Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 08
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
આવો પ્રયોગ થાય છે. અત્તમઃ અહીં = ને નોપ્રશા૦ ૧-કે-૮' થી પ્રાપ્ત ર્ આદેશનો નિષેધ પણ આ સૂત્રથી થાય છે. અત્તિાવારૂતિ આ અર્થમાં અત્તિષ્ઠ નામને અહીય૦ ૭-૨-૮૮’ થી તતુ [in] પ્રત્યય. આ સૂત્રથી અત્તિ નામના ૪ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી અન્તિતઃ [આપઘ્ધતિ] આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી જ્ નો લોપ ન થાય ત્યારે અન્તિતઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અત્તિને સાધુઃ આ અર્થમાં અનિન્દ્ર નામને ‘તંત્ર સાધો ૭-૧-૧૯' થી ય પ્રત્યય. આ સૂત્રથી ૢ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી અનિય: આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી નો લોપ ન થાય ત્યારે અન્તિવયઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. [‘અવળેં૦ ૭-૪-૬૮* થી અન્ય જ્ઞ નો લોપ.] અન્તિવે સીતિ આ અર્થમાં અન્તિનતંત્ ધાતુને “વિવર્ ૧-૧-૧૪૮' થી વિવર્ [0] પ્રત્યય. આ સૂત્રથી અન્તિ નામના દ્દ નો લોપ. સહુ ના સ્ ને છુ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી અન્તિલૢ આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી ૪ નો લોપ ન થાય ત્યારે અન્તિવત્ આવો .પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ-આ બધામાં આ અતિશય નજીક છે. આ બધામાં આ અતિશય નજીક છે. નજીકથી [આવે છે.]. નજીકમાં યોગ્ય. નજીકમાં બેસનાર. રૂ૧॥
. विन्-मतोर्णीष्ठेयसी लुप् ७|४|३२||
ષિ, રૂદ અને તુ પ્રત્યય પરમાં હોય તો વિન્ અને અતુ પ્રત્યયનો લોપ થાય છે. મૂળિભારહે અને વવજ્ઞમારે આ અર્થમાં વિન્ અને ત્વવત્ નામને બિર્ વ૦ ૩-૪૪૨' થી નિર્ [] પ્રત્યય. આ સૂત્રથી વિન્ અને મતુ મિત્] પ્રત્યયનો લોપ. સદ્ધિ અને તૃષિ ધાતુને તિવ્ર પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી પ્રગતિ અને સ્વયંતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ— માળાવાળાને કહે છે. ચામડીવાળાને કહે છે. અથમેશાં સવળામતિશયેન મૂવી અને . अयमेषां त्वग्वतामतिशयेन त्वम्ग्वान् ॥ अर्थभां सग्बिन् भने त्वत् નામને શુળ૦ ૭-૩-૧' થી ૪ પ્રત્યય. આ સૂત્રથી વિન્ અને
२८८
