Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 08
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan

Previous | Next

Page 309
________________ अवर्मणो मनोऽपत्ये ७|४|५९ ॥ અપત્ય અર્થમાં વિહિત અણ્ પ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા; વર્ષનું નામને છોડીને અન્ય મન્ત્ અન્તવાળા નામના અન્યસ્વરાદિ ભાગનો લોપ થાય છે. સુવાનોઽવત્વમ્ આ અર્થમાં સુવાનનું નામને સોપત્યે ૬-૧-૨૮' થી અણુ પ્રત્યય. ‘નૃષિઃ૦ ૭-૪-૧' થી આદ્યસ્વર ૩ ને વૃદ્ધિ ઔ આદેશ. આ સૂત્રથી અન્યસ્વરાદિ અનુ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી ભાવાન આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ સુષામનનું અપત્ય. અવર્મળ કૃતિ વિમ્ ?= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ અપત્યાર્થક અન્ પ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા વર્ષનું નામના અન્યસ્વરાદિનો લોપ થતો નથી. તેથી વર્મનો પત્નનું આ અર્થમાં ઉપર જણાવ્યા મુજબ ચવર્મનું નામને અણુ પ્રત્યય. આદ્યસ્વર : ને વૃદ્ધિ આ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી જ્ઞાનર્મળ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-ચક્રવર્માનું અપત્ય. વિનર્મળઃ અહીં ન વમ૦, ૨-૧-૧૧૧૪ થી ઉપાન્ય અ ના લોપનો નિષેધ થયો છે.] ॥૧॥ हितनाम्नो वा ७|४| ६० ॥ અપત્યાર્થમાં વિહિત અણુ પ્રત્યય પરમાં હોય તો હિતનાબનું નામના અન્યસ્વરાદિનો વિકલ્પથી લોપ થાય છે. હિતનાનોપુત્પન્ આ અર્થમાં હિતનામનુ નામને શોષત્વે ૬-૧-૨૮' થી અ પ્રત્યય. ‘વૃદ્ધિઃ૦ ૭-૪-૧' થી આદ્યસ્વર રૂ ને વૃદ્ધિ છે આદેશ. આ સૂત્રથી અન્યસ્વરાદિ અનુ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી કૃતનામ: આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી અન્યસ્વરાદિનો લોપ ન થાય ત્યારે હેતનામનઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ—હિતનામાનું અપત્ય. ॥૬૦ની ૩૦૪

Loading...

Page Navigation
1 ... 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370