________________
२८८
चतुर्थः पादः
अपभ्रंश भाषा में, यावत् और तावत् इन अव्ययों में से वकारादि (यानी वत् इत ) अवयव को म, उ, और महिं ऐसे ये तीन आदेश होते है। उदा०-जाम ....."णन्त रु देइ ॥ १। से ॥ ३ ॥ तक ।
वा यत्तदोतोबडः ॥ ४०७॥ अपभ्रंशे यद् तद् इत्येतयोरत्वन्तयोर्यावत्तावतोर्वकारादेरवयवस्य डित् एवड इत्यादेशो वा भवति । जेवड अन्तरु रावण रामहँ तेवड़ अन्तर पट्टणगामहँ । पक्षे । जेत्तुलो । तेत्तुलो।
अपभ्रंश भाषा में, अतु प्रत्ययान्त यद् और तद् इनके ( यानी ) यावत् और तावत् इनके वकारादि ( यानी वत् इस ) अवयव को डित् एवड ऐसा आदेश विकल्प से होता है। उदा०--जेवडु... .. पट्टणगामह । ( विकल्प-) पक्षमें:-- जेत्तलो, तेत्तलो।
वेदं किमोर्यादेः॥४०८ ॥ अपभ्रंशे इदम् किम् इत्येतयोरत्वन्तयोरियत् कियतोर्यकारादेरवयवस्य डित् एवड इत्यादेशो वा भवति । एवड़ अन्तरु। केवड़ अन्तरु । पक्षे। एत्तुलो । केत्तुलो।
अपभ्रंश भाषा में, अत् प्रत्ययान्त इदम् और किम् इनके ( यानी) इयत् और कियत् इनके मकारादि ( यानी यत् इस ) अवयव को डित् एवड ऐसा आदेश विकल्प से होता है। उदा०- एवडु... ...अन्तरु । ( विकल्प-) पक्ष में :एत्तुलो केत्तलो।
परस्परस्यादिरः ॥ ४०६॥ अपभ्रंशे परस्परस्यादिरकारो भवति ।
ते मुग्गडा हराविआ जे परिविट्ठा ताहं ।
अवरोप्पर जोहन्ताहं सामिउ गंजि उ जाहं ।। १॥ अपभ्रंश भाषा में, परस्पर ( इस शब्द ) के आदि ( = आरम्भ में ) अकार आता है । उदा०-ते मुग्गडा... .. 'जाहं ॥१॥
कादिस्थैदोतोरुच्चारलाधवम् ॥ ४१० ॥ अपभ्रंशे कादिषु व्यञ्जनेषु स्थितयोः रा ओ इत्येतयोरुच्चारणस्य लाघवं १. यावद् अन्तरं रावणरामयोः तावत् अन्तरं पट्टण ग्रामयोः । २. अन्तरम् । ३. ते मुद्गाः हारिताः ये परिविष्टाः तेषाम् ।
परस्परं युध्यमानानां स्वामी पीडितः येषाम् ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
