Book Title: Vismi Sadini Viral Vibhuti Part 02
Author(s): Hemvallabhvijay
Publisher: Sahasavan Kalyanakbhumi Tirthoddhar Samiti Junagadh
View full book text
________________
સિરસા,
થડે મહાભારમ્
વીસમી સદીના જિનશાસનમાં તપના પર્યાયવાચી કહી શકાય એવા થઇ ગયેલા કેટલાક મહાત્માઓમાં પ.પૂ. તપસ્વીસમ્રાટ આચાર્યદેવેશ શ્રીમદ વિજયહિમાંશુસૂરીશ્વરજી મહારાજા અપંકિતમાં હતા. તેમની નસોમાં જાણે લોહી નિહીં તપનો રાગ અને તપનું સત્ત્વ જ વહેતું હતું. યોગગ્રંથોની પરિભાષામાં કહીએ તો પૂજ્યશ્રીનો , તિપસિદ્ધિના સીમાડા વટાવીને વિનિયોગની પરમહદમાં પહોંચી ગયો હતો. વર્ષોના તપના અંતરાયો પૂજ્યશ્રીની પ્રેરણા, આલંબન કે વાસક્ષેપ પ્રદાનથી ક્યાના કોટીબંધ કિસ્સાઓ જાણવા મળે છે.
પૂજ્યશ્રીનો તપ, વચનસિદ્ધિ, મુહર્તક્ષેત્રની 'નિષગાતતા, શાસનએકતા માટેનો ભીમસંકલ્પ, વિશુદ્ધિ,સંયમનો પ્રેમ આદિ ગુણો સુવિખ્યાત 'હોવાથી ‘ મા આગળ મોસાળનું વર્ણન કરવા
જેવી એ વાતો કરવી નથી, પરંતુ પૂજ્યશ્રીના અિંતરંગ જીવનમાં જે કેટલાક ગુણોની રંગોળીઓ પૂરાયેલી જોવા મળે છે, તેની યત્કિંચિત વાત કરવી છે. સુપરસ્ટોરમાં ખરીદી કરવા જનારાને જેવી મંઝવણ થાય તેવી ગણગણથી ઠસોઠસ ભરેલા પૂજ્યશ્રીના જીવનમાંથી કયા ગામની વાત કરવી તેની મુંઝવણ થાય... પરંતુ જેમ ખરીદી ગજવું અને ગરજ (જરૂરિયાતો જોઇને જ થાય એમ અહીં ધોગ સંયોપશમ અને આવશ્યકતાનો મેળ મેળવી વર્કિંચિત્ અનુમોદનાનો લહાવો લૂંટી લઇએ.
ત્રણ ગુણને ક્રમસર માણીશું....
- હેમરજs (૪) સંધયાત્સલ્ય :
(૭) સન્યસંપwતા : સામાન્યથી આયંબિલનો સુકો આહાર,
સંસારી અવસ્થાથી પૂજ્યશ્રી અદ્ભુત સત્ત્વના ધારક હતા. સ્વપુત્રની તપથી સુકીભઠ્ઠ બનેલી કાયા આદિથી ઘણા દીક્ષા સખત વિરોધો વચ્ચે અણનમ રહીને કરાવી એટલું જ નહીં મહત તપસ્વીઓના મન પણ સુકા બની જતા હોય છે, સમયે વાળંદ ન આવ્યો તો મુંડન જાતે કરી આપ્યું. કેવી અદ્દભૂત સાત્ત્વિકતા! પરંતુ પૂજ્યશ્રી તેમાં અપવાદરૂપ હતા. સંઘની સાધુજીવનમાં અનેક કષ્ટો, અનેક આક્ષેપો વચ્ચે પણ પૂજ્યશ્રીએ ન સાધના નાની-મોટી, જાણીતી-અજાણી કોઇ પાગ છોડી ! ન સંકલ્પ ! ... જીવનભર ડોળી આદિનો ઉપયોગ નહીં. ૯૩ વ્યક્તિને પૂજ્યશ્રી પાસે હિમાલયની ઉત્તેગતા સાથે વર્ષની જેફ વચ્ચે પણ લાંબા વિહારો, ગામડામાં ઘરો ન હોય તો ઇતરોના શીતળતાનો અહેસાસ થતો હતો.
ઘરની પ્રતિફળ ગોચરી વાપરીને પણ નિર્દોષ સંયમચર્યાનું પાલન, શારીરિક - સાધુક્ષેત્રે જોવા જઈએ તો સ્વસમદાયમાં કે અસ્વસ્થતા છતાં જાપ આદિ નિત્યક્રમ પૂર્ણ કરીને જ સુર્યોદય પછી જ પરસમુદાયવર્તાવિશુદ્ધસંયમી કે શિથિલસંયમી, પ્રાયઃ તો ૮-૯ વાગ્યા પછી જ વિહારનો પ્રારંભ.... સાત્ત્વિકતાનું શિખર સ્વસ્થસ્વભાવવાળા કે વિકૃત સ્વભાવવાળા કોઈ હતા પૂજ્યશ્રી ! પણ સાધુ હોય, પૂજ્યશ્રી એમના માટે (8) સંકલ્પબળ : અવિચારણીય બની જતા. ગુરુ સાથે વાંધો-વચકો પૂજ્યશ્રીનું સંકલ્પબળ પાગ અજોડ હતું. હજી ૨-૩ દિવસ પહેલા થયા પછી આવે તો ય પૂજ્યશ્રી પાસે આવકાર જ ઉભા થવાની પણ શક્તિ ન હોય, પડિલેહણ માટે બે મહાત્માઓએ પકડીને મળે. નાના સાધુ માટે જરૂર પડી તો કયારેક વડીલો ઉભા રાખવા પડતા હોય અને પૂર્વે આપેલ વચન મુજબનો કોઇ આગળ કડવો થઇને ય, સંબંધ બગડવાની ચિંતા શાસનપ્રભાવક પ્રસંગ આવીને ઉભો રહે તો શરીરમાં ૮-૧ કર્યા વિના સાધુને સાચવ્યા છે. ઘણા બધા કિ.મી.ના વિહારનું જોમ આવી જતું... પૂજ્યશ્રીને આ અંગે ખુલાસો કરવા સાધુઓએ પૂજ્યશ્રીની આ ઉદારતાનો અહેસાસ પૂછ્યું ત્યારે પૂજ્યશ્રીએ સ્મિત કરીને જવાબ આપ્યો, ‘‘મારા મનમાં જો દઢ કર્યો છે. પોતે વિશુદ્ધસંયમી હોવા છતાં આશ્રિતોને સંકલ્પ હોય તો જોમ તો સામેથી આવી જ જાય.... મને દઢ ઇચ્છા હોવી યથાશક્તિ યથારુચિ આરાધના કરવા દેતા.
જોઇએ... ગોચરી સમય વીતી જવા આવ્યો હોય, એ પૂર્વે પણ એક પ્રશ્નનાં પ્રત્યુત્તરમાં પૂજ્યશ્રીએ કહેલું ‘તપ શરીરની ગોચરી આવ્યાને પણ કલાકો થયો હોય છતાંય શકિતથી નથી થતો, મનના સંકલ્પથી થાય છેશરીરને ય કહ્યાગ સંધના પ્રશ્નો, કોઇ શ્રાવકની અંગત મૂંઝવાગો દુર બનાવી દે તે કેવું અનેડ સંકલ્પબળ !!! કરવા પૂજ્યશ્રી સહજપણે પૂરો સમય આપતા. ઉપરોક્ત ત્રણ ગુણો સિવાય અસંખ્ય ગુણોથી ભરેલ પૂજ્યશ્રી વાસક્ષેપપ્રદાનની પણ કોઈને ય ના પાડી નથી. વર્તમાનના સમસ્ત સંઘ માટે આદર્શ, આલંબન અને આધારભૂત હતા. તપમુહૂર્ત જોવા સદા તત્પર... આમ સકલસંઘને પૂજ્યશ્રીના ચરણોમાં અનંતશઃ વંદના સહ પ્રાર્થના કરીએ કે એમના વડલાની છાયા જેવી નિશ્રા પૂજ્યશ્રીએ આપી છે. ગુણોનો અંશ આપણામાં આવે એવી શક્તિ અને સત્ત્વ પૂજ્યશ્રી જ અપે..
Jain Education International