Book Title: Kalpsutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
श्रीकल्प
कल्पमञ्जरी टीका
||२५२।।
एकदा एकस्मिन् समये तत्र-लाटदेशदुर्गभूमौ, ग्रामान्तिकं ग्रामसमीपम् , उपसंक्रामन्तम्-उपगच्छन्तम् अप्राप्तग्रामम् अनधिगतग्रामं भगवन्तम् , अनार्याः म्लेच्छाः प्रतिनिष्क्रम्य तद्ग्रामान्निःसृत्य "एतस्मात् स्थानात् परं-दूरं पलायस्वशीघं परावृत्य गच्छ' इति एतद्वचनं कथयित्वा अलूषयन्न्यष्टिमुष्टयादिभिर्हतवन्तः । इतपूर्वोऽपि भगवान् कर्मक्षपणार्थ पुनः पुनः वारं वारं तत्र-लाटदेशे व्यहरत=व्यवरत् । तत्र-लाटदेशे केचिदनार्याः दण्डेन, केचित् मुष्टिना, केचित् कुन्तादिफलेन-कुन्तादिशस्त्राग्रभागेन, केचित्-लोष्टेन-मृत्पाषाणादिखण्डेन, केचित्र कपालेनवर्परेण भगवन्तं हत्वा हत्वा अक्रन्दन कोलाहलमकुर्वन् । एकदा ते भगवतो लुश्चितपूर्वाणि-पूर्वलुञ्चितानि श्मश्रूणि कूर्चाणि अवष्टभ्य अवलम्ब्य विरूपरूपात अनेकप्रकारन् दुःसहान् परीपहान् दत्त्वा कार्य शरीरम् अलुश्चनविदारितवन्तः, अथवा अथ च पांसुना धूल्या उपाकिरन्=पच्छादितवन्तः, तथा ते भगवन्तम् किये हुवे उपसगों को सहन करते थे । जैसे हाथी संग्राम के मोर्चे पर आगे ही बढ़ता जाता है, उसी प्रकार भगवान् महावीर प्रभु भी आगे ही बढ़ते गये और उपसर्गों के पारगामी हुए।
एक बार लाटदेश की दुर्गम भूमि में ग्राम के समीप पहुँचते हुए, किन्तु ग्राम तक न पहुँचे भगवान् को देखकर म्लेच्छ लोग गाव से बहार निकल कर 'इस जगह से दूर भाग जाओ-यहा से लौट जाओ' इस प्रकार कह कर भगवान को यष्टि और मुष्टि आदि से मारने लगे। जहाँ पहले भगवान पर प्रहार हुए थे, उन्हीं स्थानों में भगवान् कर्मों का क्षय करने के लिये वार-वार विचरते थे। उस लाटदेश में कोई अनार्य डंडे से, कोई घूसे से, कोई भाले आदि शस्त्रों की नौंक से, कोई मिट्टी के ढेले से और कोई पत्थर से
और कोई ठीकरों से भगवान को मारते और कोलाहल करते थे। कभी-कभी वे पहले नोंची हुई-मूछों की जगह उत्पन्न छोटी२ मूछों को खींच-खींच कर भगवान को नाना प्रकार के कष्ट देते थे। शरीर का विदारण યુદ્ધના મોરચે આગળ જ વધતું જાય છે તેમ ભગવાન પણ આગળ વધતા ગયા અને ઉપસર્ગોના પારગામી થયા.
એક વખત લાટ દેશની દુર્ગમ ભૂમિમાં કોઈ એક ગામના સીમાડે પ્રભુ પહોંચ્યા. પહોંચતા વેંત જ ભગવાનને જોઈને મ્યુચ્છ કે ગામમાંથી બહાર નીકળીને “ અહીંથી દૂર ભાગી જતએ, અહીંથી પાછા ફરો” એમ કહીને લાકડી અને મડી આદિ વડે મારવા લાગ્યા. જયાં પહેલાં ભગવાન પર પ્રહારો થયા હતા, એજ સ્થાનેમ ભગવાન કર્મોને ક્ષય કરવા માટે વારંવાર વિચરતા હતા. તે લાટ દેશમાં કોઈ અનાર્ય ડંડાથી, તો કઈ ગડદાથી, કઈ ભાલા આદિ શસ્ત્રોની અણીથી, તે કઈ માટીના ઢેફાથી, કોઈ પથ્થરથી, તે કઈ ઢેખાળાથી ભગવાનને મારતા અને કોલાહલ કરતા હતા. કઈ કઈ વાર તેઓ લેચ કરવા છતાં ફરીથી ઉગેલી ટૂંકી મૂછને ખેંચી ખેંચીને ભગવાનને
भगवतोऽविनार्यदेशका संजात
परोपहोपसर्गवर्णनम्। सू०९२॥
॥२५२॥
શ્રી કલ્પ સૂત્ર: ૦૨
