Book Title: Jain Shasan 1991 1992 Book 04 Ank 01 to 48
Author(s): Premchand Meghji Gudhka, Hemendrakumar Mansukhlal Shah, Sureshchandra Kirchand Sheth, Panachand Pada
Publisher: Mahavir Shasan Prkashan Mandir
View full book text
________________
દ હ હ
હમારા હાજર રહયા હ ત મને કેણુ ગમે, રાજા ઋષભ કે ભગવાન શ્રી ઋષભદેવ ? - જામ હશે કે નહીં -હા -હા -હ પ્રથમ તીર્થંકર પ્રથમ નરેસર, રહી છે. રાજા ઋષભ તરીકેનું તેમનું સ્મરણ પ્રથમ યતિવ્રત ધારી;
વાણીમાં પણ ગુંજતું થઇ ગયું છે. જો કે જગતગુરુ ! ઋષભદેવ હિતકારી. એમાં કંઈ ખેટુ પણ નથી. પણ જે રીતે
ભગવાન શ્રી ઋષભદેવ પ૨મામાની ભગવાન ઋષભદેવની અવગણના કરીને ત્રણ અવસ્થાને યાદ કરીને સ્તુતિ કરતાં રાજા ઋષભદેવને યાદ કરાય છે. એ ખટકે પ્રભુ મુકત કવિવર કહે છે કે “હે જગતના તેવું છે. ગુ ઋષભદેવ, આપ આ અવસણિીના . આજની આ પરિસ્થિતિમાં સહજરૂપે પહેલા તીર્થંકર બન્યા, પહેલા નરેસર સવાલ ઉભો થાય છે કે તમને કેણ ગમે,
એટલે રાજા બન્યા, અને પહેલા યતિવ્રત. રાજા ઋષભ કે ભગવાન ઋષભ ? - ધારી એટલે સાધુ બન્યા. આપ પરમહિને પ્રકન જરા વિચિત્ર લાગશે પણ સમય કરનારા છે.
જ એ આવી લાગે છે કે આને જવાબ ગમે તે કારણ
મેળવો આવશ્યક હોય, પણ અહી
બની રહે છે. કવિવરે
દરેક અવસસ્થાઓની કમશર- - -
ર્પિણી કાળના આદિ તાને તેડીને તીર્થંકર -.
- તીર્થંકરની એવી અવસ્થાને સૌથી પહેલા મૂકી છે. તેમાં કારણ શાશ્વતી મર્યાદા હોય છે કે યુગલિક કાળ તે ત્રણે અવસ્થાઓમાં (ભાવ) તીર્થંકર અવ- નષ્ટ થતાંની સાથે અયુગલિક વ્યવહારનું સ્થાની મુખ્યતા અને મહત્તા બતાવવા માટે પ્રવર્તન તેઓને કરાવવું જ પડે છે. કેવળ મૂકી હોય એમ માનવાને મન લલચાય છે. કલ્પવૃક્ષની મદદથી જીવનારા અને જેડલા
આ અવસર્પિણીના છેક કલ્પવૃક્ષ અને ભાઈ બેને જ પતિ-પત્ની બનનાર યુગલિકે કુલકરના કાળમાં જન્મેલા પણ શ્રી ઋષભ- એ વ્યવહાર નષ્ટ થતાંની સાથે, હીનમાર્ગ દેવ પ્રભુ આજે પણ શ્રી સંઘના હૃદયમાં અપનાવા અથ–કામની પ્રવૃત્તિ ન કરે, આદિનાથના સાર્થક નામથી એટલા જ માટે લગ્નાદિ વ્યવસ્થા, કળાઓ અને ભાવપૂર્વક સ્મરણ કરાય છે. ભગવાન શિલ્પ વગેરેનું પ્રવર્તન એ તીર્થકરના તરીકેની તેમની આ થાદ ખૂબ જ ચગ્ય આત્માઓને કરવું પડે છે. આ જ શાશ્વત છે, એટલું જ નહિ અત્યંત હર્ષજનક નિયમાનુસાર આ અવસર્પિણીકાળના આદિ પણ છે. પરંતુ હમણાં હમણાંથી તેઓની તીર્થકર શ્રી ઋષભદેવ પ્રભુને શિપ, રાજવી અવસ્થા ખૂબ જ પ્રસિદ્ધિ પામી કળાઓ વગેરેને પ્રવર્તાવવા પડયા હતા.
કવિવર રે અલ હિક બની રહે છે
=
=
=
,
,
રા
:
ન
-
