Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 08
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
ના પ્રત્યય થાય છે. મિત્રમની આ અર્થમાં અમિત્ર નામને આ સૂત્રથી ચ્ ય અને ના પ્રત્યય. ‘અવળેં૦ ૭-૪-૬૮° થી અન્ય અ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી ચૅમિત્રીય, અમિસ્ત્રઃ અને અમિત્રીળઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-સતત શત્રુની સામે
જનાર. ||૧૦૪॥
समांसमीनाऽद्यश्वीनाऽद्यप्रातीनाऽऽगवीन - साप्तपदीनम् ७|१|१०५ ॥
ના પ્રત્યયાન્ત સમાંસમીન, અયશ્વીન, અપ્રાતીન અને આપવીન આ નામોનું તેમ જ નાગૂ પ્રત્યયાન્ત સાતપવીન નામનું નિપાતન કરાય છે. સમાં સમાં [l૦ ૨-૨-૪૨' થી દ્વિતીયા] ગર્ભ ધારતિ આ અર્થમાં સમાંતમા નામને આ સૂત્રથી ન પ્રત્યય. નિપાતનના કારણે પૂર્વપદોત્તર વિભકૃતિનો લોપ થતો નથી. તેથી ‘અવર્ગે૦ ૭-૪-૬૮' થી અન્ય આ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી સમાંતમીના [‘આત્ ૨-૪-૧૮' થી આવુ પ્રત્યય.] આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ–પ્રતિવર્ષે ગર્ભ ધારણ કરનારી ગાય. અઘ જો વા વિનિષ્યમાળા આ અર્થમાં અથશ્વમ્ નામને આ સૂત્રથી ના પ્રત્યય. તેમ જ અઘ પ્રાતર્તા વિધ્ધતિ આ અર્થમાં ગવપ્રાત ્ નામને આ સૂત્રથી ના પ્રત્યય. ‘પ્રો૦ ૭-૪-૧૧' થી અન્ય અન્ અને अर् નો લોપ...વગેરે કાર્ય થવાથી અવશ્વીના ગૌઃ અને અયપ્રાતીનો નમઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ-આજકાલમાં પ્રસવ પામનારી ગાય. આજકાલમાં પ્રાપ્ત થનારો લાભ. આોપ્રતિવાન વ્હારી આ અર્થમાં આોપ્રતિવન નામને આ સૂત્રથી ના પ્રત્યય તથા પ્રતિવાન નામનો લોપ...વગેરે કાર્ય થવાથી આવીનઃ વર્મનું આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-ગાયના પ્રતિદાન સુધી કામ કરનાર. સત્તમઃ વેરવામુ આ અર્થમાં સપ્તપદ્દ નામને આ સત્રથી નર્ક [] પ્રત્યય. ‘નૃષિઃ૦ ૭-૪-૧' થી આદ્ય સ્વર મૈં ને
५०
