________________
स्तम.] Nyaya-Kusumanjali नित्यानित्यतया तथैव सदसद्भावेन नो बाध्यते
मानात् सिध्यदशेषवस्तु तदहो ! कान्तास्त्यनेकान्तगी ॥३०॥
Just as other philosophers (the Naiyayikas of the modern times) do not find it objectionable to admit the couple of conjunction and non-conjunction in one and the same object ( that isto say that one and the same tree is in conjunction with a monkey so far as its root is concerned but is not so when referred to its top ), so it is perfectly in accordance with Pramana to believe that in overy object there exists a couple of contradictory attributes like existence and non-existence, eternity and non-eternity. Hence Anekanta-vada is really excellent. ( 30 )
“रेम अन्यशनीय विहानामे ( नवीन नयायिय ) में વૃક્ષમાં થડને આશ્રીને કપિસંયોગ અને શાખાને આશ્રીને કપિસોગને અભાવ હેવાથી તે વૃક્ષમાં સંયોગિવ અને સંયોગને ભેદ એમ બને વિરૂદ્ધ ધર્મો માન્યા છે, તેમ એક વસ્તુમાં ભિન્ન ભિન્ન અપેક્ષાપૂર્વક સત્ત્વ અને અસત્ત્વ તથા નિત્યત્વ અને અનિત્યત એમ બંને વિરૂદ્ધ ધર્મો પણ માનવા ન્યાયયુકત છે. ખરેખર અનેકાન્તવાણું સુંદર છે.”—૩૦
अन्येऽपि स्यावादमंगीकुर्वन्तिनामाकारकमेकरूपमवदत् ज्ञानस्य चौद्धेश्वर
श्चित्रं रूपमनेकमेकमुचितं यौगादिरावेदयत् । साजयः सत्त्वमुखैः प्रधानमगदत् युक्तं विरुदैर्गुणैः
कोऽनेकान्तमतावलम्बनमृते स्वस्थीबभूवानिह ? ॥३१॥
Bauddha said that knowledge though homogeneous was of different forms; the Naiyayikas and the
211
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
