Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 08
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
પૂર્વતાથ વા
૪૫ll
. અનુકાર્યમાં વિહિત સ્વરાદિ પ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પ્રકૃતિના પૂર્વપદનો વિકલ્પથી લોપ થાય છે. મનુષ્યનો સેત્તર આ અર્થમાં તેના નામને સનાતે ૭-૨-૩ થી ૪ પ્રત્યય. આ સૂત્રથી પૂર્વપદ નો લોપ. વર્ષે ૭-૪૬૮ થી ૨ પ્રત્યયની પૂર્વેના અન્ય ક નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી રિયઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી પૂર્વપદનો લોપ ન થાય ત્યારે “હિતીયા ૭-રે-૪૧ થી ર શબ્દનો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી સેવિય આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ– અનુકમ્પાયોગ્ય દેવદત્ત. I૪૧
ર છરાદા:
-હસ્વાર્થક શબ્દને પ્રાપ્તિ અનુસાર તે તે સૂત્રથી જ વગેરે પ્રત્યય થાય છે. રઃ પરેડ અને સર્વ પ્રતિ આ અર્થમાં આ સૂત્રથી ‘પા. ૭-૧૮ની સહાયથી પર શબ્દને ૫ પ્રત્યય અને પતિ શબ્દને ચારિત્ર ૭-૨-૨૨' ની સહાયથી અન્યસ્વરની પૂર્વે અ પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી પર અને પદિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશ- નાનો કપડો. થોડી વાર રાંધે છે, અદા
ટી-શુષ્કા છારાણી
-હરવાર્થક કરી અને શુડા નામને સ્વાર્થમાં પ્રત્યય થાય છે. રવા કરી અને સવા શુષ્કા આ અર્થમાં દી અને ગુપ્તા નામને આ સૂત્રથી પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી કુટીર અને ગુપ્તા આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશ-નાની કુટીર. નાની લૂંટ. જણાં
