Book Title: Siddhhemchandra Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 08
Author(s): Chandraguptavijay
Publisher: Mokshaiklakshi Prakashan
View full book text
________________
નામને મત્વર્થમાં
અને ન્રુ પ્રત્યય થાય છે. તેથી અર્થો [ઘનમૂ]ત્ત્તત્ત્વ આ અર્થમાં ધનાર્થક અર્થ નામને આ સૂત્રથી તેમ જ ‘અતોને૦ ૭-૨-૬' થી પણ અને ન્રુ પ્રત્યય થતો નથી. જેથી ‘ત્તવલ્ક્ય૦ ૭-૨-૧' થી મત્તુ પ્રત્યય. ‘ભાવí૦ ૨-૧-૧૪′ થી મતુ ના ગ્ ને ર્ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી અર્થવાનું આવો જ પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-ધનવાન. ॥
પ્રૌદ્યર્થ-તુનાàરિજા ।૨।।
પ્રથમાન્ત—પ્રૌદ્ધિ વાચક નામને અને દુન્વાતિ ગણપાઠમાંનાં તુત્વ વગેરે નામને મત્વર્થમાં ફ, જ્ઞ અને ફત્તુ પ્રત્યય થાય છે. શાવઃ સત્ત્વસ્ત્ર, મુત્તમત્ત્વસ્ય અને મત્સ્યસ્ય આ અર્થમાં ગ્રીષ્યર્થક શાહિ નામને અને સુન્દ્રાધિ ગણપાઠમાંના તુન્દ્ર અને વર્ નામને આ સૂત્રથી ફ, ફ અને ફત્તુ પ્રત્યય. ‘અવળૅ૦ ૭-૪-૬૮* થી અન્ય મૈં નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી શા:િ, શાન્તિઃ અને શાહી; તુનિષ્ઠ, તુનિ અને તેની તેમ જ રિ, પરિવ અને તરી આવો પ્રયોગ થાય છે. ‘આ પાત્ ૭-૨-૨' થી મહુ પ્રત્યય પણ થાય ત્યારે ‘માવń ૨-૧-૧૪' થી જ્ઞ થી પરમાં રહેલા મતુ ના મૈં ને ૐ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી શાતિમાનું, तुन्दवान् અને उदरवान् આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ— ધાન્યવાન. મોટા પેટવાળો. મોટા પેટવાળો. શા
સ્વાઙાનું વિવૃષાત્ તે છા૨૦૧૦ની
વિવૃદ્ધ વિશેષણથી વિશિષ્ટ સ્વાય઼ગવાચક પ્રથમાન્ત નામને મત્વર્થમાં હ્ર, ફ્ળ અને ન્રુ પ્રત્યય થાય છે. વિવૃક્ષો [મહાન્તો]ર્ભાવસ્થ આ અર્થમાં વર્ગ નામને આ સૂત્રથી ફ,
९४
