________________
અરવિધિ જૂિન ૨-૧-૮૮ થી વિહિત જૂ-લોપ અને - લોપ વિધિથી ભિન્ન વિધિ]– યાર- ક ઘાતુને ય પ્રત્યય તથા ય ઘાતુને ધિત્વ વગેરે કાર્યથી નિષ્પન્ન થાયચ ધાતુને “સ્ત્રિયાં, ૧-૨-૫૧' થી જિં [તિ પ્રત્યય. “અતઃ ૪-૨-૮ર' થી અન્ય નો લોપ. “વો વિ૦ ૪-૪-૨૦” થી અન્ય ૧ નો લોપ. વાર્થવૃતિ આ અવસ્થામાં ને “વનછૂગળ ૨--૮૭” થી ૬ આદેશ. ત. -૨-૬૦” થી ૪ ને ટુ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી વારિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં 3 ને ૬ આદેશ કરવા સ્વરૂપ પૂર્વવિધિમાં તે અસવિધિ હોવાથી; પરનિમિત્તક સ્વરાદેશ સ લોપને “રચ૦ ૭-૪-૧૧૦” થી સ્થાનિવભાવની પ્રાપ્તિ હતી, તેનો આ સૂત્રથી નિષેધ થવાથી આ લોપના સ્થાને જ નહિ મનાવાના કારણે ને ૬ આદેશ થાય છે. અન્યથા આ સૂત્રથી ન લોપને સ્થાનિવભાવનો નિષેધ ન થાત તો નું ને ૬ આદેશ થાત નહિ. અર્થ– વારંવાર યજ્ઞ કરવો.
અર્જુહુતિ વિષ?= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ ન્ચિ, સી, , વિશ્વ, તિત્વ અને વીર્વવિધિમાં તેમ જ દૂ. નં. ૨. ૧-૮૮ થી વિહિત અને લોપ વિધિથી ભિન્ન જ
અસવિધિમાં તાદૃશ સ્વરાદેશને સ્થાનિવભાવનો નિષેધ થાય છે. તેથી “સંયોજ -૧-૮૮ થી વિહિત, અને લોપ સ્વરૂપ અસદ્વિધિમાં આ સૂત્રથી સ્થાનિવર્ભાવનો નિષેધ થતો નથી. તેથી સુપુત્તિ અને સતત ઘાતુને ઉપર જણાવ્યા મુજબ વિશ્વ પ્રત્યય. અને બિ ]નો લોપ, સુકુ અને રાત ના સંયોગના આદિભૂત સ નો અને રૂ નો “સંયોા ૨-૧-૮૮ થી લોપ કરવા સ્વરૂપ પૂર્વવિધિમાં જિ-લોપને આ સૂત્રથી સ્થાનિવર્ભાવનો નિષેધ ન થવાથી “વરચ૦ ૭-૪-૧૧૦” થી સ્થાનિવભાવ. આથી ૪ અને ૬ નો લોપ થતો નથી. [કારણ કે પદના અન્ને - હવે સંયોગ નથી; ફ છે.] તેથી “
પચ ૨-૧-૮૨” થી અન્ય | અને જૂનો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી સુન્નર અને વાત આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં યાદ રાખવું જોઈએ કે તૂ. . ૨-૧-૮૮ અને ૨-૧-૮૨ થી વિહિત બંને લુગુ વિધિ અસદધિકારમાં છે.
