Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 08
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
કૃષ્ણ નામને ક્રમશઃ પદ્યર્થ શારિ, સારાન, તુર, પરિ, શte અને તિર અર્થમાં જ પ્રત્યય થાય છે. ની પ્રોચ શારે गोमूत्र प्रकारोऽस्याच्छादनस्यः अवदातः प्रकारोऽस्याः सुरायाः; सुग प्रकारोऽस्याहेः, यवः प्रकारोऽस्य ब्रीहेः भने कृष्णः प्रकार एषां તિરાના આ અર્થમાં અનુક્રમે વીર્ણ, ગોમૂત્ર, બલાત, સુ, વ અને કૃષ્ણ નામને આ સૂત્રથી જ પ્રત્યય. ગવારના નામને પાત ૨-૪-૧૮' થી પ્રત્યય. “ગયા ૨-૪-૧૧૧' થી સલાહ નામના ૪ ની પૂર્વેના અને ૨ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી ની શરિફ મૂત્રમારછાલના વાહિા સુદ સુશોલિક અિહીં “ચાલી. ૨-૪-૧૦૪ થી તુ ના બા ને હસ્વ જ આદેશ થયો છે.]; યવને રીરિક અને કૃષ્ણભક્તિા આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશ-જાનું ધાન્ય. ગોમૂત્રવર્ગનું ઓઢવાનું કપડું. પીળી અથવા ઉજ્જવલ મદિરા. મદિરાના વર્ણવાળો સાપ. યવ નામનો વિહિ. કાળા તલ. પાછણા
भूतपूर्वे प्वटू ७।२७८॥
ભૂતપૂર્વાર્થક નામને સ્વાર્થમાં ટુ વિ પ્રત્યય થાય છે. ભૂતપૂર્વ સાહૂયા આ અર્થમાં ગાદ્વયા નામને આ સૂત્રથી પુરા પ્રત્યય. “વચ૦ ૩-ર-૧૦” થી. શાહૂવા નામને ધુંવભાવ: [બાપુ ની નિવૃત્તિ.] વાયર નામને “શબને૨-૪૨૦” થી કી પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી સારી આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થભૂતપૂર્વ સંપત્તિશાલિની. સામાન્યથી અહીંથી હવે પછીના પ્રત્યયો પ્રાયઃ સ્વાર્થમાં થાય છે. પ્રત્યયની પ્રકૃતિના અર્થના ભૂતપૂર્વવાદિ ઉપાધિભૂત ઘર્મો વિશેષણ હોય છે. તે વિશેષણાર્થો પ્રત્યયથી ઘોતિત થાય છે. ભૂત શબ્દ શુિવીભૂત કવચિત્ વર્તમાનમાં વપરાય છે અને પૂર્વનામ દિશાવાચક પણ છે. તેથી અતિક્રાન્તાર્થ [ભૂતકાલીન અથીને જણાવવા ભૂત અને પૂર્વ ઉભયનું ગ્રહણ છે. ૭૮ાા
१२६