Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 08
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan

Previous | Next

Page 350
________________ પ્રત્યયનિષ્ઠચરમાવયવતાનિરૂપક સમુદાયનાં વિશેષણ બને છે. જૂનાવિકનાં નહિ. તેથી મુખ્ય પ્રત્યયો ફ્રિયાવિતો ન્યૂનાધિકનાં પણ વિશેષણ થાય છે. આથી પરમારીયા વજુરી આ વિગ્રહમાં બદ્રીહિસમાસાદિ કાર્ય થવાથી પરવારીવાચવવુ આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં ઉપર જણાવ્યા મુજબ ઇ ને આદેશ થયો છે. કારણ કે અહીં ઉત્તરપદાર્થપ્રધાન કર્મધારય તપુરુષ સમાસમાં [પરમારીષન માં] વરીષાધ્ય પદ પ્રધાનાર્થબોધક હોવાથી પણ પ્રત્યય મુખ્ય છે. તેથી તે ણ પ્રત્યય, માત્ર વરીષના સ્વરૂપ જ સમુદાયને ન સમજાવતાં અધિક પરમારીયા ને પણ સમજાવે છે. જેથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ ને ૬ આદેશ થાય છે. સિરીયલ ન્યોચ આ અર્થમાં બદ્રીહિસમાસથી નિષ્પન્ન વરીયા નામને “વોપના૭-૩૧૪૭° થી સમાસાન્ત રુ પ્રત્યય. “વર્ષે ૭-૪-૬૮° થી અન્ય સ નો લોપ. વરીષાપત્ય સ્ત્રી આ અર્થમાં તો પત્યે ૬-૧-૨૮ થી નીષાળેિ નામને આ ગિ] પ્રત્યય. “કૃ૦િ ૭-૪-૧૭ થી આદ્યસ્વર અને વૃદ્ધિ મા આદેશ. “સવ ૭-૪-૬૮ થી અન્ય રૂ નો લોપ. વરીષના આ અવસ્થામાં “શનાર્થે ર-૪-૭૮ થી મધુ ને ]િ આદેશ. વરીષાર્થ નામને “બાત ૨-૪-૧૮” થી બાપુ પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી વરીષા આવો પ્રયોગ થાય છે.) અર્થ-શ્રેષ્ઠ કારીષગળ્યા બન્યું છે જેને તે. ૧૧દા સતિશાસ્થપિ છા૪૭૧ના સ્ત પ્રત્યય પ્રકૃતિનિષ્ઠાદ્યાવયવતાનિરૂપક અને સ્વનિષ્ઠચરમાવયવતાનિરૂપક સમુદાયનું તેમ જ ગતિ અને કારક સહિત પ્રકૃતિનિષ્ઠાઘાવયવતાનિરૂપક અને સ્વ-પ્રત્યયનિષ્ઠચરમાવયવતાનિરૂપક સમુદાયનું પણ વિશેષણ મનાય છે. તેથી પનિહત અહીં જેમ સમાસ થાય છે; તેમ વિશીર્ષ અને વતનનુ સ્થિત અહીં પણ સમાસ થાય છે. આશય એ છે કે ઉપર જણાવેલા પ્રયોગમાં વૃત્ તિ] પ્રત્યય અનુક્રમે પ્રકૃતિનિષ્ઠા ३४५

Loading...

Page Navigation
1 ... 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370