________________
ન્યાયકુસુમાંજલિ.
- તૃતીયand touch. The number of Pudgalasis infinite. Sound, darkness, etc.,are the instances of Pudgal, Thenumber of Prades'as in Pudgala is numerable, innumerable and infinite. The ultimate infinitesimal part of Pudgala is called Paramanu. It may be roughly translated by the word atom, though the atom so called in modern science is immensely bigger than this.
Kala is time. It brings about modifications. It is well-known to all hence there is no need of explaining it. All the same, it may be here noted that there are two schools of thought in Jainism, one that considers Kala as real and the other, a figurative substance. Perhaps such a question is unique in Jainism. No other system of philosophy treats this question. At present, it has attracted the attention of the modern scientists.
ધર્માદિક ન્યા
"C
જેમ જળજંતુઓને ગતિ કરવામાં પાણી સહાયકારક છે, તેમ જડ વસ્તુ અને જીવાને ગતિ કરવામાં ધર્મ સહાયકારક છે. જેમ વટેમાર્ગુને સ્થિતિ કરવામાં છાયા ઉપયેાગી છે તેમ અધ પણ જડ વસ્તુઓ અને જીવાને સ્થિતિ કરવામાં મદદરૂપ છે. વળી આકાશ સર્વવ્યાપી, અવકાશ આપનાર અને અનન્તપ્રદેશયુકત છે. કાલ વર્તનશીલ છે અને પુદ્ગલ ૫યુિત કહેવામાં આવ્યું છે.
', <-33
સ્પષ્ટી પ્રસ્તુત શ્લાકમાં જે ધર્મ અને અધમ પદાર્થો બતાવ્યા છે, તે બે પદાર્થો પુણ્ય અને પાપ નથી. કિન્તુ એ નામના એ પદાર્થોં આખા
modern theory of Evolution which assumes that at some stage in the process, inanimate matter becomes animate and conscious.
Jain Education International
220
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
