Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 08
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
પૃશા ડમી સ્થાવિરે લિઃ પ્રાળુ તનવારે છાાછા
ક્રિયાના સાલ્યને અર્થાત ક્રિયાના અવયવોના સમુદાયને પૃશ કહેવાય છે; ક્રિયાના ફરી ફરી થવાને કાપી કહેવાય છે અને ક્રિયામાં ક્રિયાન્તરના વ્યવઘાનના અભાવને અવિચ્છેદસાતત્ય કહેવાય છે. કૃશ, માખી અને કવિએ અર્થ જણાતો હોય તો તમઆદિ પ્રત્યયો થતાં પૂર્વે પદ અથવા વાક્યને દ્ધિત્વ થાય છે. અર્થાત્ તે પદ અથવા વાક્યનો બે વાર પ્રયોગ થાય છે. સુનીટિ જુનાદિ વાર્થ સુનાતિ અહીં આ સૂત્રથી ખૂશ અર્થમાં સુનીટિ આ પદને દ્વિત થયું છે. પોર્ન બોને વાતિ અહીં મામી ગ્ય અર્થમાં આ સૂત્રથી મૌન આ પદને દ્વિત થયું છે. પ્રપતિ પ્રપતિ અહીં વિરલ્સાતત્ય અર્થમાં પ્રપતિ આ વાક્યને આ સૂત્રથી દ્વિત થયું છે. [ગુણ ઘાતુને કાપુ પક-૪૮ થી ૪ [ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી મોળ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ- કાપવાની બધી ક્રિયા કરે છે. વારંવાર ખાઈને જાય છે. અન્ય ક્રિયા કર્યા વિના માત્ર રાંધે છે.
નાનાવાળે છ૪ ૭૪
નાનાભૂતોનું અર્થાતુ અધિક અવયવોથી યુક્ત સમુદાયનું ભેદથી ઇયત્તાનું જે જ્ઞાન તેને અવધારણ કહેવાય છે; એટલે કે તાદૃશ સમુદાયનું એક એક અવયવથી જે જ્ઞાન તેને અવધારણ કહેવાય છે. અવધારણ અર્થ ગમ્યમાન હોય તો ત્યાં વર્તમાન પદ અથવા તો વાકયને દ્વિત થાય છે. આ જાપાલિક માં પા પા હિ- અહીં રાષ- આ પદનો આ સૂત્રથી બે વાર પ્રયોગ થયો છે. અનેક ભાષાથી યુત કાષપણનું એક એક
માષથી પરિણામ છે. અર્થ–આ કાષપણથી અહીં બે પૂજ્યોને ' એક એક માજ આપ. I૭૪
૨૧૨
