________________
श्रेणिकचरितम् ભાવાર્થ
જેને રોગ પીડતા નથી, મહાવત જેની માવજત કરે છે, જેની આગલ અિરાવત હાથીની કીર્તિ છોડતી નથી, રણમાં શત્રુઓના સમવડિઆ હાથી ઓને નચાવવવામાં જે ચતુર છે જે પોતાની સોંઢના અગ્રભાગથી લતાઓને અને વૃક્ષોના સમૂહને ઊખેડે છે અને જે ચરણના પાતથી ધાણીની જેમ પૃથ્વીના પૃષ્ટને અને શત્રુઓની જ્યની આશાને દલી નાખે છે, તે અનેક હસ્તિઓને સમહ ચાલવા લાગે ૩૬-૩૭-૩૮ વિ-– કાર, જ્ઞાત્તિ એ ક્રિયાપદ ગે જે કારક વિભક્તિ મુકાય છે, તે દર્શાવી છે.
संतापयंत नाः संतापयंतः कमां खुरैः। वर्षासु कर्कट श्व रणेऽरीन् ज्वरयंति ये ॥३॥ येऽलं प्रहर्तुमिंशश्वं निप्रहर्तुमिनार्वताम् । निहंतुमरतिं नः प्रक्ति हेतुं छिषां रतेः ॥३॥ यानारुह्योत्क्राययंति योझरो युधि विक्षिाम् । यशसां तमिवाश्चौघास्ते संनशः प्रतस्थिरे ॥१॥ विशे.
થવા ભાવાર્થ
જે પિતાની ખરીઓથી પૃથ્વીને સતપ કરે છે, જે વર્ષાકાલમાં કાકડીની જેમ રણમાંશaઓને વર લાવે છે, જે ઇદ્રના અશ્વને, સુર્યના ઘડાઓને, પિતાના સ્વામીની અરતિ (પીડા) ને અને શત્રઓની રતિ (પ્રીતિ) ને હણવાને સમર્થ છે, યુદ્ધમાં જેમની ઊપર આરૂઢ થઈ દ્વાએ શત્રુઓને હણે છે એવા જાણ યશના સમૂહ હોય તેવી અમોના સમૂહ તૈયાર થઈને ચાલવા લાગ્યા. ૩૯-૪-જા
आसिका यत्र योधानां जेत्हणां वैरिसंहतेः। शस्त्रैः शस्त्राण्यूटवद्भिर्युत्क्रीमां कृतपूर्विणाम् ॥४॥
