________________
श्रीकल्प
सूत्रे ॥४८७||
कल्पमञ्जरी
टीका
फलं मोक्खो निराबाहा-पंताक्खयि मुहं रसो । वीरस्स भवरुक्खोऽमू, कप्पमुत्तस्सरूवगो ॥ ४ भव्वसंकप्पकप्पडु-कप्पो चिंतिय दायगो । सेवियो विणया णिचं देइ सिद्धिमणुत्तरम् ॥ ५
॥इय कप्पमुत्तं संपूणं ॥ छाया-नयसारभवो भूमि, रालवालं च भावनाः ।
सम्यक्त्तं बीजमाख्यातं, जलं निश्शङ्कितादिकम् ॥ १ अङ्करो नन्दजन्मं च दृत्तिः स्थानक विंशतिः । वृक्षो वीरभवो यस्य शाखा गणधारिणः ॥ २ चतुस्संघः प्रशाखाः सामाचार्यों दलानि च । पुष्पावलि च त्रिपदी द्वादशाङ्गी सुगन्धकः ।। ३
उपसंहार ____ अब सूत्रकार इस कल्पसूत्र को कल्पवृक्ष के समान निरूपित करते हुए और फल बतलाते हुए उपसंहार करते हैं-भगवान् महावीर का कल्पसूत्ररूप यह भव-वृक्ष है । नयसार का भव इसकी भूमि है। भावनाएँ इसकी क्यारी हैं। समकित बीज है। निःशंकित आदि जल है ॥ १॥ नन्दका जन्म अंकुर है। वीस स्था. नक वाड है। महावीर का भव वृक्ष है, जिसकी शाखाएं गणधर हैं ॥२॥ चतुर्विधसंघ प्रशाखाएँ (टहनिया) है। समाचारिया पत्ते हैं। त्रिपदी फूल हैं। बारह अंग सौरभ-सुगंध है ॥३॥ मोक्ष इसका फल है। अव्याबाध,
उपसंहारમૂળને અર્થ-હવે સૂત્રકાર આ કહપસૂત્રને કલ્પવૃક્ષ સમાન નિરૂપિત કરી તેનું ફલ બતાવે છે. કપસૂત્રરૂપ ભગવાન મહાવીરનું આ ભવ-વૃક્ષ છે ! નયસારને ભવ, આ ભવ-વૃક્ષની ભૂમિ છે. ભાવનાઓ, તે ભવવૃક્ષની કયારી છે. આ વૃક્ષમાં સમકિત તેનું બીજ છે; અને નિઃશંકિત આદિ પાણી છે. ૧ નંદને જન્મ અંકુર છે. વીસ સ્થાનકે એ મહાવીરના ભવવૃક્ષની વાડ છે. મહાવીરને ભવ વૃક્ષ છે, ને ગણુધરે તેની શાખાઓ છે. આ ૨ |
उपसंहारः ॥सू०१२१॥
॥४८७॥
શ્રી કલ્પ સૂત્ર: ૦૨
