Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 08
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
તેનો આ સૂત્રથી નિષેધ થયો છે. અર્થ અર્ધભાગ અત્યન્ત ભિન્ન 720. 114011
नित्यं ज-जिनोऽणू ७|३|५८॥
જ્ઞ અને ચિન્ પ્રત્યયાન્ત શબ્દને સ્વાર્થમાં નિત્ય અન્ [5] પ્રત્યય થાય છે. આ સૂત્રમાં નિત્ય પદનું ઉપાદાન હોવાથી વાવાત્ ૬-૧-૧૧' થી પ્રારબ્ધ વા ના અધિકારની નિવૃત્તિ થાય છે. પરસ્પરમીશનનું આ અર્થમાં વિવના ધાતુને તિહારે૦૧રૂ-૧૧૬' થી જ્ઞ [મ] પ્રત્યય. વ્યવશેશ નામને આ સૂત્રથી અર્ [[] પ્રત્યય. ‘નૃષિઃ૦ ૭-૪-૧' થી આદ્યસ્વર અ ને વૃદ્ધિ આ આદેશ. ‘વર્ષી ૭-૪-૬૮' થી અન્ય અ નો લોપ. વ્યાવોશ નામને અળ૨૦ ૨-૪-૨૦° થી કી પ્રત્યય....વગેરે કાર્ય થવાથી આવશેશી આવો પ્રયોગ થાય છે. સમજ્ઞાતુ હોય આ અર્થમાં સન્નદ્ ધાતુને ‘અભિવ્યાત્તૌ ૧-૨-૧૦' થી ગિનું પ્રત્યય. સોવિન્ નામને આ સૂત્રથી અર્ પ્રત્યય. ઉપર જણાવ્યા મુજબ આદિ સ્વર મૈં ને વૃદ્ધિ આ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી સોટિનનું આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ— પરસ્પર આક્રોશ કરવો. બધી રીતે વાંકું હોવું, ઠગવું, કુટિલતા કરવી. ટા
विसारिणो मत्स्ये ७।३।५९ ॥
મત્સ્યાર્થક વિજ્ઞાનૢિ નામને સ્વાર્થમાં અણુ પ્રત્યય થાય છે. વિષ્ણુ ધાતુને પ્રક્ષાતિથ્યો ૧-૧-૧૩' થી ખિન્ન પ્રત્યય. વિસ્તારિત્ નામને આ સૂત્રથી અણુ []પ્રત્યય. વૃષિઃ૦ ૭-૪-૧' થી આઘ સ્વર TM ને વૃદ્ધિ હૈ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી વેસારનો મત્સ્યઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-માછલું. ॥૧॥
१९९
