnanA vyApArane maTe bhAga jenenA hAthamAM hato. Aje jenenA hAthamAM te vyApAra kyAM che ? kadAcit kaI gAmanA gaI kAlanA garIbane Aje dhanADhya thayelo ke ekAda baMgalo baMdhAvI meTaramAM moja karato joIne keI ema mAne ke jene mAM banAvyo vadhyA 23 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. che-vadhe che, te te khaTTo bhrama che. e dhanADhya kharo dhanADhya nathI, paraMtu se kuTuMbane bhIkhArI banAvIne potAne dhanADhya manAvanAre kRtrima lakSmIputra che. AjanI hiMdusthAnanI Arthika sthitine abhyAsa karanArA have te spaSTa paNe pikArI rahyA che ke-hiMdusthAniyenA hAthamAM kaI paNa vyApAra rahyo nathI. ane je vyApAra atyAre dekhAya che te kevaLa saTTo che. A saTTAmAM amArAja dezanA so kuTuMbe bhIkhArI bane che, tyAre eka gRhastha lakSAdhipati bane che. AvI sthitimAM jaina samAjamAM dhanAlyo vadhavAnI kalpanA paNa karI zakAya tema nathI. jenasamAjanuM AMtarajIvana tapAsavuM hoya teNe gAmaDAomAM pharavuM joIe. hajAro kuTuMbe zI rIte potAne jIvananirvAha karI rahyAM che, e jovuM joIe. matalaba ke jenasamAjanuM Arthika sthitimAM paNa patana ja thaI rahyuM che. are, je dezanA manuSyanI, manuSya dITha mAsika Avaka savA be rUpiyAthI vadhAre na hoya, te dezanA eka nAnAmAM nhAnA samAjamAM dhanAlyonI vRddhi mAnavI, enA jevI ajJAnatA bIjI kaI hoI zake. AvI ja rIte keLavaNInA viSayamAM paNa keTaluM patana thaI rahyuM che, eto pelA muMbaIvALA nattama bI. zAha ApaNane sattAvAra AMkaDAothI puravAha karI ApatA rahyA che. temAM khAsa karIne prAthamika ane mAdhyamika keLavaNumAM ja jyAM maheTuM gAbaDuM paheluM hoya tyAM uMcI keLavaNu tarapha te ApaNe daSTipAta meM kayAMthI karI zakIe. 24 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAjika patana. jenasamAjanuM sAMsArika gRhajIvana tapAsavAmAM Ave te tyAM paNa patanatA sivAya bIjuM zuM dekhAya che? jenadharma pALanArA jenasamAjanuM gRhajIvana, je zuddha pAvana havuM joIe, e keTalA kuTuMbamAM dekhAya che? zrI hemacaMdrAcArya varNavela cAmavimava: Adi 35 guNe, ke je guNe, eka dharmane yegya gaNAvanAra gRhasthamAM Avazyaka che, emAMnA keTalA guNe keTalA gRhasthamAM dekhAya che ? A uparAMta vivAhAdi sAMsArika kAryomAM vadhI paDelI saMkucitatAo, ane tenA kAraNe ubhA thayelAM anartho konAthI ajANyA che? samAja eka samAjarUpe na rahetAM ozavALa, poravALa, zrImAla, zrIzrImAla, pallIvAla, agravAla, khaDelavAla ane evA aneka phirakAomAM vaheMcAI gayela che. tArIpha te e che keA badhAoe potapotAnA vADA judA judA banAvI vivAhAdi kAryomAM paNa judAI karI nAkhelI che. ATalethI nathI aTakayuM. huM ghaNI vakhata batAvI gayo chuM tema eka eka phirakAmAM paNa anekAneka gheLo-nhAnI nyAnI vADIo banI gayelI che. AnA pariNAme sAmAjika patanamAM divase divase vadhAreja thaI rahyo che. vaLI bALalagna, vRddhavivAha, kanyA vikraya ane vara vikaya vigere rAkSasI rivAje evA te ghara karI gayA che ke-jenA kAraNe sAmAjika patananI pari sImA AvI pahecI che, ema kahevuM atizaktivALuM nahi gaNAya. -- - 205 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. jevI rIte jaina samAjanuM sAmAjika patana sAMsArika daSTie thaI rahyuM che, tevI rIte dhArmika draSTie paNa kharekhara patana ja thaI rahyuM che. AjanA jenasamAjanI pratyeka dhArmika kriyAonuM avalokana karIe to jANe emaja jaNAya keApaNe Atma vinAne dharma karI rahyA chIe. jeTalI jeTalI dhArmika kriyAo che, e badhI ye AtmakalyANanA sAdhanabhUta che, emAM keIthI paNa "hA nA karI zakAya ema nathI, paraMtu e dharmakiyAo karanArA mahoTe bhAge, e kriyAo evI rIte kare che ke-jANe e kriyAnI kaMI kismata ja nathI. sAmAyika, pratikramaNa, piSadha, pUjA, dAna-puNya, utsava, mahotsava, ujhamaNAM, upadhAna, saMgha, svAmivAtsalya, ityAdi ityAdi je kaMI kriyA karavAmAM Ave, ene samajavAnI ane enAthI usanna thatA bhaviSyanA phaLane vicAra karavAnI jarUra nathI zuM ? je ke-A be bAbatene keTaleka sthaLe abhAva dekhI keTalAka leke kiyAothI sarvathA vimukha thAya che, e kharekhara bhUla bhareluM che. hA, evI tamAma kiyAo zuddha, samajapUrvaka ane bhaviSyanA phaLane vicAra karavAnI preraNuM ane himmatathI avazya karavI joIe. TuMkamAM kahIe te bhagavAna mahAvIra devanA zAsanamAM kaI paNa vastu ekAte kahevAmAM nathI AvI. ane eTalAja mATe kahevAmAM AvyuM che ke, je kaMI karo te dravya-kSetra-kALa-bhAva joIne kare. athavA samayane oLakhIne kare. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAjika patana. > , Ama jaina samAjanuM kharekhara sAmAjika patana dareka rIte thai rahyuM che, e spaSTa dekhAya che. balke 'jainasamAja' ke jene ApaNe ' saMgha ' nA nAmathI eLakhIe chIe, e 'saMgha ' nI sattAnI daSTie nihALIe teA temAM paNa kharekhara patanaja dekhAya che. * saMghasattA ' e jainadharmamAM utkRSTamAM utkRSTa sattA tarIke oLakhAvavAmAM AvI che. tI karA paNa ' saMgha ' ne namaskAra kare che. AkhA samUhanI sattAne svIkAra dhuraMdhara AcAryA, pUrvadharA, gaNudhare ane tIrthaMkarA paNa karatA AvyA che. eja saMdhanI sattAnA Aje vicAra sarakhA karatAM paNa hRdaya dhaDakI uThe che. Aje 'saMgha sattA ' jevuM kayAMya kaMI dekhAya che zu ? A bhayaMkara 'patana nahiM te khIjuM zuM che ? Aje sAdhu samudAyamAM mhoTA mhoTA AcAryA ke jee peAte pAtAnI meLe peAtAne zAsana samrATo, kalikAla sarrajJA ane yuga pradhAnA kahevarAve che, vastuta: teonI sattAthI samAjanuM eka pAMdaDuM paNa hAlI zake che ke kharUM ke ? AvI ja rIte samAjamAM evA keTalAye gRhasthA che ke je jamIna upara paga detAM paNa zaramAya che, parantu * jaina saMgha 'mAM teonu vajana keTalu che, enA jyAre tee peAte ekAnta besIne vicAra karatA haze tyAre temane ja zaramAvuM paDatu haze. Aje samAjamAM aneka keLavAyalA paNa che; parantu teo paNa * saMghanAM kAryomAM sekaye pApaDa bhAMgavAnI ' 207 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. sattA nathI rAkhatA, e zuM keIthI ajANyuM che. A badhuM zAthI banyuM ? nirnIyatAthI. Aje samAja chinna chinna thaI gayA che. nathI keI kaIne kahI zake tema, ke nathI kaI keInuM mAnI zake tema ? jaina saMghamAM-jena samA jamAM hamezAMthI sAdhuonuM prAdhAnya svIkArAtuM AvyuM che. prAcIna itihAsa tapAsatAM sAmAjika, dhArmika kAryomAM sAdhuo-AcAryonA Adhipatya nIce vicAre parAma thayA che. vyavasthA goThavAI che, paraMtu eja AcAryo ane sAdhuo Aje samayanA zatru thaIne zAsananI-dharmanI apabhrAjanA thAya evAM kAryo kare, te pachI eone prabhAva kema paDI zake? eja AcAryo ane sAdhuo ApasamAM maLIne samAjesthAnanA vicAro na kare, balka. dhaMdhurAya vALI kahevatane caritArtha karatA hoya te emanA upadezathI janatAne zAMti kema maLe? matalaba ke-jenasamAja "eka saMgha" che. "saMgha " e pacIsamA tIrthakara samAna che, enIja sattA Aje gabaDI paDI che. te pachI e samAjanA patanane bIje vicAra kara, e mULane cheDI DALAM pakaDavA jevuM ja gaNAya. atae AvI patana avasthAmAMthI uddhAra karavAnI bhAvanA jaina samAjanI pratyeka vyaktinI thavI joIe. A sabaMkhI jena AcAryo ane sAdhuoe paNa diIrgha vicAra karavAnI jarUra che. pitAnA mamatva-durAgrahanA kAraNe jainadharma niMdAI rahyo che, e lakSyamAM levAnI jarUra che. potAnA mATe nahi, paraMtu kevaLa jainadharmanI khAtara 208 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAjika patana. DhIlI derI mUkI eka bIjAne maLI vicArenI lenadena karI kaMIka saMgaThana karavAnI jarUra che. evI ja rIte jenA gRhasthoe paNa keI paNa sAdhu ke AcAryanA pakSamAM na paDatAM, taTasthapaNe jainadharmanI khAtara saMgaThananA upAya hAtha dharavAnI jarUra che. zAsanadeva sarvane sabaddhi Ape, ane jaina samAjane A patana avasthAmAMthI jaladI uddhAra kare, eja aMtima AkAMkSA. 209 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ (papa ) ffy yuvakene. vahAlA yuvake! kAyApalaTane jamAne ALe che. gurUDamavAdanA khAtAmAM thavAnA divaso najIka dekhAya che. rUhInI gulAmInA baMdhane DhIlA paDavA lAgyA che. dharmanA oThA nIce calAvAtI aMdhAuMdhiyenAM vAdaLe vikharAvA lAgyAM che. tyAganA lebAsamAM game tevA dhAmikAnI pUjanA-mAnatAnAM pokaLo prakAzamAM AvavA lAgyAM che, ane sarvatra satya-sUryanA prakAzanI prabhA jhAMkhI jhAMkhI paNa prakAzavA lAgI che. tame zuM juve che ? tamane kema dekhAya che ? je uparanI vAta tamane 210 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ yuvakene. kharekhara dIsatI hoya te yAhema karIne bahAra Ave. bahu lAMbI caDI vetaraDamAM na utaratAM AkhI duniyAne Theke na letAM kramaza: AgaLa vadhe. pahelAM je samAjane saDe dUra karavAnuM kAma hAtha dhare. Aje je samAjanA pratyeka aMgamAM je saDe praveza karI gayo che, e have keIthI ajANyuM nathI. maMdiramAM bhaktinA nAme thatI azAtanA, upAzrayamAM tyAganA nAme ekaThA thate parigraha, sAdhuomAM mahAvIranA nAme vadhato ja ADaMbara ane A uparAnta sattAnI mArAmArI, pATa upara paDaMpaDA, pustaka ane celAo mATe bhaDaMbhaDA. AvI ja rIte gRhasthavargamAM je polaMpaTTI cAlI rahI che, je sattAnA mada karI rahyA che, je IrSyAo, ukaLI rahI che, je pakSapAtanAM camAM caDhI rahyAM che, e badhAne paNa sudhAre kareja chuTake che. A sudhAre e tamArA hAthamAM che. yuvake, "yuvAna e nava sRSTine sarajanahAra che. " parantu mitro, jarA smaraNamAM rAkhajo ke, AvA zabdo kAgaLo upara chApavA ane vyAkhyAnamAM jhADavA, e eka vAta che jyAre sAcu yuvakapaNuM prApta karavuM, e bIjI vAta che. eka yuvaka A sarajanahAra, A sudhAraka kyAre banI zake, ene khAsa vicAra kare ane eTalA mATe huM tamane kahuM chuM ke, tame sudhArakanA lebAsamAM ke sarajanahAranI korTamAM bahAra paDe, te pahelAM tenI gyatA meLavaje. vyarthane kaLAhaLa ke zabdonI mArAmArI e pANIne levavA jevuM che. sAcuM saMgIna kaMI paNa phaLa meLavavuM hoya 211 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. te, e dhAMdhalIyAonI hAme dhAMdhala macAvavAmAM kartavyanI "iti zrI" na mAnatAM sAcI yegyatA prApta karIne medAne jaMgamAM utaraje. javAhara neharU, e sAcA yuvaka tarIke bahAra paDyA che. sAcA sudhAraka tarIke bahAra paDyA che. parantu emane pUcho to kharA ke emaNe svArthane keTale tyAga karyo che? evA tyAga vinA khAlI zabdanuM lAlitya ke DAhI DAhI vAta kaMI kAra karI zaktI nathI. mitro, jarA saMbhALaje ke je AkSepo ApaNe bIjA upara mUktA hoIe, te AkSeponA bhAjana ApaNe kayAMya na thaIe. huM ghaNA vakhatathI lakhate ane mAnato Avyo chuM temaAjane yuvAna e samAjanA zarIrane saDe dUra karanAra eka DAkaTara che. parantu o DAkaTaro! samAjanA zarIra upara oparezananuM cAku calAvavA agAu tame tamArA zarIranI zuddhi karajo. tamArA zastrAne khUba ukALI-tapAvIne sApha karaje. ane tamAre hAtha-tamArU mana sthira rAkhavA jeTalI zakti meLavaje. je je kAcu na kApI nAkhe, je je kyAMya uMdhu na vetarI mAratA ! magajanuM samatolapaNuM jALavavAnI zakti meLavajo, rUDhInA gulAmanI game tevI uzkeraNIo ke humalAo vakhate tame zAntithI tamAruM pracAra kArya karavAnuM baLa meLavaje. yuvAnIne joza, e dIvAnIne mada che. e madamAM masta na banI jatA. seMkaDo varSothI caDhelA kATane devAnI tamArI tAlAvelI, gabharATa bharI na hovI joIe. 212 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ yuvakane. e kATa bhalabhalA tejAne paNa hajama karI jaze. paraMtu yukti ane buddhibaLathIja kAma levAnuM che, e vAtane jarAye na bhUlaze ! bhAIo, thoDA vakhata upara mArA eka "sudhArA' nA lekhamAM kahI gaye chuM tema, sudhArakoe sauthI pahelAM sudharavAnI jarUra che. ApaNe ApaNe mada dUra karo. ane je sudhAre karavA ApaNe mathatA hoIe, e sudhArAnI zarUAta ApaNe ApaNe jAtathI-zarIrathI-gharathI karavI joIe. jarA e paNa saMbhALaje ke-"sudhAraka"nA lebAsamAM kaI ThagArA potAnuM kAma na kADhI jAya, ke jethI tamArI AkhI ye pravRttine kalaMka lAge. A uparAnta eka khAsa vAta dhyAnamAM levAnI che, ane te e ke-sudhArakoe-yuvakoe sauthI pahelAM potAnuM saMgaThana karavAnI jarUra che. gAme gAmanA yuvaka maMDaLee ekaja paddhatithI pitAnI pravRtti AgaLa dhapAvavI joIe. je yuvakee saMgaThana na karyuM, ane jema marajImAM AvyuM tema dhapAve rAkhyuM te saMbhava che ke, koI vakhate " lene gaI pUta che AI khasama" vALI kahevatane caritArtha thatI jevAne prasaMga Avaze. atae saMgaThananI pahelAM ja jarUra che. bIjI bAbata e che ke yuvakoe je kaMI pravRtti AdaravAnI jarUra che, temAM khAlI TharAva pAsa karavA, bhASaNe ApavAM ke niyamAvalIo bahAra pADavA mAtrathI kaMI sArthakatA thavAnI 213 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. AzA keIe na ja rAkhavI. Aje TharAve keNa nathI karatuM ? TharAmAM ke bhASaNamAM eTalI badhI anavasthA thaI gaI che ke jANe enI kaMI kiMmmata ja nathI rahI. TharAvanI hAramALAo, eTale jANe AkhA gAmanI bheMso ApI dIdhAnuM phArasa. ke pakSa TharAvo nathI karatA? kayA pakSanA TharAvane DI ke moTI saMkhyAmAM anumaMdanArA nathI maLatA ? kharI vAta e che ke, vAstavika prayatnathI lekamata keLavavAnI jarUra che. jo ke sabhAo bharavI, TharAva karavA, e paNa lekamata keLavavAnuM eka sAdhana jarUra che. paraMtu tenI sAthe samAjanA mukhya je aMgamAM ApaNe sudhArA karavA mAgIe chIe, e aMganI jeTalI banI zake teTalA aMze sahAnubhuti vadhAravA prayatna karavAnI jarUra che. udAharaNa tarIke, yuvake dIkSA saMbaMdhI niyamo ghaDe, ane te niyamonAM kAgaLIyAM muMbaInA bajAramAM ke thoDAM ghaNAM bahAra paNa phelAve. mArA namra mata pramANe te evA niyamo ghaDavAmAM kaMI paNa sArthakatA nathI. kharI vAta to e che ke-je sAdhuo udAra vicAratA hoya, jeo samayane oLakhIne dIkSA AdinI pravRttinA himAyatI hoya, teonuM saMgaThana athavA samelana karAvavAnI sauthI pahelI take jarUra che. te sAdhuo ja pote potAnuM saMgaThana karIne "dIkSA ke evI bIjI paNa AvazyakIya bAbatenA niyama-eka bIjAnI sAthenA parAmarza pUrvaka banAve te te niyamane amala jaladI thaI zake. bhale prAraMbhamAM AvA udAra vicAranA sAdhuonI saMkhyA apaja hoya. kaMI harakta nahiM. dhIre 214 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ yuvakone. dhIre emanI saMkhyAmAM vadhAre ja thavAno. samaya potAnuM kAma kare jAya che, ane te pramANe vicAromAM parivartana thatuM ja rahevAnuM. sauthI pahele prayatna A karavAnI jarUra che. mArA yuvaka baMdhuone paNa samaya upara khabara paDaze ke sAcA sudhAraka sAdhue paNa keTalA che ane kaNa kaNa che? sudhArAnI bUma mAravI, sudhArAnAM vyAkhyA karavA ane pitAne pakSa vadhAravA ke game te kAraNe sudhAraka yuvakanI "hA" mAM "hA" meLavavI, eka vAta che, ane sudhArAnI samaya pramANenA pravRtti AdaravI, eka bIjAne maLavuM, vicAronI lena dena karavI, e bIjI vAta che. sudhAraka yuvake, tamAre eka aura vAta paNa khAsa karIne dhyAnamAM levAnI che. ane te e ke sukAnA pApe lIluM na baLe, enA khUba saMbhALa rAkhaje. gheDAnI pAyagAmAM huMzI joDe te ekAda ja hoya. maheoTA samudAyamAM akkalano othamIra te gaNyA gAMThyA ja hoya, paraMtu evI gaNI gAMThI vyaktionA kAraNe A samudAya-AkhI saMsthAne cheda karavAnI aMzamAM paNa pravRtti na karaje. belavAmAM ke lakhavAmAM, vAtamAM ke vartanamAM enI saMbhALa jarUra rAkhaje ke-jenadharmane-jenasamAjane sAdhu saMsthAnI ghaNuMja jarUra che. sAdhu saMsthA vinA AkhA saMghanuM nAva kinAre nahiM pahoMce, e nizcita che. sAdhuoe jainadharmane TakAvI rAkhavAmAM sAthI mhoTe phALo Ape che, e nirvivAda che. sAdhuoe pitAnA cAritranA 215 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. prabhAvathI jenadharmanI kIti-latA khUba vistAra che. sAdhu e sAhityanI samRddhi dvArA jainadharmanuM rakSaNa karyuM che. e tyAgI sAdhuonA AcAra vicAranI vAta sAMbhaLavA mAtrathI, Aja paNa game tevA jainadharmanA kaTTara dveSInAM paNa mirAya khaDAM thAya che. rAja-darabAremAM e tyAganAja kAraNe prabhAva paDI zake che. deza dezAntamAM jyAM jenenI vastI lagabhaga nathI ja, tyAM paNa eja tamAre tyAgI varga pUjAya che ane e dvArA jenadharmanI sarabha sarvatra phelAya che. e tyAga tarapha-e sAdhu saMsthA tarapha kayAre paNa dhRNAnI najarathI na jeze ! dhyAna rAkhaje, je divase tame tamArA lakSyane choDyuM, te divasa tame tamArI pravRttimAMthI lapasyA samajaje. mATe lakSyane kadi na choDaze. tamAre virodha agya pravRttio hAme hovo joIe. tamAre virodha guMDAzAhI paratve hovo joIe. tamAre vidha AcArapatitA hAme hovo joIe. eka bIjI vAta. tame tamArA vyaktitvathI game tene gurU mAnatA ho, bhale mAne, tame tamArA vyaktitvathI game tene game tevAM uMcA bhale mAne, parantu tamArI jAhera pravRttimAM- tamArA A jAhera jhuMbezamAM enI gaMdha sarakhI paNa na AvavI joIe. tamArI laData sArvajanika hovI joIe. nahi ke vyaktitvanI. tamArI jhuMbezamAM pakSapAtane ke amuka vyakti pratyenA kheMcANane jarA paNa sthAna na hovuM joIe. je 216 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ yuvakone. jagatane ema khyAla Avaze ke-A laData te amuka vyaktinA mATeja che, A laDatanA garbhamAM te amukanuM saMcAlana che, te samAjano ke tamArI laDatano pAye maTIyA mela thaI jaze. game teve sAce sudhAraka paNa-tamArA vicArane prazaMsaka paNa tamArA e pakSapAtI cazamAMthI dUra ja raheze. tamArA vicAro game teTalA sArA haze, sAcA haze, samAjane lAbhanA haze, chatAM enI asara joIe tevI nahi ja thavAnI. e vAta khUba daDhatAthI samajI rAkhaze. mATe hAlA sudhAraka! yuvake! tamAre ghaNuM ghaNuM saMbhALavAnuM che. sudhAraka tarIke bahAra paDavuM, e mINanA dAMte loDhAnA caNA cAvavA jevuM che. sudhAraka tarIke bahAra paDavA agAu pitAnI ghaNuM ghaNuM zuddhi karavAnI jarUra che. sudhAraka thavA agAu ghaNuM ghaNuM zArIrika, mAnasika ane vAcika zaktio khilavavAnI che. khAsa karIne magajanuM samatolapaNuM, pakSapAta rAhitya ane khUba daDhatA; e guNe khAsa agatyanA che. mane saMpUrNa AzA che ke AvI gyatA pUrvaka tame bahAra paDI jenasamAjanA aMgamAM pravezelo saDo dUra karI tame A vIsamI sadInA jamAnAmAM sAcA kAntikAraka tarIke tamAruM nAma amara karavA sAthe mahAna puNya hAMsala karaze. 217 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 56 ) dharma ane samAja para samayane prabhAva. samaya eka evI vicitra vastu che, ke jene prabhAva saMsAranI hareka vastu upara paDyA vinA rahetA nathI. deza, jAti, dharma, samAja, veSa, vyakti, zikSaNa, vyavahAra cAvat saMsAranI jeTalI vastuo che te badhI samayane AdhIna che. jevA jevA samaya AvatA jAya che, tevA tevA prakAranA pheraphAra hareka vastumAM thayAja kare che ane teTalAja mATe junu te navuM ane navuM te jInu thAya che. je kAle hatu te Aja nathI, ane je Aje che te kAle nahi... hAya. saMsAranI A ghaTamALa niraMtara cAlyA ja kare che. samayanA A 218 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma ane samAja para samayane prabhAva prabhAva e kudaratI che. kudaratanA A niyamanI hAme thaIne kaI ema kahe ke nahiM "ame samaya-amayane kaMI mAnatA nathI. jeTaluM purANuM che teTaluM ja sAcuM che, ane teja anusAra cAlavuM joIe," te te kevaLa kathana mAtra kivA vyartha pralApa che. A saMsAranI eka paNa vyakti samayane AdhIna thayA vinA rahI zakI nathI ane rahI zake tema paNuM nathI. jeo uparyukta kathana kaLe che, teo pote paNa ghaNuM junuM cheDI cukyA che ane navuM AdaratAja rahe che. vyavahAranI bAbatane te bAju upara mUkIe. dharmazAstronI racanA paNa samayane avalaMbIne ja thAya che. e dharmazAstronuM hA tapAsavAmAM Ave te jarUra mAlUma paDe ke emAM paNa samayane prabhAva" avazya raheluM che, balka te zAstroprAcInamAM prAcIna gaNAtAM zAstro paNa samayane oLakhavAne saMdeza saune pahoMcADe che. upara kahevAmAM AvyuM tema "samayane prabhAva" na kevaLa vyavahArika bAbata para paDe che, balka yAvat saMsAranI samasta vastuo upara paDe che. deze, zahere, grAma ane gharanI racanAonAM prAcIna varNana vAMce ane Adhunika deze, zahere, gAme ane gharanI racanAo nihALo, keTaluM badhuM aMtara jaNAya che? prAcIna manuSyanI veSabhUSAmAM ane atyAranI veSabhUSAmAM keTalA badhe taphAvata paDI gayA che? Aje prAcInatAne pakaDI rAkhavA sama Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. mATe ApaNe game teTalI dhamapachADe karIe, chatAM samaya te potAne prabhAva nAkhyA vinA raheto ja nathI. jo ke Ane artha e nathI ke "jeTaluM prAcIna che te badhuM kharAba ja che, ane navuM badhuM sAruM che. " tema ema paNa nathI, ke "navuM naThAruM che ane junuM sAruM ja che. ahIM kahevAnuM e che ke samayanA prabhAva pramANe saMsAranI pratyeka vastumAM parivartana thayAja kare che. have e parivartanamAM ke viveka jALava, e manuSyanI buddhi upara AdhAra rAkhe che. navInatAmAM yadi lAbha che, unnati che to tene Adara karyo ja chuTake ane je tene Adara nathI karatA, te tenuM pariNAma e Ave che ke te te kAryone bhayaMkara dhakko pahece che. dAkhalA tarIke eka prAcIna kriyA ApaNe karatA AvatA haiIe, paraMtu te kiyA A samayane baMdhabesatI na hoya, arthAt e kriyAmAM samayAnukULa pheraphAra karavAnI jarUra jaNAtI hoya to te pheraphAra karyo ja chuTake. ApaNe haThAgrahI thaI je te kriyAne pakaDI ja rahIe te tethI sAmAjika daSTie bhayaMkara nukazAna uThAvavuM paDe. pahelAM kahevAmAM AvyuM che tema "samayane prabhAva dareka vastu upara paDyo che ane paDI rahyo che. je koI ema kahe ke cAlI AvatI kriyAmAM, rUDhImAM, rItarivAjamAM pheraphAra naja thAya, te teo kharekhara bhUla kare che, balka sUryanA prakAzamAM sAkSAt dekhAtI vastune paNa eka tRNa samAna 20 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma ane samAja para samayane prabhAva. prayatnathI DhAMkavA prayatna kare che. sAmAjika ke dhArmika, rASTrIya ke rAjakIya keIpaNa prakaraNanuM prAcIna paDa ukheDavAmAM Ave te spaSTa mAluma paDaze ke junA jamAnAnI kriyAo, rUDhIo ane rItarivAjomAM avazya pheraphAra thayelA che. pUrva purUSoe pheraphAre avazya karyA che, balake Adhunika samayanA te rUDhIpUjake ke jeo prAcIna rIvAjone pakaDI rAkhavAno Agraha kare che, teo pote paNa junA rivAjomAM pheraphAra karI rahyA che. pharaka mAtra eTaleja che ke potAnA pheraphAre emanI najaramAM nathI AvatA; jyAre bIjo koI mANasa pheraphAra karavAnuM kahe che te temAM teo dharmane nAza samaje che. A buddhinI kivA samajanI balihArI che. astu. have ApaNe e joIe ke samayano prabhAva dharma ane samAjanI kaI kaI bAbate upara atyAra sudhI paDI cukyo che? eka vAta spaSTa karavI joIe. "dharma" eka evI vastu che ke jemAM kaMIpaNa jAtano pheraphAra thaI zakateja nathI. "dharma" e to AtmAnI sAthe saMbaMdha dharAvanAra vastu che, ane eTalAja mATe "dharma nI vyAkhyA Ama karavAmAM AvI che " aMta:sakhazuddhivaM gharmatva " athavA "SAyanivRttitva dharma aMta:karaNa zuddha thavuM enuM nAma dharma, athavA kaSAyathI nivRtta thavuM enuM nAma dharma. dharma te kArya che. dharmakriyAo, pratikamaNa, sAmAyika, piSadha, dAna, 221 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakheA. puNya, parApakAra, jJAna e badhAM kAraNeA che, sAdhanA che. e sAdhanamAM pheraphArA avazya thaI zake. bezaka dhanAM kAraNeAne, kAraNanA kAryamAM upacAra karIne, 'dharma ' mAnI zakIe, paraMtu e kAraNeAmAM pheraphAra naja thai zake, e mAnavuM sarAsara bhula bharelu che. huM ahIM * dharma ' ane ' samAja ' upara ' samayane prabhAva je batAvavA icchuM chuM te dharmanA kAraNeAmAM che dharmanAM sAdhateAmAM che. e dharmanAM sAdhanAmAM samaya samaya upara pheraphAra avazya thayA che. jIe sauthI pahelAM Avazyaka kriyA-pratikramaNa. Avazyaka kriyA-- pratikramaNa e cha AvazyakanuM nAma che. pahelAM cha AvazyakamAM pratikramaNanI kriyA samApta thatI. paraMtu samaya samaya upara AcAryoe amuka amuka sUtreAnI racanA karI ane e sUtrA dhIme dhIme pratikramaNanI kriyAmAM dAkhala karyo. dAkhalA tarIke ema kAi nahI kahI zake ke atyAre pakhkhI, caumAsI ane sAMvatsarika pratikramaNamAM khelAtu salAhata zrIhemacaMdrAcAryanI pahelAM khelAtu hatu. cAvIza tI kara bhagavAneAnI A stuti zrIhemacaMdrAcArye manAvyA pachIja te pratikramaNamAM pravezI gai che. e saiA kabula karaze ke zAMti e mAnadevanI banAvelI eTale mAnadevasUri pahelAM A stuti nahAtI kahevAtI. e spaSTa che. AvIja rIte snAtasyAnI stuti hemacadrAcAryanA ziSya bAlacaMdranI pahelAM, saMsAradAvAnI stuti haribhadrasUrinI pahelAM, aji 222 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma ane samAja para samayano prabhAva. tazAMti naMdeSaNanI pahelAM, are, thoDAja varSonI pahelAM thaI gaelA kIrtivijayanA ziSya jayavijayajIe banAveluM sakalatIrthagaMdu kara joDa-, e gujarAtI bhASAnI tIrtha vaMdanA e badhuM emanI pahelAM kahevAtuM hatuM zuM ? pratikamaNa jevI Avazyaka kriyAmAM Ama navAM navAM sUtrane praveza e zuM samayane ocho prabhAva sUcave che? keTalAka leke pratikramaNamAM thaMbhaNu pArzvanAthanuM cityavaMdana kare che. kharatara gacchAnuyAyI leke dAdA sAhebane kAusagna kare che. bhalA jyAre dAdAsAheba nahi thayA hatA tyAre te vakhatanA kharataragacchAnuyAyIo zuM dAdAsAhebano kAussagna karatA hatA ke? ahIM e kahevAne prazna nathI ke pratikramaNa jevI Avazyaka kriyAmAM A sUtra zA mATe ghusyAM? game te kAraNe ghusyAM. bhale ghusyAM. paraMtu jeo ema mAne che ke-"prAcIna rIvAjamAM kaI paNa jAtane pheraphAra na thaI zake" eone A eka spaSTa javAba che. bhUtakALanA bhayaMkara udaramAM AvAM to keTalAye parivartane hajama thaI gayAM. tene kaMI hIsAbaja nIkaLI zake tema nathI. saMvatsarika parva bhAdaravA suda pAMcamanuM hamezAMthI cAlyuM AvatuM hatuM, paraMtu te kAlakAcAryanA samayathI pAMcamanA badale cothanA divase thavA lAgyuM. A zuM ochuM parivartana che? samayane e che prabhAva che? kAlakAcAryane ke samaya oLakha paDyo? 223 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. maMdire ane mUrtio. AvI ja rIte ApaNe tAraNahAra maMdiranI paristhitio juo. maMdire upara paNa samaye ke prabhAva nAkhe che? prAcIna samayamAM ApaNAM maMdiramAM atyAranI mAphaka peDhIo cAlatI hatI, bhaiyA ane paThANe cokI mATe rAkhavA paDatA hatA, ema kaI kahI zake tema che? maMdiranI bAMdhaNue tapAsavAmAM Ave to atyAre je je navAM maMdire bane che; temAM, jeTalI Aja kAlanI phezananuM tatva dAkhala karavAmAM Ave che, enA karatAM enI majabutAI ane zIlpakaLAnuM tattva ochuMja jovAmAM Ave che. A paNa samayane prabhAva nahI to bIjuM zuM? manuSyanA vicAre, manuSyanI buddhie samayane anusare che. tenI pAchaLa pAchaLa cAle che ane tenuM ja pariNAma che ke maMdire ane evI bIjI bAbatamAM AjakAlanI phezanane epa vadhAre caDhAvavAmAM Ave che. jarA bhagavAnanA aMga upara thatI aMgaracanAonuM te nirIkSaNa kare ! vItarAgadevanA upara thatI aMgaracanAomAM paNa koTa, pATaluna ane nekaTAI, kalara temaja ghaDIo mukavAnA chaMda paDI gayA che. haju heTa-aMgrejI TepI paherAvI hoya, evuM jovAmAM nathI AvyuM ! keTalo samayane prabhAva! maMdiranA raMgamaMDapa ane dIvAle jyAM saMgamaramarathI suzobhita ane majabuta thatAM, tyAM Aje ITAlInI lAdIothI camaka damaka batAvavAmAM Ave che. 224 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma ane samAja para samayane prabhAva. maMdiranI rakSA mATe jeTalI Aje gRhasthane hAyahAya karavI paDe che, teTalI pahelAM nahAtI karavI paDatI. gRhastha AvazyakatA paDatAMja dravya lagAvIne jIrNoddhArAdi karI letA. dhIre dhIre lekenI bhAvanAmAM pharaka paDavA lAgyo. AvakanAM sAdhane bIjAM rahyAM nahI. eTale pUjA-AratI AdinI belIo, zarU thaI ane e upaja maMdiramAM laI javA lAgyA. prAcIna mUrtiomAM ane Adhunika mUrtiomAM paNa kevo meTo pheraphAra dekhAya che. atyAre meTe bhAge mUrtio upara nava aMge cAMdInAM TIlaDAM caTADelAM hoya che. A zuM jarUranAM che? vItarAganI mUrti sAthe ene kaMI saMbaMdha! paraMtu A TIlaDAM zAthI lAgyAM? koI samayamAM caMdanathI pUjA karatAM karatAM lokone khyAla suMdaratA upara gaye. suMdara raMga utpanna karavA mATe caMdananI sAthe kezara bheLavavA lAgyA. bheLavatAM bheLavatAM kAma vadhI paDyuM. caMdananI gaNatA thaI gaI ane kezara vadhI paDayuM. pariNAme kezaranI garamI ArasanI mUrtio upara asara karavA lAgI. mUrti upara DAgha paDavA lAgyA, tema e Arasane paNa asara thavA lAgI. eTale jyAM jyAM kezara caDhAvAtuM tyAM tyAM nava aMge cAMdInAM TIlaDAM caTADyAM. e TIlaDAM upara pUjA karavA lAgyA. have e TIlaDAM mUrti upara na hoya to amArA rUDhIpUjako kaheze ke "vAha! bhagavAnanA nava aMge to TIlaDAM coTADyAM nathI. " tema kezaranI garamIthI thatuM nuksAna ane kezaranI 225 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane ALakhA. apavitratAnA kAraNe kAi kezarane vAparavAnA niSedha karaze tA rUDhIpUjake cIllAI uThaze: " joyu...! kezarane baMdha karI dharmanA nAza karavA beThA che. khIlakula nAstika thaI gayA che" ItyAdi. astu. kahevAnI matalakha e che ke maMdira, mUrtti, mUrtipUjA, agaracanA vigeremAM paNa ghaNA pheraphAra thai gayA che. e badhA " samayanAja prabhAva " che, ane e prabhAvane rUDhIpUjakA sArI rIte jANe che. paSaNA pa ApaNA parama pavitra payUSaNA parva upara paNa samayane kevA prabhAva paDyo che ? enA kAI vicAra kare che ke ? payU SaNA parvanA khAsa divasa bhAdaravA sudI pAMcamane hatA paraMtu e pAMcamanI ceAtha karI. payUSaNA parvamAM vaMcAtu kalpasUtra kevaLa sAdhueja vAMcatA ane sAMbhaLatA. jyAre samayanA prabhAve eja kalpasUtra sabhA samakSa vAMcavu' zarU thayu; eTaluM ja nahI paraMtu e kalpasUtravAMcananI mahImA vadhatAM vadhatAM tyAM sudhI vadhI ke tenA nimitte aneka kriyAe temAM pravezI gai. dAkhalA tarIke svapna utAravAM, ghADIyApAraNuM jhulAvavuM, tenA nimitte ghI khelavuM, pasUtra sAdhunu hAvA chatAM teja vakhata gRhastha sAdhu pAsethI laIne khAlI kheAlIne pachI sAdhune vaheArAvavu, gheADIyA-pAraNuM khelI khelIne ghera laI 26 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma ane samAja para samayane prabhAva. javuM. bArasAsUtranAM citranAM darzana karAvavAM, belI bolAvI ghoDIyAM-pAraNuM nimitte, aneka mALAo nimitte, aneka rUmAla nimitte bolI bAlavI, A badhuM pAchaLathI nathI vadhyuM zuM ? je vakhate kevaLa sAdhuoja kalpasUtra vAMcatA hatA te vakhate A badhI belI belAtI hatI zuM ? samayanA prabhAve A badhuM pravezI gayuM, e spaSTa ja che. sAdhunA AcAravicAro - AvIja rIte sAdhuonA AcAravicAre upara paNa samaye avazya pitAne prabhAva nAkhe che. sAdhuo pahelAM be prakAranA hatA jinakalpI ane sthavirakalpI, paraMtu kALakeme samayanA prabhAve zaktio kSINa thavAnA kAraNe jinakalpa viccheda thaI gaye; eTaluM ja nahI paraMtu sthavirakalpI sAdhuonA AcAre je AcArAMga ane dazavaikAlika Adi sUtramAM batAvavAmAM AvyA che, e AcAramAM atyAre keTaluM badhuM aMtara paDI gayuM che ? e badhe samaane prabhAva nahIM te bIjuM zuM che? sAdhuoe "vastro na dhovAM na raMgavAM" evI AjJA hovA chatAM Aje devAnI ane raMgavAnI prathA nathI paDI zuM? are e samayanA prabhAvanuM ja pariNAma che ke tIrthakarenA samayamAM paNa bhinnabhinna tIrthakaronA samayamAM vrata ane AcAramAM bhinnatA hatI, nahI te mekSamArga saune eka ja hovA chatAM evI bhinnatA zAnI hoya? paraMtu samayanA prabhAve te te 227 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. jInI zaktio -bhAvanAo ane buddhimAM pheraphAra hovAthI AcAre ane vratamAM pheraphAra rAkha paDe, eTale samayano prabhAva dareka vakhate potAnuM kAma kare che. - sAdhuonI nAnI nAnI kriyAomAM paNa joIe to keTalI badhI kriyAomAM pheraphAra thaelA che. atyAre kAMbaLI ane ghArIyA vigeremAM keTalAka sAdhuo sAdhvIo pAse gemutrA bharAve che. zuM pahelAMnA sAdhuo evuM karAvatA hatA? sAdhue pahelAM khAsa karIne vAMsanA dAMDA rAkhatA hatA. atyAre e vAMsane doDe kaI rAkhe te e. jANe sAdhudharmathI ja patita tha na hAya, e kalAhala karI mukvAmAM Ave. dAMDA upara je megarA banAvavAmAM Ave che enI utpatti prAcIna AcAragraMthamAMthI keI batAvI zake tema che? A sivAya pAtra raMgavAnI vidhi ane evI seMkaDe bAbata che, jene prAcIna rivAjenI sAthe mukAbale karatAM AkAza-pAtALanuM aMtara jaNAyA vinA nahIM rahe. A badhA samayane prabhAva nahIM te bIjuM zuM ? sAdhuone navakapa vihAra te Aje rahyo che ke ? samayanA prabhAve Aje emAM paNa keTaluM aMtara paDI gayuM che. zAstro zAstro e manuSyanI buddhi ane vicArenI sAthe saMbaMdha rAkhe che. eka samaya hato ke je vakhate manuSyanI buddhi 228 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma ane samAja para samayane prabhAva. tIvra hatI. smaraNazaktio agAdha hatI. te vakhate tamAma zAstro kaMThastha rAkhavAmAM AvatAM hatAM. te samaya palaTANe. smaraNazaktio ochI thaI. eTale jeTaluM yAda hatuM teTaluM lakhI levAyuM. lakhAyuM te paNa AjakAlanI mAphaka kAgaLo upara nahI. tADapatra ane evA sAdhane upara te lakhAyAM. samaya badalAte gaye. navI navI zodho thatI gaI. pari. NAme te ja zAstro kAgaLa upara lakhAvA lAgyAM. chApakhAnAM vadhyAM. jyAre graMtho chapAvavA zarU thayA, tyAre AgamasUtro chapAvavA mATe loko virodha karavA lAgyA. "evAM pUjanIya Agame chapAze, to tenI bhayaMkara AzAtanA thaze. gRhastha paNa tene vAMcavA lAgaze. AgamanuM rahasya bahAra paDI jaze. presamAM thatI AraMbhasamAraMbhanI kriyAonA nimittabhUta te chapAvanAra thatAM chapAvanAra bhayaMkara pApamAM DubI jaze. sAdhuthI te e kiyA tarapha najara sarakhI paNa na thAya." ItyAdi vicAronA kAraNe je samaya zAstrone- Agamane chapAvavAnA pakSamAM hatA, temanI sAme saMpUrNa virodha karavAmAM AvatuM. paraMtu samaya! tArI balIhArI che! teM bhalabhalA haThAgrahIonI haThane DagAvI che. ane teM daDha pratijJAdhArIone pratijJAothI calAyamAna karI dIdhA che. A samayanA prabhAve te ja virodhIo pote Agame chapAvavA lAgyA, praphe zedhavA ane orDare ApavA presamAM deDadhAma karavA lAgyA. emane chapAvelA Agame. gADAmAM bharIne ghATIo-kulIo jeDA paherI e baMDale 229 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakho. upara caDhI besI e gADIo deDAvatA e mahAtmAo pAse AvI e baMDale paTakAvavA lAgyA. gaIkAlanA virodhI e mahAtmAo, Aje pite e kriyA karI karAvI rahyA che. samayane prabhAva te keTale ! AvI ja rIte jaina sAdhuonI prAcIna mAnyatA ke sUtra zrAvakethI na vaMcAya te mAnyatAmAM paNa Aje keTaluM aMtara paDI gayuM che! " zrAvakethI na vaMcAya ane zrAvakone na vaMcAvAya " evI mAnyatA dharAvanAra mahAtmAo svayaM zrAvakane sUtre vaMcAvavA lAgyA che, ane ema vaMcAvavAmAM pitAnuM gerava-mahattva samaje che. A paNa samayane prabhAva nahI te bIju zuM ? zrAvakanI vAta to dUra rahI, ajena vidvAna-yuropIyane vigere sUtrone uMDo abhyAsa kare che, ane te saMbaMdhI AzcaryabharI zodhakhoLa kare che. A badhu samayanA prabhAve ja banyuM che. AvI ja rIte jue upadeza paddhati. upadezapaddhatti upadezapaddhatimAM paNa samayanA prabhAve ghaNuM aMtara paDI gayuM che. eka samaya e hato ke jyAre sAdhuo grahasthonA paricayathI sAva nirALA ja rahetA. pitAnA jJAna-dhyAnamAM masta rahetAM jagatanA jIvanuM kalyANa IcchavA sAthe potAnuM kalyANa kema thAya? evI zAMta pravRttimAM masta rahetA. 230 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma ane samAja para samayane prabhAva. kaI bhavya purUSa ke purUSa AvI caDhatA te teone thoDA zabdomAM gaMbhIra upadeza ApatA. pariNAme e bhadrapura ne e sAdhujInA cAritranA prabhAve thADA upadezathI ghaNuM asara thatI. dhIre dhIre samaya palaTAye. sAdhuo grahasthAnA paricayamAM vizeSa AvavA lAgyA. upAzraye e munionAM sthAna banyAM. upadeza upAzrayamAM thavA lAgyuM. upAzrayanI cAra dIvAlamAM emane upadeza gAjavA lAgyA. bhaktazrAvaka jI-jInA paDakAra karavA lAgyA. A sthiti paNa palaTAI. samayane vA vAvA lAgyo. samayane anukULa thaI keTalAka mahAtmAoe dIvAle cheDI jAhera sthAne ke jyAM jena ke ajena keI paNa upadeza sAMbhaLI zake, evAM sthAnomAM upadeza ApavA lAgyA. rUDhIpUjako e vAtane virodha karavA lAgyA. eTaluM ja nahI paraMtu "dharmane nAza karanArA" "zAsanadrohio" "nAstika" Adi vizeSaNethI navAjavA lAgyA, paraMtu e bicArAone kayAM khabara hatI ke bIjAone nAstika kahenArA evA amAre paNa AvatI kAle "nAstika" nI paddhatinuM AcaraNa karavAnuM che. kharekhara e "nAstika" kahenArA paNa samayane Adhina banyA ane jAhera bhASaNa karatAM AvaDatuM hoya cAhe na AvaDatuM hoya, jAhera sthAnamAM bhASaNa apAyuM hoya ke na apAyuM hoya. bhale pitAnI rUDhI pramANe zrAvakene cha nA paDakAra karAvatA hoya, paraMtu peparamAM potAnA vyAkhyAnane jAhera bhASaNa" tarIke chapAvavA lAgyA 231 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. ane utsukatApUrvaka vAMcavA lAgyA, dhIre dhIre temane potAnI junI paddhatimAM pheraphAra karavo paDyo. AvI ja rIte dhArmika kriyAomAM rItarIvAjomAM samacano prabhAva paDyo che ane samayane anusarI pheraphAra thayA che. sAmAjika rIvAjo na kevaLa dhArmika rivAjo, sAmAjIka rIvAjo upara paNa teTalo ja prabhAva paDelo che. deza deza ane prAMta prAMtanA rivAje upara samayane prabhAva paDyo che ane temAM na kalpI zakAya tevA pheraphAra thayA che. eka nAnAmAM nAnI mAmulI kriyA ja juo. namaskAra paddhati. pahelAM je kaI pUjya purUSa sAme maLe athavA to pUjya purUSanA ghare kaI jAya te daMDavata praNAma karatA arthAta lAMbA daMDanI mAphaka sUI jaIne praNAma karatA. te pachI kALakrame ubhA ubhA kamaramAMthI vAMkA vaLIne mastaka jhUkAvIne namaskAra karavA lAgyA, te pachI siddhA TaTTAra ubhA rahevuM ane hAtha joDI kevaLa mAthuM namAvIne namaskAra karavA lAgyA, pachI mAthuM namAvavAnuM baMdha thayuM. kevaLa hAtha joDavAnA rahyA. te pachI be hAthane badale eka hAtha uMce karI salAma karavA lAgyA ane atyAre sudharelAomAM eka hAthanI salAma dura thaI che. mAtra eka AMgaLI ke hAthamAM saTI heya te te uMcI karIne 232 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma ane samAja para samayano prabhAva. mukhathI sAhebajI, namaskAra, praNAmathI itIzrI AvI gaI che. samayane prabhAva keTale ! samaye manuSyanA rItarIvAje upara keTalI asara karI che. pahelAM jenadharma keI paNa varNAzramI pALI zakta hato. arthAt brAhmaNa, kSatrIya, vaizya ke zudra cAre vaNe jenadharmanI zItaLa chAyAmAM besatA. kALakrame Aje vaizyAnA hAthamAM ja jenadharma rahyo ane temAM paNa khAsa karIne gaNyA gAMcA osavALa, piravADa, pallIvALa, zrImALa AdimAM ja. AvI ja rIte veSamAM paNa keTale pheraphAra. prAcIna jamAnAnAM jADAM dhotIyAM, aMgarakhAM ane kasa bAMdhavAnI baMDIo Aje kayAM dekhAya che? Aje te keTa, pATaluna, TAI, kelara ane beMgalara kepa athavA yuropIyana TepI e sagRhasthanuM bhUSaNa thaI paDyuM che. A uparAMta prAMta prAMtanI, judI judI kamenI, judI judI rUDhiomAM AkAzapAtALanuM aMtara thaI paDayuM che. A rUDhio saMbaMdhI laMbANathI vivecana "samayane oLakha"nA pahelA bhAgamAM "rUDhI ane dharma" nAmanA lekhamAM karyuM che. eTale tenI punarUkti karavA ahIM Icachata nathI. ahIM mAtra mAre e ja batAvavAne uddeza che ke samayane prabhAva sAmAjika ane dhArmika rItarIvAje tema ja kiyAo upara niraMtara paDate AvyA che, ane paDyA ja kare che. ApaNe mukhathI mAtra bakyA karIe ke "samaya 233 www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane ALakhA. khamaya zuM che ? prAcIna cAlI AvatI rUDhImAM pheraphAra kema karI zakAya ?' e ApaNe! bya pralApa che. ApaNe pote samayane AdhIna thaI rIvAjo-rUDhIomAM pheraphAra karatA AvyA chIe, ane karI rahyA chIe, kAraNa ke rUDhI e te manuSyanI pracalita karela vastu che. sAmAjika ke dhArmika vyavahArAnu pAlana thai zake, ane temAM avyavasthA utpanna na thAya eTalA mATe AMdhelA niyame che. e niyame ApaNA manuSyanA bAMdhelA hAi ApaNe temAM pheraphAra karavAnA adhikArI chIe. tema kAI rIvAja A samayane anukuLa na dekhAtA hAya tA tene sarvathA dUra karI zakIe chIe. koi samayamAM kai jAtimAM amuka kAraNeAne laine khALalagno thavA lAgyAM hAya, paraMtu te prathA A samayane mATe peAtAne, jAtine, samAjane ane AkhA rASTrane zApa rUpa hAya te te prathA zuM dUra na karavI ? zu tene vaLagI rahevuM ? evI ja rIte tamAma rIvAjone mATe, rUDhIene mATe samajavAnu che. je rIvAjo je rUDhIe, samAjane, dezane, ke dharmane hAnI paheAMcADanArI che, e rUDhIomAM ane rIvAjomAM pheraphAra karavA kivA ene mULathI dUra karavA, e jarUranuM ja che. pUrva purUSA, AcAryo ane saMghanA netAe e pramANe pheraphAra karatA ja AvyA che ! rUDhIpUjakA AvI khAkhatAmAM jyAre lAjavAba ane che tyAre mAtra eka ja zAstranI ADa ubhI kare che ane 234 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma ane samAjara samayanA prabhAva. kahe che ke " zAstromAM Ama lakhyuM che. " paraMtu teo bhUlI jAya che ke jeo " samayane oLakhA " nI u gheANA kare che, teo paNa zAstranI AjJAne avalambIne ja kare che. zAstromAM kAI paNa vastunu ekAMtathI pratipAdana nathI karavAmAM AvyuM, e vAta rUDhIpUjakAe bhUlavI joItI nathI. balke zAstro te spaSTa pratipAdana kare che ke, dravya, kSetra, kALa, bhAvane joine ja kAma kare ! dravya, kSetra, kALa, bhAvane joyA vagara jo kAi paNa kriyA, koI paNa kAma karavAmAM Ave te te lAbhane badale nukasAnane pahoMcADe che. vaLI zAstronA saMbaMdhamAM paNa khAsa vicAravAnI jarUrata che ke A vastu zA mATe kahevAmAM AvI che ? kyA samayane mATe upayogI che? graMtha kyA samayanA anele che? te samaya kevA hatA ? A vastu te samayane mATe kahevAmAM AvI che ke anAdi anaMtakALane mATe che? ItyAdi khAkhatAnA pAtAnI buddhithI vicAra ane zeAdha karavAnI jarUra che. kevaLa pitAjI dAdAjInA zrAddha vakhate khIlADI thAMbhale mAMdhatA hatA, mATe mAre paNa pitAjInA zrAddha vakhate khIlADI mAMdhavI joie, ane gharamAM na heAya teA game tyAMthI lAvIne paNa khAMdhavI joIe, evu aMdha anukaraNa kare javuM e zuM vyAjabI kahevAya ? ane eTalA mATe nItikArI kathe che ke kevalaM zAstramAzritya na kartavyo vinirNayaH / yuktihIna vicAre tu dharmahAniH prajAyate // rUpa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayane oLakhe. kevaLa zAstrone ja Azraya laIne kaI paNa viSayane nirNaya na karavuM joIe, kAraNa ke yukti vinAnA vicArathI dharmahAni thAya che. mATe buddhimAna manuSyoe zAstranI AjJA upara paNa potAnI prajJAthI, buddhithI lAMbo vicAra karavAnI jarUra che ane tema karavAmAM Ave te ja zAstrone ApaNe vivekapUrvaka upayoga karI zakyA chIe ema mAnI zakAya. paraMtu jeo potAnI prajJAno upayoga karavA taiyAra nathI, teone mATe nItikAranuM A vacana akSaraza: sAcuM Thare che ke - yasya nAsti svayaM prajJA zAstraM tasya karoti kim ? locanAbhyAM vihInasya darpaNaH kiM kariSyati ? jene svayaM prajJA nathI, buddhi nathI ene zAstra zuM kare? jevI rIte locanathI hIna mANasane mATe darpaNa zuM karI zake tema hatuM ? .. kI samApta 236 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vijayadharmasUri jaina graMthamALA. A saMsthAne uddeza gujarAtI, hiMdI, saMskRta, prAkRta, baMgALI, aMgrejI Adi bhASAmAM lekopayogI evA aitihAsika, sAmAjika, dhArmika ane zikSaNa saMbaMdhI graMtho bahAra pADavA, e che. saMsthAne vahivaTa eka kamiTI dvArA cAle che. sArA sArA vidvAna pAse gra lakhAvI-saMpAdita karAvI bahAra pADavAnI yejanA karI che. uMcA kAgaLa, suMdara geTaapa ane sarasa chapAIpUrvaka graMthe bahAra pADavAmAM Ave che. sAhityanI vRddhi ane pracAra eja mAtra lakSa rAkheluM he sastI kiMmate lekene sAhitya pahoMcADI zakAya evI janA rAkhavAmAM AvI che. zrImaMtanI sahAyatA, eja amUlya sAhityanA sajanane ane prakAzano AdhAra che. eka paMtha be kAjanAmanuM nAma ne sevAnI sevA. 1 saMrakSaka-be hajAra ApanAra saMrakSaka gaNAze. lAbha, 1 A rakamamAMthI nIkaLanArA graMtho upara saMrakSakanA nAmanI sIrijane naMbara 1-2-3 ema raheze. 2 vecANanI rakama bacata rakamamAM umeratAM teTalA aMze graMthanI saMkhyA vadhaze. 3 dareka graMthamAM phoTo raheze. 4 A rakamamAMthI je eka athavA be moTA graMtho bahAra pADavAmAM Avaze te temAMnA ekamAM saMrakSakanuM jIvanacaritra paNa ApI zakAze. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) 5 saMrakSakane pheTe saMsthAnA makAnamAM raheze. 6 saMsthAmAMthI nIkaLatA tamAma graMthanI eka eka nakala bheTa maLaze 2 lAIpha membara-eka hajAra rU. ApanAra lAIpha membara gaNAze. lAbha 1 A rakamamAMthI nikaLanAra graMthomAM lAIka membaranuM nAma sahAyaka tarIke pAro 2 vecANanI rakama bacata rakamamAM umerAtAM teTalA aMze graMthanI saMkhyA vadhaze. 3 dareka graMthamAM pheTa raheze. 4 A rakamamAMthI je eka ke be graMtha bahAra pADavAmAM Avaze te temAMnA ekamAM jIvanacaritra saMkSepamAM apAze. 5 saMsthAmAMthI nikaLatA tamAma graMthanI eka eka nakala bheTa maLaze. 3 sahAyaka-pAMcaso rUpiyA ApanAra sahAyaka gaNAze. lAbha. 1 sahAyaka tarIke graMthamAM nAma raheze. 2 pAMcanI rakamamAMthI je eka ja graMtha chapAze te temano phoTo ane pheTA nIce thoDe paricaya ApavAmAM Avaze. 3 saMsthAnA dareka pustakonI eka eka na bheTa maLaze. neTa uparanA traNe prakAranA sahAyako taraphathI je je graMtho chapAze, tenI kiMmata lAgata kharcathI paNa ochI rAkhavAmAM Avaze. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) prakAzita thayelA graMthe. naMbara nAma bhASA kartA yA saMpAdaka kiMmata. 1 vijayadharmasUri svargavAsa pachI. gujarAtI vidyAvijayajI. 2-8-0 2 pramANanayatatvAlaka saTIka saMskRta nyAya himAMzuvi. 0-14-0 3 dharma viyogamAlA saMskRta kAvya , 0-2-0 4 jayanta prabaMdha saMskRta-gujarAtI ,, 0-3-0 5 zrAvakAcAra hindI zrI vidyAvi. 1-4-0 6 vijayadharmasUrika vacanakusuma ,, ,, 1-4-0 7 vijayadharmasarinAM vacanakusume gujarAtI , 0-4-0 8 sejha epha vijayadharmasUri aMgrejI DaoN. 0-8-0 8 vijayadharmasuriaSTaprakArI pUjA hindI zrI vidyAvi. 1-4-0 10 vijayadharmasari gujarAtI dhI. Ta. zAha 0-2-0 11 AbU -70 pheTA sAthe , zrI jayantavi. 2-8-0 12 samayane oLakhe bhA. 1 le. , zrI vidyAvi. 0-140 13 samayane oLakho bhA. 2 je. ,, , 0-12-0 14 zrAvakAcAra , 0-3-0 15 ena AiDIyala maMka aMgrejI e. je. sunAvAlA 0-pa0 1) zANu sulatA. gujarAtI. zrI vidyAvi. 0-3- 17 pramANunayatattvAlaka prastAvanA saMkta zrI himAMzuvi. 0-3-0 18 uttarAdhyayana sUtra kamalasaMyamI saMskRta zrI jayantavi. 3-8-0 TIkAyukta cethe bhAga (jemaNe traNa bhAge kharIdyA che, temaNe cotho bhAga jaladI maMgAvI le.) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) prakAzita karavAnA graMtha. 1 ahaMta pravacana : 8 kalpasUtra-mULa-sAnuvAda 2 mahinAtha caritra 10 hemacaMdrAcAya ne kumArapAla aMgrejI anuvAda, noTa sahita 11 vastupAla tejapAla 3 vijayadharmasUri bRhad cAratra 12 mahAvIra caritra 4 bhArata ke prAcIna vidyApITha 13 gautamIya kAvya-TIkA pa tatvArthasUtra anuvAyukta 14 AbUstavanAdi saMgraha 6 AbU bhAga 2 je 15 subhASita padyaratnAkara 7 AbUnA zilAlekhe 16 dvayAzraya-prAkRta. 8 jaina saptapadArtho sUcanA, 1 rekaDI kiMmate lenArA bukaselarane seMkaDe 25 TakA kamIzana ApavAmAM Avaze. je 25 ke tethI vadhAre kiMmatanAM pustako kharIde to ( uttarAdhyayanane choDI. ) 2 bIjA sAmAnya grAhakone pacIsa ke tethI vadhAre kiMmatanAM pustako kharIdanArane seMkaDe 20 TakA kamIzana ApavAmAM Avaze. ( uttarA dhyayanane cheDI. ) 3 naM. 4-pa-6-7-8-9-10 e naMbaranI buko vaheMcavA mATe 100 ke tethI vadhAre nakalo kharIdanArane adhIM kiMmate ApavAmAM Avaze. 4 dareka pustakanuM pisTa ke pArsala kharca kharIdanArane zira raheze. lakhe- dIpacaMda bAMThiyA. maMtrI, zrI vijayadharmasUri jaina graMthamALA. choTA sarAphA, ujajaina (mAlavA ) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ thI co , zlcPhilo bolero maLavAnAM ThekANAM:1 maMtrI, vijayadharmasUri jaina graMthamALA, choTA sarAphA, ujaina, (mALavA) 2 dhIrajalAla TokarazI zAha, 'jenIti' kAryAlaya, - rAyapura, havelI piALa, amadAvAda, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com