________________
श्रेणिकचरितम् :
E
ભાવાર્થ
અતિશય લક્ષ્મીવાલ, સુંદર ભ્રષ્ટી ધરનારૂ, કડના માધુર્યથી હાહ ગધવને પરાસ્ત કરનારૂં, મુખથી ચંદ્રને જિતનારૂ અને કાંતિથી લક્ષ્મીને ઉલ્લ ધન નારૂ તે સ્ત્રીઓનુ વૃ દેવતાએ આકારામાં પૃહાથી જોતાં હતા. ૬૪ વિશેષાર્ચ-તત્ર, સુ, વિગેરે Åળ ના વિરોષણે સમાસાંત પદના ઉદા હરણ રૂપે દર્શાવ્યા છે.
roarreira नाय पौरकैरवशीतगुः ।
ससेनः सदवामोहनिष्यतो लिरनून्नृपः ॥६५॥ ભાવાર્થ
નગર જનરૂપ પૈાયણામાં ચંદ્ર સમાન અને સેના અને સ્રીઓની સાથે મહાત્સવવડે ચાલતા એ રાજા દાઢી વગને! થયા હતા. ૬૫ વિ-શીતગુ:, લેન, મવામાંશ:, નિઘ્યતોષ્ઠિ, એ સમાસાંત પઢ દર્શાવ્યા છે. અહિં દાઢીવગરના એટલે સર્વ પરિવાર સાથે લેવાથી તેના રાજદ્વારમાં દેાઢી. રહી ન હતી.
इति कारकपादः समाप्तः
सैन्यानामिति बाहुल्ये संमर्दः पुरनिर्गमे ।
बभूव नाम्ना युक्तार्थः समास इव लक्षणे ॥६६॥
ભાવાર્થ-~
એવી રીતે સૈન્ય ઘણું હોવાથી જેમ ઘણાં નામના ધિટત અર્થવાલા સમાસ (સક્ષેપ અથવા સમાસ ) થાય તેમ નગરમાંથી નિકલવામાં સંમર્દ (ભીડ) થતા હતા, દુ
વિ—અહિં સર્દને સમાસનુ દૃષ્ટાંત આપ્યુ છે. ઘણા નામને ઘટિત અર્ધુંમાં સમાસ થઈ જાય છે. તેમ ધણાં સૈન્યના લકાના નગરમાંથી નીક્રલવામાં સમર્દ થાય છે.