________________
૧૦૮૬
બત્રીશીના સથવારે-કલ્યાણની પગથારે-૮ બદલાતી રહે છે. છતાં જ્યોત તરીકે જ્યોત એક સરખી રહે છે. માટે પ્રદીપ સ્થિર કહેવાય છે. એમ ઉચ્ચારાતા વર્ણો બદલાતા હોવા છતાં શબ્દ ઉપયોગ તરીકે શબ્દ ઉપયોગ એક રહે છે. અસ્ખલિતપણે થતા સૂત્રોચ્ચાર દરમ્યાન લયબદ્ધ રીતે વર્ણોની ધારા ચાલે છે. અને એની સાથે એ જ રીતે લયબદ્ધરીતે ઉપયોગની પણ ધારા ચાલે છે. વચમાં ક્યાંય ઉચ્ચાર્યમાણ વર્ણ સિવાયના અન્ય કોઈ વિષયનો ઉપયોગ આવીને આ લયબદ્ધ ધારાને વિક્ષિપ્ત કરતો નથી. એટલે પ્રતિક્ષણ ભિન્ન ભિન્ન જ્યોત હોવા છતાં પવનની કોઈ ઝપટ ન લાગવાથી જ્યોતની ધારા એક સરખી વહે-ક્યાંય વિક્ષિપ્ત ન થાય તો સ્થિરપ્રદીપ કહેવાય છે તેમ પ્રસ્તુતમાં પણ ઉપયોગાન્તરરૂપ પવનની ઝપટ લાગતી ન હોવાથી ઉપયોગધારા સ્થિર પ્રદીપતુલ્ય રહે જ છે. આ જ રીતે ઉચ્ચારાતા શબ્દો બદલાતા રહેતા હોવાથી એનો અર્થ પણ બદલાતો રહેવા છતાં અર્થ વિષયક ઉપયોગની લયબદ્ધધારા જો ઉપયોગાન્તરથી વિક્ષિપ્ત થતી નથી તો એ સ્થિર પ્રદીપતુલ્ય છે જ. ઠેઠ શુક્લધ્યાનના પ્રથમ પાયા સુધી સંચરણ બતાવ્યું છે તો અહીં ધ્યેયરૂપ વર્ણ કે અર્થ પર ઉપયોગનું (ચિંતનનું) સંચરણ થતું હોવા માત્રથી ધ્યાનરૂપતા બાધિત થઈ જતી નથી.
અથવા આ સ્થાનયોગ વગેરેનો અન્ય રીતે પણ અધ્યાત્મયોગ વગેરેમાં અન્તર્ભાવ શક્ય છે એ હવે આપણે આગામી લેખમાં જોઈશું.
પરભાવમાં જાઓ એટલે આત્માનો પરાભવ.
આત્મા પરાયી ચીજોમાં રસ લે એનું નામ પાપ.
