Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 08
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
आधिक्याऽऽनुपूर्व्ये ७७४/७५ |
આધિક્ય અને આનુપૂર્વા [ક્રમના ઉલ્લંઘનનો અભાવ] અર્થના વાચક શબ્દને દ્વિત્વ થાય છે. નમો નમઃ અને મૂર્ણ મૂળે સ્યૂજ઼ાઃ અહીં આધિક્ય અર્થના વાચક નમણ્ નામને અને આનુપૂર્વા અર્થના વાચક મૂછે શબ્દને આ સૂત્રથી દ્વિત્વ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ- અધિક નમસ્કાર. મૂલમાં ક્રમશઃ સ્થૂલ છે. [૧
उतर - उतमी समानां स्त्रीभावप्रश्ने ७|४|७६ ॥
કોઈ ગુણથી તુલ્ય વસ્તુઓના સ્ત્રીલિઙ્ગભાવસંબન્ધી પ્રશ્નમાં વર્તમાન [તાદૃશ અર્થને જણાવનાર] તર અને તમ પ્રત્યયાન્ત શબ્દનો બે વાર પ્રયોગ થાય છે. ખાવિાવાદ્યો; વસ્તા कतरा अनयोराद्र्यता ? कतमा कतमा एषामादयता ? खहीं उतर પ્રત્યયાન્ત હતા અને ઉત્તમ પ્રત્યયાન્ત તમા શબ્દનો બે વાર આ સૂત્રથી પ્રયોગ થાય છે. અર્થ આ બે આઢ્ય છે. કઈ કઈ વસ્તુઓની આઢ્યતા છે ? કઇ કઇ વસ્તુઓની આઢ્યતા છે ? પ્રથમપ્રશ્નમાં દૈવકૃત આઠ્યતા છે કે પૌરુષકૃત આઠ્યતા છે ? એ પ્રશ્નાશય છે. બીજા-પ્રશ્નમાં સાધનસંબન્ધકૃત આઢ્યતા છે? અન્યસંબન્ધકૃત આઢ્યતા છે ? કે ઉભયસમ્બન્ધકૃત આઢ્યતા છે?-એ પ્રશ્નાશય છે. ભાવ રૂતિ વિષ્ણુ ?= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ કોઈ ગુણથી તુલ્ય વસ્તુઓના સ્ત્રીલિંગભાવસમ્બન્ધી જ [ભાવપ્રત્યયાર્થ, સ્ત્રીત્વવિશિષ્ટાર્થ હોય તો જ તત્સમ્બન્ધી] પ્રશ્નમાં વર્તમાન ઉત્તર અને તમ પ્રત્યયાન્ત શબ્દને દ્વિત્વ થાય છે. તેથી સમાવિમો ક્ષ્મીવનો તવાઇનો સ્ત્રી અહીં ની સમ્બન્ધી પ્રશ્નમાં વર્તમાન ઉત્તર પ્રત્યયાન્ત તરા શબ્દનો આ સૂત્રથી બે વાર પ્રયોગ થતો નથી. કારણ કે સ્ત્રીત્વવિશિષ્ટ ક્ષ્મી . ભાવપ્રત્યયાર્થ નથી. ॥૬॥
३१४
