Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 08
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
નામને આ સૂત્રથી નૢ પ્રત્યય. ‘અવળૅ ૭-૪-૬૮’ થી અન્ય આ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી મારી આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થમાળી [નિન્દ]. ક્ષેત્ર રૂતિ વિમ્ ?= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ નિન્દ અર્થ ગમ્યમાન હોય તો જ મારૂ નામને મત્વર્થમાં ફત્તુ પ્રત્યય જ થાય છે. તેથી નિંદા અર્થનો વિષય ન હોય ત્યારે માત્ર નામને મત્વર્થમાં ‘ત્તવસ્યા૦ ૭-૨-૧૪ થી મત્તુ પ્રત્યય. ‘ભાવí૦ ૨-૧-૧૪’ થી મત્તુ ના મૈં ને હૂઁ આદેશાદિ કાર્ય થવાથી માવાનું આવો પ્રયોગ થાય છે. આ નિયમસૂત્ર હોવાથી નિન્દા અર્થ ગમ્યમાન હોય ત્યારે તાદૃશ માળ નામને મંતુ પ્રત્યય નહિ થાય. અર્થ-માળાવાલો. ૬૪
ધર્મ-શી-વર્ષાન્તાત . છાં૨।૬।।
ધર્મ, શી અથવા વર્લ્ડ નામ છે અન્તમાં જેના એવા પ્રથમાન્ત નામને મત્વર્થમાં ફત્તુ પ્રત્યય જ થાય છે. મુનિયોગસ્થાપ્તિ, यतिशीलमस्यास्ति भने ब्राह्मणवर्णोऽस्यास्ति श्री अर्थभां मुनिधर्म, યતિશીત્ત અને ન્રામળવળ નામને આ સૂત્રથી ફત્તુ પ્રત્યય. ‘અવર્ષે ૭-૪-૬૮' થી અન્ય અ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી મુનિયí, તિશીી અને બ્રાહ્મળવર્ષી આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃમુનિઓની જેમ આચરણ કરનાર. પતિના જેવા શીલવાળો. બ્રાહ્મણના વર્ણવાળો. આ સૂત્ર પણ નિયમસૂત્ર છે. તેથી તો ૭-૨-૬' થી આ સૂત્રના વિષયમાં પ્રત્યય થશે નહીં. ।।૬।।
१२०
