Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 08
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
अवयवात् तयट् ७।१।१५१॥
અવયવાર્થક સંખ્યાવાચક પ્રથમાન્ત નામને અવયવસ્વરૂપ પડ્યર્થમાં તપ તિવ પ્રત્યય થાય છે. પન્ન થયા અચ આ અર્થમાં પચ્ચન નામને આ સૂત્રથી તદ્ તિ] પ્રત્યય. “નાનો ૨૧-૨૧ થી અન્ય 1 નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી પ્રખ્યાયી યમઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ–પાંચ પ્રકારનો યમ મિહાવત]. 94ળા
द्वि-त्रिभ्यामयट् वा ७।१।१५२॥
અવયવાર્થક પ્રથમાન્ત વિ અને રિ નામને અવયવીસ્વરૂપ ષડ્યર્થમાં વિકલ્પથી અથર્ પ્રત્યય થાય છે. વાતવયવાવી અને ગયો નવા ગી આ અર્થમાં લિ અને રિ નામને આ સૂત્રથી અપ [1]પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી લય અને રાય આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ– બેનો સમુદાય. ત્રણનો સમુદાય. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી અય પ્રત્યય ન થાય ત્યારે “ગાય, ૭૧-૧૧૧ થી તય પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી વિતા અને ત્રિતય આવો પ્રયોગ થાય છે. ૧૧ર.
. યતિ સ્કુળાનૂન્ય- મય કાળાશ
સંખ્યાર્થક પ્રથમાન્ત ગુણવાચક લિ વગેરે નામને, તે નામો મૂલ્ય અથવા કેયસ્વરૂપ અર્થના વાચક હોય તો પપ્પયર્થમાં માત્ ]િ પ્રત્યય થાય છે. તો શુળ મૂકી અને ગો ગુના મૂન્યમનસ્ય આ અર્થમાં ત્રિ અને ત્રિ નામને આ સૂત્રથી ભય પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી વિનય અને વિનય કન્વિટું થવાના આવો પ્રયોગ