________________
બત્રીશી-૧૯, લેખાંક-૧૦૭
૧૧૬૫ (૨) અપુનબંધકના, પાપનું તીવ્રભાવે અકરણ... વગેરે લક્ષણો છે, જ્યારે કુલયોગીનું યોગીકુલમાં જન્મ વગેરે લક્ષણ છે. માટે જણાય છે કે આ બન્ને અલગ છે. હવે અપુનબંધકને પણ ઉપદેશ યોગ્ય તો કહ્યા જ છે... તો એ કયા ઉપદેશને ? એ ધર્મઉપદેશને યોગ્ય કહ્યા જાણવા.
(૩) ભવાભિનંદીના ક્ષુદ્રતાદિ દોષો જવા પર જીવ અપુનબંધક તો બની જાય છે. પણ એ ભૂમિકા પરથી કુલયોગીની ભૂમિકા પર જીવ કેવી રીતે આવે ? અનાદિકાળથી પાપરસિક અને ભોગરસિક જીવ શું વગર ઉપદેશે યોગીઓના ધર્મને અનુસરવું, સર્વત્ર અષી રહેવું... વગેરે ભૂમિકા પામી જાય? સામાન્યથી આ શક્ય જ નથી. ઉપદેશથી જીવ આગળ વધે છે તો આ ઉપદેશ ક્યો? માટે માનવું પડે કે એ ધર્મઉપદેશ છે.
(૪) એટલે જ, ધર્મઉપદેશક ગ્રંથોમાં ધર્મનો માત્ર મહિમા જ ગાયો હોય છે... ધર્મથી લાભ... લાભ ને માત્ર લાભ જ દર્શાવ્યો હોય છે. આવો બધો મહિમા જાણીને જીવ ધર્મમાં જોડાય છે... પાપ છોડતો આવે છે... ને એના પ્રભાવે જીવની ભૂમિકા આગળ વધતી જાય છે... જે વધતાં વધતાં કુલયોગીની ભૂમિકા આવે છે. હવે યોગશાસ્ત્રનો ઉપદેશ અપાય છે જે જણાવે છે કે “જો પ્રણિધાન આશય વગેરે રૂપ શુભભાવ નથી, તો બધી ધર્મક્રિયા દ્રવ્યક્રિયા છે, તુચ્છ છે” જો આ વાત પહેલેથી જ કરવામાં આવે તો તો જીવ ધર્મમાં જોડાય જ નહીં, કારણકે વિષય-કષાય રસિક જીવને સામાન્યથી આમે ધર્મ ગમતો હોતો જ નથી. એ તો પહેલાં ધર્મનો મહિમા ગાઈ-ગાઈને એને ધર્મરસિક બનાવવો પડે. ને પછી કુલયોગી વગેરે ભૂમિકા આવવા પર, ધર્મક્રિયા તુચ્છ બનવાની વાત એને પ્રણિધાનાદિ કેળવવાની ચાનક લગાડે છે, જે લાભકર્તા નીવડે છે.
આ બધી બાબતો પરથી સ્પષ્ટ છે કે ગોત્રયોગીઓને અહીં
