Kalpsutra Part 02 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 281

श्रीकल्प
सूत्रे
॥२६३॥
實實眞資
छाया - ततः खलु श्रमणो भगवान् महावीरो लाटदेशात् प्रतिनिष्क्राम्यति, प्रतिनिष्क्रम्य यत्रैव श्रावस्ती नगरी तत्रैव उपागच्छति, उपागम्य तत्र विचित्रेण तपःकर्मणा आत्मानं भावयन् दशमं चातुर्मासं स्थितः । तत्र खलु अष्टमतपसा एकरात्रिकीं भिक्षुप्रतिमां प्रतिपन्नो ध्यानं ध्यायति । तत्रापि दिव्यान् मानुषान तैरवान् नानाविधान् उपसर्गान् सम्यग् सहते । एवं विधेन विहारेण विहरन् भगवान् एकादशं चातुर्मासं वैशाल्यां नगर्यो स्थितः । ततः पश्चात् शिशुमारं नगरं समनुप्राप्तः । ततः खलु विहरन् कौशाम्ब्यां नगर्या समवसृतः । तत्र खलु aaraat राजा । मृगावती महिषी । तस्या विजया प्रतिहारिका । वादि नामको धर्मपालकः । गुप्तनामा श्रमात्यः; तस्य नन्दा भार्या । सा श्राविकाऽऽसीत् । असौ मृगावत्या राजमहिष्याः सखी बभूव । तत्र खलु भगवान् पौष
मूल का अर्थ - ' तर णं' इत्यादि । तत्पश्चात् श्रमण भगवान् महावीर लाट देश से विहार करके जहाँ श्रावस्ती नगरी थी वहाँ पधारे। पधार कर विचित्र प्रकार के तपः कर्म से आत्मा को भावित करते हुए दसवाँ चौमासा वहाँ किया। वहाँ अष्टमभक्त (तेले) के साथ एक रात्रि की भिक्षुप्रतिमा को अंगीकार करके भगवान् ने ध्यान किया । वहाँ भी देवों संबंधी, मनुष्यों संबंधी तथा तिर्यंचों संबंधी नाना प्रकार के उपसर्गों को भलीभाँति सहन किया। इसी प्रकार के बिहार से विहरते हुए भगवान् ने ग्यारहवें चतुर्मास वैशाली नगर में किया । तदनन्तर शिशुमार नगर में पधारे। शिशुमार नगर से विहार करके कौशाम्बी नगरी में पधारे। वहाँ शतानीक राजा था। मृगावती महारानो थी। विजया नामकी महारानी की द्वारपालिका थी । राजा का वादी नामक धर्माध्यक्ष था, और गुप्त नामक अमात्य था । अमात्य की पत्नी का नाम नन्दा था । वह श्राविका थी । वह राजरानी मृगावती की सखी थी।
भूजना अर्थ - 'तपणं' धत्याहि श्रमाभु लगवान महावीर, बाटदेशमांथी बिहार री, श्रावस्ती नगरीमां પધાર્યા. સંયમ-તપ વિગેરેથી આત્માને ભાવિત કરી દશમું ચાતુર્માસ ત્યાં કર્યું. અહિં અડ્રેમનું' તપ આદરી, એક રાત્રીની ભિક્ષુપડિમા અંગીકાર કરી, ધ્યાનમગ્ન થયા. અહિં પણ, દેવ-મનુષ્ય-તિય ચાના ઉપસગેû ભલી ભ્રાંતિથી તેમણે સહન કર્યા. આ પ્રકારે વિચરતાં, અગ્યારમું ચૌમાસુ.વૈશાળી નગરીમાં તેમણે કર્યું. ત્યારબાદ શિશુમાર નામના નગરમાં તે પધાર્યા અને શિશુમાર નગરથી વિહાર કરી, કૌશામ્બી નગરીમાં, તેમનું આગમન થયું. આ કૌશામ્બી નગરીમાં. શતાનીક નામે રાજા રાજ્ય કરતા હતા. તેને મૃગાવતી નામની રાણી હતી. આ રાણીને विक्या नामनी अगरक्षिम हती. रामने 'वाही' नामनो धर्माध्यक्ष हतो. अने 'गुप्त' नामनो अमात्य हतो. અમાત્યની પત્નીનું નામ ‘નંદા' હતું આ નંદા શ્રાવિકા હતી, અને મહારાણી મૃગાવતીની મ્હેનપણી હતી.
શ્રી કલ્પ સૂત્ર : ૦૨
演
कल्प
मञ्जरी टीका
भगवतोऽभिग्रह
वर्णनम् ।
॥सू०९४॥
॥२६३॥