Book Title: Kalpsutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
श्री कल्य
सूत्रे ॥३२४।।
केनान्त्रेण मानुषोत्तरः पर्वतः सर्वतः समन्तात् आवेष्टितपरिवेष्टितो दृष्टः, तेन भगवतः-श्रीवीरस्वामिनः कीर्तिवर्णशब्दश्लोका-तत्र-कीर्तिः-"अहो अयं पुण्यभागी" त्यादि सर्वव्यापि साधुवादः, वर्णः एकदिग्व्यापिसाधुवादः, शब्द: अर्धदिग्व्यापिसाधुवादः, श्लोकः-तत्रैव गुणवर्णनं चैते स देवमनुजाऽसुरे-देवमनुष्यासुरसहितलोके
कल्पभुवने मनुष्यादिभिः गास्यन्ते-इति नवमम् ९। यत् खलु मन्दरे पर्वते मन्दरचूलिकाया उपरि सिंहासनवर गत
मञ्जरी आत्मा दृष्टः, तेन भगवान् श्रीवीरप्रभु स देवम नुजासुरायाः देवमनुष्यासुरसहितायाः परिषदः सभायाः मध्य
टीका गतः मध्ये विराजितः सन् केबलिप्रज्ञप्तं सर्वज्ञप्ररूपितं धर्मम् 'आख्यापयिष्यति, प्रज्ञापयिष्यति, प्ररूपयिष्यति, दर्शयिष्यति, निदर्शयिष्यति, उपदर्शयिष्यति' एषां पदानां व्याख्याऽस्मिन्नेव सूत्रे कृतेति सिंहावलोकनन्यायेनसाऽवलोकनीयेति दशमं महास्वमफलम् १० ।।मू०९९॥ महास्वप्न का फल है। (९) भगवान् ने जो हरिमणि और वैडूर्यमणि की कान्ति के समान अपनी आंत से मानुषोत्तर पर्वत को सब तरफ से आवेष्टित और परिवेष्टित देखा, उससे समस्त लोक में-देवों मनुष्यों एवं असुरों सहित सम्पूर्ण लोक में भगवान की कीर्ति का गान होगा। वर्ण, शब्द और श्लोक का भी गाना होगा। 'अहा, यह पुण्यशाली हैं। इत्यादि सभी दिशाओं में व्याप्त होनेवाले साधुवाद-प्रशंसावचनों को कीर्ति महास्वन कहते हैं। एक दिशा में व्याप्त होनेवाला साधुवाद 'वर्ण' कहा जाता है। आधी दिशा में फैलने वाला साधुवाद शब्द कहा जाता है। और जिस स्थान पर व्यक्ति हो, वहीं उसके गुणों का बखान होना श्लोक वर्णनम्। कहलाता है। यह नौवे महास्वप्न का फल है। मेरू पर्वत पर, मेरू पर्वत की चूलिका के ऊपर उत्तम सिंहासन मू०९९॥ पर अपने आपको बैठा देखा, उससे भगवान् वीरप्रभु देवों मनुष्यों एवं असुरों सहित सभा के मध्य में विराजित होकर सर्वज्ञ प्ररूपित धर्म का कथन, प्रज्ञापन, प्ररूपण करेंगे; धर्म को दर्शित, निदर्शित और उपફળ છે. (૯) ભગવાને જે લીલા રંગના અને વૈડૂર્ય મણીની કાન્તિ જેવા પિતાના આંતરડાંથી માનુષેત્તર પર્વતને બધી તરફથી આવેષ્ટિત અને પરિણિત જે, તેને ભાવ એ છે કે સકળ લેકમાં દેવે મનુષ્ય અને અસુરો સહિત સંપૂર્ણ લેકમાં ભગવાનની કીતિ ગવાશે. વર્ણ શબ્દ અને શ્લોકના પણ ગીત ગવાશે. “અહા!આ પુણ્યશાળી છે” ઇત્યાદિ સઘળી દિશાઓમાં પ્રસરનાર સાધુવાદ-પ્રશંસાવચનોને “કીતિ' કહે છે. એક દિશામાં પ્રસરનાર સાધુવાદને વણ કહે છે. અધી દિશામાં ફેલાવનાર સાધવાદને “શબ્દ” કહે છે અને જે સ્થાને વ્યક્તિ હોય ત્યાં જ તેના ગુણોને
॥३२४॥ વખાણ થાય તેને “ક” કહે છે. આ નવમાં મહાસ્વપ્નનું છે. (૧૦) મેરૂ પર્વત પર, મેરુ પર્વતના શિખર ઉપર ઉત્તમ સિંહાસન પર પિતાને બીરાજેલા જોયા, તેને ભાવ એ છે કે ભગવાન મહાવીર સ્વામી દે, મનુષ્ય અને તેને અસુર સહિતની મધ્યમાં વિરાજીને સર્વજ્ઞ પ્રરૂપિત ધર્મનું કથન, પ્રજ્ઞાપન, પ્રરૂપણ કરશે, ધર્મને દર્શિત અને ઉપદર્શિત કરે છે
શ્રી કલ્પ સૂત્ર: ૦૨
