Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 08
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
વિકલ્પથી થાય છે. તામાં પ્રજારામાં યુ, રિમઃ કર પુર આ અર્થમાં લિ અને રિ નામને આ સૂત્રથી ઘમગ [ પ્રત્યય “વૃ૦િ ૭-૪-૧' થી આદ્ય સ્વર ને વૃદ્ધિ છે આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી તેનું અને વહુ આવો પ્રયોગ થાય છે. લિ અને રિ નામને આ સૂત્રથી પ્રથા પ્રત્યય. “વર્ષે ૭-૪-૧૮ થી અન્ય
નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી તેલ અને આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી ઘમ કે પ્રથા પ્રત્યય ન થાય ત્યારે “સમ્રાટ ૭-ર-૧૦૪' થી વિ અને રિ નામને ઘા પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી વિદ્યા અને વિધા પુર આવો પ્રયોગ થાય છે. આવી જ રીતે વિચાલ અર્થ ગમ્યમાન હોય ત્યારે રાશિ તો રોતિ અને રિ િરી રીરિ આ અર્થમાં તિ અને રિ નામને આ સૂત્રથી ઘમગું [] અને પ્રથા પ્રત્યય. વિકલ્પપક્ષમાં “વિવારે ૨ ૭૨-૨૦૧' થી ઘા પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી તેનું સેવ લેવા ત્રિકા અને લિકા રિધ જોતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ બે પ્રકારે ખાય છે, ત્રણ પ્રકારે ખાય છે. એક રાશિને બે ભાગમાં કરે છે, એક રાશિને ત્રણ ભાગમાં કરે છે. ૧૦ળા
तद्वति घणु ७।२।१०८॥
લિ અને વિ નામને પ્રકારવત્ અથવા વિચાલવત્ અર્થમાં ઘણું [6] પ્રત્યય થાય છે. તો કવર વિમાથી વા યા અને રાવ પ્રજાના વિમા વા પણ આ અર્થમાં ોિ અને રિ નામને આ સૂત્રથી ઘણુ પ્રત્યય. “કૃષિ૦ ૭-૪-૧' થી આદ્યસ્વર ફને વૃદ્ધિ જે આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી શનિ અને રારિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ- બે પ્રકારવાળા અથવા વિભાગવાળા. ત્રણ પ્રકારવાળા અથવા વિભાગવાળા. ૧૦૮
१३९
