________________
da
श्रेणिकचरितम् । ભાવાર્થ–
તમારા રૂ૫માં સ્તબ્ધ થઈ ગયેલા હંસ તથા ચક્રવાક પક્ષીને જોઈ “આ હસ તથા ચક્રવાક પક્ષીઓ ચિત્રમાં રહ્યા છે એમ કેને ભ્રમ નથી થતા ૪૫ વિશેષાર્થ મ્ , હંસરંવાલા એ વિકલ્પ દ્રઢ સમાસના પદ દર્શાવ્યા છે.
दवदधिधृतमिव स्निग्धं चेतस्त्वयीश यः।
वाङ्माधुर्यादधिघृते हसंस्त्वां स्तौति तं स्तुमः ॥६॥ ભાવાર્થ–
(ઈશ, તમારે વિષે દહી અને ધીન જેવું સ્નિગ્ધ (મૃદુ-સ્નેહ મરેલું) ચિત્ત ધારણ કરતા અને પિતાની વાણુના માધુર્યથી દહીં અને ઘીને હસી કાતો જે પુરૂષ તમારી સ્તુતિ કરે છે, તે પુરૂષની અમે સ્તુતિ કરીએ છીએ, ૪૬ વિધિતમ્ , રષિછૂતે એ વિકલ્પ સમાસાંત પદ દર્શાવ્યા છે.
यत्त्वदन्यजुषां पुंसां सुखदुःखं नवेत्क्रमात् । लिहन्जलाग्नी शीतोष्णौ सुखदुःखे नजेन कः ॥७॥ ભાવાર્થ- .
હે પ્રભુ, તમારાથી બીજાને સેવના પુરૂષોને અનુક્રમે સુખ તથા દુઃખ થાય છે. શીત અને ઊષ્ણ એવા જલ તથા અગ્નિ ચાટનારો કર્યો પુરૂષ સુખ તથા દુઃખને ન પામે? ૪૭ વિ–શુag:ણમ્ , યુવતુ, એ વિકલ્પ દંદ સમાસાંત પદ દર્શાવ્યા છે.
स्वादुतां निंदति दधिपयसोर्मधुसर्पिषोः ।
रागतौ गजाश्वौ वा दप्तौ हंत्री तवेश गीः ॥४॥ ભાવાર્થ–
હેશ, હાથી અને અશ્વ જેવા ગર્વિષ્ઠ રાગ તથા હૈષને હણનારી તમારી વાણી દહીં, દૂધ, મધ અને ઘીના રવાદને નિદે છે. ૮